Χριστός Ανέστη εκ νεκρών

Χριστός Ανέστη εκ νεκρών

Γράφει η  ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ

Ήταν το Πάσχα των Εβραίων. Μεγάλη γιορτή, ημέρα μνήμης της απελευθέρωσης των προγόνων τους από τον τύραννο Φαραώ. Τότε που ο άγγελος αφάνισε τα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων, όχι όμως και τα δικά τους. Γιατί είχαν λάβει προειδοποίηση από το Θεό: κάθε Εβραίος να βάλει στην πόρτα του σημάδι, το αίμα του αρνιού. Να καταλάβει ο άγγελος και να προσπεράσει... (Εξοδος 12, 11).

ΕΤΣΙ, λοιπόν, διασώθηκαν και πήραν το δρόμο της ελπίδας, να βρουν τη Γη της Επαγγελίας. Κι έγινε πάλι θαύμα κι «άνοιξαν» τα νερά της Ερυθράς Θάλασσας και πέρασαν. Για τούτο και ονόμασαν τη γιορτή τους «πέρασμα»-«διάβαση», δηλαδή Πάσχα.

Και για τούτο απόμεινε να τρώνε το πασχαλινό αρνί. Έπρεπε, όμως, νά 'ναι το καλύτερο αρνί. Χρονιάρικο και γερό. Να ψηθεί ολόκληρο στη φωτιά, σύμβολο προσφοράς και θυσίας στο Θεό, σύμβολο προστασίας δικής τους...

Ο Αμνός του Θεού

ΕΚΕΙΝΗ, όμως, τη χρονιά, το 14ο έτος Νισάν, έμελλε να θυσιαστεί, προσφορά του Δημιουργού για τη σωτηρία ολόκληρου του ανθρώπινου γένους, ο Αμνός του Θεού: ο Ιησούς Χριστός. Έτσι, ώστε, να λαμβάνουν οι χριστιανοί το αίμα του Σταυρωθέντος, με τη Θεία Μετάληψη και να διαβαίνουν από το θάνατο στη ζωή. Και να, πόσο ωραία το εκφράζουν οι σοφοί της Εκκλησίας μας:

«...ο Κύριος μας, ο Αμνός του Θεού», γράφει ο μακαριστός π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, "με την ενανθρώπισίν Του, τα πάθη Του, την ταφήν και την ανάστασίν Του, μας έσωσεν εκ της καταστροφής και μας πέρασε από τη θάλασσα της αμαρτίας, αφού συνέτριψε τον εχθρό μας τον Διάβολον.

...Αυτό το πέρασμα, αυτήν την διάβασιν εορτάζουμε το Πάσχα. Την διάβασιν από την ενοχήν της αμαρτίας εις την δικαίωσιν, από την φθοράν εις την αφθαρσίαν, από τον θάνατον εις την ζωή, από την γην εις τον ουρανόν».

Κι ο Άγιος Ιουοτίνος εξηγεί, πως το αρνί που θυσιάστηκε το Πάσχα της Παλαιάς Διαθήκης, ήταν προτύπωση του Χριστού, με το αίμα του οποίου χρίονται όσοι πιστεύουν σ' Αυτόν.

Και το πρόβατο που ψήνεται στον οβελία, σχηματίζοντας το σχήμα του σταυρού, συμβολίζει τα πάθη του Χριστού και το σταυρικό του μαρτύριο «και καθελών αυτό ενετύλιξε συνδόνι και έθηκεν αυτό εν μνήματι  λαξευτώ,   ου   ουκ  ήν ουδείς ουδέπω κείμενος».

«Κι ιδού ο μονογενής εισήλθεν ως ψυχή μετά ψυχών, Θεός Λόγος έμψυχος. Το γαρ σώμα εκείτο εν μνημείω, ουχί κενωθέν της Θεότητος...».

Γκρέμισε

ΚΑΤΕΒΗΚΕ ο Κύριος στον Άδη, θριαμβευτής και βασιλιάς. Νέκρωσε το θάνατο, διέλυσε το σκοτάδι, «γκρέμισε» την εξουσία του Σατανά, συνέτριψε τις αλυσίδες που κρατούσαν επί αιώνες  φυλακισμένους, τους  δεσμώτες  της  αμαρτίας.

Κι εκείνοι, οι δέσμιοι του σκότους, σαν είδαν την άμετρη ευσπλαχνία του, πως κατέβηκε να τους λυτρώσει, έτρεξαν προς Αυτόν αγαλλόμενοι, έσπευσαν να φτάσουν το Φως το Αναστάσιμο κι άρχισαν να γιορτάζουν μαζί με τους ζωντανούς και με χαρά απερίγραπτη, το αιώνιο Πάσχα της Σωτηρίας... Εδώ και ο αιχμάλωτος Αδάμ... Εδώ και η συναιχμάλωτη Εύα... «Των οδυνών λύσαι πορεύσται ο Θεός».

«Χριστός Ανέστη»..

...Χωρίς να χαλάσουν οι σφραγίδες που έβαλαν οι Ρωμαίοι στον τάφο... Έτσι ακριβώς, όπως γεννήθηκε.... Χωρίς να θιγεί η παρθενία και η αγνότητα της Θεοτόκου... Μα απ' αυτά τα δύο παγκοσμίου σημασίας γεγονότα, άνοιξαν για τον άνθρωπο οι πύλες του Παραδείσου...

«Τα πάντα ήσαν ήσυχα και ήρεμα και οι φύλακες, ουδόλως αντιληφθέντες την αφύπνισιν και έξοδον του Μεγάλου Νεκρού, θα εξηκολούθουν φρουρούντες επί μακρόν ακόμη τον κενόν πλέον τάφον, αν η κάθοδος του Αγγέλου και ο επακολουθήσας σεισμός δεν τους απήλλασσεν απ' αυτόν τον κόπον», εξηγεί ο Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος.

Ο τεράστιος λίθος κυλίστηκε απ' τον άγγελο, για να μπορέσουν οι μυροφόρες να δουν τον τόπο όπου έκειτο ο Κύριος... Πρώτη ήλθε στον τάφο η Παναγία, έχοντας μαζί τη Μαρία τη Μαγδαληνή. Αυτή η Μαρία ουδεμία σχέση έχει με την πόρνη που άλειψε μύρο τα πόδια του Ιησού και οι γνωρίζοντες την αναφέρουν «διά βίου παρθένον».

Η Θεοτόκος, έφτασε στο μνημείο την ώρα που γινόταν ο σεισμός κι έφευγαν έντρομοι οι φρουροί. Ο άγγελος του Θεού, προφανώς, ο ίδιος άγγελος που της εμφανίζεται πάντα, ο Γαβριήλ της δίνει πάλι το χαρμόσυνο μήνυμα: «Ουκ έστιν ώδε. Ηγέρθη». Οι μυροφόρες που σιγά σιγά είχαν μαζευτεί, ακούν τον άγγελο και παίρνουν το δρόμο της επιστροφής.

Στο δρόμο συναντούν τον αναστημένο Χριστό.

«Η Θεοτόκος όταν συνάντησε τον Υιό της και Θεό» παρατηρεί ο Γρηγόριος Παλαμάς «πρώτη απ' όλες τις άλλες είδε και αναγνώρισε τον αναστάντα και προσπίπτοντας έπιασε τα πόδια του και έγινε Απόστολος Του προς τους Αποστόλους. Η Θεοτόκος πριν απ' όλους αυτή είδε τον αναστάντα και απήλαυσε τη θεία ομιλία του... και πρώτη και μόνη άγγιξε τα άχραντα πόδια του».

Έτσι, λοιπόν, ο αναστημένος Χριστός εμφανίζεται πρώτα στις γυναίκες επειδή... «η συντριβή γαρ της Εύας από τον Διάβολον, αντιστρεφόταν» εξηγεί ο Μ. Αθανάσιος «όθεν γαρ ώδευσεν η νόσος, εκείθεν η θεραπεία έρχεται. Όθεν ο θάνατος ήρξατο, εκείθεν η ανάστασις φαίνεται. Γυνή γαρ της παραβάσεως αιτία και της αναστάσεως κήρυξ. Η τον πρώτον Αδάμ προς πτώσιν χειραγωγήσασα, τον δεύτερον Αδάμ αναστάντα μαρτύρεται».

Και   ο   Ι.   Χρυσόστομος έτσι θαυμαστά το αναλύει:

«Με τα ίδια μέσα που μας πολέμησε ο Διάβολος, με τα ίδια τον νίκησε ο Χριστός. Η Παρθένος και το ξύλο και ο θάνατος ήταν τα σύμβολα της ήττας μας. Και πράγματι, η Εύα ήταν παρθένος, αφού δεν γνώριζε ακόμη_άντρα όταν εξαπατήθηκε. Ξύλο ήτο το δένδρο, θάνατος η τιμωρία στον Αδάμ. Αυτά έγιναν πάλι τα σύνεργα της νίκης μας. Στη θέση της Εύας είναι η Μαρία. Στη θέση του ξύλου για τη γνώση του καλού και του κακού, είναι το ξύλο του Σταυρού. Στη θέση του θανάτου του Αδάμ είναι ο θάνατος του Κυρίου».

«Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν Λαοί. Πάσχα Κυρίου, Πάσχα. Εκ γαρ θανάτου προς ζωήν και εκ γης προς ουρανόν, Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν, επινίκιον άδοντας».

Καθώς...

«Οι άνθρωποι ήθελαν να καταστήσουν τον Θεόν θνητόν, αλλ' ο Θεός διά της αναστάσεως Του κατέστησε τους ανθρώπους αθάνατους», καθώς λέγει ο Ιουστίνος Πόποβιτς.

Όμως:

«Όχι επειδή θα τελειώσει το Πάσχα να τελειώσει και η ανάμνηση του», επισημαίνει ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης.

«Ο ευεργέτης και Δεσπότης Θεός μας, αν τον δουλεύουμε γνήσια μέχρι τέλους, θα μας αξιώσει να απολαύσουμε το αιώνιο και ουράνιο Πάσχα, το οποίο είθε όλοι να απολαύσουμε χάριτι και φιλανθρωπία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του σταυρωθέντος και ταφέντος και αναστάντος, ω η δόξα και το κράτος συν τω Πατρί και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και στους αιώνας των αιώνων»...

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Εγώ επέλεξα να είμαι ο εαυτός μου κι αν δεν το αντέχεις, τράβα παρακάτω.

Εγώ επέλεξα να είμαι ο εαυτός μου κι αν δεν το αντέχεις, τράβα παρακάτω.

Της Σοφίας Παπαηλιάδου

«Να είσαι…»

Φράσεις που ξεκινάνε με την προστακτική και τελειώνουν με την επιθυμία του τι θα θελε να είναι ο καθένας και δεν είναι.

«Να είσαι δυνατός»

«Να είσαι ψύχραιμος»

«Να μην σε παίρνει από κάτω»

«Να μην δείχνεις ότι πονάς»

Κάνε μου μια χάρη σε παρακαλώ… μάζεψε όλα τα «Να…» από την ζωή μου και τράβα παρακάτω.

«Να μην κλαις»

«Να μην στεναχωριέσαι»

Γιατί ρε φίλε;;

Γιατί δεν αντέχεις να με δεις να κλαίω;

Γιατί δεν το αντέχει η τελειότητά σου να χαραχθεί με λύπη και δάκρυα;;

Πάρε το βλέμμα σου από πάνω μου κι ακόμα καλύτερα, πάρε και τον εαυτό σου μακριά μου!

Εγώ επέλεξα να είμαι ο εαυτός μου.

Επέλεξα για μια φορά να είμαι εγώ.

Τσακισμένη, αφτιασίδωτη, χωρίς μάσκα και προσωπείο.

Επέλεξα να μην με δεις όπως σε βολεύει.

Να μην με δεις όπως σε συμφέρει.

Επέλεξα να είμαι εγώ, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως θα με δεις αδύναμη και δακρυσμένη.

Επέλεξα να μην είμαι η δύναμη κανενός. Ούτε καν του εαυτού μου.

Επέλεξα να είμαι εγώ, ακόμα κι αν αυτό σε τρομάζει γιατί χαλάω την τέλεια εικόνα που έχεις στο μυαλό σου.

Επέλεξα να είμαι εγώ, κι αν δεν αντέχεις την απάντηση στο «Πώς είσαι;», να μου κάνεις την χάρη και να μην με ρωτάς.

Τελείωσα από καιρό με τα ανούσια «μια χαρά» και τα κενά «καλά».

Κι αν εσένα σε σοκάρει να σου λέω πως δεν είμαι καλά, πως παλεύω, πως δίνω μάχες, δεν πειράζει.

Στο express των συναισθημάτων τούτη τη φορά δεν θα επιβιβαστώ.

Θα μείνω στην αποβάθρα και θα κοιτώ τα τρένα να περνάνε.

Πρώτα οι ψεύτες. Ύστερα οι βολεμένοι. Λίγο μετά οι δειλοί και οι λίγοι.

Μετά θα περάσουν εκείνοι που σε αντέχουν μόνο όταν ταιριάζεις με την εικόνα τους και λίγο μετά θα έρθουν κι εκείνοι οι άλλοι με τα μεγάλα «θα».

Κι όταν όλοι αυτοί περάσουν.. τότε θα έρθει και το δικό μου το τρένο.

Δεν έχει πολλούς μέσα. Έχει εκείνους που επέλεξα.

Έχεις εκείνους που έμειναν την ώρα που γκρεμιζόταν συθέμελα και η τελευταία πορσελάνινη μάσκα μου.

Έχει εκείνους που είδαν τον πόνο και δεν δοκίμασαν να ζωγραφίσουν πάνω του χαμόγελο για να νιώσουν καλύτερα εκείνοι.

Έχει εκείνους που η αγκαλιά τους, έκλεισε έξω κάθε σκουπίδι που δεν άξιζε να αγγίξει την ψυχή.

Έχει εκείνους που αντέχουν να σε κοιτάνε στα μάτια όταν τους λες «πονάω» και να σου λένε.. «δεν πειράζει.. θα περάσει.. μέχρι τότε, εγώ είμαι εδώ..»

Έχει εκείνους που μένουν επειδή επέλεξαν να μην σε κάνουν δύναμή τους και πλάτη τους.

Έχει εκείνους που διάλεξαν να πλέξουν τα χέρια τους με τα δικά σου και να πέσουν στο πάτωμα μαζί σου.

Να πέσουν και να μείνουν εκεί, κάτω, πεσμένοι, δίπλα σου, μέχρι να έρθει η ώρα να ξανασηκωθείς.

Μέχρι να έρθει η ώρα να αναγεννηθείς μέσα από τις στάχτες σου.

Μέχρι τότε… κάνε μου μια χάρη σε παρακαλώ..

Μάζεψε τα «να…» και τράβα παρακάτω!!

Εδώ, σ’αυτό το βαγόνι, τις ξεφορτωθήκαμε τις μάσκες.

Και μαζί με τις μάσκες, ξεφορτωθήκαμε κι εκείνους που μας τις φόρεσαν. 

http://www.anapnoes.gr/ego-epelexa-na-ime-o-eaftos-mou-ki-an-den-to-antechis-trava-parakato/

Facebook/Papachrisanthou Antonis

Ρίτσα Μασούρα : Η αγιογραφία της Ανάστασης

Η εις Άδου Κάθοδος του Χριστού» («Η Ανάστασις»), λεπτομέρεια, νωπογραφία, 1315-1320. Κωνσταντινούπολη, Μονή της Χώρας (παρεκκλήσιο)

Η αγιογραφία της Ανάστασης

Ακόμη κι αν δεν πιστεύει κάποιος, αν είναι κενός θεολογικών μηνυμάτων, δεν είναι κακό να παραδεχτεί ότι αισθάνεται πάνω του το χάδι της θρησκευτικότητας των ημερών. Ότι μπαίνει στη μυστηριακή ατμόσφαιρα. Γι’ αυτόν, για τη δική του στιγμιαία αναστολή της τρέχουσας ζωής. Γιατί η θρησκευτικότητα, όταν μάλιστα οδηγεί στην πίστη μπορεί να γίνει γιάτρισα της μεγάλης έγνοιας, του προνομιακού ανθρώπινου πόνου και του φόβου, όπως τον παρουσιάζει ο Μπλεζ Πασκάλ.

Η θρησκευτικότητα μοιάζει με προξενήτρα ανάμεσα σε άνθρωπο και Θεό. Ένας θεός που’ χει την εξυπνάδα να μην εμφανίζεται ως απόμακρο και αποξενωμένο ον, αλλά ως Πατέρας που παιδεύει τα παιδιά του, αλλά ποτέ δεν τα θανατώνει. Είναι αλήθεια πως για να φτάσει ο άνθρωπος σ’ αυτό το υπέρτατο σημείο επαφής με το Θεό χρειάζεται προίκα ψυχής.

Τούτες οι μέρες της Γιορτής που έπονται της μεγάλης χριστιανικής αλήθειας των Παθών του Χριστού και της Ανάστασης, της αυτοσυνειδησίας, της σχεδόν απόλυτης διαλεύκανσης του άκτιστου φωτός, λέγονται και γράφονται πολλά για την πίστη και την θρησκευτικότητα του ανθρώπου. Κορυφές του πνευματικού χώρου μιλούν με σεβασμό και εκλεπτυσμένη γνώση για το Θείο Δράμα, αναφέρονται στις μυστικές λειτουργίες που προϋπήρξαν του χριστιανισμού, αποτολμούν επιστροφή στον μεγάλο πνευματικό πρόγονο της ανθρωπότητας, τον Σαμάνα, στρέφονται προς τον Ορφέα, ο οποίος κατέβηκε στον Άδη για να αναζητήσει τη χαμένη ψυχή. Και όπως γράφει ο Χρήστος Μαλεβίτσης, και ο Οδυσσέας κατέβηκε στον Άδη για να πάρει οδηγίες από τον Σαμάνα Τειρεσία. Διόλου τυχαίες αυτές οι διαδρομές.

Σχετίζονται με την συνειδητοποίηση του ανθρώπου απέναντι στο θείο, τη σημασία του, τη διαχρονικότητα του, που από κάποια στιγμή και πέρα για μας τους Χριστιανούς έλαβε τη μορφή του Χριστού που έχει αναλάβει την ευθύνη της καθόδου στα χθόνια βασίλεια του Άδη (δηλαδή της ύπαρξης του ανθρώπου) και να τα καταργήσει. Ναι, ξέρω, κάποιοι θα διαμαρτυρηθούν για την αφέλεια με την οποία παραθέτω την τελευταία πρόταση. Αλλά αυτά περίπου γράφουν οι Γραφές, κι αυτό είναι το πνεύμα των Ημερών. Το να αφεθούμε λίγο, το να αναζητήσουμε με θεολογικό και απεικονιστικό, στην εικόνα, τρόπο τη σημασία της ύπαρξης, δεν μας είναι δυσβάστακτο φορτίο. Ας το δούμε ως ανάπαυλα στις διαδρομές της ευδαιμονίας ή της παρούσης επιβιωτικής αγωνίας. Ανάπαυλα με φόντο τη θρησκευτικότητα!

Ο Χριστός έκανε πολλά για να απαλλάξει τη γυναίκα από τη διαρκή καταδίκη της. Αν ανατρέξουμε σε κεφάλαια των Ευαγγελίων θα βρούμε νύξεις και έμμεσες αναφορές για την ανάγκη αλλαγής της μονοδιάστατης κοινωνίας της εποχής. Η κορύφωση της αξιοσύνης της γυναίκας – εκτός από τη μάνα Παναγιά – θα μπορούσε να συνοψιστεί με το ότι η πρώτη αναγγελία της Αναστάσεως γίνεται σε γυναίκα. Η Μαγδαληνή, η «άλλη Μαρία», η Μαρία του Ιακώβου, η Σαλώμη…. Οι γυναίκες ουσιαστικά ανήγγειλαν την Ανάσταση στον Κόσμο. Είναι η θηλυκή ψυχή αυτή που αντιλαμβάνεται άμεσα το γεγονός, ενώ η αρσενική έμμεσα, δια των «γραμμών».

Γι αυτό μου έκανε εντύπωση, όταν με αφορμή το σημερινό κείμενο χρειάστηκε να στραφώ λίγο προς την Αγιογραφία της Ανάστασης. Την επίκαιρη, αν και σταθερής αξίας, Αγιογραφία. Ναι, ομολογώ ότι αναρωτιέμαι ακόμη και τώρα, βλέποντας τις διαφορετικές εκδοχές της υπέροχης εικόνας «Η εις Άδου Κάθοδος», βυζαντινή απεικόνιση της νίκης του Χριστού επί του Άδη.

Στην εκκλησία του Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, στο Κολωνάκι, ο ζωγράφος Σπύρος Βασιλείου αναπαριστά το 1930 την «εις `Αδου Κάθοδο» μέσα από πανσπερμία ρόδινου χρώματος.

Ο Χριστός ανασταίνει τον Αδάμ με το ένα χέρι, με το άλλο κρατάει το Σταυρό και σηκώνει την Εύα, η οποία δεν βρίσκεται δίπλα στον Αδάμ, αλλά στη συνήθη στάση της Δέησης, με καλυμμένα μάλιστα τα χέρια, όπως λέει η Μαρία Καραβία σε κείμενό της.

Στην τοιχογραφία του Πρωτάτου στις Καρυές του Αγίου Όρους, ο Χριστός του κυρ Μανουήλ Πανσέληνου σηκώνει τον Αδάμ, ενώ κρατά το σταυρό του μαρτυρίου του, σύμβολο της υπέρτατης θυσίας. Έχει σηκώσει πρώτα την Εύα, η οποία δέεται προς Αυτόν να την λυτρώσει.

Αντίθετα σε άλλη εκδοχή της «Εις Άδου Κάθοδο», ο Χριστός εγείρει με το δεξί του χέρι τον Αδάμ – σύμβολο του ανθρώπινου γένους – ενώ η Εύα ακολουθεί, όπως και ο δίκαιος `Αβελ, ενώ ο Φώτης Κόντογλου παρουσιάζει τον Χριστό να τραβάει ταυτοχρόνως τους δύο πρωτόπλαστους από τις σαρκοφάγους…..

Να υποθέσω, κάνοντας χρήση της γυναικείας λογικής, ότι κάποιοι από τους αγιογράφους δεν αισθάνονταν άνετα να τοποθετήσουν την Εύα στο ίδιο επίπεδο με τον Αδάμ, γι αυτό και επέλεξαν τον συμβολισμό του θεϊκού χεριού μόνο προς τον Αδάμ. Είναι αυτό που πολλές φορές συζητάμε ότι στην πορεία οι μαθητές του Χριστού και το κατεστημένο της Εκκλησίας απομόνωσαν ή διαστρέβλωσαν ή παρερμήνευσαν σκέψεις του Θεανθρώπου.

Η Ανάσταση και τα Πάθη του Χριστού, η μεγαλύτερη γιορτή στην Ελλάδα που συνδέθηκε και με την αναγέννηση του έθνους δεν απεικονίζεται εύκολα από `Έλληνες ζωγράφους. Εξαίρεση ίσως αποτελεί «Η Ανάσταση» του Κωσταντίνου Παρθένη, ελαιογραφία σε μουσαμά, (1917-Εθνική Πινακοθήκη) και είναι αποκαλυπτική της ικανότητας του Παρθένη να αποδίδει στους πίνακές του το αιθέριο και το πνευματικό. Το Σώμα του Χριστού είναι τυλιγμένο στο σάβανο, ένας συνδυασμός θερμών και ψυχρών χρωμάτων που ανταποκρίνονται στα χρώματα του υπόλοιπου χώρου. Με λίγα λόγια έχει τη σφραγίδα του αττικού φωτός, όπως μας πληροφορεί ο θεολόγος Παν. Ανδριόπουλος. Αλλά να μην ξεχάσω το λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο.

Στην εκκλησία της Μακρυνίτσας θα δούμε την Θεοφίλεια Ανάσταση του Χριστού, απέριττη εικόνα, με τον Χριστό μετέωρο πάνω από τον τάφο, να ανεβαίνει προς τους Ουρανούς. Η γυνή; Α, ναι, παρούσα στην άκρη της εικόνας, με τη μορφή των μυροφόρων, γυναίκες έτοιμες να αλείψουν με μύρο τον νεκρό Ιησού.

Θα ήταν παράλειψη να μην συμπεριλάβω σ’ αυτήν την γρήγορη και προφανώς επιφανειακή απεικόνιση, τη δουλειά του Ολλανδού ζωγράφου Ρέμπραντ. Σταύρωση, Ταφή, Ανάσταση. Το τρίπτυχο της συμμετοχής του ζωγράφου στο Θείο Δράμα και στην Αναγέννηση του κόσμου. Στην Πινακοθήκη του Μονάχου φυλάσσεται η ρεμπραντική Ανάσταση. Κι είναι η έκρηξη του φωτός το σημαντικό στοιχείο της δουλειάς. Έκρηξη που ξεχύνεται προς τα κάτω, φωτίζοντας απαλά τη μορφή του αναστημένου Χριστού, ενώ ταυτόχρονα κτυπά με βίαιες λάμψεις το σύμπλεγμα των στρατιωτών, αφήνοντας έκπληκτες τις Μαρίες.

Προ ημερών συνάντησα μια γυναίκα ζωγράφο, την Τίνα Μάσχα. Και μου μίλησε για τις δικές της αγιογραφίες. Για τη «συναλλαγή» της με τους ανθρώπους που έρχονται και της ζητούν να τους ζωγραφίσει εικόνες αγαπημένων Αγίων. Τον ενθουσιασμό τους και την κρυμμένη, πλην κοσμική εσωτερικότητά τους. Για το πώς επιλέγει να αγιογραφεί μικρές εκκλησίες που πολλές φορές βρίσκονται στην αυλή ή στον κήπο ενός σπιτιού, καταφύγιο της στιγμής για τη σπουδαία ανακούφιση που προσφέρει η επαφή με το Θείο. Κι έμεινα να παρακολουθώ τις κινήσεις των χεριών μιας ζωγράφου, αλλά και το σεβασμό με τον οποίον χειριζόταν το λόγο. Δείγμα θρησκευτικότητας; Πίστης ίσως; Τί σημασία έχει; Πάσχα αύριο και ο Χριστός θα έχει αναληφθεί στους Ουρανούς. «Το Πέρασμα» είναι πια στη δική μας δικαιοδοσία.

 Ρίτσα Μασούρα

http://www.globalview.gr/2016/04/30/57632/

Νηστεία και … υπερφαγία απειλούν την διατροφική ισορροπία μας

ΟΙ «ΚΙΝΔΥΝΟΙ» ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Νηστεία και … υπερφαγία απειλούν την διατροφική ισορροπία μας

Ποικιλία αλλά και μέτρο συστήνει η κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου, προκειμένου να αποφευχθούν οι προ και μετά πασχαλινές... ακρότητες

ΠΟΤΕ παχαίνει η νηστεία; Υπάρχουν άνθρωποι που δεν πρέπει να την κάνουν; Ποια νηστίσιμα έχουν πολλές θερμίδες; Πως χάνονται τα κιλά του Πάσχα; Τα συγκεκριμένα ερωτήματα μας απασχολούν λίγο-πολό όλους. Το Πάσχα αλλάζει σημαντικά τη διατροφή μας, καθώς από τη νηστεία (όσοι την κάνουν) οδηγούμαστε σε υπερκατανάλωση τροφών, οι οποίες είναι δυνητικά επικίνδυνες. «Τα διατροφικά ατοπήματα συνεχίζονται, συνήθως, και τις γιορτινές ημέρες που ακολουθούν», σημειώνει η κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου που παρατηρεί ότι τα οφέλη της νηστείας είναι πολλά, καθώς ελαχιστοποιείται η κατανάλωση ζωικού λίπους («κακό λίπος»), ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε πολυακόρεστο και μονοακόρεστο λίπος («καλό λίπος»), από πηγές όπως το ελαιόλαδο, το ταχίνι, οι ξηροί καρποί (αμύγδαλα). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών βοηθάει τον οργανισμό να αποτοξινωθεί από τις επιπτώσεις της υπερκατανάλωσης ζωικού λίπους που πιθανότατα έχει προηγηθεί και να μειώσει δείκτες όπως η χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια.

Ενισχύεται το ανοσοποιητικό σύστημα

Στην περίπτωση που η νηστεία γίνει σωστά, μπορεί να μειώσει ακόμη και το σωματικό βάρος. Η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών και άλλων απαραίτητων συστατικών, όπως οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα αντιοξειδωτικά στοιχεία. Όλα αυτά τα συστατικά συνεισφέρουν στην καλή υγεία, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη βελτίωση της λειτουργίας των περισσότερων συστημάτων του οργανισμού. Η κ. Ελευθερίου προειδοποιεί ότι κατά τη διάρκεια της νηστείας θα πρέπει να τηρούνται οι τρείς βασικές αρχές της υγιεινής διατροφής: Ισορροπία, ποικιλία και μέτρο, τις οποίες πρέπει να τηρούμε συνεχώς.

Κατά τη διάρκεια της νηστείας, καλό είναι να καταναλώνουμε τρόφιμα από όλες τις διατροφικές ομάδες (δημητριακά, όσπρια, θαλασσινά, φρούτα και λαχανικά). Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να καταναλώνουμε ανεξέλεγκτα μεγάλη ποσότητα τροφής με τη δικαιολογία ότι είναι νηστίσιμη.

Στην περίπτωση που δεν δοθεί προσοχή στην ποσότητα και την ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουμε, είναι πιθανό να πάρουμε βάρος κατά τη διάρκεια της νηστείας. Το ελαιόλαδο, παρά τα σημαντικά του οφέλη για την υγεία του οργανισμού, προσδίδει αρκετές θερμίδες. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να το περιορίζουμε στα διάφορα γεύματα, αλλά και κατά την παρασκευή λαδερών και οσπρίων. Καλό είναι υπάρχει περιορισμός στην κατανάλωση αρτοσκευασμάτων και αμυλούχων τροφίμων, όπως το ψωμί, τα κράκερ, οι φρυγανιές, τα κριτσίνια και τα παξιμάδια.

Η επιλογή των θαλασσινών

Τρόφιμα, όπως ο χαλβάς, οι ξηροί καρποί και το ταχίνι, λόγω του αυξημένου θερμιδικού τους περιεχομένου από τα λιπαρά που περιέχουν, θα πρέπει να  καταναλώνονται με σύνεση, ιδιαίτερα από υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα αλλά και από όσους έχουν θέσει ως στόχο την απώλεια βάρους.

Τα θαλασσινά αποτελούν μία εξαιρετική διατροφική επιλογή κατά τη διάρκεια της νηστείας, καθώς περιέχουν βιταμίνη Β12 και σίδηρο, συστατικά τα οποία δεν καλύπτονται πλήρως από τα άλλα νηστίσιμα τρόφιμα.

Αντίθετα με ότι λεγόταν παλαιότερα, τα θαλασσινά δεν φαίνεται να αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης, όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, παρότι έχουν πράγματι αρκετή χοληστερόλη. Αυτό οφείλεται στη χαμηλή τους περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος, σε αντίθεση με το κόκκινο κρέας το οποίο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος και ταυτόχρονα σε χοληστερόλη. Με δεδομένο ότι το νηστίσιμο διαιτολόγιο δεν παρέχει επαρκή ποσότητα ορισμένων θρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, ασβέστιο, σίδηρος και κάποιες βιταμίνες), υπάρχουν κάποιες ομάδες του πληθυσμού που θα πρέπει να νηστεύουν μόνο για περιορισμένα χρονικά διαστήματα και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού τους. Σε αυτές περιλαμβάνονται τα μικρά παιδιά, οι έφηβοι, οι εγκυμονούσες, οι υπερήλικες, άτομα με οστεοπόρωση και όσοι έχουν διαγνωσμένη σιδηροπενική αναιμία.

Εγκράτεια στο τραπέζι της Ανάστασης και επιστροφή σε αυστηρό διαιτολόγιο

ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ του Πάσχα περιλαμβάνουν, στην πράξη, δύο έως τέσσερα μεγάλα γεύματα, τα οποία είναι αρκετά για να ανεβάσουν τη ζυγαριά κατά 2 έως 3 κιλά. Όλα αυτά, σε περίπτωση που δεν βάλουμε όρια στην κατανάλωση φαγητού. Σύμφωνα με την κ. Ελευθερίου, αυτό που συστήνεται είναι αμέσως μετά το Πάσχα να επιστρέψουμε άμεσα στις πρότερες διατροφικές μας συνήθειες, αποφεύγοντας ζωικά προϊόντα.

Για παράδειγμα, συστήνεται να αποφύγουμε να φάμε για δύο έως τρεις συνεχόμενες ημέρες κρέας και γλυκά που θα έχουν μείνει από το πασχαλινό τραπέζι. Καλό είναι, αμέσως μετά τις εορτές του Πάσχα να συμπεριλάβουμε στο διαιτολόγιο μας περισσότερα λαχανικά, σερβιρισμένα με περιορισμένο ελαιόλαδο, ψάρια, ημίπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα και αρκετά φρούτα.

Με αυτό τον τρόπο θα απαλλαχτούμε γρηγορότερα από τα κιλά που πιθανόν να πήραμε αλλά και θα αποτοξινωθούμε από τα βαριά λιπαρά εορταστικά γεύματα.

Επειδή η πρόληψη είναι πάντα προτιμότερη της θεραπεία, στο τραπέζι της Ανάσταση καλό είναι να αποφύγουμε τις διατροφικές υπερβολές και να περιοριστούμε στην κατανάλωση της παραδοσιακής σούπας ή ενός πασχαλινού αβγού και αρκετής σαλάτας.

Η μαγειρίτσα (ή οποιαδήποτε άλλη σούπα όπως η κοτόσουπα ή το φρικασέ που συνηθίζουν αρκετοί), ως παραδοσιακό πιάτο για την Ανάσταση, αποτελεί το ενδιάμεσο διατροφικό στάδιο ανάμεσα στη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας και στον οβελία του Πάσχα.

Συνήθως περιλαμβάνει κάποιο προϊόν ζωικής προέλευσης (εντόσθια και συκωταριά), αρκετά λαχανικά, ρύζι, αβγά, μυρωδικά και φυσικά ελαιόλαδο.

Μία μερίδα μαγειρίτσας παρέχει στον οργανισμό 400 έως 600 θερμίδες, και αρκετή χοληστερόλη ανάλογα τον τρόπο μαγειρέματος.

Τα άτομα με προδιάθεση

Η χρήση μόνο των ασπραδιών και η αποφυγή του κρόκου κατά την παρασκευή της θα οδηγήσει σε μείωση της χοληστερόλης που περιέχει.

Ωστόσο, συστήνεται η κατανάλωση της να γίνεται με σύνεση και να αποφευχθούν τα ορεκτικά στο τραπέζι της Ανάστασης, καθώς ο οργανισμός χρειάζεται ένα γεύμα σχετικά ελαφρύ ώστε να προσαρμοστεί στην κατανάλωση του κρέατος και των προϊόντων του, μετά από τη βραχεία ή μακρά αποχή από τα ζωικά προϊόντα που έχει μεσολαβήσει τις προηγούμενες ημέρες της νηστείας.

Το βράδυ του Σαββάτου αποφύγετε τα βαριά γλυκά καθώς καθιστούν το γεύμα περισσότερο δύσπεπτο και βαρύ για το στομάχι. Αν δεν μπορέσουμε να συγκρατηθούμε, πως μπορούμε να αποφύγουμε τη δυσπεψία και τα προβλήματα υγείας που ακολουθούν τα εορταστικά γεύματα;

Η κ. Σοφία Ελευθερίου εξηγεί: Άτομα με προδιάθεση και προβλήματα στομάχου, όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, το γαστρικό έλκος και η γαστρίτιδα, είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσουν μία κρίση εμφάνισης των συμπτωμάτων τους, μεταξύ των οποίων βάρος στο στομάχι, πόνος και καούρες μετά από βαριά και λιπαρά γεύματα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε άτομα με ιστορικό χολολιθίασης, καθώς η κατανάλωση λιπαρών γευμάτων επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργία της χολής.

Επιπλέον, διαβητικοί ασθενείς συχνά βλέπουν τα επίπεδα του σακχάρου τους να εκτοξεύονται μετά από τα εορταστικά γεύματα, ενώ δεν είναι σπάνιες και οι περιπτώσεις εκδήλωσης κρίσεων ουρικής αρθρίτιδας, εξαιτίας των διατροφικών υπερβολών από άτομα με υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος και γενετική προδιάθεση.

Πριν φτάσει η ώρα του γεύματος μας, ας έχουμε κάνει έναν καλό προγραμματισμό όλων όσων πρόκειται να καταναλώσουμε, ώστε να λειτουργήσουμε συνειδητά κατά τη διάρκεια του εορταστικού γεύματος. Για παράδειγμα μπορούμε να κάνουμε έναν προσχεδιασμό του τι ακριβώς θα περιλαμβάνει το γεύμα μας, ώστε να επιλέξουμε αυτά που μας αρέσουν περισσότερο και να προσπαθήσουμε να είμαστε περισσότερο εγκρατείς σε αυτά που μας αρέσουν λιγότερο. Επιπλέον, θα πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι εάν έχουμε σκοπό να καταναλώσουμε κάποιο ακόμη ορεκτικό που καθυστερεί να ψηθεί ή και κάποιο γλυκό, θα πρέπει να έχουμε αφήσει «λίγο κενό χώρο» στο στομάχι μας γι’ αυτό. Σε αντίθετη περίπτωση, καταναλώνοντας το είναι δυνατόν να ξεπεράσουμε τα όρια αντοχής του στομάχου μας, με αποτέλεσμα έντονα δυσπεπτικά προβλήματα.

ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ