Ο νέος γενικός
γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ανάμεσα στον Κύπριο Πρόεδρο
Νίκο Αναστασιάδη και τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί στη Γενεύη,
στο περιθώριο των συζητήσεων για το Κυπριακό. Ο ΟΗΕ μαζί με τη Βρετανία
προσπαθούν να οδηγήσουν το Κυπριακό σε διάσκεψη κορυφής, την ώρα που η Αθήνα
θέλει να αποφύγει την εμπλοκή σε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα.
ΣΕ
ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΜΠΗ ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ
Το
σχέδιο ΟΗΕ και Βρετανίας για «υπέρβαση» στο Κυπριακό
Προσπάθεια διατήρησης της
διαδικασίας και «πάγωμα» του χρόνου ώστε να διασκεδαστούν οι ανησυχίες που
προκαλεί το ενδεχόμενο μιας συνάντησης Κορυφής των Εγγυητριών Δυνάμεων που θα
επωμισθούν το βάρος της υπέρβασης του διαφαινόμενου αδιεξόδου καταβάλλει ο
ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ για το Κυπριακό Ε. Αϊντα, με τη στήριξη των Βρετανών.
Μετά την αδυναμία
επίτευξης ουσιαστικής προόδου στη Γενεύη σε ό,τι αφορά τα ουσιώδη κεφάλαια του
Κυπριακού, οι ομάδες τεχνοκρατών που συνεδρίασαν την Τετάρτη στο Μον Πελεράν
για τα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων, απλώς διατύπωσαν τις γνωστές θέσεις της
κάθε πλευράς, συζήτηση που ολοκληρώθηκε σε λίγες ώρες.
Προκειμένου μάλιστα να μη
χαρακτηρισθεί αδιέξοδη η διαδικασία, παρέμειναν και την Πέμπτη στο Μον Πελεράν
για ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών (brain storming), ολοκληρώνοντας ουσιαστικά τη
δεύτερη φάση της Πενταμερούς Διάσκεψης μία ημέρα πριν από το καθορισμένο.
Στο Μον Πελεράν η ελληνική
και η τουρκική αντιπροσωπεία αποδέχθηκαν αντίστοιχα τους καταλόγους ερωτημάτων
για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις που παρουσίασαν η ελληνοκυπριακή και η
τουρκοκυπριακή πλευρά, κείμενα που καλύπτουν όλο το φάσμα της εσωτερικής,
εξωτερικής ασφάλειας, της εγγύησης της εφαρμογής της λύσης κ.ά.
Και
επί της ουσίας
Η ελληνική αντιπροσωπεία
με επικεφαλής τον γ.γ. του ΥΠΕΞ πρέσβη Δ. Παρασκευόπουλο είχε εκφράσει
ετοιμότητα για συζήτηση και επί της ουσίας των ερωτημάτων που τίθενται ώστε να
διευκολυνθεί και να προχωρήσει η διαδικασία.
Σύμφωνα με καλά
ενημερωμένη πηγή, η τουρκική αντιπροσωπεία, η οποία είχε δεχθεί από το απόγευμα
της Τετάρτης και τη συνδρομή του αναπληρωτή πρωθυπουργού της Τουρκίας Τ.
Τουρκές, ο οποίος είναι αρμόδιος για το Κυπριακό, απέρριψε αυτή την πρόταση...
Αυτό που καταγράφηκε
πάντως στη διάρκεια της συζήτησης είναι η προσπάθεια της τουρκικής πλευράς να
προβάλει και στη συζήτηση για τα θέματα Ασφάλειας το θέμα της υιοθέτησης των
τεσσάρων ελευθεριών για τους Τούρκους πολίτες μετά τη λύση, κάτι που είχε
προκαλέσει εντύπωση όταν ακούσθηκε και πάλι από τον Μ. Τσαβούσογλου στην
Πενταμερή Διάσκεψη της 12ης Ιανουαρίου.
Οι τέσσερις ελευθερίες
ισχύουν για τους Ευρωπαίους πολίτες σε όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ και αφορούν
την ελεύθερη διακίνηση προσώπων, την ελεύθερη διακίνηση αγαθών, την ελεύθερη
εγκατάσταση προσώπων και εταιρειών και την ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων. Η Τουρκία εκβιαστικά απαιτεί στο Σχέδιο
Λύσης είτε να αναχθούν (από την πίσω πόρτα) σε ισότιμους των πολιτών της ΕΕ οι
Τούρκοι πολίτες (κάτι που θα έχει συνέπειες και πέραν των κυπριακών συνόρων και
θα προκαλέσει σοβαρότατα νομικά προβλήματα) είτε αναστολή του δικαιώματος των
Ελλήνων πολιτών στις τέσσερις ελευθερίες σε μια χώρα της ΕΕ, την Κύπρο.
Θέμα
ελέγχου
Η
επιμονή αυτή της τουρκικής πλευράς ερμηνεύεται ως μία ακόμη προσπάθεια για να
διασφαλίσει τρόπους ελέγχου του νησιού, καθώς θα υπάρξει νέο κύμα «εποικισμού»
στο νησί με Τούρκους πολίτες, που θα εγκαθίστανται ακόμη και στο ελληνοκυπριακό
συνιστών κράτος επενδύοντας και ελέγχοντας έτσι μεθοδευμένα και σταδιακά και
ζωτικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, οι
δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων όπως αυτές του πρωθυπουργού Γιλντιρίμ, που δήλωσε
ότι δεν πρόκειται να δεχθεί η Τουρκία κατάργηση των Εγγυήσεων, αλλά και εκείνες
του στενού συμβούλου του Ερντογάν, δημοσιογράφου Γιγίτ Μπουλούτ, που προκλητικά
κάλεσε όποιον θέλει να πάρει την Κύπρο, να «χύσει αίμα, όπως έχυσαν το αίμα
τους οι ήρωες της Τουρκίας για την Κύπρο», δεν βοηθούν τη διαδικασία.
Η άρνηση της τουρκικής
πλευράς για ουσιαστικό διάλογο στα θέματα Ασφάλειας - Εγγυήσεων, φαίνεται ότι
εντάσσεται στο πλαίσιο της διαδικαστικής πλατφόρμας που έχει διαμορφώσει ο Ε.
Αϊντα με τη συνδρομή των Βρετανών και προβλέπει ουσιαστικά την εμπλοκή των
ηγετών των εγγυητριών δυνάμεων σε μια Διάσκεψη, στην οποία χωρίς προσχήματα
(περί έλλειψης εξουσιοδότησης η επαρκούς νομιμοποίησης, που επικαλούνται
πιθανόν οι υπουργοί Εξωτερικών) θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις στο ζήτημα της
Ασφάλειας - Εγγυήσεων, γνωρίζοντας ότι από τη στάση τους θα κριθεί και η τύχη
της όλης διαδικασίας.
Το
γεγονός πάντως ότι δεν έχουν διαφανεί περιθώρια προσέγγισης σημαίνει ότι θα
απαιτηθεί αρκετή δουλειά ακόμη και σε επίπεδο τεχνοκρατών, και αποδεικνύεται η
ορθότητα της προσέγγισης του υπ. Εξωτερικών που επέμενε ότι πρέπει η διαδικασία
να είναι open ended. Ομως αυτό κάθε άλλο παρά δείχνει να αποθαρρύνει τον Αϊντα,
που ακριβώς αυτή την αδυναμία της διαδικασίας θέλει να τη μετατρέψει σε όχημα
για τη σύγκληση της Πενταμερούς σε ανώτατο επίπεδο, υποστηρίζοντας ότι μόνο οι
ηγέτες μπορούν να κάνουν την υπέρβαση... Το παράδοξο είναι ότι τη
λογική αυτή του Αϊντα δείχνουν να συμμερίζονται και ορισμένοι παράγοντες τόσο
στην Λευκωσία όσο και στην Αθήνα. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από τη Γενεύη
υπήρχαν συνεχείς διαρροές για τη συμμέτοχή του πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα στη
Διάσκεψη, και παρά το γεγονός ότι δημοσίως η επίσημη θέση ήταν ότι ο
πρωθυπουργός θα συμμετείχε μόνον εάν είχε υπάρξει πρόοδος, ακόμη και λίγες ώρες
πριν από τη σύγκληση της Διάσκεψης υπήρχε διαρροή που επέμενε ότι το
«πρωθυπουργικό αεροσκάφος είναι με αναμμένες μηχανές...».
Στην παρούσα φάση, πάντως,
φαίνεται ότι η στάση της Αθήνας διαμορφώνεται στο πλαίσιο της στρατηγικής που
έχει καταστρωθεί στο ΥΠΕΞ και από τον Ν. Κοτζιά, που κυρίως θέλει να αποφύγει
εκβιαστικά διλήμματα και ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και κυρίως θέλει η
διαπραγμάτευση να οδηγήσει σε βιώσιμη λύση.
Περιθώρια
για νέα «Ζυρίχη/Λονδίνο» δεν υπάρχουν για την Αθήνα και αυτό ακούγεται πολύ
συχνά στις επικοινωνίες μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του Νεοκλασικού της Β.
Σοφίας...
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου