Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009

Τriskaidekaphobia (Τρίτη και 13)

Υπάρχει ( !!!;;;;) και τέτοια λέξη στην Αγγλική – όπως ακριβώς και στην Ελληνική το press room , κατάντια μας !! Από το www.Dictionary.com

Word of the Day for Tuesday, October 13, 2009

triskaidekaphobia \tris-ky-dek-uh-FOH-bee-uh\, noun:

Fear or a phobia concerning the number 13.

Thirteen people, pledged to eliminate triskaidekaphobia, fear of the number 13, today tried to reassure American sufferers by renting a 13 ft plot of land in Brooklyn for 13 cents . . . a month.
-- Daily Telegraph, January 14, 1967

Past disasters linked to the number 13 hardly help triskaidekaphobics overcome their affliction. The most famous is the Apollo 13 mission, launched on April 11, 1970 (the sum of 4, 11 and 70 equals 85 - which when added together comes to 13), from Pad 39 (three times 13) at 13:13 local time, and struck by an explosion on April 13.
-- "It's just bad luck that the 13th is so often a Friday", Electronic Telegraph, September 8, 1996

Despite NASA's seemingly ingrained case of triskaidekaphobia, which forced managers to impose the bizarre, '13-free' numbering system on its flights, the crew of perhaps the most important Shuttle mission to date clearly were unsure if STS-41C was supposed to be unlucky or not.
-- Ben Evans, Space Shuttle Challenger: Ten Journeys into the Unknown

Triskaidekaphobia is from Greek treiskaideka, triskaideka, thirteen (treis, three + kai, and + deka, ten) + phobos, fear.

Some famous triskaidekaphobes1:

  • Napoleon
  • Herbert Hoover
  • Mark Twain
  • Richard Wagner
  • Franklin Roosevelt


1. Source: "It's just bad luck that the 13th is so often a Friday,"



Ευχαριστώ Κωστή



ΤΡΙΤΗ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΡΕΙΣ

Τρίτη και 13 ήταν σήμερα και οι προληπτικοί και δεισιδαίμονες έκαναν το σταυρό τους απευχόμενοι να βρεθούν αντιμέτωποι με αναποδιές εξ αιτίας αυτής της αποφράδας μέρα. Πόσοι όμως είναι αυτοί που γνωρίζουν γιατί η Τρίτη και 13 έχει καθιερωθεί να θεωρείται σαν μια πολύ γρουσούζικη μέρα;



Σαν μια μέρα κακότυχη και «μαύρη»; Βεβαίως μόνο οι Έλληνες και Ισπανοί έχουν την πρόληψη της Τρίτης και 13ης, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους λαούς που έχουν την Παρασκευή και 13 (*).



Η πρώτη εξήγηση αυτής της δεισιδαιμονίας μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι Τρίτη και 13 αλώθηκε η Βασιλεύουσα των Πόλεων Κωνσταντινούπολη δύο φορές. Την πρώτη φορά, την Τρίτη 13 Απριλίου 2004 από τους σταυροφόρους της Δ’ Σταυροφορίας και την δεύτερη φορά την Τρίτη 29 Μαΐου 1453 από τους Τούρκους Αυτή η δεύτερη φορά σήμανε άλλωστε την οριστική εξαφάνιση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τον Χάρτη. Από την τελευταία αυτή ημερομηνία και για να μη ξεχάσουμε ως έθνος την μαύρη εκείνη μέρα της ελληνικής ιστορίας η παράδοση επέβαλε όπως Τρίτη και Δεκατρείς να μην ξαναγίνουν ποτέ πια γιορτές και γλέντια ενώ τα σπιτικά να είναι κλειστά για τους επισκέπτες.



Όμως αν η Τρίτη είναι μέρα κακότυχη για τους παραπάνω δύο λόγους κατά την αρχαιότητα θεωρείτο επίσης κακότυχη αφού η Τρίτη μέρα της εβδομάδας ήταν αφιερωμένη στον Άρη τον θεό του πολέμου.



Όμως και το 13 δεν πάει πίσω. Το 13 χαρακτηρίζεται ως γρουσούζικος αριθμός από πολύ παλιά. Οι σχετικές με το 13 προλήψεις δημιουργήθηκαν με την ανακάλυψη του δεκαδικού συστήματος. Σύμφωνα με το σύστημα αυτό το 12 είναι ο τέλειος, ο ιερός αριθμός ενώ το 13 χαλάει την αρμονία του τέλειου αριθμού 12.



Η ιερότητα του 12 φαίνεται ότι προέρχεται από το αρχαϊκό δεκαδικό σύστημα. Η δωδεκάδα, ο χωρισμός της μέρας και της νύχτας σε 12 ώρες και ο χωρισμός του έτους σε 12 μήνες αποτελούν κατάλοιπα του αρχέγονου δεκαδικού συστήματος.



Το 12 θεωρείται ο ιδανικός ιερός αριθμός και γι' αυτό : 12 ήταν οι άθλοι του Ηρακλή, 12 ήταν οι θεοί του Ολύμπου, 12 τα ζώδια, 12 οι μαθητές του Ιησού, 12 τα Ευαγγέλια.



Με την προσθήκη του αριθμού «ένα» σ’ αυτό το ιερό 12 σχηματιζόταν η αρχή ενός νέου κύκλου. Το συμβολικό αυτό άλμα προς το καινούριο «άγνωστο», που αντιπροσώπευε ο αριθμός 13, προκάλεσε ανησυχία στους ανθρώπους κι έτσι άρχισαν να του αποδίδουν ευθύνες για τα ατυχή συμβάντα.



Ο Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας λέγεται πως πέθανε αφότου τοποθέτησε το άγαλμά του δίπλα σε αυτά των δώδεκα θεών του Ολύμπου. Σύμφωνα με τις χριστιανική παράδοση στο μυστικό δείπνο παρίσταντο 12 μαθητές ενώ ο 13ος συνδαιτυμόνας ήταν ο Ιησούς. (Και τον Ιησού να μετρούσαμε ως πρώτο, ο 13ος θα ήταν ο Ιούδας..).Επίσης το 13ο κεφάλαιο της Αποκάλυψης αναφέρεται στο θηρίο και τον Αντίχριστο, τα δύο δημιουργήματα του Διαβόλου.



Μπορεί λοιπόν το 13 να θεωρείται “κακός” αριθμός απλά επειδή είναι μία μονάδα πάνω απ’ το δώδεκα, το οποίο είναι δημοφιλές σε πολλούς πολιτισμούς, όμως για παρατηρείστε και αυτό. Αν μία ομάδα δεκατριών αντικειμένων διαιρεθεί στα δύο, στα τρία, στα τέσσερα ή στα έξι, πάντα περισσεύει ένα αντικείμενο. Το «κακό»!



Δεν είναι όμως μόνο η αριθμολογία που θεωρεί κακό τον αριθμό 13. Βλέπετε και η λαογραφική μας παράδοση υποστηρίζει ότι το 13 συνδέεται με τον δυσοίωνο εμβόλιμο 13ο μήνα του έτους, που προέκυπτε από τη διαφορά του σεληνιακού με το ηλιακό έτος και ο οποίος με το πέρασμα των χρόνων απορροφήθηκε με την προσθήκη μίας ημέρας στον Φεβρουάριο κάθε τέσσερα έτη. Αλλά ακόμη και στις κάρτες των Ταρό στον αριθμό 13 αντιστοιχεί ο θάνατος.



Από τα παραπάνω λοιπόν γίνεται φανερό ότι ο συνδυασμός του 13 με τις «μαύρες» ημέρες (Τρίτη και Παρασκευή) δημιουργεί ένα τρομακτικό συνδυασμό εξ αιτίας του οποίου γεννήθηκαν σωρεία προλήψεων που παιδεύουν μέχρι σήμερα πολλούς ανθρώπους. Όλα αυτά όμως βασίζονται σε προλήψεις, που χάνονται στα βάθη των αιώνων. Προλήψεις που σήμερα άλλοι φαίνεται να τις αποδέχονται και άλλοι τις αντιμετωπίζουν με δυσπιστία ή ακόμη και με χιούμορ.



Ας είναι λοιπόν. Μέρα ήταν και πέρασε


Καληνύχτα


(*) Η κακοτυχία της Παρασκευής είναι μια ξενόφερτη για εμάς δεισιδαιμονία. Προέρχεται ίσως από την ημέρα εξολόθρευσης του Τάγματος των Ναϊτών, Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 1307 (εδώ ξανά βλέπουμε και το 13), από τον στρατό του βασιλιά Φιλίππου της Γαλλίας. Επιπλέον λέγεται πως ήταν μέρα Παρασκευή όταν η Εύα έδωσε στον Αδάμ τον απαγορευμένο καρπό, με αποτέλεσμα να εκδιωχθούν από τον Παράδεισο, Παρασκευή όταν η μεγάλη πλημμύρα της Βίβλου αφάνισε τα μιασματικά όντα της γης και, η μέρα που ο Χριστός σταυρώθηκε ήταν επίσης Παρασκευή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου