Είκοσι συν μία απαντήσεις σε ισάριθμες ερωτήσεις για την υπαγωγή στη διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής των οφειλών υπερχρεωμένων νοικοκυριών, παρουσιάζει σήμερα η «Οικονομία». Το νομοσχέδιο με το οποίο μπορούν να απαλλαγούν από τα χρέη τους προς τις τράπεζες καταναλωτές κατατέθηκε στη Βουλή από την υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Λ. Κατσέλη, και μεταξύ άλλων:
Δινει τη δυνατοτητα στους υπερχρεωμένους πολίτες που έχουν περιέλθει σε αποδεδειγμένη μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, να ρυθμίσουν την εξόφληση ενός μέρους των χρεών τους για τέσσερα χρόνια και, εφόσον ανταποκριθούν στη ρύθμιση, να απαλλαγούν από το υπόλοιπο των χρεών τους.
Εξαντλει πρωτα όλα τα μέσα του συμβιβασμού ανάμεσα στους οφειλέτες και τους πιστωτές.
Προστατευει την κύρια κατοικία του δανειολήπτη. Στις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου υπάγονται όλα τα φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελματίες, με εξαίρεση τους εμπόρους, οι οποίοι όμως έχουν από την υφιστάμενη νομοθεσία τη δυνατότητα να προσφύγουν στη διαδικασία του πτωχευτικού κώδικα.
Ποιοι μπορούν να υπαχθούν στη διαδικασία ρύθμισης ή απαλλαγής από τα χρέη;
1. Στις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου υπάγονται όλα τα φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελματίες, με εξαίρεση τους εμπόρους, οι οποίοι όμως έχουν από την υφιστάμενη νομοθεσία τη δυνατότητα να προσφύγουν στη διαδικασία του πτωχευτικού κώδικα. Ρυθμίζονται όλα τα χρέη προς τράπεζες (καταναλωτικά, στεγαστικά, επαγγελματικά), καθώς και όλα τα χρέη προς τρίτους, με εξαίρεση οφειλές από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, οφειλές από φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και εισφορές προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης.
Για την υπαγωγή του οφειλέτη αποτελεί προϋπόθεση η απόπειρα επίτευξης εξωδικαστικού συμβιβασμού με τον πιστωτή του;
2. Ο οφειλέτης, για να υπαχθεί στη διαδικασία της ρύθμισης και απαλλαγής από τα χρέη, θα πρέπει στο τελευταίο εξάμηνο να έχει επιχειρήσει προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού. Η προσπάθεια αυτή πραγματοποιείται με τη συνδρομή του Συνηγόρου του Καταναλωτή ή των Επιτροπών Φιλικού Διακανονισμού που υπάρχουν στις Νομαρχίες ή Ενωσης Καταναλωτών ή του Μεσολαβητή Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών ή δικηγόρου ή άλλου δημόσιου ή ιδιωτικού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέα.
Τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν μέσα σε πέντε εργάσιμες ημέρες από την υποβολή σχετικού αιτήματος του οφειλέτη να του παραδώσουν χωρίς επιβάρυνση αναλυτική κατάσταση των οφειλών του κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα. Αν η προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού αποτύχει, ο φορέας ή ο δικηγόρος που βοήθησε την προσπάθεια συντάσσει βεβαίωση στην οποία διαπιστώνεται η αποτυχία της προσπάθειας εξωδικαστικού συμβιβασμού. Αν επιτευχθεί με τη σύμφωνη γνώμη όλων των πιστωτών εξωδικαστικός συμβιβασμός, συντάσσεται σχετικό πρακτικό το οποίο αποτελεί τίτλο εκτελεστό από την επικύρωσή του από τον αρμόδιο Ειρηνοδίκη.
Αρμόδιο το Ειρηνοδικείο
Ποιος είναι αρμόδιος για τη διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής χρεών;
3. Είναι το Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου ο οφειλέτης έχει την κύρια κατοικία του, τη διαμονή του, το οποίο δικάζει κατά της διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.
Ποια είναι τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει ο δανειολήπτης στο Ειρηνοδικείο;
4. Για την έναρξη της διαδικασίας ο οφειλέτης καταθέτει αίτηση στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο. Η αίτηση πρέπει να περιέχει:
Κατάσταση της περιουσίας του οφειλέτη και των κάθε φύσης εισοδημάτων του.
Κατάσταση των πιστωτών του και των απαιτήσεών τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα. Αν σε αυτή δεν συμπεριληφθεί πιστωτής, η απαίτησή του δεν επηρεάζεται από την πορεία της διαδικασίας που αρχίζει με την υποβολή της αίτησης.
Σχέδιο διευθέτησης οφειλών, που να λαμβάνει υπόψη με εύλογο τρόπο και συσχέτιση τόσο τα συμφέροντα των πιστωτών όσο και την περιουσία, τα εισοδήματα και την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη.
Μέσα σε έναν μήνα από την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης προσκομίζει:
Βεβαίωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή ή ένωσης καταναλωτή ή δικηγόρου άλλου δημόσιου ή ιδιωτικού φορέα (οι αρμόδιοι φορείς θα καθοριστούν αργότερα με υπουργική απόφαση). Με το έγγραφο αυτό θα πιστοποιείται η πραγματοποίηση του εξωδικαστικού συμβιβασμού, η αποτυχία της αλλά και οι λόγοι αποτυχίας της.
Υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και την πληρότητα της κατάστασης της περιουσίας του οφειλέτη και των κάθε φύσης εισοδημάτων του ίδιου και του/της συζύγου του, της κατάστασης των πιστωτών του και των απαιτήσεών τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και για τις μεταβιβάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων στις οποίες προέβη την τελευταία τριετία.
Επίσης, μέσα σε έναν μήνα από την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης καταθέτει στη γραμματεία του δικαστηρίου έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την περιουσία του, τα κάθε φύσης εισοδήματά του, τους πιστωτές και τις απαιτήσεις τους.
Ο οφειλέτης πρέπει να επιδώσει αντίγραφα και στους πιστωτές του;
5. Ναι. Θα πρέπει το αργότερο μέσα σε έναν μήνα από την υποβολή της αίτησης στη γραμματεία του Ειρηνοδικείου να επιδώσει αντίγραφα στους πιστωτές του:
Της αίτησης με ορισμό δικασίμου για τη συζήτησή της,
Της κατάστασης της υπάρχουσας περιουσίας και των εισοδημάτων του οφειλέτη.
Του σχεδίου διευθέτησης των οφειλών, με πρόσκληση να υποβάλουν στη γραμματεία του δικαστηρίου εγγράφως τις παρατηρήσεις και να δηλώσουν αν συμφωνούν με το προτεινόμενο σχέδιο διευθέτησης των οφειλών μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης. Με την πάροδο της προθεσμίας αυτής (δύο μηνών) άπρακτης, τεκμαίρεται ότι ο πιστωτής συμφωνεί με το σχέδιο διευθέτησης των οφειλών. Στην πρόσκληση γίνεται μνεία για τη συνέπεια αυτή.
Τι γίνεται αν οι πιστωτές έχουν θέσει σε εφαρμογή καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος του οφειλέτη;
6. Η υποβολή της αίτησης της στο Ειρηνοδικείο δεν επιφέρει αναστολή των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη. Μετά την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης ή κάθε άλλος που έχει έννομο συμφέρον μπορεί να ζητήσει από το αρμόδιο δικαστήριο που δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων την αναστολή της εκτελεστικής διαδικασίας κατά του οφειλέτη.
Η αναστολή χορηγείται έως την έκδοση της οριστικής απόφασης επί του σχεδίου διευθέτησης εάν πιθανολογείται ότι από την εκτέλεση θα προκληθεί ουσιώδης βλάβη στα συμφέροντα του αιτούντος και ότι θα ευδοκιμήσει η αίτηση. Η χορήγηση της αναστολής επάγεται αυτοδικαίως την απαγόρευση διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
Και τι συμβαίνει με τους τόκους των δανείων αν το Ειρηνοδικείο αναστείλει τα καταδιωκτικά μέτρα;
7. Οι απαιτήσεις των πιστωτών που δεν είναι εξασφαλισμένες με ειδικό προνόμιο ή εμπράγματο δικαίωμα παύουν με την κοινοποίηση της αίτησης να παράγουν νόμιμους ή συμβατικούς τόκους. Οι οφειλές αυτές θεωρούνται ληξιπρόθεσμες και υπολογίζονται με την τρέχουσα κατά τον χρόνο κοινοποίησης της αίτησης αξίας τους.
Οφειλές από στεγαστικά δάνεια συνεχίζουν να εκτοκίζονται μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αιτήσεως με το συμβατικό επιτόκιο ενήμερης οφειλής. Η αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων για τις οφειλές αυτές ανακαλείται αυτοδικαίως σε περίπτωση μη καταβολής από πλευράς του οφειλέτη του ποσού της ενήμερης τοκοχρεολυτικής δόσης που θα όφειλε να καταβάλει από το χρονικό σημείο επίδοσης της αίτησης, χωρίς να υπολογίζονται στο ποσόν αυτής προγενέστερες ληξιπρόθεσμες δόσεις.
Επιδιώκεται από το δικαστήριο και νέος συμβιβασμός μεταξύ οφειλέτη και πιστωτή;
8. Ναι. Μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε ημερών που αρχίζει με την πάροδο δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία ρύθμισης, ο οφειλέτης, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις των πιστωτών, μπορεί να επιφέρει μεταβολές στο αρχικό σχέδιο διευθέτησης, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία όλων των πιστωτών. Οι πιστωτές ενημερώνονται με δική τους επιμέλεια για τις παραπάνω μεταβολές και λαμβάνουν θέση εγγράφως για το αναμορφωμένο σχέδιο μέσα σε είκοσι ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τροποποιημένου σχεδίου. Τροποποίηση του σχεδίου μπορεί να λάβει χώρα μόνο μία φορά.
Αν κανένας πιστωτής δεν προβάλει αντιρρήσεις για το αρχικό ή το τροποποιημένο σχέδιο διευθέτησης οφειλών ή συγκατατίθενται όλοι σε αυτό, θεωρείται ότι ο συμβιβασμός έχει γίνει αποδεκτός. Ο Ειρηνοδίκης με απόφασή του επικυρώνει το σχέδιο, το οποίο αποκτά πλέον ισχύ δικαστικού συμβιβασμού. Η αίτηση για ρύθμιση και απαλλαγή από τις οφειλές θεωρείται ότι ανακλήθηκε.
Τι γίνεται αν δεν συμφωνούν όλοι οι πιστωτές με το σχέδιο διευθέτησης των οφειλών;
9. Αν στο σχέδιο συμφωνήσουν περισσότεροι από τους μισούς πιστωτές, με απαιτήσεις που ξεπερνούν το ήμισυ του συνολικού ποσού των απαιτήσεων, τότε το δικαστήριο μετά από αίτηση του οφειλέτη ή κάποιου από τους πιστωτές, υποκαθιστά τη συγκατάθεση του πιστωτή που αντιτίθεται στο συμβιβασμό. Ετσι, θεωρείται ότι επιτεύχθηκε συμβιβασμός και η αίτηση για απαλλαγή από τα χρέη ανακαλείται.
Επίσης στο νομοσχέδιο καθορίζονται προϋποθέσεις με τις οποίες δεν μπορεί να γίνει υποκατάσταση του πιστωτή.
Η διαδικασία και τα κριτήρια για υπαγωγή χρεών σε ρύθμιση
Πότε κινείται η διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής από τα χρέη;
10. Αν αποτύχουν οι προσπάθειες συμβιβασμού τότε ο οφειλέτης μπαίνει στη διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής από τα χρέη. Αφού βέβαια, το δικαστήριο ελέγξει την ύπαρξη των αμφισβητούμενων απαιτήσεων και την πλήρωση των προϋποθέσεων του οφειλέτη για να υπαχθεί στη διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής χρεών.
Πώς ρυθμίζονται τα χρέη του οφειλέτη;
11. Αν τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη δεν είναι επαρκή, το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τα πάσης φύσεως εισοδήματά του και σταθμίζοντας αυτά με τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, τον υποχρεώνει να καταβάλλει μηνιαίως και για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών ορισμένο ποσό για ικανοποίηση των απαιτήσεων των πιστωτών του συμμέτρως διανεμόμενο. Με την απόφαση μπορεί να οριστεί ότι το ποσό αυτό αναπροσαρμόζεται ανά διαστήματα που ορίζονται σε αυτή με βάση αντικειμενικό δείκτη αναφοράς. Η καταβολή του ποσού γίνεται απευθείας στους πιστωτές, εκτός αν ορίζει διαφορετικά το δικαστήριο.
Αν στο μεταξύ περιέλθουν στην ιδιοκτησία του οφειλέτη περιουσιακά στοιχεία;
12. Αν κατά τη διάρκεια της περιόδου ρύθμισης περιέλθουν στον οφειλέτη περιουσιακά στοιχεία αιτία θανάτου, υποχρεούται να διαθέσει για την ικανοποίηση των πιστωτών το ήμισυ της αξίας τους.
Πότε εξαιρείται από την εκποίηση η πρώτη κατοικία του οφειλέτη
Τι συμβαίνει όταν υπάρχει ακίνητη περιουσία;
13. Εφόσον υπάρχει ρευστοποιήσιμη περιουσία, η εκποίηση της οποίας κρίνεται απαραίτητη για την ικανοποίηση των πιστωτών, ή όταν το δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να παρακολουθήσει και να υποβοηθήσει την εκτέλεση των όρων ρύθμισης των οφειλών για την απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη ή την εξασφάλιση των συμφερόντων των πιστωτών, ορίζεται εκκαθαριστής.
Εκκαθαριστής μπορεί να ορίζεται το πρόσωπο που προτείνουν πιστωτές οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των πιστώσεων ή πρόσωπο από τον κατάλογο των πραγματογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 371 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Εργο του εκκαθαριστή είναι αυτό που προσδιορίζεται ειδικά με την απόφαση του διορισμού του και, σε κάθε περίπτωση, η διαχείριση της περιουσίας του οφειλέτη, η διασφάλισή της σε όλο το νόμιμο ύψος της χάριν των πιστωτών, η πρόσφορη εκποίησή της, η προνομιακή ικανοποίηση των πιστωτών που έχουν εμπράγματη ασφάλεια στο εκποιούμενο πράγμα και η σύμμετρη ικανοποίηση των ανέγγυων πιστωτών. Οι διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα περί συνδίκου εφαρμόζονται αναλόγως και στον εκκαθαριστή.
Προστατεύεται η κύρια κατοικία;
14. Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση βεβαρημένο ή μη με εμπράγματη ασφάλεια ακίνητο, που χρησιμεύει ως μοναδική κατοικία του, εφόσον δεν υπερβαίνει σε εμβαδόν το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξανόμενο κατά 30%. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο ρυθμίζει την ικανοποίηση απαιτήσεων των πιστωτών μέχρι συνολικό ποσό που ανέρχεται στο 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, όπως αυτή αποτιμάται κατά την κρίση του δικαστηρίου. Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει περίοδο χάριτος.
Η εξυπηρέτηση της οφειλής γίνεται με επιτόκιο που δεν υπερβαίνει αυτό της ενήμερης οφειλής ή το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που ίσχυε, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά τον τελευταίο μήνα για τον οποίο υφίσταται μέτρηση, αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς αυτό των Πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Για τον προσδιορισμό της περιόδου τοκοχρεολυτικής εξόφλησης της συνολικής οφειλής συνυπολογίζεται η διάρκεια των συμβάσεων δυνάμει των οποίων χορηγήθηκε η πίστωση, σε κάθε δε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα είκοσι έτη. Μη τήρηση των υποχρεώσεων επιτρέπει στον πιστωτή την έναρξη διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης.
Οι υποχρεώσεις και η οριστική απαλλαγή από τα χρέη
Τι υποχρεώσεις αναλαμβάνει ο οφειλέτης από τη στιγμή που υπαχθεί στη ρύθμιση;
15. Oφείλει να εργάζεται κατά τη διάρκεια της περιόδου ρύθμισης της προηγούμενης παραγράφου σε κατάλληλη εργασία ή, αν δεν εργάζεται, να καταβάλει εύλογη προσπάθεια για την εξεύρεση ανάλογης εργασίας. Οφείλει επίσης να γνωστοποιεί μέσα σε έναν μήνα στη γραμματεία του δικαστηρίου κάθε μεταβολή κατοικίας ή εργασίας και κάθε αξιόλογη βελτίωση των εισοδημάτων του ή των περιουσιακών του στοιχείων.
Το Ειρηνοδικείο μπορεί να αλλάζει την απόφασή του ως προς το ύψος των μηνιαίων καταβολών;
16. Ναι. Όταν τούτο δικαιολογείται από μεταγενέστερα γεγονότα ή μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης και των εισοδημάτων του οφειλέτη. Η ισχύς της απόφασης που τροποποιεί τη ρύθμιση μπορεί να ανατρέχει στο χρόνο υποβολής της αίτησης τροποποίησης.
Το Ειρηνοδικείο μπορεί να αποφασίσει και μικρότερες δόσεις;
17. Σε περιπτώσεις που εξαιτίας εξαιρετικών περιστάσεων, όπως χρόνια ανεργία χωρίς υπαιτιότητα του οφειλέτη, σοβαρά προβλήματα υγείας, ανεπαρκές εισόδημα για την κάλυψη στοιχειωδών βιοτικών αναγκών ή άλλων λόγων ίδιας τουλάχιστον βαρύτητας, προσδιορίζονται με την απόφαση μηνιαίες καταβολές μικρού ύψους ή και μηδενικές, το δικαστήριο μπορεί με την ίδια απόφαση να ορίσει νέα δικάσιμο για επαναπροσδιορισμό των μηνιαίων καταβολών.
Και τελικά απαλλάσσεται ο οφειλέτης από τα υπόλοιπα χρέη του;
18Η κανονική εκτέλεση από τον οφειλέτη των υποχρεώσεων που επιβάλλονται με την απόφαση που εκδίδεται επιφέρει την απαλλαγή του από κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο οφειλής έναντι όλων των πιστωτών, ακόμη και έναντι εκείνων που δεν ανήγγειλαν τις απαιτήσεις τους. Το δικαστήριο με αίτηση του οφειλέτη που κοινοποιείται στους πιστωτές πιστοποιεί την απαλλαγή του από το υπόλοιπο των οφειλών.
Τι συμβαίνει όταν ο οφειλέτης καθυστερεί να καταβάλει τις δόσεις;
19. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καθυστερεί την εκπλήρωση των υποχρεώσεων για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών ή δυστροπεί επανειλημμένα στη τήρηση της ρύθμισης, το δικαστήριο διατάζει την έκπτωση του οφειλέτη από τη ρύθμιση μετά από αίτηση θιγόμενου πιστωτή που κατατίθεται το αργότερο μέσα σε τέσσερις μήνες από τη δημιουργία του λόγου έκπτωσης. Κάθε κλήτευση πραγματοποιείται πριν από δεκαπέντε ημέρες.
Οι συνέπειες της απόκρυψης στοιχείων
Ποιες είναι οι συνέπειες αν οφειλέτης δεν προβεί σε ειλικρινή δήλωση των περιουσιακών του στοίχων και εισοδημάτων;
20. Παράβαση από δόλο ή από βαριά αμέλεια της υποχρέωσης αυτής έχει ως συνέπεια μετά από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον τη μη έγκριση του σχεδίου εκκαθάρισης και την έκπτωση από τη ρύθμιση και απαλλαγή των χρεών. Η αίτηση αυτή μπορεί να υποβληθεί μέχρι και δύο έτη μετά την κήρυξη της απαλλαγής του οφειλέτη από τα χρέη.
Μέχρι πότε τηρούνται και χρησιμοποιούνται από τους πιστωτές των στοιχείων που αφορούν στην περιουσία, το εισόδημα κ.λπ.;
21. Ο χρόνος τήρησης από τα πιστωτικά ιδρύματα ή τρίτους δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5 έτη από την επέλευση της απαλλαγής από τα χρέη. Από το αρχείο διαγράφονται ένα έτος μετά την υποβολή των αιτήσεων όλα τα στοιχεία, εφόσον οι αιτήσεις απορριφθούν αμετάκλητα, ανακληθούν ή καταλήξουν σε συμβιβασμό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
Πηγή:http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11379&subid=2&pubid=18610948
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου