Τυχαίο; Δεν νομίζω

• Παρατήρηση πρώτη: Σε κάθε χώρα που βρέθηκε στην κατάσταση όπου βρί­σκεται σήμερα η Ελλάδα, το κόμμα που έφερε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πάντα ηττήθηκε και πολύ συχνά διαλύ­θηκε κυριολεκτικά στις επόμενες εκλογές.

Τυχαίο; Δεν νομίζω...

• Παρατήρηση δεύτερη: Σε κάθε χώ­ρα που βρέθηκε στη θέση της Ελλάδας, ο πρωθυπουργός που υπέγραψε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στηρίχθηκε με νύχια και με δόντια από όλο το τοπι­κό κατεστημένο και από τους διεθνείς οργανισμούς μέχρι να περάσει το σύνο­λο των μεταρρυθμίσεων που του επιβλή­θηκαν και στη συνέχεια αφέθηκε στην τύχη του και κατέρρευσε...

Μιλάμε για ισχυρούς ηγέτες, όπως ο Φερνάντο ντε λα Ρούα στην Αργεντινή, ή παλαίμαχους ηγέτες-σύμβολα, όπως ο Μπουλέντ Ετσεβίτ στην Τουρκία.

Ο πρώτος δραπέτευσε με ελικόπτε­ρο από το Προεδρικό Μέγαρο, ενώ ο δεύτερος συνετρίβη εκλογικά...

Τυχαίο κι αυτό; Δεν νομίζω...

• Παρατήρηση τρίτη: Το Διεθνές Νο­μισματικό Ταμείο δεν είναι ένας οργανισμός που εκφράζει τη «διεθνή οικονομι­κή ορθοδοξία». Δημιουργήθηκε αρχικά για να εφαρμόσει μια παγκόσμια Κεϊνσιανή πολιτική. Άλλωστε, στις διαπραγματεύσεις για την ίδρυση του, στο πλαίσιο των Συνθηκών του Μπρέτον Γουντς έπαιξε σημαντικό ρόλο και οΤζον Μέιναρντ Κέινς...

Αλλά όταν κατέρρευσαν οι Συνθήκες του Μπρετόν Γουντς (1971-73), το ΔΝΤ μετατράπηκε σε σφοδρό πολέμιο της Κεϊνσιανής πολιτικής...

Όμως, δεν εξέφραζε μιαν αντίπαλη οι­κονομική φιλοσοφία. Εξέφραζε πλέον το διεθνές τραπεζικό καρτέλ των δανει­στών.

Γι’ αυτό και τελικώς το αποδοκίμασαν απερίφραστα οι περισσότεροι σημαντικοί οικονομολόγοι, απ' όλες τις σχολές σκέψης. Ανάμεσα σε αυτούε που έχουν ζη­τήσει τη διάλυση του ΔΝΤ είναι και ο Κεϊνσιανόε Joseph Stiglitz (βραβείο Νό­μπελ Οικονομίας 2001), και ο επίσης Κεϊνσιανός Paul Krugman (βραβείο Νό­μπελ 2008) και ο μονεταριστής Milton Friedman (βραβείο Νόμπελ 1976) -ναι, ακόμα και ο Φρίντμαν είχε ζητήσει τη διάλυση του!

Τυχαίο; Δεν νομίζω...

• Το ΔΝΤ κυριαρχείται από λογιστές, όχι οικονομολόγους. Από «τεχνοκράτες» που θέλουν σίγουρες «οικονομίες» από σίγουρες πηγές.

Και οι «σίγουρες πηγές» είναι συνήθως οι οριζόντιες περικοπές δαπανών. Μόνο που επειδή είναι «οριζόντιες», εί­ναι συνήθως και μακροχρόνια αναποτελεσματικές.

Γιατί ένας προβληματικός και ελλειμματικός κρατικός προϋπολογισμός αλ­λού χρειάζεται πολύ βαθιές περικοπές (όπου υπάρχει μεγάλη σπατάλη) κι αλ­λού δεν χρειάζεται καθόλου περικοπές (όπου οι δαπάνες έχουν μεγάλη απόδο­ση, υψηλούς πολλαπλασιαστές και δευτερογενή θετικά αποτελέσματα).

Το να παραβλέπεις την ιδιαίτερη φύση διαφόρων κλάδων των δημοσίων δαπα­νών και να κόβεις τα πάντα ισοπεδωτικά είναι σαν τον... «αλμπάνη» πρακτικό «γιατρό» που, αντί να καθαρίσει σε βάθος την πληγή, αυτός ακρωτηριάζει το πόδι!

Οι οριζόντιες περικοπές έχουν το με­γάλο μειονέκτημα να είναι πάντα ανεπαρκείς. Γι αυτό και χρειάζονται πολύ μεγαλύτερες απ' όσο θα αρκούσε για να εκμηδενιστεί το έλλειμμα. Άλλα έ­χουν το πλεονέκτημα ότι είναι «σίγουρες». Με πολύ σοβαρές «παρενέργειες», όμως...

Οι τεχνοκράτες και οι γραφειοκρατες πάντα προτιμούν τις «εύκολες λύσεις» (quick fixes). Που συνήθως» δημιουρ­γούν μεγαλύτερα προβλήματα αργότερα...

• Έστω κι έτσι, ωστόσο, αυτές οι «ο­ριζόντιες περικοπές» ανακόπτουν τη βύθιση μιας οικονομίας στην ελλειμματι­κότητα. Αν δεν σταματήσουν εγκαίρως, όμως, οδηγούν σε μεγαλύτερη υπερ­χρέωση. Γιατί καμία οικονομία δεν ξεπέ­ρασε το υπερβολικό χρέος της μόνο με περικοπές, και μάλιστα «οριζόντιες».

Όσες χώρες κατάφεραν να βγουν από τον «φαύλο κύκλο» χρέους - ελλειμμάτων, το πέτυχαν με Ανάκαμψη. Και τελι­κά με Ανάπτυξη!

Οι «οριζόντιες περικοπές» φέρνουν σοβαρή ύφεση. Μετά το πρώτο σοκ, εί­ναι απαραίτητη η αλλαγή πορείας με πολιτικές Ανάκαμψης-Ανάπτυξης, που σπάνε τον «φαύλο κύκλο» της ύφεσης. Αυτό συνέβη σχεδόν παντού. Τυχαίο; Δεν νομίζω...

• Γι’ αυτό και χρησιμοποιούν συνή­θως εγχώριους πολιτικούς «μίας χρή­σεως» (συνήθως μεταλλαγμένους σο­σιαλδημοκράτες) για να υποβάλουν την κοινωνία τους σε υφεσιακό σοκ. Τους στηρίζουν με κάθε τρόπο μέχρι να φέρουν εις πέρας το πρώτο αυτό «μεγάλο ταρακούνημα»...

Κι ύστερα τους εγκαταλείπουν στην τύχη τους.

Και η κοινωνία αναδεικνύει, στη συνέ­χεια, κάποιους άλλους (συνήθως μετριοπαθείς φιλελεύθερους), που υιο­θετούν πολιτικές Ανάπτυξης-Ανάκαμψης, χωρίς να ξαναγυρίσουν στη λαϊκί­στικη σπατάλη παροχών για όλους...

Σας θυμίζουν τίποτε όλα αυτά;

Και τα θεωρείτε τυχαία;

Δεν νομίζω...

• Το ίδιο το Μνημόνιο του ΔΝΤ για την Ελλάδα δεν είναι σοβαρό...

Για γέλια είναι (από οικονομική άπο­ψη - γιατί από πολιτική άποψη είναι για κλάματα)...

Να φανταστείτε επέβαλε πρωτοφανείςς αυξήσεις εμμέσων φόρων και ταυτόχρονα προέβλεπε χαμηλό πληθωρι­σμό! Τώρα ο πληθωρισμός είναι σχεδόν τριπλάσιος αυτού που προέβλεπαν- και θα ανέβει κι άλλο.

Ύστερα απ' αυτό κανείς που καταλα­βαίνει δεν το παίρνει στα σοβαρά.

Εκτός από την πολιτική μας ελίτ, βέ­βαια, που δεν διαβάζει τι ψηφίζει. Χώρια που δεν καταλαβαίνει οικονομικά...

'Άλλωστε, και οι διεθνείς αγορές, απο­δοκίμασαν το Μνημόνιο και τους υπε­ρασπιστές του!

Σήμερα τα speads -ο καθρέφτης οι­κονομικής αξιοπιστίας μιας χώρας- είναι πολύ υψηλότερα (750 με 800 μονάδες βάσης) απ' ό,τι ήταν στα μέσα του περα­σμένου Απριλίου!

Δηλαδή παρά την εφαρμογή του περι­βόητου Μνημονίου, οι διεθνείς αγορές εμπιστεύονται πολύ λιγότερο τη διαχεί­ριση των δημόσιων οικονομικών της χώ­ρας απ' ό,τι όταν είχαμε φτάσει «κοντά στη χρεοκοπία»)

Τυχαίο; Δεν νομίζω...

Ν.Ζ.

ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010

Εφημερίδα «ΠΑΡΟΝ»