Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009

Η επιβίωσή μας εξαρτάται από την υγεία των ωκεανών


Ο πλανήτης Γη διαθέτει δύο «πνεύμονες» για την παραγωγή του πολύτιμου για τη ζωή οξυγόνου. Και ενώ όλοι γνωρίζουν ότι ο πρώτος «πνεύμονας» συγκροτείται από τα χερσαία φυτά και τα δάση, πολύ λιγότεροι υποψιάζονται ότι οι ωκεανοί αποτελούν τον δεύτερο πολύτιμο «πνεύμονα» ζωής στον πλανήτη μας. Το ένα στα δύο μόρια οξυγόνου που αναπνέουμε παράγεται από θαλάσσιους μικροοργανισμούς.
Οι ωκεανοί καλύπτουν τα δύο τρίτα της επιφάνειας της Γης και όχι μόνο φιλοξενούν ποικίλα είδη ψαριών αλλά περιλαμβάνουν και τεράστιες εκτάσεις υγρών λειμώνων στους οποίους ζει το γνωστό σε όλους πλαγκτόν καθώς και πολλοί άλλοι συμβιοτικοί μικροοργανισμοί. Μέσω της φωτοσυνθετικής τους δραστηριότητας αυτοί οι θαλάσσιοι μικροοργανισμοί αποτελούν όχι μόνο μια πολύ σημαντική πηγή οξυγόνου, αλλά και μια τεράστια δεξαμενή αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Υπολογίζεται μάλιστα ότι απορροφούν περισσότερο από το μισό του επιβλαβούς CO2 που παράγεται πάνω στη Γη.
Θα έπρεπε λοιπόν να είναι σε όλους φανερό ότι η προστασία των ωκεανών και των οργανισμών που ζουν μέσα σε αυτούς είναι κάτι που μας αφορά άμεσα, γιατί από αυτήν εξαρτάται η ποιότητα της ζωής στον πλανήτη μας. Παραδόξως, αυτό το σύνθετο οικοσύστημα έχει ελάχιστα μελετηθεί, μολονότι απειλείται από τις δραματικές κλιματικές αλλαγές και τη γενικευμένη οικολογική υποβάθμιση. Αυτό το γνωστικό κενό επιχειρεί να καλύψει η διεθνής επιστημονική αποστολή Tara Oceans με το τριετές ταξίδι της στους επτά ωκεανούς του πλανήτη για να μελετήσει τους μηχανισμούς που ρυθμίζουν την ποιότητα ζωής των ωκεανών.

Ποιος είναι ο στόχος αυτού του πολύχρονου ερευνητικού ταξιδιού;
«Οι ωκεανοί περιέχουν τεράστιες ποσότητες μικροοργανισμών: ιούς, βακτήρια, πολυκύτταρους και σύνθετους μικροοργανισμούς όπως τα φύκη και άλλους οργανισμούς που τρέφονται από τα φύκη, πολυκύτταρους μικροοργανισμούς που μοιάζουν με μικρά οστρακοειδή ή θαλάσσια έντομα και νύμφες ψαριών. Τα μονοκύτταρα φύκη χρησιμοποιούν την ηλιακή ενέργεια και χημικές ουσίες διαλυμένες στο νερό για να τραφούν (όπως το διοξείδιο του άνθρακα), με αποτέλεσμα οι άλλοι οργανισμοί να βρίσκονται σε εξάρτηση από αυτά. Το σύνολο αυτών των οργανισμών, που αντιστοιχούν σε μια σημαντική μάζα ζωής του πλανήτη, είναι συνεπώς το θεμέλιο της διατροφικής αλυσίδας των ωκεανών. Πρόκειται λοιπόν για τον βιολογικό αντιδραστήρα της θαλάσσιας ζωής. Από την άλλη μεριά, οι εν λόγω οργανισμοί βρίσκονται στο επίκεντρο του πλανητικού μηχανισμού της κλιματικής ρύθμισης, δεδομένου ότι είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή της μισής ποσότητας του οξυγόνου που αναπνέουμε αλλά και για την κατακράτηση του διοξειδίου του άνθρακα.
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τη θέση των περισσότερων από αυτούς τους οργανισμούς στο γενεαλογικό δέντρο της ζωής. Η ζωή μάλλον εμφανίστηκε στους ωκεανούς και άρχισε να εξελίσσεται και να διαφοροποιείται μέσα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Το περιβάλλον αυτό είναι πολύ διαφορετικό από το χερσαίο περιβάλλον. Πρόκειται για ένα υγρό περιβάλλον χωρίς φυσικά σύνορα, μέσα στο οποίο οι οργανισμοί δεν αισθάνονται παρά ελάχιστα τη βαρύτητα. Συνεπώς μπορούμε με το πρόγραμμά μας να θέσουμε ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με τους μηχανισμούς που ρύθμισαν την εξέλιξη των θαλάσσιων μικροοργανισμών.
Ο στόχος λοιπόν του Tara είναι να ανακαλύψει τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και να διερευνήσει την ιδιαίτερη φύση της στους ωκεανούς του κόσμου προκειμένου να την κατανοήσουμε καλύτερα, να προσπαθήσουμε δηλαδή να κατανοήσουμε τον τρόπο που εξελίχθηκε κατά το παρελθόν και τον τρόπο που ενδεχομένως θα εξελιχθεί στο άμεσο μέλλον ανάλογα με τις κλιματικές και περιβαλλοντικές αλλαγές».
Πηγή:
http://www.enet.gr/?i=news.el.episthmh-texnologia&id=106423

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου