ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΗΤΗ (2)

 

ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΗΤΗ (2)

Στα νότια του Ηρακλείου, ως 25 χλμ. από αυτό, κοντά σ' ένα χωριό, τον Πρινιά, και πάνω σε λόφο, πού αποτελούσε ακρόπολη τ' αρχαία χρόνια, και ονομάζεται σήμερα «Πατέλα», ήταν χτισμένη πλάι η αρχαία πόλη Ρυζήνια. Στο δυτικό τέλος της κορυφής του λόφου ορθώνεται τετράγωνο φρούριο ελληνιστικών χρόνων με πυργοειδείς προμαχώνες στις γωνιές του, ενώ ανατολικά του, στην κορφή πάντα του λόφου, φαντάζουν τα ερείπια δύο αρχαϊκών ναών, του Ζ'-ΣΤ' αιώνα... Προς τ' ανατολικά του Ηρακλείου, πάνω σε μικρή χερσόνησο προς το Κρητικό πέλαγος (Αιγαίο), ήταν η Χερρόνησος, αρχαία πόλη με τείχη και λιμάνι πού διατηρήθηκε ως τα Μεσαιωνικά χρόνια. Ήταν επίνειο της γνωστής Κρητικής πόλης Λύκτου η Λύτου, άλλα είχε αυτοτέλεια και πλήρη ανεξαρτησία. Το χωριό πού βρίσκεται πλάι, δεν έπαψε τα μεταγενέστερα χρόνια να λέγεται Χερρόνησος, ακόμη και τώρα.  Απέναντι της είναι ένα νησάκι, όπου υπάρχει και λιμανάκι.

 

 

Ανατολικά από τη Χερρόνησο, ανάμεσα από τη σημερινή Νεάπολη και τον Άγιο Νικόλαο (Λασηθίου), πάνω σε δίκορφο λόφο, σε χαμήλωμα, ανάμεσα σέ δύο κορφές, πού μοιάζει με σέλλα αλόγου, ήταν χτισμένη η άγνωστη, ως πριν λίγα χρόνια, πόλη Δρήρος πού αποκαλύφθηκε τελευταία. Την προφυλάσσει τείχος, πού διατηρείται ακόμη προς, τα ανατολικά άλλα και προς το δυτικό μέρος. Μέσα στην προστατευμένη από τον περίβολο περιοχή υπάρχει «αρχαϊκή» Αγορά, ναός του Απόλλωνα Δελφινίου, πού είναι ακόμη αρχαιότερος από τη Γεωμετρική περίοδο. Ακόμη διατηρούνται δεξαμενές μέσα στην περιοχή την περικλεισμένη από τα τείχη. Ο περίβολος διαθέτει πύργους, οι δε υπώρειες του λόφου, όπου, σε επίπεδο χαμηλότερο είχαν χτιστεί σπίτια, υποστηρίζονταν από άλλα, αναλημματικά τείχη.

 

 

Νοτιοδυτικά από τη Δρήρο, αρκετά στο εσωτερικό της Κρήτης, νότια από τη Χερρόνησο, κοντά στο βουνό Δίκτη, σε έναν ψηλό, μετέωρο τόπο είναι απλωμένα πάνω σε οχυρότατη θέση τα ερείπια μιας ξακουστής, πλούσιας και δυνατής πολιτείας, της αντίπαλης και πάντα εχθρικής στην Κνωσσό Δωρικής Λύκτου. Ως τώρα διατηρούνται—έκτος από τα άλλα ερείπια της—και μεγάλο μέρος των αρχαιοελληνικών τειχών της...

 

 

Νοτιότερα από τη Δρήρο και τη Λύκτο, κοντά στον Άγιο Νικόλαο, επάνω σε λόφο βρισκόταν η πόλη Λατώ η Λάτος. Σώζεται το τείχος της πόλης, καθώς και «διπλή» ακρόπολη πού προστάτευε την πόλη. Είναι πολυγωνικά τείχη και διατηρούν και διπλό πυλώνα. Ανασκαφές Γάλλων αρχαιολόγων αποκάλυψαν ιερούς χώρους, «πρυτανείο», ναούς και ιερά, στοές, εξέδρες, μια στέρνα και πολλά σπίτια, δεξιά και αριστερά σε στενούς πλακοστρωμένους δρόμους. Τα ερείπια είναι πολύ κοντά στο σημερινό χωριό Κρητσά. Η αρχαία πόλη βρίσκεται σε χαμήλωμα («σέλλα»), ανάμεσα στις δύο κορφές του λόφου, όπου είναι στηλωμένες οι δύο ακροπόλεις. Η Λατώ έχει ενδιαφέρον γιατί παρουσιάζει πως ήταν σχεδιασμένη μια πόλη κατά τη σχετικά παλιά εποχή της Αρχαϊκής Περιόδου, τον Ζ' π.Χ. αιώνα. Στη βόρεια πλευρά της πεντάγωνης Άγορας βρίσκεται το Πρυτανείο, μεταγενέστερο κτίσμα. Μια φαρδύτατη σκάλα, πού υποβάλλει τη σκέψη ότι Αγορά και κλίμακα προήλθαν πιθανόν από τις μνημειώδεις σκάλες-θέατρα των πανάρχαιων μινωικών ανακτόρων, φαντάζει ταιριασμένη επιτυχημένα ανάμεσα σε δύο πύργους του εσωτερικού περιβόλου. Ο κόσμος αποκαλεί «Γκουλά» (λέξη τούρκικη πού σημαίνει «κάστρο») την οχυρή θέση της αρχαίας πολιτείας.

 

Ανατολικά από τη Λάτο και αφού προσπεράσει κανείς την Παχιά  Άμμο, στο Νότιο μυχό του κόλπου του Μιραμπέλλου, κοντά στο χωριό Καβούσι και, επίσης, κοντά στη θέση «Γουρνιά», υπάρχουν άλλα ερείπια αρχαίας πόλης, ιδρυμένης κατά τα πρώτα Γεωμετρικά χρόνια 1000 π.Χ.—900 περίπου. Στους τάφους και στα ερείπια της βρέθηκαν λείψανα των Γεωμετρικών χρόνων 900—700π.Χ.: χάλκινα αγαλματάκια και ανάγλυφα πού παριστάνουν κυνηγούς λεόντων και πολεμιστές πάνω σε άρματα, όπως και τοξότες. Επάνω σε λόφο σώζεται φρούριο της Γεωμετρικής περιόδου. Η πόλη απλωνόταν πάνω σε δύο λόφους: Του «Βροντά» και του «Παλιού Κάστρου». Και, με τη σύνθεση των δύο θέσεων, το φρούριο αποκαλείται «Βροντόκαστρο» από τους γύρω.

Πάρα πέρα, ανατολικά από το Καρβούσι, στον ιδιαίτερο κόλπο της, είναι η Σητεία. Είναι στην ίδια θέση οπού η αρχαία Ητεία; Είναι πιθανό. Άλλα πολλοί λένε ότι η περιτειχισμένη αρχαία πολιτεία ήταν παραπέρα, στη θέση «Πέτρα», όπου σώζονται λείψανα από κυκλώπεια τείχη πού τριγυρίζουν ερείπια αρχαίου συνοικισμού στη ΝΔ. παραλία του όρμου της Σητείας.

 

 

Λίγο πιο πέρα ήταν η Ίτανος, άλλη αρχαία πόλη. Αύτη ήταν στημένη στη βάση της χερσονήσου, στην ΑΒ. άκρη της ανατολικής του νησιού, όπου το ακρωτήριο Σιδερός προβάλλεται μέσα στο πέλαγος με φάρο, στη ΒΑ. απώτατη εσχατιά της Κρήτης με δύο και αυτή ακροπόλεις.

 

Λίγο νοτιότερα κοντά στην ανατολική ακτή, όπου, μεσόγεια, βρίσκεται το χωριό Πάνω Ζάκρο, ήταν η αρχαία Ζάκρος, μινωική πόλη με ανάκτορο εξαιρετικά ενδιαφέρον. Βέβαια η μινωική πόλη δεν έχει τείχη—όπως δεν είχε καμιά μινωική πόλη της απώτατης εποχής εκείνης, Έχει όμως ένα άλλο σχετικό κτίσμα, ένα οικοδόμημα κατοπινών χρόνων. Έναν πύργο φρυκτωρίας. Επάνω σε υψηλότατη, δεσπόζουσα κορυφή γνωστή με την ονομασία «Κορφη Ρουκάνη», είναι στημένο παράξενο οικοδόμημα, ένα κυκλικό με διπλό περίβολο κτίσμα. Ανήκει στους τελευταίους ελληνιστικούς και παλαιότερους ελληνορωμαϊκούς χρόνους. Από τους δύο περιβόλους ό εξωτερικός κυρτώνεται ελαφρά προς τα μέσα για να σχηματίσει θόλο, ό όποιος δεν υπάρχει, γιατί έχει καταπέσει. Ο εσωτερικός περίβολος ανεβαίνει κατακόρυφα. Στο χώρο ανάμεσα στους δύο κυκλικούς περιβόλους, τον μέσα και τον έξω, σχηματίζονται τέσσερα διαμερίσματα χάρη σε τοίχους πού τα χωρίζουν. Στον κεντρικό χώρο εσωτερικά του μέσα περιβόλου έμπαινε κανείς από δύο αντικριστές πύλες-εισόδους Στον κεντρικό χώρο υπάρχει εστία, όπου άναβαν φωτιά οι αρχαίοι.

 

Δυτικά από τη Ζάκρο ήταν η Πραισός, μια από τις σημαντικότερες αρχαίες κρητικές πόλεις και κέντρο στο όποιο κατέφυγαν οι Ετεόκρητες δηλ. οι παλιοί μινωικοί Κρήτες μετά την κάθοδο των Αχαιών και προ πάντων των Δωριέων πού κατόπιν διαδέχθηκαν τους Αχαιούς στην Κρήτη. Η θέση της είναι στα Νότια της Σητείας, στο στενότερο μέρος του νησιού, ανάμεσα στο Λιβυκό πέλαγος και το Αιγαίο. Τα ερείπια της πόλης, του τείχους της και των τριών φρουρίων-ακροπόλεων πού είχε η πόλη βρίσκονται στα νότια του χωριού. Επάνω Επισκοπή, πάνω σε τρεις υψηλούς και ογκώδεις λόφους, στις κορφές των οποίων ήταν τα φρούρια της πολιτείας. Άλλα επίσης ισχυρό ήταν και το τείχος πού περιέβαλλε την πόλη μόνο πού είναι κατεστραμμένο στα περισσότερα σημεία.

 

 

Δυτικότερα τώρα, προς τα νότια της Κρήτης δυτικότερα και από την Ιεράπυτνα (Ιεραπετρα) είναι ο Χόνδρος της Βιέννας (Βιάννου), όπου ό αρχαιολόγος Ν. Πλάτων, αποκάλυψε ένα φρούριο-άκρόπολη μιας άγνωστης, ως σήμερα, πολιτείας. Ο περίβολος της, δηλ. η μόνη προσβατή πλευρά του τείχους, χωρίζεται με εγκάρσια διατειχίσματα της ψευδοϊσοδομικής τοιχοποιίας. Έξω απ' τον περίβολο του φρουρίου διακρίνονται ερείπια σπιτιών αρχαιοελληνικών χρόνων. Στην κορυφή της ακρόπολης σώζεται ύδαταποθήκη για τις ανάγκες της άμυνας.

ΠΗΓΕΣ

ΑΛΕΞ. ΠΑΡΑΔΕΙΣΗΣ : ΦΡΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

https://podemos.gr/?p=32977

https://www.cretanbeaches.com/el/ιστορία-της-κρήτης/αρχαιολογικοί-χώροι/κλασική-και-ελληνορωμαϊκή-εποχή/αρχαία-έλυρος-ροδοβάνι

https://greece.terrabook.com/el/chania/page/irtakina-2/

http://visitfalassarna.com/el/ancientphalasarna/#

http://www.allinchania.gr/city-info/archaeological-sites-monuments/ancient-kydonia/

http://iscreta.gr/2018/10/βόλτα-στο-castel-paleocastro-το-παλαιόκαστρο-που-προ/

 

 

Μια βάρδια στον Πύργο Ελέγχου του Ελληνικού στα 1995

 

Αθήνα, η ΟΑ 534 μαζί σας...

 

Του Κωστή Πρασσά

Ο ουρανός της Αττικής ήταν καθαρός, ενώ πλησίαζε η ώρα 5 το πρωί. Ο νέος ελεγκτής, άλλαξε τη βάρδια του στον έλεγχο "Athens Approach/Departure", και κοιτάζοντας το άδειο ραντάρ του περίμενε από στιγμή σε στιγμή να γεμίσει με 'στόχους' που είτε έφευγαν, είτε έρχονταν για προσγείωση στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Ήξερε πως η σημερινή του βαρδια θα ήταν από τις πιο δύσκολες διότι το δελτίο καιρού είχε προβλέψει κακοκαιρία για την υπόλοιπη ήμερα

Αφού πέρασαν περίπου 10 λεπτά απόλυτης ησυχίας μέσα στο θάλαμο του ραντάρ εμφανίστηκε ένα σημαδάκι από τα βόρεια και παράλληλα ακούστηκε: 'Lufthansa 346, Good morning Athens'. Ώρα για δουλεία είπε ο ελεγκτής και απάντησε:

'Lufthansa 346, good morning. Go ahead.'

'Lufthansa 346 , we are now at 120 and on our way to Didlmon.'

'Lufthansa 346, descend and maintain 6000.'

'Down to 6000 . Lufthansa 346.'

To Pending του ραντάρ έδειξε άλλα δυο αεροπλάνα που θα απογειώνονταν, το  μεν ένα με προορισμό τη Μήλο και το άλλο την Κόρινθο.

-Αθήνα Departure, η Ολυμπιακή 561 μαζί σας.'

-'Ολυμπιακή 561 ελήφθει.  Ανεβείτε στα 10.000 και πορεία για Διδιμο.'

- 10.000 και... πορεία για Δίδυμο η 561."

'Athens Approach, this ιs Iberia 149.'

'Iberia 149 go ahead.'

'Uhm...We're above Karιnthos at 130 to 6000 and direct Echo Golf November, Iberia 149.'

"Roger 149, go dιrecet Aigina and hold." Σημειωση: O ραδιοφάρος NDB της Αίγινας έχει για συντομογραφία ΕGΝ.

-“Άθηνα Departure, η Ολυμπιακή 502 είναι τώρα στον αέρα."

-'Ολυμπιακή 502 ελήφθει. Ανεβείτε στα 130 και μια κλήση στην Κόρινθο.'

'Στα 13.000 και θα σας καλέσουμε στην Κόρινθο Ολυμπιακή 502.'

'Lufthansa 346, please turn left to 090.'

'Left to 090, Lufthansa 346.’

'Athens Approach, we are now holding above Echo Golf November at... 6000 feet . Iberia 149.'

"Roger Iberia 149. Break. Ολυμπιακή 561 στρίψτε αριστερά κατευθείαν για Μήλο. Καλέστε με στα 10.000.'

'Κατευθείαν για Μήλος και θα σας καλέσουμε στα 10.000 .η 561.'

'Lufthansa 346 .please descend to 3000.Turn left heading 060.'

'Down to 3000 and left to 060 .Lufthansa 346.*

Ολυμπιακή 502, ειμαστε πάνω από Κόρινθο στα 11.500.'

Ελήφθει 502 . Παρακαλώ καλέστε κέντρο 124.90 , καλημέρα.'

‘124.90 η 502 . καλή μέρα κύριε.'

'Iberia 149,turn right heading 090.'

‘Roger. Right to 190 Iberia 149.'

'Lufthansa 346 . descend to 2000 and turn left heading 010."

'Roger . left heading 010 aaaand... down to 2000 feet ,346.*

'Athens Approach Singapore 329 heavy . Is now airborne.'

'Singapore 329 heavy . Roger. Go direct Didimon and at 8000 turn left direct to Mllos. You will have to keep a lower speed limit of... 200.'

'Up to 8000 and direct Milos. Minimum speed is 200 .Roger 329 heavy.'

'Lufthansa 346 .turn left to 350 direct to ILS. Follow then an ILS approach.'

'Roger . Direct to the ILS .Lufthansa 346.'

“Αθήνα Departure η Ολυμπιακή 561 στα 10.000 και σε πορεία για Μήλο.'

Eλήφθει 561. Ελευθεροι για το 230 και καλέστε κέντρο 125.90."

'Ελεύθεροι στα 230 και κέντρο 25 9. Καλη μέρα η 561.'

'Lufthansa 346 please contact Athens Tower 118.1.'

"Athens Tower at 118.1 . Lufthansa 346.  Good day.'

'Iberia 149 descend to 3000 feet. Turn Left 060.'

"Rogerleft to 060 Iberia 149.'

‘Άθηνα Approach καλημέρα σας. Εδώ Ηρακλής Hotel 345 για Ελευσίνα’

‘Ήρακλη Hotel 345. Ελήφθει. Κατεβείτε στα 3000 ποδιά κατευθείαν για ΑιγιναΚαλεστε με στα 3000."

"Εληφθει. Θα σας καλέσουμε στα 3000 Ηρακλής 345*

"Αθήνα Departure , η Ολυμπιακή 243 μαζί σας.*

"Ολυμπιακή 243 προβείτε."

"Είμαστε στα 210 για τα 10.000 και κατευθείαν για Δίδυμο η 243."

“Ελήφθει 243.Καλεστε με στο Δίδυμο."

"Κλήση στο Δίδυμο η 243."

"Singapore 329 heavy ,cllmb and maintan 330.Resume own navigation and please contact center at 125.90."

'Up to 330 and calling centre 125.90.Thank you.'

"Iberia 149 please descend to 2000 and left to 350."

"Roger down to 2000 and left to 340 Iberla 149."

"That was 350 Iberla.*

"Sorry. Left to 350 then Iberla 149."

 

 

"Αθήνα ,Ηρακλης 345 στα 3.000 5 μίλια ανατολικά της Αίγινας."

“Έληθει Ηρακλής 345 , στρίψτε αριστερά στις 040 μοίρες και καλέστε πύργο Ελευσίνας. Αντιο."

"Καλή σας μέρα Ηρακλής 345."

"Είμαστε πάνω από το Δίδυμο , η Ολυμπιακή 243."

"Ελήφθει 243.Στριψτε αριστερά πορεία 090 και ελεύθεροι για τα 5.000 ποδιά."

"Αριστερά στις 90 μοίρες και ελεύθεροι για τα 5000 ,η....243"

"Iberia 149 .follow an ILS approach and contact Athens Tower at 118.10."

"Roger. Switching to 18.1 Iberia 149.Bye"

"Bye"

"Αθήνα ,η Ολυμπιακή 124 μαζί σας στα 3.000 για Σούνιο."

"Εληφθει 124 ,στριψτε αριστερά πορεία 330."

"Αριστερά στα 330 η 124."

"Ολυμπιακή 243 τι ταχύτητα έχετε;"

"200 κόμβοι η 243."

"Παρακαλώ αυξήστε σε 250. Θέλω να σας περάσω πάνω από το ATR-42 της Ολυμπιακής 124."

Ελήφθει. Ανεβάζουμε ταχύτητα στα 250."

"Παρακαλώ καλέστε με όταν έρθετε σε οπτική επαφή με το ATR."

"Εληφθει. Θα σας καλέσουμε ,η 243."

"Ολυμπιακή 124 ,παρακαλώ μειώστε στους 160 κόμβους. Θα περάσει ένα 727 2000 ποδιά από πάνω σας."

"Στους....160 κόμβους η 124.Εληφθει."

"Αθήνα Approach , η Iberia 149 εκτελεί Missed Approach ,εδω Πύργος."

"Εληφθει Athens Tower."

"Iberia 149 with you. We are excecuting a Missed Approach. We reported severe turbulence and wιndshear on fιnal. Ιt's really taugh up here."

"Roger Iberia 149.Climb to 6000 and go direct Echo Golf November."

"Up to 6000 and direct to Aigina."

"Athens Approach , έχουμε σε όψη το ATR-42. Εδω Ολυμπιακή 243."

"Ελήφθει 243.Μολις το περάσετε κατεβείτε στα 2000 με σταθερή ταχύτητα 250 κόμβοι."

"Στα 2.000 μόλις περάσουμε την 124 η 243."

"Iberia 149 ,please turn left heading 090.Descend and maintain 4000."

"Left to 090 and down to 4000 Jberla 149."

"Ολυμπιακή 124 ,το 727 σας πέρασε και είστε νούμερο 2 για προσέγγιση-Παρακαλώ αυξήστε στους 180 κόμβους."

"Νούμερο 2 και στους 180 κόμβους η 124."

Όλυμιακη 243 , στριψτε αριστερά στις 340 μοίρες και ελεύθεροι για το ILS."

"Αριστερά στις 340 , και ελεύθεροι για ILS η 243."

"Ολυμπιακή 243 παρακαλώ καλέστε πύργο 118.10."

"Καλούμε Πύργο 118.1 η 243. Καλη μέρα."

"Καλημέρα σας κύριε."

"Ολυμπιακή 241 ,ο άνεμος είναι 23 κόμβοι από 350 με severe turbulence και windshear. Θελετε να συνεχίσετε προσέγγιση;"

'Θετικο. Και θα θέλαμε να αρχίσουμε στα 1500 αν είναι δυνατόν."

Ελήφθει. Κατεβειτε στα 1500 και στρίψτε δεξιά στις 350 μοίρες.' 'Αριστερά στις 350 και κάτω για τα Ι5ΟΟ η 241." "Iberia 149,Turn left heading 020 and descend to 3000.' 'Left to 020 and down to 3000 , Ιberla 149.'

'Ολυμπιακή 241, Ελευθεροι για ILS προσέγγιση. Καλεστε τώρα Πυργο 118.10.' 'Ελεύθεροι για ILS και 118.1.Καλη μέρα'

“Στο κάλο κύριε.'

'Iberia descend and maintain 2000.Your are number 2. An ATR-42 is landlng. Please speed back to 180 knots.' 'Roger. Down to 2000 an bac to 180 knots 149.' 'Iberia 149 turn left 350 and cleared for ILS approach Rwy 33R. Please contact Tower at 118.10.'

'Left to 350 for 33R and we are now switching to 118.10.Thank you sir.' 'Bye'.

Παρόλο που η Iberia προσγειώθηκε, οι πτήσεις συνεχίζονταν, όμως για τεχνικούς λογούς διακόπτω. Ελπίζω να πήρατε μια μικρή γεύση των πραγματικών επικοινωνιών, καθώς και να είδατε το μέγεθος της σημασίας των κέντρων εδάφους.

Κωστής Πρασσας

Πηγή : Acrobase BBS

Το παρόν άρθρο λήφθηκε από την Acrobase. Επιτρέπεται n ανάγνωση του από τον χρήστη που το λαμβάνει, και από τρίτους, εφ'όσον η παρούσα παρατήρηση δεν αφαιρεθεί.                                                                (c) Acrobase

http://www.acrobase.org/acrobase.html