Σινά:
Κρυμμένα κείμενα, χαμένες γλώσσες και η συνταγή του Ιπποκράτη
Γλώσσες χαμένες για αιώνες
έρχονται ξανά στο φως στο μοναστήρι της Αγ. Αικατερίνης του Σινά, χάρη σε νέα
μέθοδο ομάδας επιστημόνων. Η μονή της Αγ. Αικατερίνης βρίσκεται στους πρόποδες
του όρους Σινά και έχει μια από τις παλαιότερες βιβλιοθήκες στον κόσμο, όπου
φυλάσσονται χιλιάδες βιβλία και χειρόγραφα.
Τα χειρόγραφα, είχαν
επικαλυφθεί με άλλα κείμενα από τους μοναχούς που ζούσαν εκεί. Πολλά από τα
αρχικά χειρόγραφα ήταν γραμμένα σε γλώσσες γνωστές στους ερευνητές όπως τα
ελληνικά, τα λατινικά και τα αραβικά, άλλα όμως ήταν γραμμένα σε γλώσσες εξαφανισμένες
εδώ και καιρό. Η τεχνολογία που χρησιμοποιεί η ομάδα των ερευνητών, σύμφωνα με
την Independent, έχει ως στόχο να φέρει στο φως το σβησμένο αρχικό κείμενο των
χειρογράφων.
Τα κείμενα αυτά που
επικαλύφθηκαν με άλλο κείμενο ή εικόνα σε μεταγενέστερη εποχή για να
χρησιμοποιηθούν ξανά ως βάση για τη δημιουργία νεότερων έργων ονομάζονται
παλίμψηστα. Όπως αναφέρει το περιοδικό Atlantic, η άνοδος του Ισλάμ στην
περιοχή τον 7ο αιώνα, είχε ως αποτέλεσμα οι χριστιανικοί τόποι λατρείας να
εξαφανιστούν σταδιακά στο Σινά και η μονή της Αγίας Αικατερίνης να βρεθεί
απομονωμένη. Έτσι, οι μοναχοί, όταν υπήρχε έλλειψη προμηθειών, χρησιμοποιούσαν
παλιές περγαμηνές.
Περίπου 130 παλίμψηστα
βρίσκονται στη μονή της Αγ. Αικατερίνης σύμφωνα με το Early Manuscript Electronic Library που
ηγείται της έρευνας. Για να αποκαλύψουν τα «κρυμμένα» κείμενα των παλίμψηστων
οι ερευνητές φωτογράφισαν επανειλημμένα χιλιάδες σελίδες, φωτίζοντάς τις κάθε
φορά με φως διαφορετικού χρώματος. Χρησιμοποίησαν επίσης μια δεύτερη τεχνική
που συνίσταται στο φωτισμό του παλίμψηστου από πίσω ή υπό οξεία γωνία,
αποδίδοντας έτσι λεπτομέρειες της υφής της περγαμηνής. Εν συνεχεία
χρησιμοποιήθηκε ένας αλγόριθμος υπολογιστή, που προσφέρει στους ερευνητές τη
δυνατότητα να διακρίνουν ποια είναι τα αρχικά κείμενα που έχουν επικαλυφθεί από
μεταγενέστερα.
Από το 2011 οι ερευνητές
έχουν φωτογραφίσει 74 παλίμψηστα, και έχουν αποκαλυφθεί 6.800 σελίδες. Ανάμεσα
στα κείμενα, τα οποία χρονολογούνται από τον 4ο έως το 12ο αιώνα,
συγκαταλέγονται και άγνωστα μέχρι τώρα ελληνικά ποιήματα καθώς επίσης και η
παλαιότερη ιατρική συνταγή που αποδίδεται στον Ιπποκράτη.
Ωστόσο, τα πιο αξιόλογα
ευρήματα είναι τα χειρόγραφα που είχαν γραφτεί σε γλώσσες που δεν
χρησιμοποιούνται εδώ και πολλούς αιώνες. Δύο από τα κείμενα αυτά ήταν γραμμένο
σε καυκασιανή αλβανική γλώσσα, η οποία σήμερα εντοπίζεται μόνο σε επιγραφές,
σύμφωνα με τη Sarah Laskow, από το περιοδικό Atlas Obscura. Τα καυκασιανά
αλβανικά δεν έχουν καμία σχέση από γλωσσολογική άποψη με τα αλβανικά της
σύγχρονης Αλβανίας, καθώς ανήκουν στην οικογένεια των γλωσσών του ΒΑ Καυκάσου.
Η περιοχή της Αλβανίας του Καυκάσου διαφέρει από το σύγχρονο κράτος. Πρόκειται
για ιστορική περιοχή στην ανατολική
Καυκασία, η οποία εκτείνετο στο σημερινό Αζερμπαϊτζάν και εν μέρει στο νότιο
Νταγκεστάν. Τα κείμενα που ήρθαν ξανά στο φως, βοηθούν τους επιστήμονες να εμπλουτίσουν
τις γνώσεις τους πάνω στη γλώσσα και το λεξιλόγιό της.
Άλλα κρυμμένα κείμενα
είχαν γραφτεί στη νεκρή διάλεκτο της χριστιανικής παλαιστινιακής αραμαϊκής,
ενός μείγματος συριακής και ελληνικής, που έπαψε να χρησιμοποιείται το 13ο
αιώνα και ήρθε στο φως ξανά το 18ο αιώνα από τους επιστήμονες. «Ήταν μια
ολόκληρη κοινότητα, με λογοτεχνική, καλλιτεχνική και πνευματική παράδοση.
Σχεδόν όλα αυτά έχουν χαθεί στο σκοτάδι αλλά το πολιτιστικό τους DNA συνεχίζει
να υπάρχει, και χάριν στα παλίμψηστα αναγεννώνται και μας επιτρέπουν να μάθουμε
περισσότερα για τη συνεισφορά τους στη διαμόρφωση της πολιτιστικής μας
ταυτότητας», αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας Michael Phelps.
To πρότζεκτ των Σιναϊτικών
Παλιμψήστων, όπως το ονομάζουν οι ίδιοι οι ερευνητές έχει αποκτήσει ακόμη
μεγαλύτερη σημασία τα τελευταία χρόνια καθώς η παρουσία του Ισλαμικού Κράτους
στην περιοχή του Σινά έχει κάνει τη μονή της Αγ. Αικατερίνης ακόμη πιο
δυσπρόσιτη. Γι' αυτό η ομάδα των ερευνητών ανεβάζει τις εικόνες των παλιμψήστων
σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο, ώστε οι επιστήμονες να μπορούν να μελετήσουν τα
κρυμμένα κείμενα που έχουν έρθει πρόσφατα στο φως.
Περισσότερα στοιχεία
σχετικά με την έρευνα μπορείτε να δείτε πατώντας εδώ : http://sinaipalimpsests.org/technologies
Επιμέλεια: Οδυσσεύς Ν.
Πλάτωνας με πληροφορίες από το smithsonian.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου