Το σκοτεινό παρελθόν της Ανγκελα Μέρκελ

 ΓΕΡΜΑΝΙΑ Ενα βιβλίο για το παρελθόν της καγκελαρίου Μέρκελ στην Ανατολική Γερμανία την παρουσιάζει ως στέλεχος του Κομουνιστικού Κόμματος με ιδιαίτερες σχέσεις με τη Σοβιετική Ενωση

ΒΕΡΟΛΙΝΟ Του Παντελή Βαλασόπουλου

 

Για τη ζωή της Ανγκελα Μέρκελ πριν από την πτώση του Τείχους και του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας, ξέρουμε πολύ λίγα πράγματα. Ενα πέπλο μυστηρίου καλύπτει την περίοδο εκείνη. Λίγα πράγματα είναι γνωστά : για παράδειγμα, ότι ενώ εκείνη γεννήθηκε στο Αμβούργο, ο πατέρας της αποφάσισε να πάρει την οικογένειά του και να μετακομίσουν στην –υπό σοβιετική κατοχή- ζώνη και μετέπειτα Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, προκειμένου να υποστηρίξει το προτεσταντικό του ποίμνιο.

Γνωρίζουμε ότι η Ανγκελα Μέρκελ υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού κόμματος, σπούδασε χημεία, παντρεύτηκε δύο φορές, λίγο πριν την πτώση του Τείχους ανακατεύτηκε με κάποια μεταρρυθμιστικά κινήματα και αργότερα ξεκίνησε την καριέρα της στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, υπό την προστασία του Χέλμουτ Κολ.

Ενα βιβλίο, πολλές συζητήσεις

Ποια όμως ήταν η πραγματική της σχέση με το ολοκληρωτικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας δεν είναι γνωστό. Την περίοδο αυτή φιλοδοξεί να φωτίσει ένα βιβλίο που κυκλοφορεί αύριο στη Γερμανία και ήδη έχει ξεσηκώσει μεγάλες συζητήσεις.

Ο τίτλος του «Η πρώτη ζωή της Ανγκελα Μ» του ιστορικού, Ραλφ Γκέοργκ Ρενθ και του δημοσιογράφου, Γκίντερ Λάχμαν.

Μέσα από όσα έχουν -μέχρι στιγμής- έρθει στη δημοσιότητα, από τις προδημοσιεύσεις του βιβλίου, οι συγγραφείς του καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η καγκελάριος είχε πολύ πιο στενές σχέσεις με το σταλινικό δικτατορικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας από όσο μέχρι σήμερα γνωρίζαμε.

Για παράδειγμα, ως χημικός, η Μέρκελ ήταν μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Επιστημών της Ανατολικής Γερμανίας, ένα όργανο του κράτους άκρως φιλοσοβιετικό, το οποίο και ελέγχονταν από τους ίδιους τους Σοβιετικούς και μέλη του γίνονταν μόνον πειθήνια όργανα του καθεστώτος για τα οποία δεν υπήρχε το παραμικρό ψεγάδι αντικαθεστωτικής δράσης. Ηταν η επιστημονική ελίτ του κομμουνιστικού καθεστώτος.

Μέσω του παραπάνω οργάνου, η Μέρκελ ταξίδευε πολύ συχνά στη Μόσχα, όπου και έπαιρνε μέρος σε επιστημονικά συνέδρια, κάτι που μόνον πιστοί κομμουνιστές του κόμματος είχαν το προνόμιο να κάνουν.

Η Ανγκελα Μέρκελ για πολλά χρόνια υπήρξε στέλεχος της κομμουνιστικής νεολαίας FDJ. Μάλιστα, είναι πολύ γνωστή η φωτογραφία της σε νεαρή ηλικία, όπου και ποζάρει με το μπλε πουκάμισο και το κόκκινο μαντήλι των «πιονέρων».

Στο στήθος της φορά με καμάρι το μετάλλιο (lessing) για τις «εξαιρετικές επιδόσεις της».

Βέβαια, η πλειονότητα των παιδιών στην Ανατολική Γερμανία αναγκάζονταν να περάσουν από την κομμουνιστική νεολαία και δεν θα ήταν παράξενο να είχε το ίδιο συμβεί και με την Ανγκελα Μέρκελ.

Ομως, η σημερινή καγκελάριος της Γερμανίας δεν ήταν απλό μέλος της νεολαίας που έπαιρνε μέρος σε εκδρομές και τραγούδαγε γύρω από τη φωτιά.

Ηταν στέλεχος και μάλιστα γραμματέας του τομέα Προπαγάνδας και Καθοδήγησης.

Επίσης, στο λίγο διάστημα πριν από την κατάρρευση του Τείχους και όταν ένας αέρας αλλαγής φύσαγε στο Ανατολικό Βερολίνο, η Ανγκελα Μέρκελ έγινε μέλος και της αντιπολιτευτικής ομάδας «Δημοκρατικό Αντιπολιτευτικό Ξεκίνημα».

Οπως αναφέρουν οι συγγραφείς του βιβλίου και έχει δηλώσει και η ίδια η Μέρκελ, ξαφνικά μετατράπηκε σε ρεφορμίστρια-κομμουνίστρια, ήταν όμως άκρως αντίθετη με την ενοποίηση της Γερμανίας και πίστευε πως η Ανατολική Γερμανία έπρεπε μόνη της να συνεχίσει ανεξάρτητη το δρόμο της υπό ένα δημοκρατικό, σοσιαλιστικό καθεστώς.

Ερωτηθείς για τις παραπάνω αποκαλύψεις, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε ότι όλα αυτά είναι γνωστά και ότι η καγκελάριος Μέρκελ δεν είπε ποτέ ότι ήταν αντικαθεστωτική ή επαναστάτρια.

Για την περίοδο εκείνη, είχε πει δυο λόγια σε παλαιότερη συνέντευξή της –το 2005-στην εφημερίδα «Μπιλντ».

Συγκεκριμένα ανέφερε για τη ζωή της στο ολοκληρωτικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας ότι πολιτικά είχε προσαρμοστεί. «Αλλά δεν πρόδωσα ποτέ κάποιον φίλο, ούτε συνεργάστηκα με τη Στάζι. Βέβαια, πολλές φορές σιώπησα».

Ισως η φράση της ότι «πολιτικά είχα προσαρμοστεί», να εκφράζει σε μεγάλο βαθμό και την προσωπικότητα της σημερινής καγκελαρίου της Γερμανίας, για όσους προσπαθούν να την κατανοήσουν.

Η αντιπολίτευση ζητά εξηγήσεις, όπως το στέλεχος των Πρασίνων, Ανχε Χέρμεναν, η οποία και δήλωσε ότι «όποιος –σαν την Ανγκελα Μέρκελ- ήταν μέλος του Ανώτατου Επιστημονικού Συμβουλίου και πηγαινοέρχονταν στη Μόσχα, σίγουρα δεν ήταν εχθρός του συστήματος. Και αυτό το γνωρίζουν όσοι έζησαν στην Ανατολική Γερμανία. Επιτέλους, η καγκελάριος πρέπει να μιλήσει ανοιχτά για το παρελθόν της στη Λαϊκή Δημοκρατία».

13/05/2013