ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ : Τι προβλέπει το Σύνταγμα για το πριν και το μετά

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ

Τι προβλέπει το Σύνταγμα για το πριν και το μετά

 

Η διενέργεια δημοψηφίσματος για «κρίσιμο εθνικό θέμα» προκειμένου οι πολίτες να αποφασίσουν για το αν θα γίνει αποδεκτό το σχέδιο που παρουσιάστηκε στο Eurogroup της περασμένης Πέμπτης μπήκε πριν μερικές μέρες στην έκτακτη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής. 

Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί την Κυριακή 5 Ιουλίου και η ψηφοφορία θα αρχίσει στις επτά το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις επτά το βράδυ.

Με δεδομένη τη στάση της κυβέρνησης υπέρ του «Οχι», το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ενδέχεται να πυροδοτήσει ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Σε περίπτωση που ο ελληνικός λαός κατά πλειοψηφία πει «Ναι», δηλαδή ταχθεί υπέρ της πρότασης των θεσμών, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. «Η Βουλή θα κληθεί να βρει άλλη λύση» ήταν η διφορούμενη απάντηση κυβερνητικού στελέχους στο «Εθνος της Κυριακής».

Οι δύο περιπτώσεις

Το Σύνταγμα προβλέπει δύο περιπτώσεις δημοψηφισμάτων, τα οποία σε κάθε περίπτωση προκηρύσσονται με διάταγμα του Προέδρου της Δημοκρατίας:

• Δημοψήφισμα για «κρίσιμο εθνικό θέμα». Στην περίπτωση αυτή απαιτείται πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου και απόφαση από 151 βουλευτές. Το αποτέλεσμα είναι δεσμευτικό εφόσον συμμετάσχει το 40% του εκλογικού σώματος.

• Δημοψήφισμα για «ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά». Απαιτείται πρόταση 120 βουλευτών και απόφαση 180 βουλευτών. Σε αυτή την περίπτωση δημοψηφίσματος, εάν το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί, ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 42 παρ. 1 του Συντάγματος. Δηλαδή έκδοση και δημοσίευση του νομοσχεδίου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εντός μηνός, με δυνατότητα αναπομπής του στη Βουλή. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να συμμετάσχει το 50% του εκλογικού σώματος για να είναι δεσμευτικό το αποτέλεσμα.

Οπως ήδη αναφέρθηκε στη συμπληρωματική ημερήσια διάταξη της Ολομέλειας -που ανακοινώθηκε μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής- προβλέπεται δημοψήφισμα για κρίσιμο εθνικό θέμα. Η συζήτηση αυτή θα γίνει με βάση το άρθρο 44 παρ. 2 εδ. α' του Συντάγματος και 115 του Κανονισμού της Βουλής, επί της απόφασης και πρότασης του Υπουργικού Συμβουλίου για διεξαγωγή δημοψηφίσματος.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως «ο ελληνικός λαός καλείται να αποφασίσει με την ψήφο του εάν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25 Ιουνίου 2015 και αποτελείται από 2 έγγραφα, τα οποία συγκροτούν την πρόταση επί της οποίας προτείνεται το δημοψήφισμα. Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται ''Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού'' και το δεύτερο ''Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους''».

Συγκεκριμένα προβλέπεται πως:

• Οσοι πολίτες απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: Δεν εγκρίνεται / Οχι.
• Οσοι πολίτες συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: Εγκρίνεται / Ναι.

Η θέση της κυβέρνησης στο δημοψήφισμα της Κυριακής ήταν σαφής. Μέσα από το διάγγελμά του, ο ίδιος ο πρωθυπουργός στήριξε ξεκάθαρα το «Οχι» στο δίλημμα.

«Μας ζήτησαν να εφαρμόσουμε όσα απέρριψε ο ελληνικός λαός με τις εκλογές. Δυστυχώς οι εταίροι κατέληξαν σε τελεσίγραφο προς τον ελληνικό λαό και ζητήθηκε από την κυβέρνηση να υπογράψει συμφωνία που θα διογκώσει περισσότερο τις κοινωνικές ανισότητες, που οδηγεί στην απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, νέες μειώσεις στους μισθούς και αύξηση του ΦΠΑ» είπε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

«Οι προτάσεις αυτές αποδεικνύουν ότι στόχος κάποιων είναι ίσως και η ταπείνωση ενός ολόκληρου λαού. Αποδεικνύουν την εμμονή κυρίως του ΔΝΤ στη λιτότητα. Απαιτείται από τους ηγέτες της Ευρώπης να ορθώσουν ανάστημα. Η ευθύνη μας υποχρεώνει να απαντήσουμε με δημοψήφισμα στο τελεσίγραφο των θεσμών» τόνισε ο πρωθυπουργός. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις των υπόλοιπων υπουργών αλλά και βουλευτών της κυβέρνησης.

«Είναι πολύ σαφές το ερώτημα. Υπάρχει πρόταση των θεσμών ασύμβατη με τη λαϊκή εντολή και το ομαλό μέλλον της Ελλάδας στην ανάπτυξη» δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι ο ελληνικός λαός θα ψηφίσει «Οχι».

Διαπραγματευτικό όπλο

Σε περίπτωση λοιπόν που οι Ελληνες πολίτες ψηφίσουν «Οχι», η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα έχει ένα δυνατό όπλο στα χέρια της για νέο γύρο διαπραγματεύσεων. «Σε καμία περίπτωση το ''Οχι'' δεν σημαίνει έξοδο από το ευρώ και δεν πρέπει να συνδέουμε την Ευρωζώνη με τα μνημόνια» εξήγησε στο «Εθνος της Κυριακής» στέλεχος του Μαξίμου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στην περίπτωση επικράτησης του «Ναι» -και εφόσον σύσσωμη η κυβέρνηση θα έχει υποστηρίξει την αντίθετη άποψη- οι πολιτικές εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες. «Η Βουλή θα κληθεί να βρει άλλη λύση» ήταν η διφορούμενη απάντηση του κυβερνητικού στελέχους που δεν απέκλεισε την παραίτηση του Ελληνα πρωθυπουργού.

Στο σενάριο παραίτησης του Αλέξη Τσίπρα και λόγω των πρόσφατων εκλογών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παράσχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, δηλαδή στον Αντώνη Σαμαρά. Εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος θα δώσει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος - στη συγκεκριμένη περίπτωση, στον υπόδικο γενικό γραμματέα της Χρυσής Αυγής Νίκο Μιχαλολιάκο!

Να σημειωθεί πως πρέπει η ψηφοφορία να διεξαχθεί μέσα σε τριάντα ημέρες από τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο προκηρύσσεται το δημοψήφισμα, κατά εκλογικές περιφέρειες, όπως αυτές καθορίζονται κάθε φορά στις διατάξεις του νόμου για την εκλογή βουλευτών. Ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας -που αρχίζει στις επτά το πρωί και ολοκληρώνεται στις επτά το βράδυ- ορίζεται η Κυριακή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση επιλέχτηκε το δημοψήφισμα να γίνει την Κυριακή 5 Ιουλίου, ώστε να μη μεσολαβήσει μεγάλο διάστημα αβεβαιότητας.

Η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου προσήλθε μετά τις 2 το βράδυ της Παρασκευής στο Μέγαρο Μαξίμου και έκανε λόγο για «μια απόφαση η οποία δικαιώνει τη δημοκρατική επιταγή και τη λαϊκή εντολή».

Κατερίνα Κοκκαλιάρη, Μαρία Ψαρά

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22767&subid=2&pubid=64209638