Ντανιέλ Μιτεράν
«Φρανσουά, του είπα, δεν πρόκειται να υποκλιθώ στη Βασίλισσα της Αγγλίας»
Η πρώην Πρώτη Κυρία της Γαλλίας έφυγε έχοντας ζήσει με εντιμότητα μια ζωή φτιαγμένη από ιδανικά
Του Γιώργου Αρχιμανδρίτη
Τίποτα
δεν είχε προετοιμάσει τη νεαρή Ντανιέλ Γκουζ για τη ζωή που επρόκειτο
να ζήσει. Η μητέρα της ήταν δασκάλα και ο πατέρας της διευθυντής ενός
κολεγίου της γαλλικής επαρχίας. Ολα έδειχναν πως θα ακολουθούσε κι αυτή
τον δρόμο της εκπαίδευσης. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος όμως και η Αντίσταση
αναπάντεχα άλλαξε τη ζωή της πρώιμα αντιστασιακής Ντανιέλ. Ο Φρανσουά,
επίσης αντιστασιακός, είδε τη φωτογραφία της στο σπίτι της αδελφής της
Κριστίν στο Παρίσι και αποφάσισε αμέσως πως το όμορφο εκείνο κορίτσι της
φωτογραφίας θα γινόταν γυναίκα του.
«Οταν ήρθε ο Φρανσουά να με ζητήσει
από τους γονείς μου, δεν συμφωνούσα με την ιδέα αυτού του γάμου», μου
είπε κάποτε η Ντανιέλ Μιτεράν. «Ημουν πολύ μικρή κι έκρινα πως τα
πράγματα προχωρούσαν υπερβολικά γρήγορα. Επιπλέον εκείνη την εποχή με
τον πόλεμο δεν ξέραμε καν τι θα μας ξημέρωνε».
Για αρκετό καιρό το νεαρό ζευγάρι μιλούσε στον πληθυντικό. Στον
ενικό άρχισαν να μιλάνε μετά τον θάνατο του πρώτου μωρού τους, του
Πασκάλ. «Το τραγικό αυτό γεγονός μάς έφερε πιο κοντά», λέει η Ντανιέλ
Μιτεράν. «Με έκανε όμως και να ανακαλύψω τι είμαι και τι θέλω
πραγματικά. Κατάλαβα ότι αυτό που ενδιέφερε περισσότερο τον Φρανσουά
ήταν η πολιτική. Με αγαπούσε, στηριζόταν σε μένα, αλλά δεν ήμουν η ζωή
του. Η ζωή του ήταν η πολιτική.» Για να αντιμετωπίσει τη μοναξιά και το
πένθος για το χαμένο της παιδί, η Ντανιέλ αποφάσισε να ανεξαρτητοποιηθεί
και να βρει μια απασχόληση μακριά από τις πολιτικές δραστηριότητες του
Φρανσουά ως βουλευτή ή υπουργού. Ετσι η τύχη έφερε στον δρόμο της τη
βιβλιοδεσία με την οποία ασχολήθηκε επαγγελματικά για πολλά χρόνια, ώς
το 1981 που ο σύζυγός της γίνεται Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Τότε η ζωή της παίρνει εκ των πραγμάτων άλλη κατεύθυνση, αλλά μόνο
φαινομενικά. Γιατί ακόμα και ως Πρώτη Κυρία της Γαλλίας, συνεχίζει να
διατηρεί την ελευθερία σκέψης και δράσης που είχε κατακτήσει, ελευθερία
που θα εκφραζόταν πλέον μέσα από τον αγώνα της για την υπεράσπιση των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στα πλαίσια του ρόλου της ως συζύγου του Γάλλου Προέδρου, η Ντανιέλ
Μιτεράν επέβαλε το ελεύθερο έως και ατίθασο πνεύμα της ενάντια σε κάθε
είδους πρωτόκολλο. Σε κάποια από τις συζητήσεις μας μού είχε πει: «Οταν
επρόκειτο να γίνει ο γάμος του Καρόλου με την Νταϊάνα, ο υπεύθυνος
πρωτοκόλλου του γαλλικού Προεδρικού Μεγάρου θέλησε να με μάθει πώς να
υποκλίνομαι στη Βασίλισσα, και εγώ του είπα ότι οι υπήκοοι της
Βασίλισσας υποκλίνονται σ' αυτήν, όχι εγώ. Εγώ είμαι γαλλίδα πολίτις. Θα
είμαι λοιπόν ευγενική και θα της δείξω τον απαραίτητο σεβασμό σύμφωνα
με τους κανόνες της καλής συμπεριφοράς που μου υποδεικνύει η δημοκρατική
μου παιδεία».
Οι παρεμβάσεις της στην πολιτική ζωή της Γαλλίας μέσα από τις
δράσεις του Ιδρύματός της Γαλλία - Ελευθερίες που ασχολείται με θέματα
περιβάλλοντος και ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενόχλησαν επανειλημμένα την
κυβέρνηση του Φρανσουά Μιτεράν. Εκείνος όμως τη δικαιολογούσε πάντα,
αναγνωρίζοντας το δίκαιο των πράξεών της και κυρίως τον ιδεαλισμό της.
Γιατί ακόμα και όταν η Ντανιέλ φιλούσε δημόσια τον φίλο της Φιντέλ
Κάστρο, φιλία που ακόμα και σήμερα είναι αντικείμενο κριτικής μετά τον
θάνατό της, στην ουσία φιλούσε την επανάσταση, την ιδέα της επανάστασης.
Οταν χαμογελούσε τρυφερά στη Μαζαρίν, την κόρη του Μιτεράν με την Αν
Πενζό, χαμογελούσε στην κόρη του άνδρα που αγαπούσε, χαμογελούσε στη
ζωή. Η στάση της ήταν ασυνήθιστα προοδευτική για έναν άνθρωπο της γενιάς
της. Με όλη τη σεμνότητα και την κομψότητα που τη διέκρινε, μου είπε
κάποια στιγμή πάνω στο θέμα αυτό: «Η Αν και η Μαζαρίν κατείχαν πολύ
σημαντική θέση στη ζωή του Φρανσουά. Ηταν βέβαια δύσκολο και για τους
δυο μας να κρατήσουμε τις ισορροπίες και να μη χωρίσουμε. Τελικά τα
καταφέραμε χάρη στην αγάπη που είχαμε ο ένας για τον άλλον».
Η τελευταία φορά που είδα την Ντανιέλ Μιτεράν ήταν πριν από έναν
μήνα, όταν πήγαμε με τον φίλο ευρωβουλευτή Κρίτωνα Αρσένη να τη δούμε
στο σπίτι της στην οδό Μπιεβρ στο Παρίσι. Την αγκάλιασα και τη ρώτησα τι
κάνει. «Δεν θα τη βγάλω τη χρονιά, Γιώργο...» μου απάντησε με το γλυκό
κουρασμένο της χαμόγελο. Τους παρακολούθησα έπειτα να μιλάνε με πάθος
για την αειφόρο ανάπτυξη και να κάνουν σχέδια συνεργασίας για τη
διάσκεψη του Ρίο. Αυτό όμως που έβλεπα ήταν η σπίθα στα μάτια της, η
φλόγα που την κρατούσε όρθια και της έδινε κουράγιο να αγωνίζεται. Ετσι,
πριν τελειώσει η χρονιά, η Ντανιέλ Μιτεράν έφυγε. Εφυγε έχοντας ζήσει
με εντιμότητα και συνέπεια μια ζωή φτιαγμένη από οράματα και ιδανικά. Κι
όπως μας είπε κάποια στιγμή στην τελευταία αυτή συνάντησή μας: «Σημασία
έχει να είσαι προσηλωμένος στα ιδανικά σου και να προσπαθείς να τα
φτάσεις, ακόμα κι αν ξέρεις πως η πραγματοποίησή τους θα επιτευχθεί από
τις επόμενες γενιές».
Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Γιώργος Αρχιμανδρίτης έγραψε μαζί με
την Ντανιέλ Μιτεράν το βιβλίο «Λέξη - λέξη» («Mot a Mot»), που
κυκλοφόρησε στις 28 Ιανουαρίου 2010 από τον γαλλικό εκδοτικό οίκο
Editions du Cherche Midi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου