Αμφίκλεια Τενεκίδου : Η περιήγηση μου στο Ιράν....

 

Η περιήγηση μου στο Ιράν....

Γράφει η Αμφίκλεια Τενεκίδου

Ή του ύψους ή του βάθους. Η χώρα των αντιθέσεων, των απέραντων εκτάσεων, των εντάσεων, των άκρων και των ανατάσεων.

Η χώρα του πνευματικού-θρησκευτικού και μυστικιστικού πάθους, της πυρολατρείας και της λατρείας του ιερού Άλι, που του πήρε το κεφάλι ο χαλίφης της Δαμασκού. Παντού υπάρχουν ταφικά προσκυνήματα, μάρτυρες της πίστης, άγιοι άνθρωποι, σοφοί, ταπεινοί, ένδοξοι. Κατακρεουργημένοι από τους αλλόδοξους, κυνηγημένοι από τις σουνιτικές εξουσίες. Αλλά κι αλησμόνητοι ποιητές, που αναπαύονται εν ειρήνη, μεγάλοι δάσκαλοι που γνώριζαν το Κοράνι απέξω, σεΐχηδες –αρχηγοί σουφικών ταγμάτων– που προήγαγαν τις επιστήμες, την αστρονομία, την ιατρική. Συγγενείς των Δώδεκα Ιμάμηδων, απόγονοι της οικογένειας του Άλι και των αδικοχαμένων γιών του. Παντού υπάρχουν ζωγραφιές κάποιου από τα πρόσωπα της ιερής και πυρακτωμένης Τριανδρίας. Πάνω από όλες τις εισόδους, μέσα σε κάθε τέμενος, σε κάθε προσκύνημα, σε κάθε σπίτι, σε κάθε μικρομάγαζο.

Η εικονολατρεία επεκτείνεται σε φτηνά χαλιά, σε πανό, σε χαλκομανίες, σε αυτοκόλλητα για τα παράθυρα ή για το ψυγείο. Εδώ οι άνθρωποι ζούνε με τους καθαγιασμένους ήρωες, διαλέγονται καθημερινά με τους εκατοντάδες χιλιάδες αγίους. Τους τιμούν και προσεύχονται σε αυτούς. Τους λένε τα βάσανά τους. Ιδίως οι γυναίκες, αυτές οι παλλόμενες φυσιογνωμίες που κρύβουν την εκρηκτικότητά τους κάτω από τα κατάμαυρα πανιά με τα οποία σκεπάζονται από την κεφαλή μέχρι τα νύχια.

Ή του ύψους ή του βάθους. Μία χώρα με πολίτευμα τη θεοκρατική Ισλαμική Δημοκρατία, όπου δεσπόζουν από το 1979 οι κάθε είδους ακρότητες, απαγορεύσεις, αυθαιρεσίες και βιαιότητες υπό τον μανδύα του ιερού «νόμου». Μια Ισλαμική Δημοκρατία, όμως, η οποία ακολουθεί το Ζωροαστρικό Ημερολόγιο.

Ή του ύψους ή του βάθους. Η χώρα της ενδοχώρας. Ένα τεράστιο οροπέδιο με μέσο υψόμετρο 1.000 με 1.200 μέτρα, που το κρατούν και το περισφίγγουν πανύψηλα βουνά κι αδιαπέραστες οροσειρές. Οι ψηλότερες κορφές ξεπερνούν τα 5.000 μέτρα, με κορύφωση τα 5.671 μέτρα πάνω από την πρωτεύουσα Τεχεράνη. Δύο από τις πιο αφιλόξενες ερήμους της υφηλίου, πετρώδεις και με ελάχιστες οάσεις, καταλαμβάνουν πάνω από το 70% της χώρας. Εκτάσεις εχθρικές, αδιάβατες. Κι όμως τα καραβάνια έπρεπε να τις διαβούν για να συνδέσουν την Κεντρική Ασία με τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, την Ινδία και την Κίνα με τον Πόντο, τη Γεωργία και τη Μαύρη Θάλασσα.

Μία αχανής χώρα, σκληροτράχηλη, άνυδρη, ατελείωτη, σεισμογενής, κι ένας μέγιστος πολιτισμός, προϊστορικός, αρχαίος, μεσαιωνικός, νεότερος. Κοινωνίες μονοθεϊστικές που λάτρεψαν την ποίηση και καλλιέργησαν την κηπευτική, αναδεικνύοντας τους κήπους όλων των ειδών σε ύψιστη έκφραση της ομορφιάς και της ευγένειας, της απόλαυσης και της παραδείσιας ηρεμίας.

Πάντα απειλούμενη από τους ιπποτοξότες λαούς της Ασίας, τους νομάδες που ξεχύνονται μέσα από τις ορεινότατες διαβάσεις και πλακώνουν το οροπέδιο, η Περσία δεν σταμάτησε ποτέ να πολεμάει στα ΒΑ σύνορά της, ενώ μία από τις μόνιμες φιλοδοξίες της ήταν ανέκαθεν να βγει από τα βουνά που την περικλείουν και να επεκταθεί προς τα δυτικά. Να καταλάβει τη Μεσοποταμία και να φτάσει ως τη Μεσόγειο.

Πλούσια χώρα, με εκατομμύρια κατοίκους στα όρια της φτώχιας ή και κάτω από τα όρια. Λιανά αντρικά κορμιά. Περήφανοι άνθρωποι, απομονωμένοι από τον άλλο κόσμο, χαμένοι ανάμεσα στους παρελθόντες χρόνους και τις αχανείς εκτάσεις, τις αχανείς αποστάσεις, τις αχανείς κοσμολογίες.

Ή του ύψους ή του βάθους: αλλού η Τεχεράνη και σε άλλον πλανήτη το υπόλοιπο Ιράν. Μία έντονη εσωτερική σύγκρουση, αλλού υποβόσκουσα κι αλλού ορατή, που αυξάνεται μέρα με τη μέρα και προστίθεται στις διαφορές ανάμεσα στους λαούς και τις εθνότητες, τις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις, τις πολιτικές ιδεολογίες, τις ερμηνείες του ισλαμικού «νόμου», το εκρηκτικό μείγμα της ανθρωπογεωγραφίας.

Facebook/ Tenekidou Amfiklia