Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014

Ελλάς, η χώρα των ονείρων




"Στον κινηματογράφον Αττικόν η Σκούρας Φιλμ επρόβαλε σε πανηγυρική παράσταση το μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ Ελλάς, η χώρα των ονείρων".Με την γνώριμη δωρική φωνή ο εκφωνητής των επικαίρων, τον Ιανουάριο του 1962, προλόγιζε την ενότητα των επικαίρων με τα καλλιτεχνικά νέα. Πολιτικοί, ξένοι επίσημοι, δημοσιογράφοι και απλός κόσμος στην κατάμεστη αίθουσα του Αττικόνυποδέχονται την επίσημη πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ με μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, που φιλοδοξούσε να κάνει γνωστή την ανερχόμενη τότε τουριστικά Ελλάδα.

Μια άλλη Ελλάδα, μια άλλη Αθήνα, ένα τόσο διαφορετικό σήμερα κι ένα αύριο γεμάτο ελπίδες και όνειρα χρωματιστά, βγαλμένα μέσα από τις παλέτες του Τσαρούχη και του Μόραλη αλλά και τα σκίτσα του Μποστ. Μια χώρα κυριολεκτικά βουτηγμένη στην ποίηση και στις μουσικές, στον αγώνα για ένα καλύτερο μέλλον -που έδειχνε να έρχεται αναπόφευκτα. Η Ελλάδα του δεύτερου ρυθμού ανάπτυξης στον κόσμο ολόκληρο. Το Νόμπελ ταξίδεψε μέχρι τις ακτές του Αιγαίου και χάιδεψε -μετά από σχεδόν δυόμισι χιλιάδες χρόνια σκότους και έλλειψης αναγνώρισης και παραδοχής, από την εποχή των μεγάλων τραγωδών και κωμικών- τον τόπο όπου γεννήθηκαν ο Λόγος, η Ποίηση, το Δράμα και η Δημοκρατία. Τα ανήμπορα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου έμοιαζαν πολύ μακρινά πια. Το κατεστημένο έτριζε από τα θεμέλια και σε λίγο θα σωριαζόταν πια οριστικά μπροστά στα πόδια ενός λαού που με την πρώτη ευκαιρία ξεχυνόταν στους δρόμους προκειμένου να υπερασπιστεί τα τόσο πολύτιμα και ευλαβικά φυλαγμένα ιδανικά του. 

"Αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων". Εκείνη η χώρα των ονείρων σε λίγα χρόνια επρόκειτο να ζήσει έναν μεγάλο εφιάλτη, ένα πολύ κακό όνειρο από το οποίο ουσιαστικά δεν ξύπνησε ποτέ. Ήλθε εκείνη η "Χαμένη Άνοιξη" του Στρατή Τσίρκα και πέρασε από πάνω της σαν λαίλαπα, ισοπεδώνοντας τα πάντα στο πέρασμά της. Για άλλη μια φορά οι άνθρωποι που κατοικούσαν αυτόν τον τόπο δεν κατάφεραν να κλείσουν με τα χέρια τους τον κύκλο του χορού. Και κάπου δημιουργήθηκε ένας αδύναμος κρίκος από όπου χύμηξε ξανά το τέρας της διχόνοιας και σκόρπισε τους πάντες. Για να ξαναρχίσει "το πανάρχαιο δράμα". 

Η Χώρα των Ονείρων χάθηκε από την έμπνευση και τα ενύπνια των παιδιών της. Είχε κάνει πάλι φτερά για άλλες εποχές, άλλες διαστάσεις. Η αυγή θα αργούσε για άλλη μια φορά.

Μάνος Χατζιδάκις - Ελλάς, η Χώρα των Ονείρων

Μουσική και τραγούδια για το ομώνυμο γερμανικό ντοκιμαντέρ του Wolfgang Mueller-Sehn (1960-61).
Στίχοι: Νίκου Γκάτσου & Μάνου Χατζιδάκι.
Τραγουδά η Νάνα Μούσχουρη. 


Τελική μορφή του έργου, αναθεωρημένη από τον συνθέτη (βασισμένη στο ποίημα 
Αμοργόςτου Νίκου Γκάτσου) γιατί το συνολικό μουσικό αποτέλεσμα της ταινίας δεν τον είχεικανοποιήσει. Σημειώνει ο Μάνος Χατζιδάκις στο οπισθόφυλλο της έκδοσης: "Ευτύχημα είναι ότι η FONTANA κατενόησε την ιδιαίτερη σημασία της μουσικής μου και μου ΄δωσε τελευταία την ευκαιρία να ξανασυνδέσω τα μέρη της σε μια οριστική και διάφορη σειρά απ΄ αυτή που είχε στην ταινία, έτσι που να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη κι ολοκληρωμένη μορφή μουσικού έργου".

Ηχογράφηση: Οκτώβριος-Νοέμβριος 1960.
Δεύτερη έκδοση (1972): Δίσκος 33 στροφών (Fontana: 6484 001-PolyGram).
Τρίτη έκδοση (1988): CD (Fontana: 836 536-PolyGram).


Μια πανέμορφη δουλειά του Μάνου Χατζιδάκι, με συμπυκνωμένη όλη τη συνθετική μεγαλοφυία του, όπως αποδεικνύεται περίτρανα από τα αμέτρητα μουσικά θέματα τα οποία την πλαισιώνουν. Από το γνωστό, παλιό μουσικό σήμα του Τρίτου Προγράμματος μέχρι την διάσημη Αθήνα αλλά και από το εκπληκτικά μελοποιημένο απόσπασμα από την Αμοργό του Νίκου Γκάτσου μέχρι το λυρικότατο Το πέλαγο είναι βαθύ σε στίχους του ίδιου του συνθέτη. 

Το έργο:

1.   Αθήνα
2.   Ήταν του Μάη το πρόσωπο (ποίηση: Νίκος Γκάτσος)
3.   Πελοπόννησος-Μυστράς
4.   Πύλος-Μεθώνη-Μάνη
5.   Στην αγορά
6.   Ποτάμια και γέφυρες
7.   Σαν σφυρίξεις τρεις φορές (στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις)
8.   Μετέωρα
9.   Δωδώνη και Πέλλα
10. Αθήνα (στίχοι Νίκος Γκάτσος)
11. Σούνιο-Αιγαίον Πέλαγος
12. Θέμα Αιγαίου
13. Καλυμνιώτικο (στίχοι: Νίκος Γκάτσος) 
14. Σκύρος-Σκόπελος
15. Ρόδος-Μιραμάρε
16. Μύκονος-Ανεμόμυλοι
17. Ικαρία-Κάμειρος-Λίνδος
18. Το πέλαγο είναι βαθύ (στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις) 




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου