Οι προμήθειες, το παράδειγμα του Δαμιανού και το "Αβέρωφ"

ΑΒΕΡΩΦ

Το 1918 έφερε τη γαλανόλευκη στην Κωνσταντινούπολη, αφού η Ελλάδα ήταν μεταξύ των νικητριών χωρών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι προμήθειες και το παράδειγμα του Δαμιανού

του ΒΙΚΤΩΡΑ ΝΕΤΑ

Είναι κοινό μυστικό ότι, σε όσους διαπραγματεύονται για λογαριασμό του κράτους την αγορά πολεμικού ή άλλου υλικού, δίδεται προμήθεια από τον προμηθευτή διόλου ευκαταφρόνητη, όταν μάλιστα το τίμημα είναι υψηλό.

Η προμήθεια, λοιπόν, είναι θεσμοθετημένη. Το «θεσμοθετημένο», βεβαίως, δεν είναι και ηθικό, ούτε καν νόμιμο, γι' αυτό και επεμβαίνει η Δικαιοσύνη, όπως στην περίπτωση του πρώην υπουργού Ακη Τσοχατζόπουλου.

Μπορεί, όμως, να γίνει ηθικό, αν αυτός που διαπραγματεύεται δεν βάλει στην τσέπη του την προμήθεια, αλλά την προσφέρει στο κράτος.

Υπάρχει στη νεοελληνική ιστορία μόνο ένα παράδειγμα -δυστυχώς- εκείνο του υποναύαρχου Ιωάννη Δαμιανού (1861-1919) που ως υπουργός. Ναυτικών στην κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη διαπραγματεύτηκε το 1909 την αγορά από ιταλικά ναυπηγεία του θωρηκτού «Αβέρωφ». Το μοναδικό περιστατικό αφηγήθηκε στη Βουλή -συνεδρίαση της 7ης Μαΐου 1947- ο βουλευτής Δ. Χατζηγιάννης. Αντιγράφω από τα πρακτικά του Κοινοβουλίου:

«0 Βουλευτής Δ. Χατζηγιάννης λέγει: Θα σας υπενθυμίσω ένα από τα ωραιότερα επεισόδια της σημερινής μας ιστορίας, την αγοράν του θωρηκτού Αβέρωφ. Ήτο τότε Υπουργός των Ναυτικών ο μακαρίτης Δαμιανός. Το τίμημα διά το θωρηκτόν ήτο 24.000.000 χρυσά φράγκα. Και η προμήθεια μου; είπεν ο Δαμιανός. Του απήντησαν 200.000 φρ. χρυσά. Όταν υπεγράφετο το συμβόλαιον είχεν αναγραφή το ποσόν 24.000.000. "Και η προμήθεια μου;" ηρώτησεν ο Δαμιανός. Αυτή είναι ιδική σας, θα σας δοθή χωριστά, του είπαν οι αντιπρόσωποι των ναυπηγείων. "Δεν είναι ιδική μου, είναι του Υπουργού των Ναυτικών, θα εκπεσθή από το τίμημα, υπέρ του Δημοσίου", ήτο η απάντησις του Δαμιανού. Το Κράτος, είτε επλήρωνε τα 200.000 φρ. χρυσά είτε όχι, δεν εχάνετο οικονομικώς, αλλ' η ανωτερότης του Υπουργού που το εξύψωνε και επαραδειγμάτιζεν ηθικώς».

Με τις προμήθειες -ή μίζες, κατά την έκφραση της πιάτσας- υπάρχει μέγα πρόβλημα ληστείας σε βάρος του κράτους, το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί με το παράδειγμα Δαμιανού. Η προμήθεια ή να εκπίπτει υπέρ του Δημοσίου ή να προσφέρεται με δημόσια δήλωση σε κρατικό ταμείο για ειδικό σκοπό.

Όποιες αλλαγές στο «πόθεν έσχες» δεν θα λύσουν το πρόβλημα, αν η νέα Βουλή δεν θεσμοθετήσει ριζικά μέτρα για την αντιμετώπιση της διαφθοράς που έχει διαβρώσει τη χώρα.


Από την "Απεργιακή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ" 16.6.2012

Ο Υδραίος υπουργός Ναυτικών και πλοίαρχος Ιωάννης Δαμιανός

Ο Υδραίος Ιωάννης Δαμιανός, ήταν υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη το 1909 και κατόπιν πρώτος πλοίαρχος του θωρηκτού «Αβέρωφ».

 

Ο Ιωάννης Δαμιανός που, ως υπουργός Ναυτικών της τότε κυβέρνησης, ήταν αυτός που είχε πιέσει για την αγορά του «Αβέρωφ». Τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, όσο και ο Υπουργός των Ναυτικών πλοίαρχος Ιωάννης Δαμιανός, είχαν θορυβηθεί από την έντονη τουρκική εξοπλιστική προσπάθεια σε πολεμικά πλοία με σκοπό την υπεροπλία έναντι των Ελλήνων στο Αιγαίο. Διέβλεψαν πως η ενίσχυση του πολεμικού ναυτικού ήταν άκρως αναγκαία για την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων, ιδίως μετά την ατυχή για εμάς έκβαση του πολέμου του 1897. Έτσι αποφασίστηκε η αγορά του σκάφους.

 

Το πρώτο ταξίδι του «Αβέρωφ» με κυβερνήτη τον Ιωάννη Δαμιανό, γίνετε το  καλοκαίρι του 1911 με προορισμό τις βρετανικές ακτές του Πόρτσμουθ που  έχουν μαζευτεί πολεμικά πλοία από όλον τον κόσμο για τις τελετές των γάμων του Γεωργίου Ε΄, παππού της σημερινής βασίλισσας Ελισάβετ. Η επίσκεψη στην Αγγλία είχε διπλό στόχο: Τη συμμετοχή στους εορτασμούς για τη στέψη του Γεωργίου Ε’ και την παραλαβή του οπλισμού.

 

Όμως καθώς πλησίαζε στον προορισμό του έπεσε σε ομίχλη, με αποτέλεσμα να προσαράξει. Χωρίς να πάθει σοβαρή ζημιά αποκολλήθηκε με τη βοήθεια ρυμουλκών ταυτόχρονα σημειώθηκαν κάποια επεισόδια απειθαρχίας οπότε λίγες μέρες μετά, στις 8 Ιουλίου, ο κυβερνήτης αντικαταστάθηκε από τον Πλοίαρχο Πάυλο Κουντουριώτη, που πέτυχε την αποκατάσταση της τάξης και τη μέγιστη απόδοση του πλοίου. Το  «Αβέρωφ» με κυβερνήτη πλέον τον  Πάυλο Κουντουριώτη επέστρεψε στην Ελλάδα και η υποδοχή που του επιφυλάχθηκε ήταν μεγαλειώδης.

http://hydraspoliteia.blogspot.gr/2011/01/blog-post_29.html

Η καθέλκυση του θωρηκτού "Αβέρωφ"

Το πολεμικό πλοίο Αβέρωφ είναι το ιστορικότερο και ενδοξότερο πλοίο της νεότερης Ελλάδας. Παρά την ονομασία του ως θωρηκτού, στην πραγματικότητα είναι θωρακισμένο καταδρομικό, κλάσης ΠΙΖΑ, το οποίο ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία του Oρλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας στις 4 Μαρτίου 1910.

Η τότε κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε 22.300.000 δρχ. για την απόκτηση του. Τα 8.000.000 δρχ. Προέρχονταν από το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου το 1899 (χρονολογία δημοσίευσης της διαθήκης), σύμφωνα με την οποία και όριζε ότι το διατεθημένο ποσό παραχωρείται για την ναυπήγηση πολεμικού πλοίου που θα φέρει το όνομα του και θα χρησιμοποιείται ως Εκπαιδευτικό πλοίο και "Σχολή Ναυτικών Δοκίμων". Το υπόλοιπο ποσό καλύφθηκε από το Δημόσιο Ταμείο.

Κατά από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, Οι υπηρεσίες του «Αβέρωφ» ήταν ελάχιστες καθώς ο Τουρκικός Στόλος παρέμεινε κλεισμένος στα Δαρδανέλλια λόγω της ναυτικής υπεροχής των Συμμάχων. Με το τέλος του πολέμου εισέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη, όπου αποθεώθηκε από τον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής.

Tον Απρίλιο του 1941, λόγω της παλαιότητάς του, το ΓΕΝ σχεδίαζε να το βυθίσει, αλλά το πλήρωμά του εξεγέρθηκε και Διέφυγαν στην Αλεξάνδρεια.

Στις 17 Οκτωβρίου του 1944, Το «Αβέρωφ» μετέφερε την τότε ελληνική κυβέρνηση από την εξορία στην απελευθερωμένη Αθήνα. Το πλοίο αποσύρθηκε το 1952 και μέχρι το 1983 ήταν αγκυροβολημένο στον Πόρο.

Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το μετατρέψει σε πλωτό μουσείο και το μετέφερε στο Φάληρο. Εκεί βρίσκεται από τότε και τιμάει με την παρουσία του το Ελληνικό Ναυτικό και την ναυτική κληρονομιά της Ελλάδος.

TO BHMA
http://hydraspoliteia.blogspot.gr/2011/12/blog-post_17.html