Υπερτιμολογήσεις έως 200% σε έργα του ΕΣΠΑ "ψαλιδίζουν" δημόσιες επενδύσεις
Της Δήμητρας Καδδά
Ένα δημόσιο έργο ξεκινά κοστίζοντας 100 ευρώ. Από αυτά, τα 60 τα δίνουν
τα κοινοτικά ταμεία (ΕΣΠΑ) και τα υπόλοιπα 40 το κράτος. Ωστόσο, με
συνεχείς παρατάσεις, υπερκοστολογήσεις, συμπληρωματικές συμβάσεις,
απαλλοτριώσεις και άλλες πολλές δαπάνες, στο τέλος το έργο φτάνει στα
300 ευρώ. Και τα υπόλοιπα 200 ευρώ τα δίνει μόνος του ο κρατικός
προϋπολογισμός, αφού όλες οι παραπάνω «εξτρά» δαπάνες δεν είναι
επιλέξιμες από την ΕΕ για συνδρομή.
Το παράδειγμα έφερε προ ημερών κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα λεφτά που χάνονται στα δημόσια έργα, τη στιγμή που λεφτά δεν υπάρχουν, ούτε για επενδύσεις. Το παράδειγμα αφορούσε τα έργα που δημιουργούν έσοδα (π.χ. μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια κλπ.) στα οποία η συνδρομή των κοινοτικών ταμείων ξεκινά από το 60% και τελικά καταλήγει να είναι μόνο το 20%.
Το πρόβλημα δεν είναι καινούριο, ανέφερε. Είναι η νόρμα όλα τα προηγούμενα χρόνια με έργα να σέρνονται χρόνο με το χρόνο, μέσω παρατάσεων, συμπληρωματικών αναθέσεων και συμβάσεων.
Πλέον όμως οι καιροί είναι κρίσιμοι, πρόσθετε, αφού το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στο βωμό του Μνημονίου έχει ήδη «πετσοκοπεί» 10 φορές (στα 7,3 δισ. ευρώ από τα 10,3 δισ. ευρώ το 2010) και όλα δείχνουν ότι έρχεται η... 11η περικοπή για να καλυφθεί η υστέρηση φορολογικών εσόδων (εκτιμάται ότι μπορεί να κοπεί ακόμη και 1 δισ. ευρώ όπως αναφέρεται και σε δημοσίευμα του Capital).
Έτσι, πλέον, τα λεφτά δεν φτάνουν και όποια νέα υπέρβαση στερεί και νέα έργα από τη χώρα απομυζώντας τα λεφτά που θα μπορούσαν να διατεθούν. Πρώτα στη λίστα των περικοπών είναι -και πάλι- τα μικρά περιφερειακά έργα.
Σημειώνεται ότι ακόμη οι 5 μεγάλοι αυτοχρηματοδοτούμενοι άξονες αλλά και πολλά άλλα έργα είναι παγωμένα γιατί δεν υπάρχουν τα λεφτά συγχρηματοδότησης ελλείψει τραπεζικής ρευστότητας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συλλόγου Εργαζομένων στην ΜΟΔ (τον κρατικό φορέα που παράσχει τεχνική υποστήριξη για το ΕΣΠΑ) παρατηρούνται συνεχείς υπερβάσεις κόστους των έργων, οι οποίες επιτείνουν το προηγούμενο πρόβλημα και επιπλέον συσσωρεύουν δημόσιο χρέος.
Τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους δείχνουν ότι στο 90% των δημοσίων συμβάσεων παρατηρείται σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού σε σχέση με αυτόν με τον οποίο ανατέθηκε.
Το αυξημένο αυτό κόστος στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ, καθώς ανατίθεται στους αναδόχους-εργολάβους με αδιαφανείς διαδικασίες ή κατάχρηση των διαδικασιών που προβλέπονται αλλά θεωρούνται εξαιρετικές με βάση το κοινοτικό και εθνικό νομικό πλαίσιο.
Τέτοια παραδείγματα, σύμφωνα με τον Σύλλογο, είναι κυρίως οι συμπληρωματικές συμβάσεις και οι απευθείας αναθέσεις. Το αποτέλεσμα είναι να απαιτούνται επιπλέον εθνικά χρήματα για την ολοκλήρωση των έργων και να επιβαρύνεται τελικά συνεχώς ο κρατικός προϋπολογισμός. Τα επιπλέον αυτά χρήματα επιβαρύνουν σχεδόν στο σύνολό τους το ετήσιο έλλειμμα του προϋπολογισμού, και τελικά ανεβάζουν το δημόσιο χρέος.
Ειδική αναφορά κάνουν τα στελέχη της ΜΟΔ στο υπέρογκο κόστος των απαλλοτριώσεων που απαιτούνται για την κατασκευή δημοσίων έργων. Η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί απαλλοτριώσεις που υπερβαίνουν το 10% του συνολικού κόστους του έργου (στο οποίο περιλαμβάνεται προφανώς η κατασκευή), τη στιγμή που η ελληνική πραγματικότητα ξεπερνά κατά πολύ αυτό το ποσοστό.
Το παράδειγμα έφερε προ ημερών κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα λεφτά που χάνονται στα δημόσια έργα, τη στιγμή που λεφτά δεν υπάρχουν, ούτε για επενδύσεις. Το παράδειγμα αφορούσε τα έργα που δημιουργούν έσοδα (π.χ. μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια κλπ.) στα οποία η συνδρομή των κοινοτικών ταμείων ξεκινά από το 60% και τελικά καταλήγει να είναι μόνο το 20%.
Το πρόβλημα δεν είναι καινούριο, ανέφερε. Είναι η νόρμα όλα τα προηγούμενα χρόνια με έργα να σέρνονται χρόνο με το χρόνο, μέσω παρατάσεων, συμπληρωματικών αναθέσεων και συμβάσεων.
Πλέον όμως οι καιροί είναι κρίσιμοι, πρόσθετε, αφού το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στο βωμό του Μνημονίου έχει ήδη «πετσοκοπεί» 10 φορές (στα 7,3 δισ. ευρώ από τα 10,3 δισ. ευρώ το 2010) και όλα δείχνουν ότι έρχεται η... 11η περικοπή για να καλυφθεί η υστέρηση φορολογικών εσόδων (εκτιμάται ότι μπορεί να κοπεί ακόμη και 1 δισ. ευρώ όπως αναφέρεται και σε δημοσίευμα του Capital).
Έτσι, πλέον, τα λεφτά δεν φτάνουν και όποια νέα υπέρβαση στερεί και νέα έργα από τη χώρα απομυζώντας τα λεφτά που θα μπορούσαν να διατεθούν. Πρώτα στη λίστα των περικοπών είναι -και πάλι- τα μικρά περιφερειακά έργα.
Σημειώνεται ότι ακόμη οι 5 μεγάλοι αυτοχρηματοδοτούμενοι άξονες αλλά και πολλά άλλα έργα είναι παγωμένα γιατί δεν υπάρχουν τα λεφτά συγχρηματοδότησης ελλείψει τραπεζικής ρευστότητας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συλλόγου Εργαζομένων στην ΜΟΔ (τον κρατικό φορέα που παράσχει τεχνική υποστήριξη για το ΕΣΠΑ) παρατηρούνται συνεχείς υπερβάσεις κόστους των έργων, οι οποίες επιτείνουν το προηγούμενο πρόβλημα και επιπλέον συσσωρεύουν δημόσιο χρέος.
Τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους δείχνουν ότι στο 90% των δημοσίων συμβάσεων παρατηρείται σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού σε σχέση με αυτόν με τον οποίο ανατέθηκε.
Το αυξημένο αυτό κόστος στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ, καθώς ανατίθεται στους αναδόχους-εργολάβους με αδιαφανείς διαδικασίες ή κατάχρηση των διαδικασιών που προβλέπονται αλλά θεωρούνται εξαιρετικές με βάση το κοινοτικό και εθνικό νομικό πλαίσιο.
Τέτοια παραδείγματα, σύμφωνα με τον Σύλλογο, είναι κυρίως οι συμπληρωματικές συμβάσεις και οι απευθείας αναθέσεις. Το αποτέλεσμα είναι να απαιτούνται επιπλέον εθνικά χρήματα για την ολοκλήρωση των έργων και να επιβαρύνεται τελικά συνεχώς ο κρατικός προϋπολογισμός. Τα επιπλέον αυτά χρήματα επιβαρύνουν σχεδόν στο σύνολό τους το ετήσιο έλλειμμα του προϋπολογισμού, και τελικά ανεβάζουν το δημόσιο χρέος.
Ειδική αναφορά κάνουν τα στελέχη της ΜΟΔ στο υπέρογκο κόστος των απαλλοτριώσεων που απαιτούνται για την κατασκευή δημοσίων έργων. Η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί απαλλοτριώσεις που υπερβαίνουν το 10% του συνολικού κόστους του έργου (στο οποίο περιλαμβάνεται προφανώς η κατασκευή), τη στιγμή που η ελληνική πραγματικότητα ξεπερνά κατά πολύ αυτό το ποσοστό.
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου