Άη
Βασίλης: Να μάθετε στα παιδιά σας ότι το μεγαλύτερο δώρο είναι η αγάπη
Αποκλειστική συνέντευξη
στον Φώτη Βακιρτζηδέλη
Τον Αϊ Βασίλη τον γνώρισα
όταν ήμουν πολύ μικρός (όπως και οι περισσότεροι, άλλωστε). Για να πω την
αλήθεια ενώ μου ήταν πάντα μια αναγνωρίσιμη εικόνα, δε θυμάμαι αν τον είχα
συναντήσει. Μου έφερνε κάθε πρωτοχρονιά το δώρο μου έστω και αν δεν ήταν αυτό
που του είχα ζητήσει. Αργότερα έμαθα ότι δεν υπάρχει. Για κάποια χρόνια έκανα
το κορόιδο και δεν έλεγα ότι ξέρω την αλήθεια από φόβο μήπως δεν πάρω δώρο.
Ποτέ δε θέλησα όμως να τον δω σαν ένα φανταστικό πρόσωπο, γιατί αυτός ενσάρκωνε
τις ελπίδες τόσων παιδιών που τον περίμεναν κάθε χρόνο με λαχτάρα. Πάντα το
δώρο του είχε μεγαλύτερη αξία από τα δώρα των συγγενών και των φίλων και ας
ήταν μικρότερο ή φθηνότερο. Τα παιδιά δεν υπολογίζουν ποτέ ότι κοστίζει,
υπολογίζουν μόνο ότι αξίζει.
Σε ότι αφορά το πρόσωπο
του υπάρχουν τόσοι μύθοι και τόσο συγκρουόμενες απόψεις και έτσι αποφάσισα να
κάνω άλλη μια συνέντευξη μαζί του. Το είχα ξανακάνει πριν καμιά δεκαριά χρόνια.
Πιστέψτε με δεν ήταν και πολύ εύκολη υπόθεση. Στην αρχή δεν μπορούσα να
επικοινωνήσω μαζί του, έφτασα μέχρι το χωριό το Ροβανιέμι, μετά δεν ήθελε να
μιλήσει αλλά τελικά τον έπεισα και έτσι βγήκε αυτή η συνέντευξη. Για όσους
αμφισβητούν ότι έγινε έτσι - και επειδή εμείς εδώ στο postlarissa ότι λέμε το
αποδεικνύουμε- παραθέτω και φωτογραφικό υλικό από τα πρώτα χρόνια της γνωριμίας
μας έως και την ημέρα της συνέντευξης που δόθηκε στα γραφεία του site. Και σας
πληροφορώ ότι είπε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, που νομίζω ότι αξίζει τον κόπο
να τα διαβάσετε. Πάμε λοιπόν.
-Καλωσόρισες, Άη Βασίλη.
Θέλω να σε ευχαριστήσω που δέχθηκες την πρόταση μου και έτσι θα κάνω επιτέλους
και εγώ μια δημοσιογραφική επιτυχία, για να μπω και στο μάτι των παιδιών της
συντακτικής ομάδας του postlarissa.
-Ωχ! Πάλι με σένα έμπλεξα;
Τι να πούμε; Δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα από τότε που ξαναμιλήσαμε. Μόνο
που τώρα υπάρχει πιο πολλή πείνα και δυστυχία. Ρώτα με όμως, γιατί χρόνια τώρα οι άνθρωποι μιλάτε τόσο
πολύ για μένα αλλά δεν μιλάτε με μένα. Εξάλλου μου αρέσει και το site σας αλλά
δυστυχώς δεν ξέρουμε Ελληνικά στο χωριό μου, το Ροβανιέμι.
-Αλήθεια τι ακριβώς
συμβαίνει με την καταγωγή σου; Ξέρω ότι μένεις στο Ροβανιέμι στα βόρεια της
Φινλανδίας, αλλά εγώ από μικρός τραγουδούσα στα κάλαντα για τον Άγιο Βασίλη από
Καισαρεία.
-Είναι αλήθεια ότι υπάρχει
αυτή η σύγχυση. Πολύ σωστά, τα κάλαντα του λαού προσδιορίζουν τον τόπο
καταγωγής και διακονίας ενός πραγματικού ανθρώπου του θεού, που έγινε παγκόσμιο
σύμβολο αγάπης και προσφοράς, εξαιτίας του νεογέννητου Χριστού πρώτα, που
ανέδειξε Αγίους σαν τον Άη Βασίλη, και χάρις στον Άγιο των Χριστουγέννων οι μεγάλοι
έχετε μια ευκαιρία να δείξετε έλεος και φιλανθρωπία και τα παιδιά του κόσμου να
"δουν" τις επιθυμίες τους να γίνονται πραγματικότητα. Η σημερινή δική
μου μορφή με την κόκκινη στολή και την άσπρη γενειάδα άρχισε να γίνεται
δημοφιλής το 1932, όταν γνωστή αμερικάνικη εταιρεία αναψυκτικών παρουσίασε τον Santa Claus με πρωτοχρονιάτικα
δώρα τα προϊόντα της εταιρείας, στα χρώματα της βεβαίως. Η διαφήμιση αυτή
υπήρξε εμπορικά τόσο επιτυχής που έμελλε να γίνει σήμα δημοτικότητας της ανά
τον κόσμο. Η αλήθεια είναι ότι προϋπήρχα πολλά χρόνια πριν στις Σκανδιναβικές
χώρες, αλλά η διαφήμιση με έκανε γνωστό.
-Δεν κινδυνεύεις όμως να
κατηγορηθείς για πλαστοπροσωπία;
-Γιατί εγώ τα μπέρδεψα;
Μπορεί και το σχολείο και η οικογένεια - αν θέλουν - να μάθουν στα παιδιά τη
διαφορά μεταξύ ενός Αγίου, όπως ο Βασίλειος ο Μέγας και ενός προσώπου που απλά
συμβολίζει κάτι, όπως εγώ. Εξάλλου εμένα με λένε Santa Claus, εσείς μου
αλλάξατε όνομα.
-Και σε όλο τον κόσμο σε
ξέρουν σαν Santa Claus;
-Όχι. Είμαι γνωστός ως
“Πατέρας Χριστούγεννα” στους Άγγλους, “Περ Νοέλ” στους Γάλλους, “Σίντερκλάους”
στους Ολλανδούς. Οι Γερμανοί με ονομάζουν “Χριστκίντλ”. Στην Άπω Ανατολή έχουν
άλλους συναδέλφους μου. Οι Κινέζοι έχουν το δικό τους “Λαμ Κουνγκ Κουνγκ”, που
σημαίνει Καλός γέρο-Πατέρας, και οι Ιάπωνες έχουν τον “Χοτέισο”, που έχει μάτια
και μπροστά και πίσω από το κεφάλι του και φέρνει μια μεγάλη σακούλα με
παιχνίδια. Στην Ιταλία, την παραμονή των Επιφανίων, η καλή μικρή μάγισσα
Μπεφάνα κατεβαίνει από την καμινάδα καβάλα σε μια σκούπα και γεμίζει με
παιχνίδια τα παπούτσια των καλών μικρών Ιταλών και Ιταλίδων. Αλλά, αν και είναι
εγωιστικό, εγώ είμαι ο πιο γνωστός και ο πιο δημοφιλής.
-Έχω μια απορία. Όλοι οι
άνθρωποι δουλεύουν 11 μήνες και ένα μήνα κάνουν διακοπές. Εσύ κάνεις το
αντίθετο. Τι κάνεις αυτούς τους 11 μήνες που κάθεσαι;
-Δεν κάθομαι καθόλου. Η
βιομηχανία των παιχνιδιών έχει εξελιχθεί τόσο πολύ που κοντεύω να τρελαθώ. Πάνε
εκείνες οι εποχές που με μια κούκλα ή με ένα τραινάκι ή αυτοκινητάκι που
μοίραζα ήμασταν όλοι ευχαριστημένοι. Και εγώ και τα παιδιά. Σήμερα πρέπει να
κάνω συνέχεια έρευνα αγοράς για να παρακολουθώ τα παιχνίδια που παράγουν οι
βιομηχανίες και μέσω της διαφήμισης δημιουργούν στα παιδιά ψεύτικες ανάγκες.
Δηλαδή, αν η κούκλα δεν είναι η τάδε μάρκα, δε θα μπορέσει το παιδί να παίξει
μαζί της; Και τα περισσότερα παιχνίδια είναι τέτοια που αντί να προσφέρουν χαρά
και διασκέδαση στα παιδιά τους δημιουργούν τάσεις έντονου ανταγωνισμού και
άγχος. Άσε τα πολεμικά παιχνίδια. Αχ! Πού είναι εκείνα τα χρόνια που τα παιδιά
από το παιχνίδι έπαιρναν χαρά χωρίς να σκοτώσουν 50 αντιπάλους ή να
συμπληρώσουν 6 πίστες. Αλλά τι να πεις; Παιδιά είναι. Το θέμα είναι ότι και
σεις δεν κάνετε κάτι για να τα προστατεύσετε. Μην τα αφήνετε να βλέπουν
διαφημίσεις στην Τηλεόραση, μην τα αφήνετε ανεξέλεγκτα να ζητάνε ότι θέλουν,
συζητήστε λίγο μαζί τους. Βοηθήστε τα. Τέλος πάντων, τι να πεις τέτοιες άγιες
μέρες;
-Είναι αλήθεια ότι σε
πολλές περιοχές δεν πηγαίνεις. Γιατί;
-Τι να πάω να κάνω στην
Αφρική; Να μοιράσω Μπάρμπυ και Μονόπολη; Ξέρεις ότι εκεί τα παιδιά δεν έχουν
μια χούφτα ρύζι ή ένα εμβόλιο. Εγώ ντρέπομαι να πάω εκεί για παιχνίδια. Αλλά
ξέρω, έτσι γίνεται πάντα. Για όλα φταίνε οι άλλοι και ποτέ εμείς. Τι κάνετε
όλοι εσείς οι άνθρωποι για αυτά τα δυστυχισμένα παιδιά; Τίποτα. Και σας φταίει
ο Santa Claus που δεν πάει μια νύχτα το χρόνο να τους μοιράσει παιχνίδια. Εσάς
έχουν ανάγκη, όχι εμένα. Ακόμη και στην πατρίδα σου ξέρεις πόσα Ελληνόπουλα
πεινάνε; Και εσύ τα λίγα ευρώ που σου περισσεύουν τα σκορπάς στα τσιπουράδικα,
στα κλαμπάκια και στα μπουζούκια. Κοίταξες γύρω σου, στην γειτονιά σου, τι
συμβαίνει; Άντε μην τα πάρω τώρα γιατί έχω να σας σύρω τόσα και τόσα. Πρέπει
όμως να διατηρήσω το προφίλ του καλού παππούλη. Είναι και το marketing στη
μέση, βλέπεις.
-Καλά, ας αλλάξουμε θέμα.
Πως επικοινωνείς με τα παιδιά;
-Παλιά μόνο με γράμματα.
Έπαιρνα πολλά γράμματα και αν και ήταν κουραστικό, ήταν όμως πολύ συγκινητικό
να διαβάζω αυτά που μου έγραφαν με τα παιδικά γραμματάκια τους ή με τα λαθάκια
τους. Αργότερα τα γράμματα λιγόστεψαν και μοιράστηκαν με τα FΑΧ. Τώρα παίρνω
πιο πολλά E-mail και λιγότερα γράμματα. Πάντως έστω και έτσι η επικοινωνία
υπάρχει. Α!! Και όταν τελειώσουμε θύμισε μου να σου διηγηθώ ένα αστείο
περιστατικό που έγινε εδώ στην Ελλάδα.
-Μίλησε μου για το χωριό
σου.
-Τι να σου πω; Είναι τόσα
πολλά. Βρίσκεται μακριά από την Ελλάδα, στη χιονισμένη Λαπωνία. Είναι μια πόλη
που κάθε Χριστούγεννα μας θυμίζει περισσότερο από οποιοδήποτε μέρος στον κόσμο
ότι υπάρχει μαγεία. Με το που μπαίνει ο Δεκέμβριος στο Ροβανιέμι όλες οι
υπόλοιπες δραστηριότητες παγώνουν. Τα πάντα κινούνται στους ρυθμούς μου, για να
ετοιμάσω άψογα το μεγάλο μου ταξίδι σε ολόκληρο τον κόσμο. Όλες τις υπόλοιπες
εποχές, παραμένει μια φυσιολογική πόλη. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί δουλεύουν
σκληρά και οι επισκέπτες μοιράζουν το χρόνο τους στα διάφορα αξιοθέατα της. Η
οικονομία στηρίζεται στη βιομηχανία, στο εμπόριο ξυλείας και γούνας.
Κατοικείται από 36.000 φιλικότατους κατοίκους και η πόλη τους δημιουργήθηκε
μόλις τον προηγούμενο αιώνα στη συμβολή των ποταμών Qunajoki και Kemojoki.
Είναι πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο της Λαπωνίας και διαθέτει πανεπιστήμιο,
πολυτεχνείο και πολιτιστικούς χώρους με
πλουσιότατο πρόγραμμα. Στην είσοδο της Λαπωνίας, ελάχιστα νοτιότερα από τον
αρκτικό κύκλο, διατηρούνται κάποιες από τις παραδόσεις των περίεργων αυτών
ανθρώπων του χιονιού. Το Ροβανιέμι διαθέτει καταστήματα με σουβενίρ,
εστιατόρια, καφετερίες και το... γραφείο μου που έχει συγκεκριμένες ώρες
κοινού. Την περίοδο των Χριστουγέννων κάντε το χατίρι στους μικρούς σας φίλους
και πληρώστε τα 20 ευρώ του εισιτηρίου για την είσοδο -αν είστε ενήλικες- και
15 ευρώ για κάθε παιδί. Το πάρκο βρίσκεται 8 χιλιόμετρα βόρεια του Ροβανιέμι
και είναι πολύ εύκολο να φτάσετε εκεί με το λεωφορείο. Αν και είναι μακριά,
αξίζει τον κόπο να έλθεις να με βρεις εκεί. Αν το αποφασίσεις θα με βρεις
εύκολα, είμαι πολύ δημοφιλής. Αν βάλω υποψηφιότητα μέχρι και δήμαρχος μπορώ να
βγω, αλλά δε μου αρέσει η πολιτική.
-Για πες μου εκείνο το
αστείο περιστατικό που έλεγες.
-Συνηθίζεται σε πολλές
χώρες οι υπάλληλοι των ταχυδρομείων να ανοίγουν κάποια από τα γράμματα που μου
στέλνουν τα παιδιά και να ικανοποιούν αυτοί τις επιθυμίες τους. Στα ΕΛΤΑ
λοιπόν, εδώ στην Ελλάδα, ανοίγουν οι υπάλληλοι ένα φάκελο με παιδικά γράμματα,
που γράφει:
"Για τον
Άγιο-Βασίλη". Άγιε μου
Βασίλη," γράφει το γράμμα, "είμαι ο Γιωργάκης και είμαι 8 χρονών.
Δεν έχουμε να φάμε και τα
ρούχα μας είναι παλιά. Σε παρακαλώ! Στείλε μας 1000 ευρώ να περάσουμε καλά τα
Χριστούγεννα." Συγκινούνται οι υπάλληλοι, μαζεύουν 500 ευρώ και τα
στέλνουν στο παιδάκι. Την επόμενη χρονιά το παιδάκι ξαναστέλνει γράμμα στον
Αϊ-Βασίλη. θυμούνται οι υπεύθυνοι των ΕΛΤΑ τι είχε γίνει πέρσι, το ανοίγουν και
διαβάζουν: “Άγιε μου Βασίλη, είμαι ο Γιωργάκης πάλι. Σε ευχαριστώ για τα λεφτά
που μου έστειλες πέρσι. Αν μου στείλεις και φέτος, σε παρακαλώ στείλτα με
επιταγή, γιατί αυτοί οι κλέφτες των ΕΛΤΑ μου έκλεψαν τα άλλα 500 ευρώ!"
Είναι ένα σίγουρα αστείο
περιστατικό, αλλά για σκέψου ότι κάποιοι άνθρωποι αδικήθηκαν γιατί κάποιοι
άλλοι έχουν δημιουργήσει την πεποίθηση ότι όλοι είναι κλέφτες. Υπάρχουν και οι
καλοί και σωστοί -σαν κατ αυτούς που άνοιξαν το γράμμα - και αυτούς ας δίνουμε
σαν πρότυπα στα παιδιά μας.
-Έχω μια απορία. Πως
πετάνε οι τάρανδοι σου και πως, αφού μπαίνεις από την καπνοδόχο, δεν λερώνεσαι;
-Αυτές είναι δυο απορίες
και όχι μια, και κόψε την πλάκα μη σου πω καμιά βαριά κουβέντα μέρες που είναι.
Έχεις παιδιά;
-Ναι.
-Τότε αφού τους φέρνω τα
δώρα εγώ γιατί πας κάθε χρόνο και αγοράζεις και εσύ;
-Υπάρχει κάτι που θα
ήθελες να προσθέσεις
-Ναι. Θέλω - σαν πιο μεγάλος
που είμαι από σας - να δώσω μια συμβουλή. Να
μάθετε στα παιδιά σας ότι το καλύτερο και μεγαλύτερο δώρο είναι η αγάπη. Αν το
καταφέρετε αυτό θα τους έχετε κάνει εσείς καλύτερο δώρο από αυτά που θα τους
φέρω εγώ. Και να είστε όλοι καλά μέχρι του χρόνου που θα ξαναέρθω.
Τελικά εκτός από καλός
είναι και πολύ έξυπνος αυτός ο γεράκος με τα άσπρα μαλλιά, την κόκκινη στολή
και το γλυκό χαμόγελο. Νομίζω ότι αξίζει να σκεφτούμε λίγο αυτές τις μέρες τα
λόγια του.
