«Ειρηνοπόλεμος»
Γράφει ο Τάκης Κατσιμάρδος
Σε παλαιότερες εποχές τα
τελεσίγραφα των Μεγάλων Δυνάμεων επέδιδαν οι πρεσβευτές τους στην
Αθήνα. Οταν οι ελληνικές κυβερνήσεις αρνούνταν να συμμορφωθούν,
αναλάμβαναν οι κανονιοφόροι. Στην Ιστορία μας καταγράφονται αρκετοί
βομβαρδισμοί, αποκλεισμοί και ξενικές κατοχές σε παρόμοιες καταστάσεις.
Μία από αυτές τις περιπτώσεις, στο τελευταίο τέταρτο το 19ου αιώνα, έχει
περάσει στα χρονικά ως «ειρηνοπόλεμος». Παρακάμπτοντας εδώ τα
συγκεκριμένα χαρακτηριστικά εκείνης της εποχής και τη μοναδικότητά της, ο
όρος προσφέρεται, ίσως, για την κατάσταση που διανύουμε. Με τη
διευκρίνιση ότι από την Ιστορία γινόμαστε σοφότεροι, όταν την
ξαναδιαβάζουμε με βάση τρέχουσες ανάγκες μας.
Ο «ειρηνοπόλεμος», λοιπόν,
έχει ήδη κηρυχθεί από το Βερολίνο με άμεσο στόχο την υποταγή της
Αθήνας. Απώτερος σκοπός η συμμόρφωση όλων όσοι εναντιώνονται στη
λιτότητα των μνημονίων και αμφισβητούν τη γερμανοποίηση της Ευρωζώνης.
Αντί για τελεσίγραφα, όπως έκανε ο Βίσμαρκ με μοχλό το τότε ελληνικό
χρέος, οι κακέκτυποι επίγονοί του χρησιμοποιούν εκβιαστικές δηλώσεις,
ανακοινώσεις και non parer. Οι στρατιωτικές δυνάμεις και τα κανόνια
έχουν υποκατασταθεί με χρηματοπιστωτικά εργαλεία και τον νομισματικό
στραγγαλισμό.
Παρά τις ριζικές διαφορές των
εποχών και το ασύγκριτο των γεγονότων, διαχρονικός στόχος και επίδικο,
σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι παρά η δορυφοροποίηση ή όχι της χώρας. Η
διατήρηση και εδραίωση ενός καθεστώτος ημι-ανεξαρτησίας και
ημι-δημοκρατίας. Η ακύρωση των φυσικών δικαιωμάτων της μέσα στο
ευρωπαϊκό πλαίσιο, στο οποίο, κατά τα άλλα, μετέχει εθελοντικά, με ίσα
και πλήρη δικαιώματα.
Οπως στο παρελθόν, έτσι
και σήμερα ένα πατριωτικό μετεκλογικό τσουνάμι φαίνεται στον ορίζοντα.
Πολλά δείχνουν ότι η αυθόρμητη συμμετοχή στα διαδικτυακά συλλαλητήρια
της περασμένης εβδομάδας είναι μόνο η αρχή αν τα εκβιαστικά τελεσίγραφα
των ηγετικών ελίτ του Βερολίνου, της Φρανκφούρτης και των Βρυξελλών
συνεχιστούν και υλοποιηθούν.
Ο πατριωτισμός στις σημερινές συνθήκες
δεν εκφράζεται απλώς και μόνο με την αυτονόητη διαφύλαξη των συνόρων,
την ακεραιότητα, την εθνική ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια. Μακριά και
απέναντι από κάθε εθνικιστική μισαλλοδοξία και πατριδοκαπηλία είναι
αδιάρρηκτα συνυφασμένος με την προάσπιση και ενίσχυση των δημοκρατικών
και κοινωνικών δικαιωμάτων. Ιδιαίτερα στη φάση που διανύουμε,
εκδηλώνεται κυρίως ως ισότιμη παρουσία και συμμετοχή της χώρας μας στο
ευρωπαϊκό και το διεθνές σύστημα.
Σε μια τέτοια βάση «πατριώτης» και
«Ευρωπαίος» δεν είναι ασύμβατες ιδιότητες. Το αντίθετο ακριβώς ισχύει. Η
μια μπορεί να συμπληρώνει την άλλη και να αναδεικνύεται ο «πατριώτης
Ευρωπαίος». Μια ταυτότητα ξένη, αν όχι εχθρική, για τους σημερινούς
«ειρηνοπόλεμους» εξουσιαστές της νεοφιλελεύθερης Ευρωζώνης.
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=28326&subid=2&pubid=64136359
Ο "ειρηνοπόλεμος"
Του Θόδωρου Σκυλακάκη
Ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Χαριλάου Τρικούπη, ανέλαβε για πρώτη φορά την εξουσία ως πρωθυπουργός την άνοιξη του 1885. Η κυβέρνηση του ξεκίνησε τη θητεία της με την κατάργηση του νόμου «περί προσόντων των δημοσίων υπαλλήλων», την μείωση των φόρων στον καπνό και το κρασί και το κλείσιμο για λόγους «οικονομίας» των πρεσβειών στις πρωτεύουσες των μεγάλων δυνάμεων.
Η Βουλγαρία τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους προσάρτησε πραξικοπηματικά την Ανατολική Ρωμυλία. Γεγονός που αιφνιδίασε απόλυτα την κυβέρνηση Δηλιγιάννη. Με δεδομένο ότι η περιοχή είχε πολύ μεγάλο αριθμό Ελλήνων και η πράξη ήταν μονομερής η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε με μερική επιστράτευση. Οι Σέρβοι έκαναν ένα βήμα παραπάνω. Εισέβαλαν στην Βουλγαρία και ηττήθηκαν.
Μετά τον άτυχο σερβοβουλγαρικό πόλεμο η Ελλάδα έμεινε μόνη. Το κλίμα όμως είχε ήδη πυροδοτηθεί. Η χώρα είχε καταληφθεί από ένα κύμα φιλοπόλεμου ενθουσιασμού. Ο Δηλιγιάννης ανταποκρινόμενος στο λαϊκό αίσθημα απείλησε την Τουρκία με πόλεμο, αν δεν παραχωρούνταν στην Ελλάδα ως αντάλλαγμα το τμήμα της Ηπείρου που της είχε επιδικαστεί πριν μερικά χρόνια στο Συνέδριο του Βερολίνου, το οποίο η Τουρκία δεν είχε ακόμα παραχωρήσει. Οι πολεμικές προετοιμασίες συνεχίστηκαν επί μήνες με πολύ μεγάλο οικονομικό κόστος, το ίδιο και το κλίμα έντασης και οι αντίστοιχες δηλώσεις. Πόλεμος όμως δεν προχώρησε. Το σχέδιο του Δηλιγιάννη ήταν τελικά αυτό που ονομάστηκε από τον βουλευτή Αιγίου Μεσσηνέζη «ένοπλος επαιτεία». Μια προσπάθεια με την απειλή πολέμου και μέσω της πίεσης των δυνάμεων, να αποσπαστεί κάτι από την τουρκική πλευρά.
Ο «ειρηνοπόλεμος», όπως ονομάστηκε η περίοδος αυτή, προσέκρουσε αμέσως στην ανοικτή εχθρότητα της Αγγλίας, που είχε δώσει την πολιτική της κάλυψη στην πραξικοπηματική προσάρτηση. Ο Δηλιγιάννης είχε τις ελπίδες του σε κάποιες αμυδρές αμφιταλαντεύσεις της Γαλλίας και την απροσδιόριστη στάση της Ρωσίας. Τελικά όμως οι δυνάμεις το Δεκέμβριο του 1885 έκαναν ομόθυμο διάβημα με το οποίο δήλωναν ότι το θέμα της Ρωμυλίας είχε λήξει.
Ο Δηλιγιάννης σε απάντηση συγκάλεσε διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, που στράφηκαν εναντίον προπαντός της Αγγλίας. Χωρίς κανένα διπλωματικό αποτέλεσμα. Προ του αδιεξόδου ο Χαρίλαος Τρικούπης κάλεσε δημόσια την κυβέρνηση «εις ανδρείαν υποχώρησιν». Οι τρικουπικοί στιγματίστηκαν τότε από τους διαδηλωτές ως «συνθηκολόγοι, προδόται, κατηραμένοι».
Τον Απρίλιο του 1886 η «ένοπλος επαιτεία» κατέληξε σε παρέμβαση των «δυνάμεων», οι οποίες εφάρμοσαν τελικά ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδος. Προ του απολύτου αδιεξόδου ο Δηλιγιάννης βρήκε την ευκαιρία να κάνει «ηρωική» έξοδο και να παραιτηθεί.
Η παράδοση-παραλαβή, σε φάση απόλυτου αδιεξόδου και με την τρικουπική αντιπολίτευση να κατηγορείται ως προδοτική, ήταν μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Χρειάστηκαν διαδοχικές εντολές ή κυβερνήσεις ημερών και μαζική αποσκίρτηση βουλευτών. Τελικά με 69 Δηλιγιαννικούς βουλευτές ο Τρικούπης σχημάτισε νέα κυβέρνηση. Στο ενδιάμεσο κάποια τμήματα του ελληνικού στρατού, χωρίς εντολή της κυβέρνησης, μπήκαν στη Θεσσαλία. Πολέμησαν με πάθος αλλά χωρίς ευτυχές αποτέλεσμα. Στη συνέχεια ακολούθησε ανακωχή και αποστράτευση.
Το οικονομικό κόστος του «ειρηνοπολέμου» έφτασε τα 52 εκ. δραχμές της εποχής (όταν ο προϋπολογισμός του 1884 είχε συνολικές δαπάνες 90 εκ δραχμών) και καλύφθηκε με αύξηση της αναγκαστικής κυκλοφορίας του χρήματος. Όταν μετά μερικά χρόνια (1893), η Ελλάδα επισήμως κήρυξε πτώχευση οι Δηλιγιαννικοί κατηγόρησαν τον Τρικούπη ότι είχε την ευθύνη της χρεοκοπίας λόγω των «υπέρογκων δαπανών» που έγιναν επί των κυβερνήσεών του και οι Τρικουπικοί τους Δηλιγιαννικούς αντίστοιχα ότι η χρεοκοπία οφείλονταν στον «ειρηνοπόλεμο» του 1886.
Η χρεοκοπία του 1893 οδήγησε τελικά -μετά από διάφορες διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές και τον καταστροφικό πόλεμο του 1897- στην καθιέρωση του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου. Οι σχετικές διεθνείς συμβάσεις που υπέγραψε τότε η Ελλάδα συνέχισαν να ισχύουν επί δεκαετίες. Τον σχετικό έλεγχο εκτελούσε μια εξαμελής επιτροπή, η Διεθνής Οικονομική Επιτροπή (Commission Internationale Financière de la Grèce), με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα από το 1897 μέχρι το 1978, όταν καταργήθηκε και τυπικά. Είχε κρατήσει 81 χρόνια.
*Ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης είναι πρόεδρος της Δράσης
Ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Χαριλάου Τρικούπη, ανέλαβε για πρώτη φορά την εξουσία ως πρωθυπουργός την άνοιξη του 1885. Η κυβέρνηση του ξεκίνησε τη θητεία της με την κατάργηση του νόμου «περί προσόντων των δημοσίων υπαλλήλων», την μείωση των φόρων στον καπνό και το κρασί και το κλείσιμο για λόγους «οικονομίας» των πρεσβειών στις πρωτεύουσες των μεγάλων δυνάμεων.
Η Βουλγαρία τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους προσάρτησε πραξικοπηματικά την Ανατολική Ρωμυλία. Γεγονός που αιφνιδίασε απόλυτα την κυβέρνηση Δηλιγιάννη. Με δεδομένο ότι η περιοχή είχε πολύ μεγάλο αριθμό Ελλήνων και η πράξη ήταν μονομερής η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε με μερική επιστράτευση. Οι Σέρβοι έκαναν ένα βήμα παραπάνω. Εισέβαλαν στην Βουλγαρία και ηττήθηκαν.
Μετά τον άτυχο σερβοβουλγαρικό πόλεμο η Ελλάδα έμεινε μόνη. Το κλίμα όμως είχε ήδη πυροδοτηθεί. Η χώρα είχε καταληφθεί από ένα κύμα φιλοπόλεμου ενθουσιασμού. Ο Δηλιγιάννης ανταποκρινόμενος στο λαϊκό αίσθημα απείλησε την Τουρκία με πόλεμο, αν δεν παραχωρούνταν στην Ελλάδα ως αντάλλαγμα το τμήμα της Ηπείρου που της είχε επιδικαστεί πριν μερικά χρόνια στο Συνέδριο του Βερολίνου, το οποίο η Τουρκία δεν είχε ακόμα παραχωρήσει. Οι πολεμικές προετοιμασίες συνεχίστηκαν επί μήνες με πολύ μεγάλο οικονομικό κόστος, το ίδιο και το κλίμα έντασης και οι αντίστοιχες δηλώσεις. Πόλεμος όμως δεν προχώρησε. Το σχέδιο του Δηλιγιάννη ήταν τελικά αυτό που ονομάστηκε από τον βουλευτή Αιγίου Μεσσηνέζη «ένοπλος επαιτεία». Μια προσπάθεια με την απειλή πολέμου και μέσω της πίεσης των δυνάμεων, να αποσπαστεί κάτι από την τουρκική πλευρά.
Ο «ειρηνοπόλεμος», όπως ονομάστηκε η περίοδος αυτή, προσέκρουσε αμέσως στην ανοικτή εχθρότητα της Αγγλίας, που είχε δώσει την πολιτική της κάλυψη στην πραξικοπηματική προσάρτηση. Ο Δηλιγιάννης είχε τις ελπίδες του σε κάποιες αμυδρές αμφιταλαντεύσεις της Γαλλίας και την απροσδιόριστη στάση της Ρωσίας. Τελικά όμως οι δυνάμεις το Δεκέμβριο του 1885 έκαναν ομόθυμο διάβημα με το οποίο δήλωναν ότι το θέμα της Ρωμυλίας είχε λήξει.
Ο Δηλιγιάννης σε απάντηση συγκάλεσε διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, που στράφηκαν εναντίον προπαντός της Αγγλίας. Χωρίς κανένα διπλωματικό αποτέλεσμα. Προ του αδιεξόδου ο Χαρίλαος Τρικούπης κάλεσε δημόσια την κυβέρνηση «εις ανδρείαν υποχώρησιν». Οι τρικουπικοί στιγματίστηκαν τότε από τους διαδηλωτές ως «συνθηκολόγοι, προδόται, κατηραμένοι».
Τον Απρίλιο του 1886 η «ένοπλος επαιτεία» κατέληξε σε παρέμβαση των «δυνάμεων», οι οποίες εφάρμοσαν τελικά ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδος. Προ του απολύτου αδιεξόδου ο Δηλιγιάννης βρήκε την ευκαιρία να κάνει «ηρωική» έξοδο και να παραιτηθεί.
Η παράδοση-παραλαβή, σε φάση απόλυτου αδιεξόδου και με την τρικουπική αντιπολίτευση να κατηγορείται ως προδοτική, ήταν μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Χρειάστηκαν διαδοχικές εντολές ή κυβερνήσεις ημερών και μαζική αποσκίρτηση βουλευτών. Τελικά με 69 Δηλιγιαννικούς βουλευτές ο Τρικούπης σχημάτισε νέα κυβέρνηση. Στο ενδιάμεσο κάποια τμήματα του ελληνικού στρατού, χωρίς εντολή της κυβέρνησης, μπήκαν στη Θεσσαλία. Πολέμησαν με πάθος αλλά χωρίς ευτυχές αποτέλεσμα. Στη συνέχεια ακολούθησε ανακωχή και αποστράτευση.
Το οικονομικό κόστος του «ειρηνοπολέμου» έφτασε τα 52 εκ. δραχμές της εποχής (όταν ο προϋπολογισμός του 1884 είχε συνολικές δαπάνες 90 εκ δραχμών) και καλύφθηκε με αύξηση της αναγκαστικής κυκλοφορίας του χρήματος. Όταν μετά μερικά χρόνια (1893), η Ελλάδα επισήμως κήρυξε πτώχευση οι Δηλιγιαννικοί κατηγόρησαν τον Τρικούπη ότι είχε την ευθύνη της χρεοκοπίας λόγω των «υπέρογκων δαπανών» που έγιναν επί των κυβερνήσεών του και οι Τρικουπικοί τους Δηλιγιαννικούς αντίστοιχα ότι η χρεοκοπία οφείλονταν στον «ειρηνοπόλεμο» του 1886.
Η χρεοκοπία του 1893 οδήγησε τελικά -μετά από διάφορες διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές και τον καταστροφικό πόλεμο του 1897- στην καθιέρωση του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου. Οι σχετικές διεθνείς συμβάσεις που υπέγραψε τότε η Ελλάδα συνέχισαν να ισχύουν επί δεκαετίες. Τον σχετικό έλεγχο εκτελούσε μια εξαμελής επιτροπή, η Διεθνής Οικονομική Επιτροπή (Commission Internationale Financière de la Grèce), με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα από το 1897 μέχρι το 1978, όταν καταργήθηκε και τυπικά. Είχε κρατήσει 81 χρόνια.
*Ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης είναι πρόεδρος της Δράσης
http://www.capital.gr/news.asp?id=2219676
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου