Στις 6.3.2009 αναρτήσαμε στο blog μια σειρά από φωτογραφίες με την Αθήνα πνιγμένη στην σκόνη.( http://boraeinai.blogspot.com/2009/03/632009.html).
Όπως γράφει σήμερα η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με σχετικό άρθρο του κ. Γιάννη Ελαφρού, πρόκειται για άμμο από την Σαχάρα που μεταφέρεται, εξ αιτίας των ιδιόμορφων καιρικών συνθηκών και σκεπάζει τον ουρανό μας. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως τα τελευταία χρόνια κατά την είσοδο της άνοιξης και τα αιωρούμενα μικροσωματίδια είναι αρκετά επιβλαβή για την υγεία μας καθώς στην πορεία τους γίνονται τοξικά.
Και σκόνη Σαχάρας στα πνευμόνια μας
Η επέλαση των μικροσωματιδίων, τα οποία γίνονται στην πορεία τοξικά, εμφανίζεται κάθε χρόνο μαζί με την άνοιξη Του Γιαννη Eλαφρου
Δεν μας έφτανε η αθηναϊκή ρύπανση, έχουμε (και θα έχουμε...) και την αφρικανική σκόνη, που σαν κύματα «εισβάλλει» όλο και πιο συχνά στον ουρανό και τη ζωή μας, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο μείγμα «μαζί» με τους δικούς μας ρύπους. Λίγες ημέρες πέρασαν από το τριήμερο 5 - 7 Μαρτίου, που εκδηλώθηκε η πιο πρόσφατη επέλαση της σκόνης από τις ερήμους της Αφρικής. Ο ουρανός σκοτείνιασε, η ορατότητα μειώθηκε, ενώ τα αιωρούμενα μικροσωματίδια πολλαπλασιάστηκαν φτάνοντας σε πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις, μία αίσθηση δυσφορίας εξαπλώθηκε σε όλη την πόλη, πλήττοντας ιδιαίτερα τους πιο ηλικιωμένους και όσους αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα. Μόνο τα συναρμόδια υπουργεία δεν αντιλήφθηκαν τίποτα...
Στις 6 Μαρτίου, τα αιωρούμενα σωματίδια διαμέτρου μέχρι δέκα μικρά του μέτρου (ένα μικρόμετρο ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου), γνωστά και ως ΡΜ 10, μετρήθηκαν στην πανεπιστημιούπολη από τον επίκουρο καθηγητή κ. Παναγιώτη Νάστο, του Τμήματος Γεωλογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, 550 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3), όταν το αμέσως προηγούμενο τριήμερο παρουσίασαν μέσες συγκεντρώσεις 17 μg/m3! Παρουσίασαν αύξηση δηλαδή κατά 3.235%(!) ξεπερνώντας κατά πολύ το όριο συναγερμού των 50 μg/m3 για ημερήσιες συγκεντρώσεις. Ιδιαίτερα ανησυχητική αύξηση είχαν και τα εξαιρετικά μικρά σωματίδια, όπως τα ΡΜ1 και ΡΜ2,5 (ένα και 2,5 μικρά αντίστοιχα), σε 5 μg/m3 (από μηδέν) και 109 μg/m3 (από 5 μg/m3). Τα ΡΜ1 και ΡΜ2,5 είναι ακόμα πιο επικίνδυνα, καθώς εισχωρούν «πιο βαθιά» στον ανθρώπινο οργανισμό.
«Η μεταφορά σκόνης της ερήμου προς τη Μεσόγειο είναι ένα σύνηθες φαινόμενο και οφείλεται σε συγκεκριμένες μετεωρολογικές συνθήκες», λέει στην «Κ» ο δρ Χάρης Δ. Καμπεζίδης, διευθυντής Ερευνών, του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και επικεφαλής της Ομάδας Ατμοσφαιρικής Ερευνας.
Ερχονται τα πιο μικρά
«Τα σωματίδια της αφρικανικής σκόνης, που φθάνουν στην Ελλάδα, είναι τα μικρότερα και ελαφρύτερα, διότι τα μεγαλύτερα, ως βαρύτερα, καθιζάνουν καθ’ οδόν. Το μέγεθος των μικρότερων σωματιδίων είναι της τάξης του ενός μικρόμετρου ή λιγότερο. Αυτό τα καθιστά απόλυτα εισπνεύσιμα και, ως εκ τούτου, «επικίνδυνα» για τα άτομα με αναπνευστικά κυρίως προβλήματα, τα οποία πρέπει να αποφεύγουν την παραμονή τους στην ύπαιθρο ειδικά στις περιπτώσεις έντονων επεισοδίων». Οπως εξηγεί ο κ. Καμπεζίδης, τα σωματίδια της αφρικανικής σκόνης «εμπλουτίζονται» από χημικές ρυπαντικές ενώσεις, όπως διάφορα οξείδια, με αποτέλεσμα όταν φτάνουν στον οργανισμό μας να μην είναι καθόλου αθώα...
«Τα μικροσωματίδια της αφρικανικής σκόνης γίνονται τοξικά στην πορεία, καθώς συσσωματώνουν ρύπους», τονίζει στην «Κ» η κ. Κλέα Κατσουγιάννη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή. «Αλλά και τα “καθαρά” φυσικά σωματίδια της σκόνης δεν είναι αθώα, καθώς εισχωρώντας στον πνεύμονα προκαλούν φλεγμονές. Οπως έδειξε πρόσφατα έρευνα στη Βαρκελώνη, η εισβολή της αφρικανικής σκόνης αυξάνει τις εισαγωγές στα νοσοκομεία, ενώ αυξάνει και τη θνησιμότητα του πληθυσμού. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι ηλικιωμένοι και όσοι αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα και άσθμα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο». Πλην των αναπνευστικών προβλημάτων, τα μικροσωματίδια μπορεί να προκαλέσουν και καρδιακά προβλήματα, διότι εισερχόμενα βαθιά στους πνεύμονες μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος και, ανάλογα με τη χημική τους σύσταση, προσβάλλουν την καρδιά.
Δυστυχώς, η άμμος στη Σαχάρα δεν φαίνεται να... τελειώνει και άρα οι επισκέψεις της αφρικανικής σκόνης θα συνεχιστούν και στο μέλλον, ειδικά την άνοιξη και το καλοκαίρι. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομάδας Ατμοσφαιρικής Ερευνας του Αστεροσκοπείου, η οποία ασχολείται την τελευταία δεκαπενταετία με τα ατμοσφαιρικά αερολύματα, από τις 79 ημέρες εισβολής αφρικανικής σκόνης μεταξύ 2000 - 2006, άνοιξη συνέβησαν οι 27, καλοκαίρι οι 30, φθινόπωρο οι 15 και χειμώνα οι 7.
Κόκκινη ή λευκή, οφείλεται πάντα στον καιρό
Πού οφείλεται η δημιουργία των εναέριων ποταμών σκόνης από Αφρική προς Μεσόγειο; «Οι μετεωρολογικές συνθήκες για τη μεταφορά αφρικανικής σκόνης προς την Ελλάδα, από τη Βορειοδυτική Αφρική (Μαυριτανία, Αλγερία και Μάλι), την άνοιξη κυρίως, οφείλεται στην ύπαρξη ενός υψηλού βαρομετρικού συστήματος πάνω από τις συγκεκριμένες περιοχές και τη Δυτική Μεσόγειο. Η σκόνη ανυψώνεται στην ανώτερη ατμόσφαιρα και με νοτιοδυτικούς ανέμους μεταφέρεται προς την Ανατολική Μεσόγειο. Αντίθετα, το καλοκαίρι χαμηλά βαρομετρικά συστήματα πάνω από την έρημο της Σαχάρας ευνοούν έντονες ανοδικές κινήσεις και διασκορπισμό της σκόνης στην ανώτερη ατμόσφαιρα με σύγχρονη μεταφορά της από νότιους ανέμους προς την Ελλάδα. Αλλες φορές οι περιοχές εκτόξευσης σκόνης προσδιορίζονται στη Βόρεια Αφρική (Λιβύη και Τσαντ)», εξηγεί ο κ. Καμπεζίδης.
Ανάλογα με την περιοχή προέλευσης η σκόνη μπορεί να είναι λευκή ή ερυθρά. Στην πρώτη περίπτωση τα σωματίδια της σκόνης περιέχουν, σε μεγάλο ποσοστό, φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο, στη δεύτερη, πυρίτιο, άργιλο και σίδηρο. «Στην περίπτωση βροχόπτωσης τα σωματίδια της σκόνης διαλύονται στις υδροσταγόνες και έτσι εμφανίζονται λευκές ή ερυθρωπές λασποβροχές».
Μήπως όμως το «βάρος» της αφρικανικής σκόνης «ελαφρύνει» την υποχρέωση των μεσογειακών χωρών να τηρούν τα όρια για τα αιωρούμενα μικροσωματίδια; «Ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει ότι μπορεί να αφαιρούνται τα εισαγόμενα μικροσωματίδια από τις συγκεντρώσεις που μετριούνται, διευκολύνοντας έτσι τις χώρες να πιάνουν τα όρια...», λέει στην «Κ» η κ. Κατσουγιάννη. «Πρόκειται για έντονα αμφισβητούμενη απόφαση. Εάν στόχος μας είναι η διασφάλιση της υγείας δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι και τα σωματίδια... εξωτερικού είναι επίσης επικίνδυνα. Εξάλλου δεν είναι αυτή η βασική αιτία που η Αθήνα υπερβαίνει τα όρια τις μισές μέρες του χρόνου», τονίζει η κ. Κατσουγιάννη.
Η αφρικανική σκόνη προσθέτει μία ακόμα δυσκολία στην αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (15.3.2009)
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100073_15/03/2009_307432
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου