Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ : «Υποβρύχιο» μουσείο κάτω απ’ την Αρχαία Αγορά



1.534 τ.μ. φιλοξενούν την πρώτη έκθεση, που περιλαμβάνει και «γαργαλιστικά» ευρήματα και αξεσουάρ 
από το βαλανείο

Το πρώτο «υποβρύχιο» Αρχαιολογικό Μουσείο λειτουργεί από το 2010 κάτω από την Αρχαία Αγορά Θεσσαλονίκης, κτισμένο πάνω σε αρτεσιανά νερά. Ο όγκος των 1.534 τετραγωνικών του μέτρων δεν είναι απλώς διακριτικός αλλά κυριολεκτικά αόρατος για όσους περιδιαβαίνουν την πλατεία Δικαστηρίων ή τους διαδηλωτές του Εργατικού Κέντρου.

Ο επισκέπτης θα πρέπει να κατέβει στον αλώβητο αρχαιολογικό χώρο, να εισέλθει στην Κρυπτή Στοά, να διαβεί το μεγαλύτερο κομμάτι της και λίγο πριν από το τέλος της να μπει στη «μυστική» δίοδο που αίφνης αποκαλύπτει την είσοδο του Μουσείου.

Είκοσι πέντε χιλιάδες ευρήματα αποκαλύφθηκαν από το 1962 που ο αρχαιολόγος Πέτσας εμπόδισε την κατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου ορθώνοντας τον κίονα που μέχρι σήμερα στέκει περήφανος στη μέση της Αγοράς. Είκοσι χρόνια συμπληρώθηκαν από τότε που άρχισε η συστηματική ανασκαφή του χώρου.

Οκτακόσια αντικείμενα και ένα πλήθος εικονικών αναπαραστάσεων και επεξηγηματικών κειμένων συναρτούν την πρώτη έκθεση η οποία αφηγείται κυριολεκτικά ολόκληρη την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Από τον 3ο αι. π.Χ. μέχρι και τις αρχές του εικοστού αιώνα, όταν καταστράφηκε το μεγαλύτερο κομμάτι της πόλης από πυρκαγιά.

Στην είσοδο του Μουσείου ο επισκέπτης μπορεί να δει πώς είχε φανταστεί την πλατεία ο Γάλλος αρχιτέκτονας Εμπράρ στην κεφαλή της οποίας τοποθετούσε το μεγαλειώδες δημαρχείο που δεν κατασκευάστηκε ποτέ.

Ντοκουμέντα

Στον χώρο της εισόδου έχει τοποθετηθεί ο θεμέλιος λίθος που είχε τεθεί το 1962 για τα δικαστήρια που δεν έγιναν ποτέ μετά τον αγώνα που έδωσαν οι αρχαιολόγοι και ο τοπικός Τύπος. Επίσης ντοκουμέντα από τις ανασκαφές που έκαναν οι Γερμανοί στη διάρκεια της Κατοχής, η εύρεση του αγάλματος μιας γυναίκας αριστοκράτισσας και ο τρόπος που επεστράφη το 1947.

Αμέσως μετά αρχίζει η καταβύθιση στην ιστορία καθώς παρουσιάζονται ευρήματα από τον 3ο π.Χ. αιώνα, όταν στην περιοχή λειτουργούσαν εργαστήρια κεραμικής, και καταγράφεται η οικιακή καθημερινότητα.

Στην κεντρική αίθουσα του Μουσείου το ενδιαφέρον κεντρίζουν τα «γαργαλιστικά» ευρήματα. Για τους πιο προσεκτικούς τα γυάλινα ποτήρια και ιδίως αυτό με την ανάγλυφη θεά Τύχη που κρατά το κέρας της Αμάλθειας είναι η κατάλληλη εισαγωγή για τα αντίγραφα των αγαλμάτων τριών Μουσών (Ευτέρπη, Ερατώ, Κλειώ) που θα παραμείνουν στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Στην ίδια αίθουσα το τμήμα για τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης, στους οποίους δίνεται η δυνατότητα να αγγίζουν ακριβή αντίγραφα των εκθεμάτων.

Από τα αξιόλογα εκθέματα είναι ακόμη τα δεκάδες λυχνάρια, το Νομισματοκοπείο, το «σήκωμα» (μαρμάρινη κατασκευή για τις μετρήσεις της χωρητικότητας των αγγείων).

Αποτυπώνονται ακόμη και οι σκοτεινές περίοδοι της Αγοράς μετά τα χρόνια του Θεοδόσιου, όταν παρακμάζει και καταστρέφεται ως κέντρο των Εθνικών, η περίοδος της Τουρκοκρατίας όταν στο σημείο λειτουργούσαν τεκέδες, και φτάνουμε στο 1917, όταν η πόλη καίγεται και τα ίχνη της καταστροφής αποτυπώνονται στα θραύσματα των πολυτελών πιάτων από πορσελάνη που εντοπίστηκαν εκεί που κάποτε υπήρχε κάποιο εβραϊκό σπίτι.

Τα «γαργαλιστικά» ευρήματα της κεντρικής αίθουσας είναι ο πήλινος γιγάντιος φαλλός με παραστάσεις του Διόνυσου, αρχαίοι «δονητές» για γυναίκες, αντικείμενα που έρχονται από τα ελληνιστικά χρόνια και ήταν αξεσουάρ του παρακείμενου βαλανείου, που διέθετε λουτρό και ταβέρνα.

• Κόστος

Τις ανασκαφές και τη μουσειολογική μελέτη έκανε η σημερινή διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Πολυξένη Βελένη. Το έργο και η έκθεση κόστισαν συνολικά 1.613.000 ευρώ.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΥΚΕΣΑΣ

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11380&subid=2&pubid=19822948

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου