MAYDAY Μια σειρα-πηγή πληροφοριών

MAYDAY

Με αφορμή την πτώση των δύο Boeing 737 Max 8  θα ήθελα να σας παρουσιάσω μια τηλεοπτική σειρά που αποκαλύπτει τα γεγονότα που οδήγησαν σε κάποια κρίση ή καταστροφή προβάλλοντας τα αίτιά τους όπως καθορίστηκαν από το επίσημο φορέα διερεύνησης ή από τα μέτρα που προτάθηκαν να αποτρέψουν την επανάληψη παρόμοιου περιστατικού. Τα επεισόδια περιέχουν αναπαραστάσεις, συνεντεύξεις , μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, εικόνες που έχουν δημιουργηθεί από υπολογιστή , εγγραφές φωνής στο πιλοτήριο και επίσημες αναφορές συμβάντων.

Στις 24 Φεβρουάριου 1989, η πτήση 811 της United Airlines πετά πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, όταν μέρος της δεξιάς πλευράς του αεροσκάφους αποσπάται, εκτοξεύοντας 9 άτομα και προκαλώντας εκρηκτική αποσυμπίεση. Η πτήση αργότερα προσγειώνεται «με ασφάλεια» στη Χονολουλού χωρίς περαιτέρω απώλειες ζωής. Όπως προέκυψε από την έρευνα, ένα βραχυκύκλωμα ανάγκασε το άνοιγμα της συγκεκριμένης πόρτας του αεροπλάνου, προκαλώντας αυτήν την τραγική όσο και παράξενη τραγωδία στον αέρα. Η παραπάνω ιστορία έμελλε να γίνει το πρώτο καταστροφικό περιστατικό με το οποίο καταπιάστηκε η εκπομπή «Mayday» του Discovery Channel Canada, στις 10 Σεπτεμβρίου του 2003. Ένας πολύ καλός, αν και μακάβριος, κύκλος ντοκυμαντέρ ξεκινούσε.

Σήμερα η καναδική σειρά ντοκιμαντέρ καναδικής που εκτείνεται σε 17 σεζόν και ερευνά άγνωστες στο ευρύ κοινό καταστροφές στον αέρα, για να αποκαλύψει πώς και γιατί συνέβησαν. Οι πέρα για πέρα αληθινές τραγωδίες που παρακολουθεί το τηλεοπτικό κοινό στο «Mayday» σοκάρουν, σε σημείο που δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ότι δεν γνώριζες πως κάτι τέτοιο είχε συμβεί, μέχρι να δεις το συγκεκριμένο επεισόδιο. Για πολλούς τηλεθεατές αποτελεί εκπομπή «γροθιά στο στομάχι», αλλά κατά γενική ομολογία όσοι την παρακολούθησαν αποτέλεσαν ένα πιστό, εάν όχι φανατικό, τηλεοπτικό κοινό. To «Mayday» ή «Air Emergency» ή «Air Crash Investigation» -o τίτλος αλλάζει ανάλογα με τη χώρα και το κανάλι προβολής του- έχει προβληθεί στα εθνικά δίκτυα 144 χωρών, από την Αυστραλία και τη Νότιο Αφρική, μέχρι τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα. Μεταξύ των αεροπορικών δυστυχημάτων που έχουν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας για το «Mayday», ήταν και η μοιραία πτήση 522 της κυπριακής Helios Airways.

Γλαφυρές περίγραφες

To «Mayday» παρακολουθεί τους επιβάτες κατά τη διάρκεια των πτήσεων, αναδημιουργώντας την ένταση, την πίεση στο πιλοτήριο και την καμπίνα. Τα επεισόδια του ντοκιμαντέρ στηρίζονται σε επιδέξια επεξεργασμένες δραματικές αναπαραστάσεις, βασισμένες στα όργανα καταγραφής φωνής των πιλοτηρίων, στις πληροφορίες στοιχείων πτήσης και τις εκθέσεις των ατυχημάτων. Αποσπάσματα από τις ειδήσεις και τις εφημερίδες της εποχής, συνεντεύξεις με τους βασικούς μάρτυρες και τους επιζώντες, ηλεκτρονική γραφίστικη χρησιμοποιούνται επίσης για να ρίξουν φως σε κάθε πτήση. Αλλά και ζωντανές καταγραφές -όπου υπήρξε τέτοιο υλικό- από τον πανικό που επικράτησε τόσο στο πιλοτήριο ή στις γέφυρες των πλοίων, όσο και στη στεριά από τις υπηρεσίες ασφαλείας, ώστε να τεκμηριωθούν με τον πιο αξιόπιστο τρόπο οι πραγματικές αιτίες. Παράλληλα, δίνονται συμβουλές και οδηγίες για την καλύτερη δυνατή διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.

Δεν είναι καθόλου υπερβολή να πει κανείς πως η ομάδα του «Mayday» κάνει τη δουλειά που θα έπρεπε να κάνουν κάθε φορά οι αρμόδιες Αρχές που αναλαμβάνουν να ερευνήσουν το τι πήγε στραβά και το ποιος έφταιξε τελικά. Ο βαθμός της ανάλυσης και της διερεύνησης των αιτίων που οδηγούν κάθε φορά στο μοιραίο αληθινό περιστατικό είναι υποδειγματικός.

To «Mayday» ακολουθεί επίσης με δραματοποιημένο τρόπο τους επιζώντες, τα μέλη των οικογενειών των θυμάτων και τους ιδιωτικούς αστυνομικούς κατά τη συλλογή στοιχείων, στην προσπάθεια τους να βρουν τις πραγματικές αιτίες κάθε συντριβής. Κάθε επεισόδιο εξετάζει σε βάθος κάθε ιδιαίτερη πτυχή της εναέριας ασφάλειας: φωτιές στην καμπίνα του σκάφους, τα αυτοματοποιημένα συστήματα πτήσης, τη διαχείριση πιλοτηρίων και τα κρυμμένα προβλήματα κατασκευής. Ζητήματα σοβαρά, στα οποία είναι δύσκολο έως και ακατόρθωτο να αποκτήσει γνώση και πρόσβαση ο μέσος τηλεθεατής.

Ναι, είναι συγκλονιστικό θέαμα. Θέλει γερά νεύρα. Την ίδια στιγμή που συνειδητοποιείς πόσο δύσκολα ή τρομακτικά εύκολα μπορεί να πάει κάτι στραβά εν ώρα πτήσης, με καταπληκτική λεπτομέρεια, με τις εξηγήσεις των ειδικών και τις εντυπωσιακές αναπαραστάσεις (GGI), μαθαίνεις τα πάντα για τις ιστορίες που διαμόρφωσαν και διαμορφώνουν το πλαίσιο κανόνων ασφαλείας στην αεροπλοΐα. Αλλά, όπως προαναφέρθηκε, οι αληθινές ιστορίες με τις οποίες καταπιάνεται το «Mayday» δεν είναι μόνο δυστυχήματα. Μέσα στις 17 σεζόν του ντοκιμαντέρ εντοπίζονται και περιστατικά παρ' ολίγον τραγωδίας, στα οποία απετράπη η συντριβή, με τους επιζώντες να μιλούν ύστερα από χρόνια για ό,τι έζησαν στον αέρα, αλλά και όχι μόνο εκεί. Γιατί από ένα σημείο και μετά το ντοκιμαντέρ ρίχνει φως και σε αντίστοιχα ατυχή περιστατικά που συμβαίνουν στη στεριά αλλά και στη θάλασσα. Η πρώτη φορά που είδαμε την αναπαράσταση ενός επίγειου δυστυχήματος στο «Mayday» ήταν τον Νοέμβριο του 2005, στον 3ο κύκλο της σειράς, με αφορμή τον εκτροχιασμό ενός τρένου με 69 βαγόνια στο Σαν Μπερναντί-νο της Καλιφόρνια. Σε ένα άλλο επεισόδιο «Mayday», οι φανατικοί της σειράς ανά τον κόσμο παρακολούθησαν με κομμένη την ανάσα την υπόθεση του «Samina Express» στα ανοιχτά της Πάρου.

Ήδη η σειρά βρίσκεται στον 19ο κύκλο της και 180 επεισόδια έχουν βγει στον αέρα. Αν σας δοθεί η ευκαιρία να δείτε τα επεισόδια αυτά μην τα χάσετε.

Από άρθρο της Μαρ. Αντωνοπούλου στο ΕΘΝΟΣ