ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΟΥΤΣΙΑΣ : To KKE διαβάζει ξανά το πρώτο ανοιχτό γράμμα του Ζαχαριάδη

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

To KKE διαβάζει ξανά το πρώτο ανοιχτό γράμμα του Ζαχαριάδη

 

Σε μια νέα «ανάγνωση» του πρώτου ανοικτού γράμματος του Νίκου Ζαχαριάδη, που δημοσιεύθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1940 και αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα ντοκουμέντα της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας, προχώρησε το ΚΚΕ.

Στο βιβλίο του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ με τον τίτλο «Το ΚΚΕ στον ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», και στο κεφάλαιο «Εκτίμηση για το Α' γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη», η ηγεσία του ΚΚΕ εμμέσως πλην σαφώς το χαρακτηρίζει «λάθος» αναμοχλεύοντας και πάλι την ιστορία του κόμματος. Σημειώνεται ότι το ΚΚΕ αποκατέστησε πλήρως πολιτικά και κομματικά τον ιστορικό του ηγέτη το καλοκαίρι του 2011, μετά την αποκαθήλωσή του από το ανώτατο αξίωμα του γενικού γραμματέα του κόμματος στην 6η Ολομέλεια το 1956.

Σημειώνεται ότι την ευθύνη του Τμήματος Ιστορίας του ΚΚΕ έχουν η Αλέκα Παπαρήγα και ο Μάκης Μαΐλης και στη συγκεκριμένη έκδοση υπάρχει κεφάλαιο με τον τίτλο «Εκτίμηση για το Α' γράμμα». Στο ανοικτό του γράμμα προς τον ελληνικό λαό ο Νίκος Ζαχαριάδης τόνιζε ότι «ο λαός της Ελλάδας διεξάγει έναν πόλεμο ενθικοαπελευθερωτικό, ενάντια στον φασισμό του Μουσολίνι», ενώ καλούσε όλη τη χώρα να γίνει φρούριο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

Ωστόσο σήμερα το ΚΚΕ χαρακτηρίζει εμμέσως «λάθος» τη θέση του Νίκου Ζαχαριάδη ότι ο ελληνοϊταλικός πόλεμος είναι εθνικοαπελευθερωτικός από την πλευρά της Ελλάδας και όχι ιμπεριαλιστικός. Κομβικό σημείο της κριτικής που ασκεί σήμερα η ηγεσία του ΚΚΕ στο γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη είναι η αντίφαση, όπως σημειώνει, από τη μια πλευρά και σωστά να θέτει ως στόχο την ανάγκη «για μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση και από κάθε εκμετάλλευση» με τη φράση του «στον πόλεμο αυτό που διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις».

Ο Νίκος Ζαχαριάδης (καθιστός στη μέση) στα γραφεία του «Ριζοσπάστη». Γύρω του μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ.

Είναι χαρακτηριστική η επισήμανση του Τμήματος Ιστορίας του ΚΚΕ ότι «ο δίκαιος ή άδικος χαρακτήρας του πολέμου δεν καθορίζεται από το ποιο κράτος επιτίθεται και ποιο αμύνεται, αλλά από το ποια τάξη και για ποιο σκοπό διεξάγει τον πόλεμο». Μάλιστα με ιδιαίτερη έμφαση τονίζεται ότι και οι δύο κυβερνήσεις, της Ιταλίας και της Ελλάδας, συγκρούστηκαν όχι για τα συμφέροντα των εργατικών τάξεων της Ελλάδας και της Ιταλίας. Αξίζει να υπογραμμισθεί, όπως τονίζει σήμερα το ΚΚΕ, πως αν έλειπε από το Α' γράμμα η επίμαχη τοποθέτηση του Νίκου Ζαχαριάδη «σε αυτό τον πόλεμο που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά», θα αποκτούσε ισχυρή υπόσταση και η σωστή περικοπή του γράμματος «κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα».

Στην ανάλυση που κάνει το ΚΚΕ τονίζεται ότι ο Νίκος Ζαχαριάδης υποστήριξε αργότερα ότι η συγκεκριμένη φράση μπήκε στο γράμμα γιατί δεν θα δημοσιευόταν από τον αθηναϊκό Τύπο. Ωστόσο, αρκετά χρόνια αργότερα, ο Νίκος Ζαχαριάδης στην πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ (1957) με την τοποθέτησή του υπεραμύνθηκε του Α' γράμματος με το σκεπτικό ότι ο πόλεμος που έκανε η κυβέρνηση Μεταξά βοηθούσε (εξ αντικειμένου και όχι γιατί ήταν στις προθέσεις της) τη Σοβιετική Ενωση.

Το πρώτο γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη προς τον ελληνικό λαό που δημοσιεύτηκε στον αθηναϊκό Τύπο 

πέντε μέρες μετά την κήρυξη του πολέμου.

Ο ελιγμός

«Ο Ζαχαριάδης δεν έθεσε εκείνη τη φράση μόνο ως ελιγμό, προκειμένου να δημοσιευθεί το γράμμα», σημειώνει σήμερα το ΚΚΕ, υπενθυμίζοντας ότι και το 1939 είχε ανάλογο προβληματισμό, όπως υπογράμμισε ο Γ. Σιάντος στη Β' Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (1942): «Τότε ο σ. Ζαχαριάδης από το κάτεργο της Κέρκυρας ειδοποίησε την καθοδήγηση του κόμματός μας ότι προκειμένου για την υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας από τη φασιστικοϊταλική απειλή, μπορούσαμε να συμπράξουμε με τον δήμιό μας, τον Μεταξά, ζητώντας από αυτόν μόνο μερικές προϋποθέσεις που θα βοηθούσαν την ενότητα και μαχητικότητα του λαού μας (λαϊκές ελευθερίες)».

Αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής την Αλέκα Παπαρήγα στην τιμητική εκδήλωση για τον Νίκο Ζαχαριάδη 

στο Σουργκούτ της Σιβηρίας.

Αν και το ΚΚΕ αναγνωρίζει ότι το 1940 ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ελλάδα ήταν εις βάρος του επαναστατικού κινήματος και το σύνθημα «να ανατραπεί τώρα η κυβέρνηση Μεταξά» δεν ήταν ρεαλιστικό να τεθεί ως άμεσο πρακτικό καθήκον, εκτιμά πως ήταν αναγκαίο να τεθεί και ως σύνθημα ζύμωσης στον λαό και στον στρατό. Με στόχο να προετοιμάσει «τον προσανατολισμό των εργατικών και λαϊκών μαζών για συνθήκες αποδυνάμωσης της εγχώριας και ξένης καπιταλιστικής εξουσίας, μέσα και έξω από τη χώρα μας». Το Τμήμα Ιστορίας καταγράφει και τη στάση του ΚΚ Ιταλίας που αγωνιζόταν για την ανατροπή της κυβέρνησης Μουσολίνι. Εκτιμώντας ότι εάν υπήρχε η κατεύθυνση για την προετοιμασία του λαού, θα βοηθούσε αποφασιστικά για τον προσανατολισμό τον κομμουνιστικών κομμάτων. Αλλωστε ο πόλεμος Ελλάδας - Ιταλίας αναμενόταν με βεβαιότητα αρκετό καιρό πριν.

Εν κατακλείδι, το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει το ΚΚΕ σε ό,τι αφορά το Α' γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη είναι ότι «γραμμή πρώτα να ξεμπερδέψουμε με τους ξένους και κατόπιν θα λογαριαστούμε με τους ''δικούς μας'', αφού προηγουμένως συμβαδίσουμε με τους τελευταίους, οδηγεί σε αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα».

Ο Σήφης Ζαχαριάδης αποκαλύπτει την τιμητική πλακέτα 

του πατέρα του Νίκου στο μακρινό Σουργκούτ.

Ο «Ριζοσπάστης» τότε
Η δημοσίευσή του είχε τεράστια απήχηση

Η αναθεώρηση των πολιτικών εκτιμήσεων από τη σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ διαπιστώνεται και από το δημοσίευμα του Ριζοσπάστη, τέλη Οκτωβρίου του 2011, καθώς σε μια ένθετη έκδοση με αφορμή την 28η Οκτώβρη 1940 υπήρξε ένα εκτενές αφιέρωμα για τα τρία γράμματα του Ζαχαριάδη.

Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα γίνεται λόγος για ένα από τα πολυσυζητημένα σημεία του πρώτου γράμματος, δηλαδή την επίμαχη φράση «στον πόλεμο αυτό που διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά». Εκεί σημειώνεται ότι η φράση αυτή συζητήθηκε και στην 6η Ολομέλεια της ΚΕ (1956), καθώς και στην 7η (1957) και πως είχε γίνει αντικείμενο κριτικής και από την Κομμουνιστική Διεθνή τον Ιανουάριο του 1941, παρά το γεγονός ότι τα ίδια με άλλα λόγια έλεγε και η οδηγία της τον Ιούλιο του 1939.

Ο συμβιβασμός

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως στο σημείο αυτό ο Ν. Ζαχαριάδης έκανε έναν συμβιβασμό. Είχε υποχρέωση απέναντι στο κόμμα και στον λαό να πάρει θέση για τον πόλεμο. Και αυτή η θέση δεν θα γινόταν γνωστή, αν το είχε καταπιεί η συνωμοσία της σιωπής. Το γράμμα δημοσιεύθηκε στον αθηναϊκό Τύπο και είχε τεράστια απήχηση», έγραφε ο Ριζοσπάστης.

Σε ένα άλλο σημείο του άρθρου το δημοσίευμα αναφέρει ότι ο Ν. Ζαχαριάδης καθορίζει τον χαρακτήρα του πολέμου ως εθνικοαπελευθερωτικό και ταυτόχρονα στο γράμμα συνδέεται άμεσα με τον εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο το ταξικό περιεχόμενο της πάλης. Σημειώνεται σε αυτό το δημοσίευμα ότι δεν υπάρχει καμία κριτική στο γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη -όπως ο χαρακτήρας του πολέμου ως εθνικοαπελευθερωτικός και όχι ιμπεριαλιστικός.

Μάλιστα καταλήγει το δημοσίευμα ότι η δραματική ιστορία των τριών γραμμάτων, της πολεμικής που δέχθηκαν και όλων των τότε συνθηκών που διαμορφώθηκαν στο ΚΚΕ δεν τελειώνει και μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μιας άλλης έρευνας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΟΥΤΣΙΑΣ
ptsoutsias@pegasus.gr

Προς το λαό της Ελλάδας

Ο φασισμός του Μουσσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει.

Σήμερα όλοι οι έλληνες παλαίβουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία.

Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή.

Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει πρέπει να παλεύει, αψηφώντας τους κινδύνους και τις θυσίες.

Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο και Ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.

Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτό που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δόσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη.

Επαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ' ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.

Ολοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θάναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας.

Αθήνα 31 του Οκτώβρη 1940
Νίκος Ζαχαριάδης

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=64166746