Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΝΕΙ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Η Μόσχα αποδέχθηκε την τουρκική συγνώμη για την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού SU-24 τον περασμένο Νοέμβριο και ο πρόεδρος Β. Πούτιν μετά την επικοινωνία που είχε με τον Τ. Ερντογάν διέταξε την άρση όλων των περιορισμών.

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΓΕΙΩΝΕΙ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

O «πολιορκημένος» σουλτάνος προσπαθεί να κλείσει τα μέτωπα με Ρωσία και Ισραήλ

Αναγκαστική προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα, που διαμορφώνει η κατάρρευση της πολιτικής που επέλεξε να ακολουθήσει η Τουρκία στη συριακή κρίση, στο Κουρδικό αλλά και στο θέμα του ISIS, επιχειρεί ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, κάνοντας το πρώτο βήμα για να κλείσουν τα μέτωπα με τη Μόσχα και το Τελ Αβίβ.

Η νέα αιματηρή επίθεση στο αεροδρόμιο Κεμάλ Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης, το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Τουρκίας και ένα από τα πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια του κόσμου, δείχνει πόσο ευάλωτη είναι η Τουρκία στην ισλαμική τρομοκρατία, καθώς τα «κανάλια» που χρησιμοποιήθηκαν πριν από μερικά χρόνια με την ανοχή της κυβέρνησης για την ενίσχυση της ισλαμικής αντιπολίτευσης στη Συρία διέβρωσαν την τουρκική κοινωνία και ρίζωσαν σ' αυτήν, αποτελώντας πλέον μια διαρκή ασύμμετρη απειλή για την ίδια τη χώρα.

Ο συνεχιζόμενος ανοιχτός πόλεμος που έχει εξαπολύσει το καθεστώς Ερντογάν εναντίον του PΚΚ στη νοτιοανατολική Τουρκία έχει θύματα κυρίως αμάχους, οι οποίοι έτσι ριζοσπαστικοποιούνται τροφοδοτώντας ακραίες εξτρεμιστικές κουρδικές οργανώσεις που έχουν πλέον υιοθετήσει τη δολοφονική τακτική των βομβιστών αυτοκτονίας.

Στη Συρία η Τουρκία μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού κι ενώ η Ρωσία συνεργάζεται πλήρως με τις ΗΠΑ, έχει βρεθεί ουσιαστικά εκτός παιχνιδιού, βλέποντας τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον να στηρίζουν τους Κούρδους του PYD που είναι το «αδελφό» κόμμα του PΚΚ, και να αναζωπυρώνονται και πάλι οι ιδέες για «ανεξάρτητο Κουρδιστάν».

Σε αυτό το διάτρητο περιβάλλον ασφαλείας, η Τουρκία αντιμετωπίζει μια δραματική επιδείνωση στα μεγέθη της σημαντικότερης ίσως βιομηχανίας της, του τουρισμού. Οι συνεχείς επιθέσεις αυτοκτονίας έχουν οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες να στραφούν σε άλλους προορισμούς (με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Κροατία, την Ισπανία κ.ά. να παίρνουν τη μερίδα του λέοντος), ενώ μετά την εγκατάλειψη της Τουρκίας από τους Ισραηλινούς τουρίστες (σχεδόν μηδενίστηκε ο αριθμός τους από τους 500.000 που επισκέπτονταν την Τουρκία προ κρίσης) το τελειωτικό χτύπημα είχε έρθει με το εμπάργκο που είχε επιβάλει η Ρωσία στην πώληση τουριστικών πακέτων για την Τουρκία. Με τα μεγάλα θέρετρα όπως η Αττάλεια να μένουν άδεια (90% έφτασε η πτώση των κρατήσεων από Ρώσους), ο Ερντογάν είχε να αντιμετωπίσει πλέον και σοβαρή οικονομική κρίση...

 Οι διαδοχικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε τουρκικό έδαφος έχουν πλήξει τον τουρισμό της χώρας, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες να στρέφονται σε άλλους προορισμούς.

Πιέσεις από Ουάσιγκτον

Αλλά και σε στρατηγικό επίπεδο η Τουρκία δεν ήταν σε θέση να συνεχίσει επί μακρόν να επιβιώνει στην απομόνωση στην οποία την είχαν οδηγήσει οι ηγεμονικές και αλαζονικές επιλογές του Ταγίπ Ερντογάν. Σε μια τόσο δύσκολη στιγμή, η Τουρκία βρέθηκε αποκομμένη από τις δύο μεγάλες δυνάμεις στα βόρεια και νότια σύνορά της. Η έλλειψη συνεργασίας με το Ισραήλ, σε επίπεδο τουλάχιστον ανταλλαγής πληροφοριών, επιτήρησης και παρακολούθησης, αποδυνάμωσαν την αποτρεπτική και αμυντική ικανότητα της Τουρκίας και περιόρισαν τη δυνατότητά της να παρέμβει στις εξελίξεις στη Συρία, αλλά και να αντιμετωπίσει απειλές ασφαλείας, είτε αυτές αφορούν το PΚΚ είτε το ISIS.

Σε ό,τι αφορά την κρίση με τη Ρωσία, ο Ερντογάν βρέθηκε εκτός παιχνιδιού στη Συρία, ενώ στη Μαύρη Θάλασσα είχε να αντιμετωπίσει μια όλο και πιο σκληρή και απαιτητική Ρωσία...

Με το Ισραήλ, όπου ο Νετανιάχου δεχόταν ισχυρές πιέσεις από την Ουάσιγκτον για αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία, καθώς για τους Αμερικανούς ήταν μείζονος σημασίας η αποκατάσταση του τόξου ασφαλείας στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο με πυλώνες δύο από τους ισχυρότερους συμμάχους των ΗΠΑ, είχε ήδη από διετίας καταλήξει στους όρους της συμφωνίας με την Τουρκία, αλλά απέμενε ο ορισμός της έννοιας «άρση του αποκλεισμού» για τη Γάζα.

Για το Ισραήλ αποτελεί μείζον θέμα ασφαλείας να μην επιτραπεί ο ανεξέλεγκτος ανεφοδιασμός της Χαμάς στη Γάζα, αλλά για τον Ερντογάν αποτελεί θέμα γοήτρου να μπορέσει να ισχυριστεί ότι έσπασε τον αποκλεισμό της Γάζας. Τελικά η Αγκυρα συμβιβάστηκε με τη δυνατότητα που της αναγνωρίστηκε να μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια μέσω ισραηλινού λιμανιού και να κατασκευάζει υποδομές (ηλεκτροδότησης, υδροδότησης) στη Λωρίδα της Γάζας. Οι ισραηλινές αμυντικές βιομηχανίες πάντως δεν έδειξαν να βιάζονται και όπως έγινε γνωστό την Πέμπτη θα απαιτηθεί χρόνος ακόμη για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, ώστε να επαναληφθεί η εξαγωγή εξελιγμένου αμυντικού υλικού στην Τουρκία. Κρίσιμος παράγοντας είναι το φυσικό αέριο.

Η Τουρκία θέλει να ισχυροποιήσει τη θέση της ως κόμβος μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη αλλά και να εξασφαλίσει πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές ενεργείας. Στο Ισραήλ ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα τάσσονται υπέρ της μεταφοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Τουρκία, αν και τόσο ο Μ. Νετανιάχου όσο και οι δομές ασφαλείας της χώρας εκφράζουν σοβαρές ενστάσεις, καθώς ουσιαστικά θα πρόκειται για παράδοση του στρατηγικού όπλου της ενέργειας στις διαθέσεις της εκάστοτε ηγεσίας της Τουρκίας.

Στο παιχνίδι αυτό φυσικά εμπλέκεται και η Κύπρος, καθώς η επιλογή που θα κάνει το Ισραήλ επηρεάζει άμεσα τη Λευκωσία, που για λόγους και οικονομικούς πιθανότατα θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει το Ισραήλ, αφού όμως υπερπηδηθεί ένα μεγάλο εμπόδιο: εάν δεν έχει επιλυθεί το Κυπριακό θα πρέπει να βρεθεί φόρμουλα ώστε να δοθεί η (όχι απαραίτητη νομικά) συναίνεση για την τοποθέτηση του υποθαλάσσιου αγωγού στην ΑΟΖ της Κύπρου, και φυσικά να υπάρξει συμφωνία για τη μεταφορά εάν δεν υπάρξει άλλη λύση του κυπριακού φυσικού αερίου στην Τουρκία, η οποία όμως δεν αναγνωρίζει την Κύπρο και θεωρεί «παράνομη» την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου πριν επιλυθεί το Κυπριακό...

Άρση κυρώσεων

Η Μόσχα αποδέχθηκε τη συγνώμη του Ερντογάν για την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού SU-24 τον περασμένο Νοέμβριο και ο πρόεδρος Β. Πούτιν μετά την επικοινωνία που είχε με τον Τούρκο πρόεδρο διέταξε στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τετάρτη την άρση όλων των περιορισμών που είχαν επιβληθεί σε Ρώσους τουρίστες να κατευθύνονται στην Τουρκία. Επιπλέον ζήτησε να δρομολογηθεί και η άρση των άλλων αντιμέτρων που είχε λάβει η Μόσχα, όπως ήταν το εμπάργκο σε τουρκικά αγροτικά προϊόντα. Οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ισραήλ αποκαθίστανται, αλλά είναι προφανές ότι και στις δύο περιπτώσεις δεν πρόκειται ποτέ να επανέλθουν στο επίπεδο που ήταν πριν, καθώς έχει κλονισθεί βαθιά η εμπιστοσύνη κυρίως προς το πρόσωπο του Ταγίπ Ερντογάν.

Η διαδικασία αποκατάστασης των σχέσεων έχει τα όριά της, που είναι η πραγματική και ειλικρινής εγκατάλειψη από τον Ταγίπ Ερντογάν της ιδεοληπτικής εξωτερικής πολιτικής με νεοοθωμανικά οράματα, αλαζονική συμπεριφορά και αμετροεπείς στόχους για ηγεμονία στη Μέση Ανατολή, στην Κεντρική Ασία και στον μουσουλμανικό κόσμο.

Μόνο υπ' αυτούς τους όρους η προσγείωση στην πραγματικότητα θα ολοκληρωθεί ομαλά για την Τουρκία.

ΤΡΙΜΕΡΗΣ

Ο Νετανιάχου καθησυχάζει Αθήνα και Λευκωσία

Ο Μπεντζαμιν Νετανιάχου προσέφερε καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις σε Λευκωσία και Αθήνα ότι δεν επηρεάζονται οι διμερείς σχέσεις και η τριμερής συνεργασία.

Η Ελλάδα και η Κύπρος ήταν τολμηρές στις σχέσεις με το Ισραήλ και κατόρθωσαν με τη σύμπραξη όλων των κυβερνήσεων (κάτι ιδιαίτερα σπάνιο σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα) να δώσουν συνέχεια και να εμβαθύνουν τις σχέσεις με το Ισραήλ σε οικονομικό, εμπορικό, ενεργειακό, στρατιωτικό, πολιτιστικό τομέα, προσφέροντας στο Ισραήλ και στρατηγικό βάθος σε όλη τη ζώνη από τις ισραηλινές ακτές μέχρι την Κρήτη και τη Ρόδο, όπου σε φιλικό περιβάλλον μπορούν να ασκούνται οι ένοπλες δυνάμεις και η πολεμική αεροπορία του. Ελλάδα και Κύπρος προσφέρουν μια σοβαρή και αξιόπιστη εναλλακτική επιλογή για τη στρατηγική αξιοποίηση του ισραηλινού φυσικού αερίου, διευκολύνοντας συγχρόνως και την επικοινωνία με την Αίγυπτο.

Οι σχέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ δεν είναι πλέον ευκαιριακές, αλλά έχουν έρθει για να μείνουν...

Με τη Ρωσία, οι σχέσεις της Ελλάδας δεν είναι στο επίπεδο που ήταν πριν από το ευρωπαϊκό εμπάργκο ή το φιάσκο με όσους ζητούσαν «προκαταβολές» δισεκατομμυρίων για αγωγό που ακόμη δεν είχε αποφασισθεί η κατασκευή του.

Η Ρωσία γνωρίζει ότι οφείλει να συνεργασθεί με την Τουρκία στο θέμα της Συρίας, ενώ θέλει να διατηρήσει τη μεγάλη εξάρτηση της τουρκικής οικονομίας από το ρωσικό φυσικό αέριο. Οι ρωσοτουρκικές σχέσεις μπαίνουν σε μια περίοδο ευαίσθητων ισορροπιών, και από την Αθήνα απαιτείται εγρήγορση και σοβαρότητα ώστε τουλάχιστον να διατηρηθεί το σχετικά ικανοποιητικό επίπεδο επικοινωνίας με τη Μόσχα και κυρίως να σταθεροποιηθεί η ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας στη ρωσική τουριστική αγορά.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ

http://www.ethnos.gr/diethni/arthro/o_poliorkimenos_soultanos_prospathei_na_kleisei_ta_metopa_me_rosia_kai_israil-64401093/