Βουλιμία : σύμπτωμα ή νόσος ;

Από την κ. Τζένη Σουμάκη
Παιδοψυχίατρο-Ψυχαναλύτρια
Επ Υπεύθυνη Κ.Η. «ΑΝΑΣΑ»

Η επιδίωξη της λεπτής σιλουέτας μοιάζει να είναι για τη γυναίκα ένα μέσο επιβεβαίωσης της οντότητάς της, μια απόλυτη αξία που πλησιάζει σε μια «ηθική τελειότητα» και αποτελεί ένδειξη παντοδυναμίας.

Ποιο είναι όμως το κόστος μιας τέτοιας αντίληψης;

Αν η βουλιμία είναι σύνδρομο –νόσος ή σύμπτωμα που παραπέμπει σε ειδικές νοσολογικές οντότητες, αποτελεί δίλημα τόσο για την ψυχοπαθολογία όσο και για την ψυχιατρική νοσολογία. Η κλινική πρακτική αναδεικνύει τη μεγάλη ποικιλία των περιπτώσεων όπου η οικονομική αξία του συμπτώματος διαφοροποιείται ανάλογα με την υπάρχουσα δομή προσωπικότητας και τις συνθήκες έκλυσης της διαταραχής.

Ο Ph Jeammet επισημαίνει ότι πέρα από τον επαναληπτικό και ταυτόσημο χαρακτήρα του συμπτώματος, οι διαταραχές διατροφής αναδεικνύουν μια ειδική δυναμική των σχέσεων και των επενδύσεων.

Ψυχογενής Βουλιμία(bulimia nervosa)

Πρόκειται για σοβαρή ασθένεια, που χαρακτηρίζεται από ένα κύκλο συμπεριφορών, που συνήθως ξεκινούν με επεισόδια ανεξέλεγκτης και υπερβολικής πρόσληψης τροφής. Παρατηρείται συχνότερα σε νεαρές γυναίκες φυσιολογικού βάρους ή ελαφρά υπέρβαρες και σε συχνότητα 2-4% στους εφήβους.
Τα χαρακτηριστικά στοιχεία στη συμπεριφορά του ασθενούς με ψυχογενή βουλιμία είναι τα επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας και η απώλεια αυτοελέγχου κατά την κατανάλωση της τροφής , καθώς μεγάλη ποσότητα τροφής καταναλώνεται γρήγορα και το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει ούτε και να ελέγξει τι, και πόσο, τρώει. Προκειμένου να αποτραπεί η αύξηση του βάρους ο ασθενής καταλήγει σε πρόκληση εμέτου, λήψη καθαρτικών, διουρητικών ή άλλων φαρμακευτικών σκευασμάτων, νηστεία ή υπερβολική άσκηση.

Η παγκόσμια βιβλιογραφία αναφέρει ότι στα άτομα με ψυχογενή βουλιμία υπάρχει αυξημένη συχνότητα καταθλιπτικών συμπτωμάτων όπως και Μείζονος Καταθλιπτικής Διαταραχής και Δυσθυμικής Διαταραχής που μπορεί να εμφανίζονται ταυτόχρονα ή να προηγούνται της διαταραχής.

Τα άτομα που εμφανίζουν τη διαταραχή έχουν ιστορικό δυσκολιών αποχωρισμού και χαρακτηρίζονται από έντονη αμφιθυμία σε σχέση με την ανάγκη τους για συγχώνευσή και παράλληλα την ανάγκη τους για αποχωρισμό.

Στην οικογένεια οι σχέσεις είναι συγκρουσιακές και τα άτομα παρουσιάζουν συναισθηματικές διαταραχές.

Επιπλοκές

Με το πέρασμα του χρόνου, η πρόκληση εμέτου , η κατάχρηση καθαρτικών και διουρητικών προξενούν διαταραχές στον μεταβολισμό, γενική κόπωση, εξασθένιση των πνευματικών επιδόσεων, μυϊκές κράμπες, νευρικές κρίσεις, δυσμηνόρροια. Οι βουλιμικές ασθενείς υποφέρουν επίσης από φλεγμονές του στομάχου και του οισοφάγου, από εντερικές διαταραχές, τα ούλα τους υποχωρούν, τα μαλλιά τους πέφτουν . Οι απότομες μεταβολές βάρους προκαλούν συχνά δερματικά προβλήματα. Η καταθλιπτική κατάσταση, συχνή στις βουλιμικές, ευνοείται από τη σωματική εξασθένιση. Σε ένα άλλο επίπεδο το άτομο περιθωριοποιείται κοινωνικά και παρουσιάζει στο σύνολο κακή ποιότητα ζωής.

Η πρόγνωση είναι καλή στο 50% των περιπτώσεων, με ανθεκτικά συμπτώματα στο 20% και υφέσεις και εξάρσεις στο 30% ( Hsu 1995) . Η θνησιμότητα ανέρχεται στο 1,1% (Fichter 1997).

Η θεραπεία αφορά τόσο το σωματικό όσο και το ψυχικό τομέα.

Στο Κ.Η 'ΑΝΑΣΑ' προτείνεται άτομα με διαγνωσμένη ψυχογενή βουλιμία να παρακολουθούνται από ιατρό, διατροφολόγο και ψυχολόγο. Οι ενδεδειγμένες ψυχοθεραπείες είναι η ψυχοδυναμική, οι γνωστικο - συμπεριφορικές και η οικογενειακή θεραπεία. Παράλληλα λειτουργούν ομάδες θεραπευτικές, εργοθεραπείας και δραματοθεραπείας.

Τζένη Σουμάκη
Παιδοψυχίατρος-Ψυχαναλύτρια
Επ Υπεύθυνη Κ.Η. «ΑΝΑΣΑ»

Πηγή:
http://www.4women.gr/index.php/health/245-bulimia-symptoma-i-nosos