Ερνέστ Ρενάν : "Προσευχή πάνω στην Ακρόπολη"

Τα προχθεσινά λαμπρά εγκαίνια του καταπληκτικού Μουσείου της Ακροπόλεως και η με αυτήν την ευκαιρία έντονη επαναβεβαίωση του από ετών μονίμου αιτήματός μας για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα, μου έφεραν στη μνήμη την «Προσευχή πάνω στην Ακρόπολη» που είχε γράψει το 1865 ο περίφημος Γάλλος ιστορικός, συγγραφέας και φιλέλλην Ερνέστ Ρενάν, μεταξύ των άλλων και πεθερός του δικού μας Ψυχάρη. Στο κείμενο της «Προσευχής», η οποία αναπέμπεται προς τη Θεά Αθηνά, περιλαμβάνονται δύο περικοπές οι οποίες καταδεικνύουν ότι ο Ρενάν έθετε από το 1865 θέμα επιστροφής των μαρμάρων που αφαιρέθηκαν από τον Ελγιν, τον οποίον κατονομάζει εμμέσως, πλην σαφώς. Παραθέτω τις περικοπές: α) «Ακόμη και αυτούς που σε τιμούν πόσο πρέπει να τους λυπάσαι! Θυμάσαι εκείνο τον •Καληδόνιο” που πριν από πενήντα χρόνια έσπασε το Ναό σου με ένα σφυρί για να τον μεταφέρει στη Θούλη; Ετσι κάνουν όλοι...». β) «Ο κόσμος δεν θα σωθεί, παρά επιστρέφοντας σε σένα, αποτινάσσοντας τα βαρβαρικά δεσμά του. Ας τρέξουμε όλοι μαζί σαν ένα σώμα. Λαμπρή εκείνη η μέρα, όταν όλες οι πόλεις που άρπαξαν τα σπασμένα κομμάτια του Ναού σου, Βενετία, Παρίσι, Λονδίνο, Κοπεγχάγη, θα αποκαταστήσουν τα κλοπιμαία, θα σχηματίσουν ιερές θεωρίες για να επιστρέψουν τα κομμάτια που έχουν στην κατοχή τους, λέγοντας: Συγχώρα μας, Θεέ! Ηταν για να τα σώσουμε από τα κακά πνεύματα της νύχτας». Για διευκρίνιση σημειώνω ότι με τη λέξη «Καληδόνιος», που σημαίνει «Σκωτσέζος» (η Σκωτία στην αρχαιότητα ονομάζετο «Καληδονία»), ο Ρενάν εννοεί τον λόρδο Ελγιν που ήταν Σκωτσέζος και ότι με τη λέξη «Θούλη» ο Ρενάν εννοεί την Αγγλία [η Θούλη στην αρχαιότητα αναφερόταν ως νησί (μυθικό) που εθεωρείτο το βορειότερο σημείο του τότε γνωστού κόσμου και εικάζεται τώρα ότι ήταν τα νησιά Σέτλαντ, βορείως της Μεγάλης Βρετανίας].

Αχιλλευς Γ. Εξαρχος - Πρέσβυς ε.τ.

Από την Καθημερινή 5.7.2009