Γι
αυτούς που αγαπάμε
Γράφει η Ρίτσα Μασούρα
Τα καλοκαίρια έχουν το
πλεονέκτημα της ξεγνοιασιάς και του έρωτα. Οι άνθρωποι αποκόπτονται από τα
προβλήματα. Τους θέλγει η έξοδος από τη δουλειά, το σπίτι, την πόλη.
Διαγράφουν τους κανόνες,
τα πλαίσια, τον καθωσπρεπισμό των λέξεων, των συμπεριφορών. Ασπάζονται τις πιο
ριζοσπαστικές ιδέες, αυτές που κατακρίνουν καταμεσής του χειμώνα, και προτιμούν
το τυχαίο. Όσοι παριστάνουν τους προγραμματισμένους, στο τέλος νιώθουν σαν να
μην έφυγαν μια μέρα.
Κερδισμένοι βγαίνουν αυτοί
που σκαρφαλώνουν απρογραμμάτιστα στα πλοία, κινούνται από νησάκι σε νησίδα,
παλεύουν με τα συσσωρευμένα θέλω τους κι εκεί στην αμμουδιά στο ηλιοβασίλεμα τα
απελευθερώνουν. Ναι, για λίγο, όσο κρατάει το ηλιοβασίλεμα.
Ακόμη και σήμερα που όλα
κινούνται σαν να τα σκιάζει η φοβέρα, στον περιβάλλοντα χώρο υπερισχύει το φως,
το ελληνικό φως, υπερισχύει το γαλάζιο, το γαλάζιο των ελληνικών θαλασσών, και
ο φορτισμένος Έλληνας, αυτός που από Σεπτέμβρη και μετά θα περιέλθει στο
«πέπρωται» των προγόνων, μπορεί να διεκδικήσει το μερίδιο που του αναλογεί στον
έρωτα ή απλώς στην ανεμελιά.
Μιλώντας για τον έρωτα, ο
Χρήστος Γιανναράς μάς θυμίζει ότι «όλοι διψάμε για ζωή και δεν τη διψάμε με
σκέψεις και με νοήματα. Τη διψάμε με το κορμί και την ψυχή μας. Η ορμή της
ζωής, σπαρμένη μέσα στη φύση μας, αρδεύει κάθε ελάχιστη πτυχή της ύπαρξής μας».
Ναι, ακόμη και για τους αντιδραστικούς, για τους πλέον άχρωμους και άοσμους
φίλους, ο έρωτας -ακόμη και ο καλοκαιρινός, ο δίχως χειμώνα έρωτας- είναι αυτός
που διώχνει από τα χείλη τη γεύση του θανάτου.
Παρ’ όλα αυτά,
κοινωνιολόγοι και φιλόσοφοι εξακολουθούν να αναλύουν τη συναισθηματική
πραγματικότητα του ατόμου, της δίνουν συνέχεια και την ερμηνεύουν μέσα από
διαδοχικές καταστάσεις με την εξής σειρά: έρωτας, γάμος, αγάπη, διαζύγιο,
μοναξιά.
Θυμάμαι δύο βιβλία που
έπεσαν στα χέρια μου προ ετών, βιβλία Γάλλων διανοουμένων. «Η επανάσταση της αγάπης» του Luc Ferry και
«Ο γάμος από έρωτα έχει αποτύχει;» του Πασκάλ Μπρικνέρ. Ο πρώτος αγκαλιάζει την αγάπη σε όλες τις
μορφές της -αγάπη δηλαδή και προς τον πλησίον- ενώ ο Μπρικνέρ ακροβατεί ανάμεσα
στο συναίσθημα και τη λογική, κλίνοντας περισσότερο προς την ανάγκη να
προσφεύγουμε στη λογική. Με άλλα λόγια, η λογική που παραμερίστηκε από την
ευαισθησία σπεύδει τώρα να τη συντρέξει.
Οι ερωτικές ιστορίες
τελειώνουν γενικά άσχημα, λέει το τραγούδι του γαλλικού συγκροτήματος Rita
Mitsouko. Το γεγονός ότι μια σχέση διαλύεται δεν ακυρώνει το μέγεθος και την
ομορφιά της. Η ζωή των δύο δεν είναι μαραθώνιος στον οποίο πρέπει να αντέξουμε
όσο το δυνατόν περισσότερο. Η βραχύτητα δεν είναι έγκλημα, μερικές εφήμερες
συναντήσεις είναι αριστουργήματα περιεκτικότητας, ενώ συμβιώσεις που διαρκούν
μισό αιώνα είναι κόλαση πλήξης. Στην ταινία του σκηνοθέτη Κριστόφ Ονορέ «Τα
τραγούδια της αγάπης», ο Λουί Γκαρέλ λέει: «Αγάπα με λιγότερο, αλλά αγάπα με
για περισσότερο καιρό». Η επιθυμία μας να γεράσουμε μαζί με κάποιον δεν είναι
λιγότερο εύλογη από το να καούμε σε ένα παραλήρημα αισθήσεων.
Μπορούμε να αποζητούμε την
ελευθερία, τον ίλιγγο των μικρών διαλειμμάτων, μπορούμε να φοβόμαστε τη μοναξιά
περισσότερο από την πλήξη. Ο δυτικός άνθρωπος έχει ένα λόγο παραπάνω να νιώθει
μπερδεμένος γύρω από τον ερωτικό του κόσμο: επιδιώκει την ευδαιμονία και τον
έρωτα, τα οποία όμως διαρκώς ξεφεύγουν από τον έλεγχό του.
Από τη δική του σκοπιά, ο
Γάλλος φιλόσοφος Luc Ferry αγγίζει κάτι που μας αναστατώνει διαρκώς, παρότι δεν
τολμάμε να το ομολογήσουμε, παρά μόνο σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις: Είναι η αγάπη
αυτή που δίνει νόημα στην ύπαρξή μας. Είναι η νέα ισχυρή δύναμη που φέρνει
επανάσταση στις θεμελιώδεις αρχές της φιλοσοφίας και της πολιτικής. Ποιος
θέλει, στην Ευρώπη τουλάχιστον, να πεθάνει για τον Θεό, την πατρίδα ή την
επανάσταση; Σχεδόν κανείς. Όμως είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τα πάντα γι’ αυτούς
που αγαπάμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου