ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - Η ΑΠΟΚΑΘΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

Ο ευσχήμων Ιωσήφ,
από του ξύλου καθελών τό άχραντόν σου Σώμα,
σινδόνι καθαρά ειλήσας και αρώμασιν,
εν μνήματι καινώ, κηδεύσας, απέθετο.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής στην εκκλησία διαβάζονται οι Ώρες στη θέση της Θείας Λειτουργίας, και εδώ να σημειώσουμε ότι η Μεγάλη Παρασκευή είναι η μοναδική μέρα του έτους που δεν τελείται Θεία Λειτουργία.

Μετά τις Ώρες ακολουθεί ο Εσπερινός και η Αποκαθήλωση του Κυρίου από τον Σταυρό. Στη συνέχεια στο κέντρο του ναού βάζουμε τον Επιτάφιο με την εικόνα του Κυρίου στον τάφο.

Η μυσταγωγία του εκκλησιασμού το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, που είναι «η σοβαρότερη και πιο ιερή μέρα του ορθόδοξου εορτολογίου», πρέπει να φέρνει τον χριστιανό στην εκκλησία με βαθειά κατάνυξη. Ο πιστός με την σύνοψη στο χέρι και αφού κάνει τον σταυρό του, θα πρέπει να ανάψει το κερί και να προσκυνήσει την εικόνα της Αποκαθήλωσης και να πάρει την θέση του ανάμεσα στους πολλούς πιστούς που παρακολουθούν τα εκκλησιαστικά δρώμενα.

Ο αείμνηστος καθηγητής Δημ. Σ. Λουκάτος στο βιβλίο του «Πασχαλινά και της Άνοιξης» (εκδόσεις Φιλιππότη) μας προσφέρει μια σπουδαία περιγραφή της «Αποκαθήλωσης».

«Η “Αποκαθήλωση” μέσα στην κατάμεστη πάντα εκκλησιά, προς το μεσημέρι είναι μια από τις πιο αναπαραστατικές σκηνές της ορθόδοξης τελετουργίας. Ο ιερέας παριστάνει τον Ιωσήφ (από Αριμαθαίας), ανεβαίνει με μικρή σκάλα στον στημένο Σταυρό, αποκαθηλώνει τον “Εσταυρωμένο” και τον πηγαίνει σεβαστικά στο Άγιο Βήμα, απ’ όπου θα ξαναβγεί κρατώντας το ξαπλωτό νεκρό σώμα του Χριστού (τον Αμνό) για τον Επιτάφιο. Με πομπή θα το αποθέσει στο ανθοστολισμένο κουβούκλιο. Στο διάστημα αυτό ψάλλεται συνοδευτικά ένα αφηγηματικό και ποιητικότατο Δοξαστικό των Αποστίχων (Σε τον αναβαλλόμενο το φως ώσπερ ιμάτιον...) σε ήχο πλάγιο πρώτο, που όταν ο ψάλτης είναι ικανός, αποτελεί ένα από τα αρχαιοπρεπέστερα και συγκινητικά μουσικά μελωδήματα των Παθών. Και ο ιερέας προσαρμόζει θεαματικά τις κινήσεις του, με τα αντίστοιχα λόγια: – «Πώς σε κηδεύσω, Θεέ μου;... Λεμονανθοί και ραντίσματα με μύρο, την ώρα εκείνη, δίνουν στο πρώτο προσκύνημα του νεκρού Ιησού ανθρώπινο νόημα...».

Μια από τις πιο όμορφες και πιο συγκινητικές στιγμές του Πάσχα είναι η στιγμή της «Αποκαθήλωσης». Είναι η στιγμή που προηγείται της Ταφής μετά την οποία θα έλθει η νίκη του καλού επί του κακού, η νίκη της ζωής επί του θανάτου με την Ανάσταση του Κυρίου.

Καλή Ανάσταση