ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ και ΑΙΓΑΙΟ

Παρακάτω υπάρχουν δύο ενδιαφέροντα και αλληλοσυμπληρούμενα άρθρα - που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα "ΠΑΡΟΝ" - των Περικλή Νεάρχου και Κων/νου Τσάκαλου τα οποία αναφέρονται στην σημερινή περίπλοκη κατάσταση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας εξ αιτίας των διεκδικήσεων που φαίνεται να προβάλει η Τουρκία στο Αιγαίο.Νομίζω ότι αξίζει να τα διαβάσετε για να είστε πληρέστερα ενημερωμένοι για το θέμα αυτό

Η Άγκυρα καραδοκεί στο Αιγαίο

Γράφει ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ Πρέσβυς ε.τ.

Προετοιμάζει νέα κρίση Ιμίων η Άγκυρα στο Αιγαίο; Εκτιμά ότι η οικονομική κρίση, στην οποία είναι βυθισμένη η Ελλάδα, είναι μια ευκαιρία για να κάνει ένα μεγαλύτερο βήμα στην αμφισβήτηση του καθεστώτος του Αιγαίου, με όχημα τη γνωστή θεωρία των «γκρίζων ζωνών» και την έρευνα και διάσωση; Ορισμένες ενδείξεις είναι, δυστυχώς, πολύ εύγλωττες και καθιστούν σαφές ότι η Άγκυρα καραδοκεί κυριολεκτικά για να επιχειρήσει ένα νέο τετελεσμένο γεγονός, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής σταδιακού ροκανίσματος του υπάρχοντος status quo.

Υπήρξε προσφάτως η απροσχημάτιστη προβολή του ισχυρισμού ότι η Ελλάδα «κατέχει» δήθεν 17 νησίδες που είναι «απροσδιόριστης ιδιοκτησίας» και οι οποίες αποτελούν, κατά την Άγκυρα, θέμα για συζήτηση και διαπραγμάτευση με την Ελλάδα. Εκτός από τις προβαλλόμενες 17 νησίδες, επισείεται και άλλος πολύ μεγαλύτερος κατάλογος. Οι Τουρκικές διεκδικήσεις φτάνουν μέχρι τα παράλια της Κρήτης.

Λίγες μέρες πριν, τα Τουρκικά δικαστήρια αθώωσαν τους κατηγορουμένους για την υπόθεση «Εργένεκον». Υπήρξαν μάλιστα δηλώσεις, ένθεν και ένθεν, ότι «όλοι κάναμε λάθη σ’ αυτή την υπόθεση». Υπενθυμίζεται ότι η παρακρατική οργάνωση «Εργένεκον» είχε καταγγελθεί από τον σημερινό Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν ότι ήταν πίσω από συνωμοσία για την ανατροπή της κυβερνήσεως, το 2003, με τη βοήθεια των σχεδίων «Βαριοπούλα» και «Suga». Τα δύο αυτά σχέδια προέβλεπαν αντιστοίχως Τουρκική επίθεση στον Έβρο και κατάληψη της Ικαρίας και ενδεχομένως της Σάμου.

Η πρόκληση συγκρούσεως και εθνικής κρίσεως με την Ελλάδα θα έδινε το πρόσχημα για την επέμβαση του Στρατού και την ανατροπή της κυβερνήσεως. Ο Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποίησε τις αποκαλύψεις για να εκκαθαρίσει τον Στρατό από αντιτιθέμενους Κεμαλικούς αξιωματικούς και να τον θέσει υπό τον έλεγχό του.

Τι συμβαίνει σήμερα; Ο Ταγίπ Ερντογάν εξακολουθεί να ελέγχει τον Στρατό. Είχε τον χρόνο, από το 2003 μέχρι σήμερα, να γαλβανίσει ιδεολογικά τα στελέχη του με το νέο πνεύμα του Ισλαμισμού, που παρουσιάζεται ως αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου για την προαγωγή της Τουρκίας σε μεγάλη δύναμη. Οι δεινές όμως ήττες τις οποίες υπέστη το Τουρκικό καθεστώς και ιδίως η αποτυχία του να διασφαλίσει ενεργό Αμερικανική υποστήριξη στη Συρία, όπως επίσης η ρήξη με την άλλη υπερδύναμη, τη Ρωσία, ανησυχούν σοβαρά πολλά στελέχη του Τουρκικού Στρατού. Τα τελευταία φοβούνται ότι ο Ερντογάν, παρά τον αναμφισβήτητο ρόλο που έπαιξε στην ταχύρρυθμη οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας και της Τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας, αντιπροσωπεύει σήμερα ένα αμφιλεγόμενο κεφάλαιο, που διαταράσσει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και θέτει σε κίνδυνο την Τουρκία με την πολιτική του απέναντι στη Ρωσία.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, προβάλλοντας ιδίως το θέμα των Κούρδων της Συρίας αλλά και του PKK, καταβάλλει κάθε προσπάθεια να ενισχύσει το εσωτερικό μέτωπο και να παρουσιάσει ως παρωχημένα και άσχετα με το παρόν τον ανταγωνισμό με τους στρατηγούς στο παρελθόν. Ένα άλλο όμως μέτωπο, το οποίο χρησιμοποιείται συστηματικά για την υπόθαλψη της εθνικής ενότητας και ομοψυχίας, είναι οι Τουρκικές διεκδικήσεις κατά της Ελλάδος. Το μέτωπο αυτό φαίνεται μάλιστα στη σημερινή συγκυρία να παρουσιάζει πλεονεκτήματα και ευκαιρίες.

Η οικονομική αποδυνάμωση της Ελλάδος και ο εγκλωβισμός της σε μια παρατεταμένη κρίση, που φαίνεται ακόμη χωρίς διέξοδο και η οποία επηρεάζει δραματικά την αμυντική της ετοιμότητα, αξιολογείται ως μεγάλη ευκαιρία για την Τουρκία, η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί για μια νέα προώθηση των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο.

Κοντά στην οικονομική κρίση προστίθεται επίσης η κρίση των προσφύγων και λαθρομεταναστών, που έχει αναχθεί από την Άγκυρα σε διπλωματικό και γεωπολιτικό όπλο. Η παρατηρούμενη, προσωρινή νηνεμία στο Αιγαίο είναι απατηλή. Η Άγκυρα εκβιάζει την Ευρώπη να δώσει, στο πλαίσιο της Ευρω-Τουρκικής συμφωνίας, την άρση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους, μέχρι τον Ιούνιο. Σε διαφορετική περίπτωση, απειλεί ότι θα αφήσει πάλι ανεξέλεγκτη τη ροή των προσφύγων και λαθρομεταναστών. Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη την πολιτική των ανοικτών συνόρων της Ευρώπης, όπως αυτή εκφράζεται με τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άσυλο, κατέστησε ομήρους την Ελλάδα και την Ευρώπη και παρουσιάζεται ως ο φύλακας των Ευρωπαϊκών συνόρων, ζητώντας ανταλλάγματα.

Η αντιφατική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενώσεως φαίνεται στο κλείσιμο των συνόρων στα Βαλκάνια, που επικροτείται από τους «28», την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση εμμένει στην Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άσυλο, που επιτάσσει ανοικτά σύνορα για όσους δηλώνουν πρόσφυγες. Η μεγάλη εκλογική νίκη του Κόμματος της Ελευθερίας στην Αυστρία, με 37%, είναι χαρακτηριστική του νέου κλίματος που διαμορφώνεται στην Ευρώπη.

Η Άγκυρα εκμεταλλεύεται επίσης την ανάπτυξη του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για την ανάσχεση δήθεν της λαθρομεταναστεύσεως. Χρησιμοποιεί, συγκεκριμένα, ως νομιμοποιητικό παράγοντα την παρουσία του, εφόσον αυτό δεν αντιδρά στις Τουρκικές παραβιάσεις και παραβάσεις στο Αιγαίο σε βάρος της Ελλάδος. Είναι φανερό ότι η Άγκυρα, με τις προκλητικές παραβιάσεις του Ελληνικού εθνικού χώρου και τις καταχρηστικές ασκήσεις στο κέντρο του Αιγαίου και αλλού, θέλει να κάνει αποδεκτές τις αξιώσεις της για έρευνα και διάσωση σε όλο το Αιγαίο. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν μοχλός ανατροπής του καθεστώτος του, όπως και οι «γκρίζες ζώνες», τελευταία εκδοχή των οποίων είναι οι δήθεν «κατεχόμενες» από την Ελλάδα νησίδες στο Αιγαίο και στο Κρητικό πέλαγος.

Η Ελλάδα έχει ανάγκη από τον μεγαλύτερο δυνατό εθνικό έλεγχο για να αντιμετωπίσει την Τουρκική επιθετικότητα. Αρχίζοντας από τα ευκολότερα, πρέπει άμεσα να επαναφέρει τον εθνικό έλεγχο στα σύνορά της με την Τουρκία, αναστέλλοντας την ανεδαφική Ευρωπαϊκή Οδηγία για το Άσυλο, τις συνέπειες της οποίας οι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεν αναλαμβάνουν.

Κατά δεύτερο λόγο, πρέπει να παραπέμψει στις καλένδες οποιαδήποτε ιδέα και συνταγή για νέες περικοπές στην άμυνα. Αντιθέτως, επιβάλλεται η αναζήτηση τρόπων για την επείγουσα ενίσχυσή της σε κρίσιμους τομείς. Κατά τρίτο λόγο, είναι ώρα γενναίων αποφάσεων για τη διέξοδο από την οικονομική κρίση. Η συνέχιση μιας κατεδαφιστικής πολιτικής λιτότητας δεν έχει κανένα νόημα για τον Ελληνικό λαό. Γι’ αυτούς όμως που επιδιώκουν τον πλήρη οικονομικό και γεωπολιτικό έλεγχο της χώρας μπορεί να έχει, αλλά δεν πρέπει να ενδώσει σ’ αυτό ο Ελληνικός λαός.

 

Με την πλάτη στον τοίχο η Ελλάδα και στο Αιγαίο

Σταδιακή αποσάθρωση του status quo στο Αιγαίο επιβάλλει η Άγκυρα

Γράφει ο Κων/νος Τσάκαλος

Σε μια πρωτοφανή δοκιμασία των ορίων αντοχής και ανοχής της υποβάλλει την Ελλάδα η Τουρκία, καθώς στην ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή στην οποία βρίσκεται η χώρα μας κλιμακώνονται με πρωτοφανή τρόπο οι προκλήσεις στο Αιγαίο.

Σε μια στιγμή που η Αθήνα είναι απορροφημένη από την άσχημη τροπή που έχει πάρει η διαπραγμάτευση με τους δανειστές, που τα αποθεματικά εξαντλούνται και μαζί με αυτά αποδυναμώνεται η αποτρεπτική ισχύς της χώρας, λόγω και έλλειψης πόρων, ενώ την ίδια περίοδο εξαρτάται απολύτως από τις διαθέσεις της Άγκυρας προκειμένου να μην κατακλυσθεί η χώρα από δεκάδες χιλιάδες μετανάστες, η Τουρκία επιλέγει την ένταση, με την οποία επιβάλλει στην πράξη την αποσάθρωση του status quo στο Αιγαίο.

Και με συμβολικές κινήσεις μάλιστα επιχειρεί να αποδείξει ότι η αποτρεπτική ισχύς της χώρας μας είναι απολύτως περιορισμένη. Όταν στην επέτειο των Ιμίων ο κ. Καμμένος πέταξε πάνω από τη θαλάσσια περιοχή των βραχονησίδων για να ρίξει στεφάνι στη μνήμη των τριών αξιωματικών του ΠΝ, τουρκικά μαχητικά πέταξαν πάνω από τις ελληνικές βραχονησίδες. Στις Οινούσσες, έπειτα από ένα μπαράζ υπερπτήσεων και ενώ η ηγεσία του ΥΕΘΑ διέτασσε την πλήρη ανάπτυξη της αντιαεροπορικής άμυνας, τουρκικά μαχητικά πέταξαν και πάλι πάνω από το νησί. Τη Μ. Τετάρτη, δε, και ενώ ο Α/ΓΕΕΘΑ, ναύαρχος Αποστολάκης, βρισκόταν στη Ρω, τουρκικά μαχητικά έκαναν υπερπτήση στο ακριτικό νησί…

Με τις κινήσεις αυτές η Τουρκία απλώς θέλει να αποδείξει ότι η δύναμη αποτροπής δεν υφίσταται, εάν δεν συνοδεύεται από τη βούληση και αποφασιστικότητα ακόμη και για χρήση της στρατιωτικής ισχύος για τη διασφάλιση και προστασία της εδαφικής κυριαρχίας και των εθνικών συμφερόντων…

Φυσικά, η απάντηση σε αυτή την κλιμάκωση που επιχειρεί η Τουρκία δεν μπορεί να είναι στρατιωτική, καθώς αυτό τελικά θα οδηγούσε στο να τεθούν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης όλες οι διεκδικήσεις της Τουρκίας.

Όμως απουσιάζει, προς το παρόν, η ουσιαστική προσπάθεια διπλωματικής διαχείρισης της κρίσης από το υπουργείο Εξωτερικών, που περιορίζεται στα τυπικά διαβήματα, καθώς ο κ. Κοτζιάς δείχνει απρόθυμος να μπερδευτεί στα πόδια του κ. Τσίπρα και του Π. Καμμένου, που χειρίζονται τα ελληνοτουρκικά, ενώ η ίδια στάση τηρείται και από το Μέγαρο Μαξίμου. Είναι ενδεικτικό ότι αν και στη Σμύρνη οι δύο πρωθυπουργοί, Αλ. Τσίπρας και Αχμ. Νταβούτογλου, μίλησαν με τόσο θερμά λόγια για τις διμερείς σχέσεις, παρά την πρωτοφανή κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων, δεν έχει επιδιωχθεί να υπάρξει έστω και τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο πρωθυπουργών, ώστε να σταματήσει αυτό το επικίνδυνο παιγνίδι με τη φωτιά στο Αιγαίο.

Ιδιαίτερα απογοητευτικό όμως ήταν και το γεγονός ότι παρά τη φιλότιμη προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να τεθεί -έστω και για τυπικούς λόγους- το θέμα της τουρκικής στάσης στο Αιγαίο αλλά και ο παραδεκτός τρόπος με τον οποίο επεχείρησε να περάσει τις διεκδικήσεις της μέσα από τη νατοϊκή θαλάσσια επιχείρηση για τους πρόσφυγες, ο πρωθυπουργός απέφυγε στις δημόσιες δηλώσεις του, μετά τη συνάντηση με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ, οποιαδήποτε αναφορά. Ο κ. Στόλτενμπεργκ όμως, στις συνεντεύξεις του στη «Χουριέτ» και στην «Καθημερινή», διέλυσε τις όποιες ψευδαισθήσεις υπήρχαν στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς ο γ.γ. του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι η Συμμαχία δεν παίρνει θέση στα θέματα του Αιγαίου και στις ευαισθησίες που έχουν τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία.

Με τη δήλωσή του αυτή ουσιαστικά νομιμοποιεί όλο το πακέτο των τουρκικών διεκδικήσεων, δηλαδή την απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών», την απαίτηση για επέκταση του τουρκικού χώρου ευθύνης για έρευνα και διάσωση μέχρι το μέσο του Αιγαίου, τη μείωση του εύρους του ελληνικού εναερίου χώρου από τα δέκα ν.μ. στα έξι ν.μ.

Εξάλλου, η πρώτη ψυχρολουσία για την Αθήνα είχε έρθει όταν, παρά τις προειδοποιήσεις που υπήρχαν, συναίνεσε στη νατοϊκή επιχείρηση στο Αιγαίο, χωρίς σαφώς προκαθορισμένο πλαίσιο, με αποτέλεσμα οι διεκδικήσεις της Τουρκίας να γίνουν αποδεκτές στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, λόγω του βέτο που άσκησε η Τουρκία στον σχεδιασμό της επιχείρησης. Και αυτό η ελληνική πλευρά το αποδέχτηκε στην πράξη, παρά τα έγγραφα και τις επίσημες διαμαρτυρίες, καθώς ούτε ένα νατοϊκό σκάφος δεν ελλιμενίστηκε στα ελληνικά νησιά, τα ελικόπτερα των νατοϊκών σκαφών δεν πέταξαν στον ελληνικό εναέριο χώρο των δέκα μιλίων, ενώ εμποδίστηκε η ανάπτυξη της δύναμης στο Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο, ώστε και το Καστελλόριζο να αποκλεισθεί από την επιχείρηση και άλλες «ευαίσθητες» περιοχές, όπως εκείνη των Ιμίων…

Η Τουρκία μάλιστα εκμεταλλεύεται την προφανή ευαισθησία που υπάρχει για το θέμα των προσφύγων και έτσι, μόλις το τελευταίο δεκαήμερο, ανακοίνωσε την πραγματοποίηση δύο ασκήσεων έρευνας και διάσωσης στο κέντρο του Αιγαίου, στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λέσβου, Σκύρου, Ψαρών και Χίου (27-28 Απριλίου και 3-6 Μαΐου)... Η Τουρκία, με τις ΝΟΤΑΜ που εξέδωσε αλλά και με την ανακοίνωση της άσκησης «DENIZ ASLANI-2016», επαναφέρει τη θέση της για ζώνη τουρκικής ευθύνης για έρευνα και διάσωση μέχρι τη γραμμή που διχοτομεί το Αιγαίο και κάνει λόγο για διεθνή ύδατα και εναέριο χώρο του Αιγαίου, ενώ στον σχεδιασμό της άσκησης έχει επικαλυφθεί και ελληνικός εναέριος χώρος…

Στην ανταλλαγή ανακοινώσεων και ΝΟΤΑΜ των αρμοδίων αρχών των δύο χωρών, η Τουρκία επισήμως δήλωσε ότι δεν αναγνωρίζει τον ελληνικό εναέριο χώρο των δέκα ν.μ. και ότι τα τουρκικά αεροσκάφη δεν θα καταθέσουν σχέδια πτήσης, ούτε θα εισέλθουν στον ελληνικό εναέριο χώρο των «έξι ν.μ». Την προηγούμενη εβδομάδα, όμως, η Τουρκία είχε αμφισβητήσει την αρμοδιότητα της Ελλάδας για έρευνα και διάσωση ακόμη και εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, στις βόρειες ακτές της Λέσβου, με αφορμή τη διάσωση μεταναστών που επέβαιναν σε βυθιζόμενη λέμβο.

Στην τουρκική άσκηση θα συμμετέχουν δυνάμεις του Στρατού, του Ναυτικού, της Αεροπορίας και της Ακτοφυλακής και έχουν προσκληθεί για να παρακολουθήσουν την τελική φάση της και ξένοι στρατιωτικοί ακόλουθοι στην Τουρκία αλλά και εκπρόσωποι του Τύπου, που θα επιβιβασθούν από το λιμάνι της Σμύρνης στο σκάφος έρευνας και διάσωσης «TCSG-UMUT»…

ΠΑΡΟΝ