Αποδούλου Ρεθύμνου και ο Μινωικός οικισμός

Μινωικός οικισμός Αποδούλου

Τα τελευταία χρόνια Ελληνο-Ιταλική ανασκαφική ομάδα, έχει φέρει στο φως μία ιδιαίτερα σημαντική μινωική εγκατάσταση, της παλαιοανακτορικής περιόδου (19ος αι. π.Χ. - 1600 π.Χ.) κοντά στο σημερινό χωριό Αποδούλου, στη νότια πλαγιά του υψώματος Γούρνες, στο νότιο τμήμα της περιοχής του Αμαρίου.

Ο χώρος βρίσκεται στο πάνω στο «δρόμο» που ένωνε το ανάκτορο της Φαιστού με το μεγάλο παλαιοανακτορικό κέντρο του Μοναστηρακίου και μάλλον λειτούργησε ως ενδιάμεσος σταθμός.

Η εγκατάσταση καταστράφηκε από ισχυρή πυρκαγιά, την ίδια περίοδο με την καταστροφή των γειτονικών της κέντρων. Παρόλαυτά, η ζωή στο Αποδούλου και στη Φαιστό συνεχίστηκε και στη νεοανακτορική εποχή, σε αντίθεση με το Μοναστηράκι όπου εγκαταλείφθηκε οριστικά, τουλάχιστον στην ίδια θέση. Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει αποθήκες με πολλά πιθάρια, που αποτελούν τμήμα ενιαίου συγκροτήματος, ίσως της κατοικίας του τοπικού άρχοντα. Στην κορυφή του ίδιου λόφου βρίσκεται και ο νεοανακτορικός οικισμός που εντοπίστηκε στη δεκαετία του 1930. Εδώ έχει αποκαλυφθεί ένα μεγάλο οίκημα του τύπου της αγρέπαυλης, με ιερό, μέσα στο οποίο βρέθηκαν ενεπίγραφα σκεύη σπονδών και μικρός χρυσός πέλεκυς.

Στο δρόμο έξω από το χωριό, 400 μ. βόρεια του νεοανακτορικού οικισμού, ανασκάφτηκε κυκλικός θολωτός τάφος Νεοανακτορικών και Μετανακτορικών χρόνων, που περιείχε τέσσερις πήλινες λάρνακες, από τις οποίες μία (στο Μουσείο Χανίων) εικονίζει μορφές λάτρεων με υψωμένα χέρια.

Σε διάφορες θέσεις κοντά στο χωριό έχουν εντοπιστεί και ανασκαφεί αρκετοί κυκλικοί θολωτοί τάφοι Μετανακτορικών χρόνων με λάρνακες, αγγεία και διάφορα κοσμήματα.

http://www.destinationcrete.gr/el/archaeological-sites/rethimno-archaeological-sites/minoikos-oikismos-apodoulou

ΤΟ ΧΩΡΙΟ 

Το Αποδούλου είναι μικρό χωριό που βρίσκεται στη Κρήτη. Είναι κτισμένο στα Νότια του Νομού Ρεθύμνης, κάτω από τους πρόποδες του όρους Ψηλορείτη, με θέα το Λιβυκό πέλαγος. Απέχει 54 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο και 84 από το Ηράκλειο.

Το χωριό έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.

Σήμερα αριθμεί 230, περίπου, μόνιμους κατοίκους, ενώ κοντά στο χωριό ανασκάπτεται μινωικός οικισμός, ο οποίος λειτουργούσε συμπληρωματικά αυτού της Φαιστού, που δεν απέχει πολύ.

Το χωριό είναι επίσης γνωστό για το αρχοντικό της Καλλίτσας Ψαρουδάκη, η οποία μικρό παιδί, στα χρόνια της Επανάστασης του 1821, απήχθη από τους Τούρκους, που είχαν υπό την κυριαρχία τους τότε το νησί της Κρήτης και πουλήθηκε στην Αίγυπτο. Όμως ευτύχησε, αφού παντρεύτηκε το 1828 τον Ρόμπερτ Χέιν, γόνο πλούσιας οικογένειας από τη Σκωτία και, μη ξεχνώντας το χωριό της, επέστρεψε και έφτιαξε το αρχοντικό που υπάρχει μέχρι σήμερα.

Το Αποδούλου φημίζεται για το ξηρό κλίμα του. Κυριότερα προϊόντα είναι το λάδι, τα χαρούπια, το μέλι και τα κτηνοτροφικά.

Ονομασία και ιστορία

Το τοπωνύμιο είναι αρχαϊκό. Προέρχεται από τη λέξη "Απόδουλος", που σημαίνει απελεύθερος, ο δούλος που απελευθερώθηκε.

Το Μεσαίωνα οι πειρατές εξορμούσαν σε παράλιες περιοχές της Κρήτης παίρνοντας τους κατοίκους σκλάβους. Πολλοί ανακτούσαν την ελευθερία τους πληρώνοντας λύτρα. Σε πολλές διαθήκες της εποχής εκείνης αναφέρονται κληροδοτήματα για την απελευθέρωση δούλων. Κάτι τέτοιο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο αρχικός οικισμός αναπτύχθηκε από τέτοιους οικιστές που αποτραβήχτηκαν σε πιο ορεινά μέρη.

Αναφέρεται το 1577 από το Fr. Barozzi, από τον Καστροφύλακα, και από τον Βασιλικάτα, ως Apodhulu (1630). Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται Apodhulo  με 14 χριστιανικές και 6 τούρκικες οικογένειες.

wikipedia