Η ΠΡΕΒΕΖΑ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ

Η ΠΡΕΒΕΖΑ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ

ΚΕΙΜΕΝΟ: Κ.Ξ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

«Γυρτός που βρέθηκα ξανά στο αχάριστο τραπέζι», έγραφε πριν πάει στην Πρέβεζα ο Καρυωτάκης. Εκεί βρέθηκε με δυσμενή μετάθεση και άντεξε να ζήσει σ' αυτήν μόλις τριάντα πέντε μέρες. Μέσα σ' αυτό το μικρό χρονικό διάστημα έγραψε τουλάχιστον πέντε από τα ελάχιστα πεζά του και τρία ποιήματα. Ανάμεσα σ' αυτά, το τελευταίο είναι αυτό με το οποίο τον ταυτίζουν οι πάντες, η «Πρέβεζα». Στο πεζό «Κάθαρσις» γράφει: «Σήμερα επήρα τα κλειδιά κι ανέβηκα στο ενετικό φρούριο, επέρασα τρεις πόρτες, τρία πανύψηλα κιτρινωπά τείχη με ριγμένες επάλξεις». Πρόκειται βέβαια για το ενετικό φρούριο της πόλης, που σώζεται μέχρι σήμερα και το οποίο επισκέφτηκε σ' έναν απ' τους μοναχικούς περιπάτους του ο ποιητής. 

Η Πρέβεζα, που γνώρισε ο Καρυωτάκης και που του προκάλεσε αλγεινή εντύπωση (την αποκαλούσε «άσχημο χωρίο»), είχε ελεύθερη ζωή μόλις δεκαεφτά ετών. Είδε λοιπόν χαμηλά τουρκόσπιτα, σπαρμένα άτακτα κι ακατάστατα, αγράμματους, κακοντυμένους ανθρώπους, φτωχούς και υπαλλήλους που αδημονούσαν να φύγουν από κει. 

Στις 20 Ιουλίου του 1928 έπεσε στη θάλασσα να πνιγεί, αλλά πάλεψε δέκα ώρες με τα κύματα και βγήκε σώος. Την επομένη επήγε στη θέση Μονολίθι, ξάπλωσε κάτω από έναν ευκάλυπτο και πυροβολήθηκε στο μέρος της καρδιάς. Το σπίτι όπου έμενε ο ποιητής βρίσκεται στην οδό Δαρδανελλίων 12 και διατηρείται έως σήμερα σε καλή κατάσταση. Το ίδιο και το τραπέζι όπου έγραφε, χάρη στον Δημήτρη Ε. Σολδάτο. Η έφηβη τότε ανιψιά της σπιτονοικοκυράς του αφηγείται πως ακούγανε με τη θεία της το περπάτημα του στα σανίδια της κάμαρης του, το ανοιγόκλεισμα των συρταριών του τραπεζιού και καταλάβαιναν ότι έγραφε. «Ήταν τζέντλεμαν, λέει η ανιψιά της σπιτονοικοκυράς, ολιγόλογος, ευγενέστατος και καλοντυμένος!» Οι κουβέντες του ήταν τυπικές, δεν έφερνε ποτέ κόσμο στο σπίτι. Λέει ακόμη πως λίγες μέρες πριν αυτοκτονήσει της είχε προπληρώσει αρκετά νοίκια και ότι κάποια κείμενα του που έφτασαν στα χέρια της αναγκάστηκε τελικά να τα κάψει, γιατί ο άντρας της ζήλευε. «Αυτά που γράφει στο ποίημα "Πρέβεζα" -αφηγείται πάντα η ίδια- είναι όλα αλήθεια, είχε τόσες κάργιες τότε που έπεφταν πάνω στα σπίτια των νοικοκυραίων, έσπαγαν τα τζάμια κι έπεφταν μέσα. Εδώ πιο κάτω στη γειτονιά, υπήρχε μια γυναίκα που της έδιναν απ' το εστιατόριο να τα καθαρίζει και δεν έκανε άλλη δουλειά». 

Η αυτοκτονία του Καρυωτάκη στοίχειωσε την Πρέβεζα για καιρό. Οι δε ντόπιοι άργησαν να αποδεχτούν ότι η επιλογή της πόλης τους από τον ποιητή για να τελειώσει εκεί τη ζωή του δεν αποτελούσε αρνητική διαφήμιση γι' αυτήν. Γι' αυτό και έστησαν το άγαλμα του στην πλατεία Δαρδανελλίων μόλις το 1991, ενώ ο δήμος διοργάνωσε συνέδριο για τον Καρυωτάκη λίγα χρόνια αργότερα, στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του. Είναι περιττό μάλλον να τονίσουμε πως η σημερινή Πρέβεζα καμία σχέση δεν έχει με την πόλη που επισκέφτηκε ο Καρυωτάκης και κάθε άλλο παρά «άσχημο χωριό» είναι πια.

"ΤΑΞΙΔΙ"