Ιωάννης Καποδίστριας και το θαύμα της Ελβετίας

Η καθοριστική συμβολή 

του Ιωάννη Καποδίστρια 

στην ανεξαρτησία της Ελβετίας

 

Γράφει ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ

Οι εκδηλώσεις της περασμένης εβδομάδας προς τιμήν του Ιωάννη Καποδίστρια, με τη συμπλήρωση 185 χρόνων από την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας, και με την παρουσία του ΥΠΕΞ της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, αποτελούν μοναδική ευκαιρία να υπενθυμίσουμε στο ευρύ κοινό και κυρίως στις νεότερες γενιές ένα ιδιαίτερα σημαντικό ιστορικό γεγονός των αρχών του 19ου αιώνα: την καθοριστική συμβολή του Ιωάννη Καποδίστρια στην εδραίωση της ανεξαρτησίας και την ουδετερότητα της Ελβετίας.

Η επιτυχής εμπλοκή του στη διευθέτηση του, ακανθώδους για τις τότε ευρωπαϊκές ισορροπίες, προβλήματος, αποτελεί ορόσημο στη σταδιοδρομία του κερκυραίου πολιτικού και στην ανάδειξη της διπλωματικής ευφυΐας και φήμης του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, που ουσιαστικά τον οδήγησε στο ύπατο αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών της τσαρικής Ρωσίας και στην εκλογή του ως κυβερνήτη της Ελλάδας.

Η διπλωματική αποστολή του Καποδίστρια στην Ελβετία (1813-1814) ήταν δυσχερέστατη και επιφορτίσθηκε, προσωπικά από τον Τσάρο Αλέξανδρο τον Α΄ να χειρισθεί ως εκπρόσωπος της Ρωσίας το οξύ αυτό ευρωπαϊκό ζήτημα.

Ο Ρώσος αυτοκράτορας τον είχε ήδη ξεχωρίσει για τη διπλωματική του ευφυΐα και ικανότητα, από την ανάμειξή του στις παραδουνάβιες περιοχές, αλλά και για τις φιλελεύθερες ιδέες του.

Κύριοι στόχοι της αποστολής του (σε συνεργασία και με τον ομόλογό του αυστριακό απεσταλμένο, κατόπιν συμφωνίας του Τσάρου με τον αυτοκράτορα της Αυστρίας Φραγκίσκο) ήταν:

Πρώτον, η απόσπαση της Ελβετίας από τη γαλλική κηδεμονία. Η Ένωση των ελβετικών κρατιδίων είχε περιέλθει υπό γαλλική επιρροή από το 1789 και ο Βοναπάρτης προσάρτησε το 1798 τη Γενεύη, τη Βασιλεία και το Vandi, ενώ παράλληλα υποχρέωνε την Ελβετία να προσφέρει σημαντική στρατιωτική ενίσχυση στον γαλλικό στρατό.

Δεύτερον, η αποκατάσταση της ενότητας και ειρήνευσης της χώρας, που μετά την μάχη της Λειψίας, κινδύνευε με πλήρη αποσταθεροποίηση και διάσπαση και, τρίτον, η θέσπιση νέου ομοσπονδιακού καταστατικού χάρτη.

Η αποστολή των δύο απεσταλμένων ήταν, στην αρχική της φάση, μυστική και εισήλθαν στο ελβετικό έδαφος με ψευδώνυμα και με διαβατήρια που τους εμφάνιζαν σαν εμπόρους, η πραγματική τους όμως ταυτότητα αποκαλύφθηκε πολύ γρήγορα από την ελβετική εφημερίδα «Allgemeine Zeitung», επιβεβαιώνοντας τον διαχρονικό ρόλο του Τύπου στην αναζήτηση της αλήθειας και στη διαμόρφωση της ιστορίας!

Ακολούθησαν πυρετώδεις διαβουλεύσεις με την ελβετική ηγεσία, προκειμένου να πεισθεί να αποδεσμευθεί από τη γαλλική επιρροή. Τους διπλωματικούς χειρισμούς του Καποδίστρια, αλλά και την ευφυή ανάλυση της κατάστασης και την ακλόνητη επιχειρηματολογία του, έχει με λεπτομέρεια και επάρκεια καταγράψει και αναλύσει η ελληνική και κυρίως η ελβετική ιστοριογραφία, που δεν φείδεται επαίνων για την αποφασιστική επιρροή που άσκησε στην ειρήνευση και στη συμφιλίωση της χώρας. Και κυρίως στις ατέρμονες προσπάθειές του για την εκπόνηση Ομοσπονδιακού Συντάγματος, παρά τις υπονομευτικές αντιδράσεις της Αγγλίας, Πρωσίας αλλά και Αυστρίας, που επεδίωκε μονομερή διαχείριση των ελβετικών ζητημάτων. Με επιμονή και οξυδέρκεια συνέβαλε στην ολοκλήρωση της συντακτικής εργασίας της ελβετικής Δίαιτας και στη συγκρότηση της νέας ελβετικής Συνομοσπονδίας, που με διακήρυξή του επικύρωσε αργότερα (20 Μαρτίου 1815) και το Συνέδριο της Βιέννης.

Έτσι πραγματοποιήθηκαν τα όνειρα των Ελβετών και του Καποδίστρια για την ακεραιότητα, ανεξαρτησία και εγγυημένη διαρκή ουδετερότητα της Ελβετίας, προς διασφάλιση των γενικότερων ευρωπαϊκών συμφερόντων. Τα ισχυρά φιλελληνικά αισθήματα, που διαπερνούν τον κορμό του ελβετικού λαού, από την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης, μέχρι των ημερών μας, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνον στον ρόλο που διαδραμάτισε ο μεγάλος Έλληνας στην οικοδόμηση της ενότητας της αλπικής χώρας, αλλά και στο γεγονός ότι η αποστολή του στην Ελβετία, πέραν της ψυχρής διπλωματικής προσέγγισης, ενείχε και το στοιχείο του άδολου συναισθηματισμού.

Για τον λόγο αυτό, αλλά και για την ανεκτίμητη συμβολή του στην ενσωμάτωσή της στην Ελβετική Συνομοσπονδία, η πόλη της Γενεύης τον έχει ανακηρύξει ήδη από το 1816 επίτιμο δημότη, ενώ η πόλη της Λωζάννης, τον έχει τιμήσει με την τοποθέτηση προτομής του σε περίοπτη θέση.

Η σύντομη αυτή ιστορική αναδρομή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, όχι μόνο διότι αναδεικνύει ένα διπλωματικό επίτευγμα, τα θετικά αποτελέσματα του οποίου ισχύουν επί 200 χρόνια (!), αλλά και επειδή υπενθυμίζει, στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς, ότι οι διαχειριζόμενοι τα κοινά, θα πρέπει να διαθέτουν προσήλωση στο καθήκον, εντιμότητα και λιτότητα βίου, αξίες και ιδανικά που υπηρέτησε σε όλη τη διάρκεια του βίου του και μέχρι το τραγικό τέλος του ο Ιωάννης Καποδίστριας.

ΠΑΡΟΝ/10 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

 

Ηθικές αρχές στην πολιτική

 

 «Ο Καποδίστριας ήταν statesman με ηθικές αρχές», δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών στην ημερίδα για τον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, τον οποίο οι Ελβετοί θα τιμήσουν δεόντως από το Νοέμβριο του 2013 και όλο το 2014.

Οι ψυχροί Ελβετοί δεν ξεχνούν τον πρώτο επίτιμο πολίτη της χώρας τους. Οι θερμοί Νότιοι προτιμούν να μη θυμούνται, για να μη στενοχωριούνται. Τη διαφορά statesman και politician, τη διαφορά αυτού που σκέφτεται τις επόμενες γενιές απ’ αυτόν που κινείται με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές.

Ο Καποδίστριας δεν ήταν μόνο statesman, είχε και ηθικές αρχές, κι αυτό του το αναγνώριζαν ακόμη και οι αντίπαλοί του, όπως ο Μέτερνιχ. «Ο μόνος αντίπαλος που δύσκολα ηττάται είναι ο απόλυτα έντιμος άνθρωπος. Και τέτοιος είναι ο Καποδίστριας», είχε παραδεχτεί ο φοβερός και τρομερός Αυστριακός διπλωμάτης.

«Είμαι ευχαριστημένος... (γράφει στον πατέρα του) Αντιστάθηκα στις πιο μεγάλες και γοητευτικές προτάσεις... προκειμένου να μείνω με όλη μου την καρδιά προσκολλημένος... σε όσα εγώ πιστεύω ως ιερά καθήκοντα... Θα είχα προχωρήσει κατά χίλια βήματα στη σταδιοδρομία μου, αλλά έξω από τις αρχές μου...».

«Είσθε αξιοθαύμαστος», του είπε μία βαρόνη, όταν είδε ότι ζούσε σε δύο λιτά δωμάτια στη Γενεύη. «Μα όχι, κυρία μου, απλώς είμαι συνεπής προς τον εαυτό μου...

Οταν όλα τα διαβήματα και οι ενέργειές μου, όλες οι γραπτές μου εκκλήσεις ζητούν από τις γενναιόδωρες ψυχές ψωμί και ενδύματα για τους συμπατριώτες μου, όταν, αφού χτύπησα τις πόρτες των παλατιών των πλουσίων, χτύπησα μετά και τις πόρτες των καλυβών των φτωχών... πρέπει να ημπορώ να τους λέω με παρρησία: ''Εδωσα τα πάντα πριν ζητήσω και τη δική σας βοήθεια''».

Ψιλά γράμματα γι' αυτούς που, μόλις μάθουν μερικούς κανόνες της γραμματικής και ιδούν μερικά βουνά της Ευρώπης, «χειροτονούνται μόνοι διορθωταί της κοινωνίας και νομοθέται της πολιτείας.

Πλην, κύριε, άλλο γραμματική, άλλο κοινωνία και άλλο πολιτεία. Τόσο πολύς καπνός γεμίζει τας κεφαλάς υμών, ώστε δεν εννοείτε οποίον και οπόσον χάσμα διαχωρίζει τας δύο τελευταίας από της πρώτης».

  ~  Κατερίνα Τζωρτζινάκη

   Πηγή : Ναυτεμπορική, 30/10/13

 

Ιωάννης Καποδίστριας και το θαύμα της Ελβετίας

Mικρό περιγραφικό βίντεο του θαύματος που συντελέστηκε στην Ελβετία, όταν στο 1813 μέσα σε μια Ευρώπη ταραχών και πολέμων, ο Ιωάννης Καποδίστριας ως απεσταλμένος του Τσάρου της Ρωσίας Αλέξανδρου του Α', ουσιαστικά δημιουργεί το Ελβετικό κράτος όταν ενώνει, παρά τις μεγάλες θρησκευτικές, πολιτικο-οικονομικές και γλωσσολογικές διαφορές, τα Ελβετικά Καντόνια , συντάσσει το πρώτο σύνταγμα και η Ελβετία γίνεται ανεξάρτητο κράτος που δεν θα γνωρίσει ποτέ ξανά πόλεμο, ακόμα και όταν η Ευρώπη δοκιμάστηκε από δύο Παγκοσμίους πολέμους.

Αντικλείδι , http://antikleidi.com