Τρίτη 6 Ιουλίου 2010

ΤΟ ΓΚΩΛΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ






Eξ αφορμης
Η αναπάντεχη επιστροφή στον Ντε Γκωλ

Του Αντωνη Zερβα

Ενα μήνα πριν από την εθνική εορτή της 14ης Ιουλίου, οι Γάλλοι εόρτασαν φέτος με ιδιαίτερη λαμπρότητα την 70ή επέτειο του περίφημου διαγγέλματος που απηύθυνε ο Ντε Γκωλ από τον ραδιοφωνικό σταθμό του ΒΒC προς τους συμπατριώτες του, στις 18 Ιουνίου 1940, και τους καλούσε να μην καταθέσουν τα όπλα.

Αν και η βιβλιογραφία γύρω από τη γαλλική αντίσταση και το καθεστώς Πεταίν περιλαμβάνει περισσότερους από τρεις χιλιάδες τόμους, ποτέ άλλοτε στη Γαλλία δεν είχε δοθεί τόση έμφαση στο γεγονός. Εορταζόταν μεν, αλλά με τη συγκατάβαση που χαρακτηρίζει τους δικούς μας εθνικούς εορτασμούς για το «Οχι». Ως κάτι δηλαδή που ανήκει απλώς στην Ιστορία, άρα νεκρό και πεθαμένο.

Και πράγματι, η ασκητική και αγέρωχη μορφή του Στρατηγού, ο ιεροπρεπής λόγος και η προσήλωσή του σε «μία ορισμένη ιδέα της Γαλλίας» δεν συναρμονίζονται εύκολα με τις σύγχρονες διαθέσεις. Οι τηλεοπτικές κοινωνίες δεν σηκώνουν πλέον τόσο άχαρα, πλην χαρισματούχα, αναστήματα.

Μπορεί ο γκωλισμός να παραμένει κεντρικό σημείο αναφοράς της γαλλικής δημοκρατίας, πλην όμως η σημερινή Γαλλία αφενός συμμετέχει πλέον στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ και αφετέρου έπαψε να είναι ο «ιππέας» του γερμανικού ίππου της Ευρώπης.

Προς τι, λοιπόν, τόση έμφαση και μάλιστα υπό την προεδρία ενός Σαρκοζί που καμμία πνευματική συγγένεια δεν τον συνδέει με τον Στρατηγό; Είναι άραγε μία ακόμη προεκλογική τρίπλα του σύγχρονου πολιτικού βολονταρισμού μέσα στο τεράστιο κενό που άνοιξε ο νεοφιλελευθερισμός, ταυτίζοντας το νόημα της ζωής με την έννοια του κέρδους και υπονομεύοντας κάθε ανώτερη αξία;

Ο Ντε Γκωλ ενσάρκωσε τη διάρκεια του Εθνους πέραν των επιμέρους χωρισμών και διαιρέσεων. Πνεύμα με βαθύτατα δεξιές καταβολές, δεν δίστασε να προβεί σε γενναίες ιδεολογικές αναθεωρήσεις. Στον συμβιβαστικό πραγματισμό των πολιτικών ανδρών του καιρού του, αντέταξε το πνεύμα της συλλογικής θυσίας που γεννάει την ελπίδα. Απέναντι στον επιθετικό εθνικισμό, εδραίωσε την ιδέα της ανεξάρτητης αλλά συμπραξιακής εθνικής κυριαρχίας. Συντηρητικός και ταυτοχρόνως εκσυγχρονιστής, προώθησε τον κοινωνικό καπιταλισμό που στηρίζεται στην πραγματική οικονομία και την ισονομική εθνική ανάπτυξη.

Η αναπάντεχη έμφαση στο διάγγελμα της 18ης Ιουνίου αποκτά λοιπόν ιδιαίτερο νόημα. Εάν το μέλημα της εθνικής κυριαρχίας ταυτιζόταν ανέκαθεν με τη Δεξιά και η κοινωνική δικαιοσύνη ήταν η παντιέρα της Αριστεράς, στις μέρες μας το ένα είναι πλέον αξεχώριστο από το άλλο.

Εξοδος από την κρίση δεν προβλέπεται τα επόμενα χρόνια. Η υπερχρέωση των δυτικών κρατών είναι απροσμέτρητη. Η ελευθερία του Ευρωπαίου πολίτη χρηματοδοτείται από τους μισθούς πείνας των αναδυόμενων οικονομιών. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο τίθεται σε αμφισβήτηση μαζί με όλα τα κοινωνικά κεκτημένα. Για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο, ξεπροβάλλει αδυσώπητο το αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αίτημα που δεν μπορεί να ικανοποιηθεί παρά μόνο στους κόλπους των εθνών, τα οποία όμως απειλούνται με πτώχευση. Πώς μπορείς να είσαι ελεύθερος, όταν χρωστάς εσύ και τα παιδιά σου; Ποια είναι η ισχύς των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις κοινωνίες ανέργων;

Επειτα από τριάντα χρόνια άκρατου νεοφιλελευθερισμού, οι τρομακτικές επιπτώσεις του οποίου γίνονται αισθητές σε όλες τις πτυχές του ευρωπαϊκού βίου, αναζητείται ο εθνικός λόγος δικαιοσύνης στον οποίο θα πιστέψουν και πάλι οι λαοί για να αντέξουν.

Γελιούνται όσοι θεωρούν ότι το πρόβλημα της Ελλάδος είναι ο ανεπαρκής εξευρωπαϊσμός της. Η Ελλάδα είναι χώρα ευρωπαϊκή, όσο μπορεί. Περισσότερο δεν γίνεται. Τουναντίον, το πρόβλημα της Ελλάδος είναι ότι δεν είναι πλέον, όσο ελληνική ήταν. Εάν ήταν, θα είχε το σθένος να μετατρέψει το ελληνικό σε ευρωπαϊκό πρόβλημα.

Πηγή:

http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_12_04/07/2010_406631

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου