Επαναφορά αρχείων: Ο απόλυτος οδηγός για να σώσετε διαγραμμένα αρχεία

Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες: Διαγράφουμε ένα αρχείο, και αμέσως μετά συνειδητοποιούμε πως αντί να σβήσουμε εκείνο το powerpoint με το Ινδικό Τοτέμ που έχει κάνει 8 φορές το γύρο της γης, καταλάθος διαγράψαμε την παρουσίαση της πτυχιακής μας, τρεις ημέρες πριν την τελική προθεσμία.

Ευτυχώς, στο μαγικό κόσμο των υπολογιστών, αυτό που διαγράφεται δεν σημαίνει απαραίτητα πως χάθηκε οριστικά. Αν παραμείνετε ψύχραιμοι και ακολουθήσετε τα κατάλληλα βήματα που θα περιγράψουμε στο σημερινό άρθρο, με λίγη τύχη μπορείτε να επαναφέρετε στο ακέραιο τα “χαμένα” αρχεία σας. Αλλά, προπαντός, ψυχραιμία!

Έχει διαγραφεί πραγματικά?

Υπάρχουν περιπτώσεις που θυμόμαστε πως σβήσαμε ένα αρχείο και πως αδειάσαμε τον κάδο ανακύκλωσης, δευτερόλεπτα πριν το μετανιώσουμε.

Άλλες φορές, όμως, μπορεί απλά να μην βρίσκουμε το αρχείο που θέλουμε. Να θυμόμαστε πως το είδαμε πριν μισή ώρα, αλλά τώρα να μην βρίσκεται εκεί που το αφήσαμε.

Πριν λοιπόν μας πιάσει πανικός, ας ψαχουλέψουμε λίγο, μπας και το βρούμε. Μπορεί για παράδειγμα να το μεταφέραμε καταλάθος σε κάποιο άλλο φάκελο. Σε αυτή την περίπτωση, η αναζήτηση των Windows είναι φίλος μας.



Επίσης, καλό είναι να ελέγξουμε τον κάδο ανακύκλωσης, εκτός κι αν έχουμε το συνήθειο να τον αδειάζουμε αμέσως μετά από κάθε διαγραφή, ή έχουμε προγραμματίσει κάποιο πρόγραμμα (όπως ο Ccleaner) να τον αδειάζει αυτόματα για εμάς.

Αν κρατάμε τον κάδο ανακύκλωσής μας γεμάτο - περιμένοντας το Σκουπιδιάρη που περνάει Τετάρτη και Κυριακή - μπορούμε να κατατάξουμε τα αρχεία κατά ημερομηνία διαγραφής, για εύκολη πρόσβαση.



Επίσης, αν το αρχείο βρισκόταν στο φάκελο κάποιας υπηρεσίας cloud storage, όπως το dropbox, το Google Drive, ή το SkyDrive, ακόμα κι αν το διαγράψαμε οριστικά από τον υπολογιστή και το recycle bin μας, οι υπηρεσίες αυτές κρατούν συχνά πολλαπλές παλαιότερες εκδόσεις του κάθε αρχείου στο φάκελό τους.

Αρκεί να ρυθμίσουμε να εμφανίζονται τα διαγραμμένα αρχεία, και με δεξί κλικ μπορούμε να επαναφέρουμε όποιο αρχείο θέλουμε.

Ελέγχουμε στο Backup

Κρατάτε τακτικά backup των σημαντικών σας αρχείων, έτσι δεν είναι? Αν όχι, παίζετε κυριολεκτικά Ρωσική ρουλέτα με το δίσκο σας. Με τους εξωτερικούς σκληρούς και τα φλασάκια να είναι τόσο φθηνά, δεν έχετε καμία δικαιολογία.

Εφόσον λοιπόν κρατάτε τακτικά backup, αν δεν βρίσκετε κανένα άλλο ίχνος του αρχείου στο σύστημά σας, τότε ανατρέξτε στο μέσο που έχετε κάνει το backup. Αν κρατάτε συχνά αντίγραφα ασφαλείας, μπορεί να βρείτε τη χθεσινή ή προχθεσινή του έκδοση. Αν δεν κρατάτε τόσο συχνά, ίσως να βρείτε την προπέρσινη.

Επίσης, μπορεί να σας βοηθήσουν και τα Windows 7. Αν έχετε ρυθμίσει το Windows Backup, τα Windows κρατούν αυτόματα αποθηκευμένες προηγούμενες εκδόσεις πολλών από τα αρχεία σας - πιθανώς και αυτό που θέλατε να είναι ανάμεσά τους.

Ανάκτηση αρχείων που είστε σίγουροι πως σβήσατε

Όπως είπαμε, το να κρατάμε τακτικά backup είναι μια καλή ιδέα. Το ίδιο καλή ιδέα όμως είναι και το να πλένουμε τα δόντια μας τακτικά, εντούτοις οι οδοντίατροι είναι πλούσιοι.

Αν λοιπόν είστε 100% βέβαιοι πως διαγράψατε το αρχείο, και δεν έχετε κανενός είδους backup, τα πράγματα δυσκολεύουν, αλλά δεν είναι απαραίτητα αδύνατα.

Αυτό βέβαια εξαρτάται και από το είδος του σκληρού σας δίσκου.



Για παράδειγμα, αν έχετε σκληρό δίσκο τύπου SSD, και το αρχείο που διαγράψατε ήταν τοποθετημένο σε αυτόν, τότε το αρχείο έχει χαθεί οριστικά, και είναι αδύνατον να το επαναφέρετε, λόγω της λειτουργίας TRIM.

(περισσότερα για τη λειτουργία TRIM και τους SSD μπορείτε να μάθετε στο άρθρο "5 Συνήθειες που Πρέπει να ξεχάσουμε στους δίσκους SSD")

Αν όμως έχετε ένα συμβατικό μαγνητικό δίσκο, το ότι διαγράψατε οριστικά ένα αρχείο δεν σημαίνει πως σβήστηκε σε φυσικό επίπεδο από την επιφάνειά του, και υπό προϋποθέσεις είναι δυνατόν να το επαναφέρετε στο ακέραιο.

Ο πιο ασφαλής τρόπος ανάκτησης δεδομένων

Όπως είπαμε, το αρχείο παραμένει στο δίσκο σε φυσικό επίπεδο. Το σύστημα όμως θεωρεί το μέρος του δίσκου που βρίσκεται το αρχείο σαν κενό χώρο. Άρα, όσο συνεχίζετε να χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή, ακόμα κι αν απλά είστε στο Internet ή χαζεύετε στο Facebook, Το πιθανό είναι πως αργά ή γρήγορα νέα αρχεία θα γραφτούν πάνω από το σβησμένο σας αρχείο, και θα το χάσετε οριστικά.

Τι περιμένετε, λοιπόν! Κλείστε αμέσως τον υπολογιστή!

Αν μιλάμε για αρχεία που είναι εξαιρετικά σημαντική η ανάκτησή τους, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να δοκιμάσετε την ανάκτηση μέσα από κάποιο σύστημα εκτός των Windows. Η πιο απλή λύση είναι να κάνετε boot από ένα Ubuntu Live CD ή USB και να τρέξετε προγράμματα όπως το ntfsundelete και photorec.



Στις επόμενες ημέρες θα δημοσιεύσω αναλυτικό οδηγό για για το ntfsundelete και όλη τη σχετική του διαδικασία.

Όπως προείπα, για την ανάκτηση ενός αρχείου, ο χρόνος είναι εχθρός σας. Αν, με το που καταλάβατε πως το σβήσατε, κλείσετε αμέσως τον υπολογιστή και κάνετε boot με το Ubuntu Live CD/USB, τότε οι πιθανότητες ανάκτησης είναι εξαιρετικά καλές. Αν το σβήσατε πριν από δύο εβδομάδες, και ενδιάμεσα κάνατε και τέσσερα format, τότε χαιρετίσματα...

Ο γρήγορος τρόπος ανάκτησης, για αρχεία μικρότερης σημασίας

Αν το αρχείο που χάσαμε δεν ήταν και τόσο σημαντικό, και δεν θέλουμε να μπούμε στη διαδικασία να μπλέκουμε με ubuntu και πράσινα άλογα, μπορούμε να τρέξουμε κάποιο πρόγραμμα απευθείας στα Windows. Αρκεί να είμαστε συνειδητοί πως και μόνο η διαδικασία του να κατεβάσουμε και εγκαταστήσουμε το πρόγραμμα είναι δυνατόν να κατέστρεψε το διαγραμμένο μας αρχείο.

Ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό και δωρεάν εργαλείο είναι το Recuva, της ίδιας εταιρείας που έχει φτιάξει το Ccleaner.



Αν έχετε δεύτερο υπολογιστή και έχετε μια μικρή άνεση με το hardware, μπορείτε να βγάλετε το δίσκο από τον πρώτο υπολογιστή, να τον συνδέσετε στον δεύτερο, και να κάνετε τον έλεγχο από το δεύτερο υπολογιστή με το recuva. Η μέθοδος αυτή είναι πιο απλή από το να μπλέξετε με τις εντολές του ntfsundelete.

Επαγγελματική ανάκτηση δεδομένων

Αυτό είναι το τελευταίο προπύργιο, αν τα αρχεία που χάσατε είναι εξαιρετικά ζωτικής σημασίας, και έχετε χρήματα για ξόδεμα.

Υπάρχουν αρκετές εταιρείες στην Ελλάδα οι οποίες χρησιμοποιούν προηγμένο εξοπλισμό για να ανακτήσουν δεδομένα όχι μόνο που έχουν διαγραφεί, αλλά ακόμα και από δίσκους που είναι χαλασμένοι και δεν λειτουργούν καν.



Όπως καταλαβαίνετε, φυσικά, αυτή η λύση είναι εξαιρετικά ακριβή, και μπορεί να κοστίσει εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ, χωρίς μάλιστα να υπάρχει καμία εγγύηση πως θα ανακτήσουν τα δεδομένα σας.

Πρόκειται λοιπόν για τη λύση απελπισίας, αν για παράδειγμα χάσατε όλα τα λογιστικά αρχεία της εταιρείας σας, και όχι αν σβήσατε καταλάθος το αρχείο word με το προσωπικό κινητό εκείνης της ξανθιάς πελάτισσας με τα μεγάλα... μάτια.

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία

Ένα από τα πιο δημοφιλή άρθρα στο PCsteps είναι για το Απόλυτο Backup, που αξιοποιεί πολλαπλές online υπηρεσίες έτσι ώστε να είναι βέβαιο πως τα ζωτικά μας αρχεία θα είναι πάντοτε ασφαλή.

Μην το αφήνετε για αύριο, λοιπόν. Η ζωή είναι μικρή, αλλά η ζωή του δίσκου σας είναι ακόμα μικρότερη. Επενδύστε λίγα λεπτά για να στήσετε το backup με τον οδηγό μας, και θα έχετε το κεφάλι σας ήσυχο!

http://www.pcsteps.gr/