Ωρα μηδέν για τα Μάλια

Το μοντέλο του «εκτονωτικού τουρισμού» και οι συνέπειές του

Της Ιωαννας Φωτιαδη

Στην οδό Δημοκρατίας ή «Απωλείας», όπως μεταφορικά ονομάζουν οι κάτοικοι στα Μάλια Ηρακλείου Κρήτης τον δρόμο με τα μπαρ, ονειρεύονται χιλιάδες νεαροί Βρετανοί να... περάσουν το ελληνικό καλοκαίρι. Το όνειρο ωστόσο μπορεί να γίνει εφιάλτης, όπως συνέβη προ ημερών με την αποτρόπαια δολοφονία 19χρονου Βρετανού τουρίστα. Το περιστατικό, δυστυχώς, δεν είναι πρωτοφανές. Τα Μάλια, όπως αντίστοιχα ο Λαγανάς της Ζακύνθου, το Φαληράκι της Ρόδου, ο Κάβος της Κέρκυρας έδιναν παλαιότερα πλούσια ειδησεογραφία. Θερμότατες «περιπτύξεις» στη μέση των δρόμων, ξυλοδαρμοί, βιασμοί, πτώσεις από μπαλκόνια ξενοδοχείων, ακόμα και «δάγκωμα» εστιάτορα, είναι μερικά από τα δεκάδες περιστατικά που έχουν καταγραφεί εδώ και είκοσι χρόνια.

Η κατά κανόνα εβδομαδιαία παραμονή τους στον «παράδεισο» του αλκοόλ αποτελεί για τους περισσότερους ένα ταξίδι που γίνεται άπαξ, συνήθως για να «σφραγίσουν» την έναρξη της ενήλικης ζωής τους. «Ο προορισμός γίνεται ελκυστικός, γιατί συνδυάζει ελαστική εφαρμογή του νόμου και σχετική ανοχή από την τοπική κοινωνία» δηλώνει στην «Κ» ο πρώην πρόεδρος των ξενοδόχων Μαλίων, Νικηφόρος Λαμπρινός, που έχει διατελέσει δήμαρχος το 1999 - 2003. «Εσχάτως προστέθηκε μια επιπλέον ταλαιπωρία από την αθρόα χρήση των οχημάτων που τα λένε “γουρούνες” από νεαρούς συχνά χωρίς δίπλωμα, που έχουν πιει και μερικά σφηνάκια» αναφέρει. «Είναι λυπηρό αν αναλογιστούμε επιπλέον ότι από την Κρήτη ξεκίνησε η τουριστική ανάπτυξη στην Ελλάδα» σημειώνει ο ίδιος και θυμάται: «Στα τέλη του ’80 σημειώθηκαν μικρού βεληνεκούς επεισόδια στην περιοχή του Αγ. Νικολάου, στα οποία όμως οι κάτοικοι αντέδρασαν με τόση αποφασιστικότητα, που οι tour operators δεν τόλμησαν έκτοτε να τους πάνε ξανά οπαδούς του “εκτονωτικού τουρισμού”».

Ετσι, ο «κλήρος» έπεσε στα Μάλια, «και μετά την πρόσφατη αναβάθμιση του εισερχόμενου τουρισμού στο Φαληράκι της Ρόδου, γίναμε η Μέκκα». Οπως τονίζει χαρακτηριστικά «περιμένουμε πώς και πώς να ξεκινήσει το βρετανικό πρωτάθλημα στα μέσα Αυγούστου, ώστε να σκορπίσουν». Αλλοι, βέβαια, «φοβούνται ότι θα μείνουν άδεια τα καταλύματα, τα οποία εν τω μεταξύ έχουν αυξηθεί υπέρμετρα». Είναι όμως συζητήσιμο κατά πόσον προκύπτει υπολογίσιμο οικονομικό όφελος από την άφιξη των εν λόγω τουριστών. Μένουν κατά μέσον όρο μία εβδομάδα, διαμένουν σε ενοικιαζόμενα δωμάτια με κόστος 8 - 10 ευρώ, ενώ η «σεζόν» διαρκεί μόλις δύο μήνες. «Το κακό χρήμα διώχνει το καλό» παρατηρεί με θυμό ο κ. Λαμπρινός, που θεωρεί ότι το πλήγμα στη φήμη του τόπου θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να ξεπεραστεί «υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει πολιτική βούληση».

«Ο Λαγανάς είναι ένας τεράστιος δήμος, μια εκτεταμένη περιοχή που δυσφημίζεται από τα έκτροπα σε έναν δρόμο» υπογραμμίζει ο πρώην δήμαρχος Διονύσης Κομιώτης και προσθέτει ότι «μεταξύ άλλων είχαμε και έξαρση των περίφημων βιασμών - μαϊμού, από τους οποίους πολλές ξένες τουρίστριες ευελπιστούσαν να εισπράξουν αποζημίωση από την ασφάλειά τους». Ο ίδιος είχε καταβάλει προσπάθειες. «Απαγορεύσαμε σε καταστήματα άσχετα με εστίαση (περίπτερα, μίνι μάρκετ) να πωλούν αλκοόλ, σταματήσαμε τα πολυάριθμα bar crawl (που είχαν φθάσει μέχρι και τα 500 άτομα), συμμετείχαμε σε πολλές τουριστικές εκθέσεις στο εξωτερικό». Η αντίδραση ήταν ακραία, αφού «μου έσπασαν το γραφείο, με απειλούσαν και με κατηγορούσαν ότι ήθελα ο Λαγανάς να παραμείνει ένα χωριό». Ωστόσο, άρχισε να αχνοφέγγει φως. «Σήμερα, δεν ισχύουν πια τα περισσότερα μέτρα, έχουμε όμως πολυάριθμες περιπολίες αστυνομικών» αναφέρει στην «Κ» η πρόεδρος των ξενοδόχων, Χριστίνα Τετράδη, «οι Βρετανοί δείχνουν σέβας στους ενστόλους».

Το φαινόμενο έχει μάλλον παταχθεί στο Φαληράκι της Ρόδου όπου υπήρξε σύμπνοια όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα είναι κτισμένα μακριά από τα κέντρα διασκέδασης, οι ιδιοκτήτες απαίτησαν αλλαγή του ηλικιακού προφίλ από τους tour operators, ενώ έκαναν πετυχημένη διαφήμιση στο εξωτερικό. «Στην αρχαία τραγωδία μετά τον φόνο έρχεται η κάθαρση. Αυτήν προσδοκάμε και εμείς» καταλήγει ο κ. Λαμπρινός από τα Μάλια.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_28/07/2013_528268