ΑΝΔΡΟΣ: Γλυκό πάντρεμα τέχνης και φύσης

ΑΝΔΡΟΣ

Γλυκό πάντρεμα τέχνης και φύσης

Πολιτισμός, αρχοντιά, γραφικά σοκάκια, ευωδιαστοί κήποι. Και μια ανατολή ηλίου που δεν την ξεχνάς ποτέ. Η Άνδρος έχει τον τρόπο να σε ξαφνιάζει και να σε μαγεύει κάθε στιγμή... Ας ταξιδέψουμε

Αρχαιότητα

Παλαιόπολη η αρχαία πρωτεύουσα: Σήμερα είναι γνωστή ως Παλαιόπολη και πρόκειται για την αρχαία πρωτεύουσα της Άνδρου που ήταν κτισμένη σε μια πλαγιά, κάτω από το σημερινό χωριό Παλαιόπολη φτάνοντας έως τη θάλασσα. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που ακόμη συνεχίζονται φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Παλαιόπολης.  

Στρόφιλας: Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού κοντά στον οδικό κόμβο στα Σταυροπέδα και θεωρείται ο μεγαλύτερος οικισμός της Νεότερης Νεολιθικής Εποχής (4000 π.Χ.) που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου! Προσεγγίζεται επίσης με μονοπάτι από τη θέση Σταυροπέδα.

Στις γειτονιές της Χώρας

 

Με ναυτική παράδοση και με έντονα αρχοντική προσωπικότητα, η πόλη της Άνδρου είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές ναυτικές πολιτείες του Αιγαίου.

Εδώ τα αρχοντικά επώνυμων εφοπλιστικών οικογενειών συνυπάρχουν πλάι σε λαϊκές κατοικίες ναυτικών, ενώ τα νεοκλασικά δημόσια κτίρια κτισμένα από δωρεές ευπόρων καραβοκύρηδων δίνουν έναν άλλο μεγαλόπρεπο αέρα στη μικρή πόλη.

Προτείνουμε ν' αφήσετε το όχημα σας στην είσοδο της Χώρας, κοντά στην Καϊρειο Βιβλιοθήκη, όπου υπάρχουν δημόσιοι χώροι στάθμευσης.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσετε τον πεζόδρομο της Αγοράς με τα εμπορικά καταστήματα, τα καφενεία των ναυτικών και τις ταβέρνες. Θα περάσετε την ευρύχωρη πλατεία Γηροκομείου και θα καταλήξετε στην πλατεία Καϊρη. Εδώ θα δείτε τη μαρμάρινη, πυραμοειδούς κατασκευής Κρήνη Καμπάνη με τις τέσσερις βρύσες που σκιάζεται από τον πλάτανο και θεωρείται από τις ομορφότερες κρήνες των Κυκλάδων!

Στη συνέχεια θα περάσετε την Καμάρα και θα κατηφορίστε την οδό Εμπειρίκου που θα σας βγάλει στην πλατεία του Αφανούς Ναύτη η οποία ατενίζει το Ενετικό Κάστρο και το Αιγαίο. Το βενετσιάνικο κάστρο κτίστηκε το 1207 και διατηρούνταν σε αρκετά καλή κατάσταση μέχρι το 1943 όταν το κατέστρεψαν τα γερμανικά στούκας, μετά από ανελέητο βομβαρδισμό!

■ Εκτός από το ενετικό κάστρο και τον φάρο, ισοπεδώθηκαν και τα σπίτια της οικογένειας Εμπειρίκου που βρίσκονταν στη θέση την σημερινής πλατείας. Μετά τον πόλεμο η εφοπλιστική οικογένεια δώρισε τα οικόπεδα στον Δήμο Άνδρου και έτσι δημιουργήθηκε αυτή τη όμορφη πλατεία. 

Από τα πλέον αναγνωρίσιμα σημεία της Χώρας είναι η εκκλησία της Αγίας Θαλασσινής στην τοποθεσία Πλακούρα που βλέπει τον φάρο και το ανοιχτό πέλαγο.

Από την τέχνη στις βουτιές

Στην πλατεία Καϊρη υπάρχει το Αρχαιολογικό Μουσείο ενώ αξίζει επίσης να αναζητήσετε το Λαογραφικό, το Ναυτικό και φυσικά το Ψηφιακό Μουσείο όπου με τη βοήθεια υπερσύγχρονης οπτικοακουστικής τεχνολογίας θα δείτε την Ιστορία της Άνδρου να ζωντανεύει μπροστά σας!

Όλο το καλοκαίρι στο νησί πραγματοποιούνται τόσο στο νέο υπαίθριο θεατράκι όσο και σε διάφορα αλλά σημεία του νησιού σημαντικές εκδηλώσεις για τις οποίες θα ενημερωθείτε από το siteτου δήμου.  

Η Χώρα διαθέτει δύο καλές αμμουδερές παραλίες που είναι το Παραπόρτι (νότια) και το Νειμποριό (βόρεια). Στο Παραπόρτι θα πάτε ακολουθώντας τον δρόμο προς γήπεδο, αλλά και κατηφορίζοντας τα σκαλάκια από την πλατεία Καάϊρη. Στο Νειμποριό, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του δραστήριου Ναυτικού Ομίλου Άνδρου, θα φτάσετε ακολουθώνταδ τον δρόμο για το χωριό Στενιές.

Πηγαίνοντας προς το αρχοντοχώρι Στενιές (3 χλμ. από τη Χώρα), απ' όπου κατάγονται αρκετές οικογένειες εφοπλιστών, πρώτα θα συναντήσετε την ακρογιαλιά Γιάλια ενώ στη συνέχεια ο δρόμος θα σας οδηγήσει στην ακτή Πίσω Γιάλια. Εδώ θα χρειαστεί να περπατήσετε λίγο για να έχετε πρόσβαση στη θάλασσα.

Φύση και ιστορικά μνημεία

Καταρράκτες, τρεχούμενα νερά και πλούσια παρόχθια βλάστηση. Στο χωριό Αποικία που δεσπόζει στη ράχη των καταπράσινων λόφων που υψώνονται στα δυτικά της Χώρας, αναβλύζει η περίφημη πηγή του μεταλλικού νερού «Σάριζα», γνωστή εδώ και εκατοντάδες χρόνια για τις ευεργετικές της ιδιότητες, κυρίως σε όσους υποφέρουν από νεφρολιθιάσεις. Εδώ βρίσκεται επίσης το σύγχρονο εμφιαλωτήριο. Χαμηλότερα αναπτύσσεται η ρεματιά της Πυθάρας με το ποταμάκι που καθώς κυλά προς τη θάλασσα, δημιουργεί μικρούς καταρράκτες και λιμνούλες που αποτελούν ένα μικροσκοπικό υγροτοπικό σύστημα από τα ελάχιστα που υπάρχουν στα άνυδρα Κυκλαδονήσια.

Σπήλαιο Αλαδινού (Φόρος): Στο χωριό Αλαδινό θα δείτε το όμορφο πέτρινο γεφύρι, κτίσμα του 19ου αιώνα και στη συνέχεια θ' ανηφορίσετε για 400 μέτρα το καλντερίμι που οδηγεί στο επισκέψιμο σπήλαιο που ανακαλύφθηκε το 1932 από τον πρωτοπόρο σπηλαιολόγο Γιάννη Πετρόχειλο.

Πηγές και πλατάνια: Στο χωριό Μαίνητες θα επισκεφθείτε την πλατανοσκέπαστη πλατεία με τις κρήνες όπου τρέχει το δροσερό ζωογόνο νερό από τις μαρμάρινες λεοντοκεφαλές. Κάτω από τα δασιά φυλλώματα απλώνουν τα τραπέζια τους δύο συμπαθητικά παραδοσιακά καφενεία. Στην ευρύτερη περιοχή πιστεύεται ότι υπήρχε ιερό του θεού Διονύσου.

Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων: Στο επίσης ορεινό χωριό Άνω Πιτροφός θα επισκεφθείτε το Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων που στεγάζεται σ' ένα πλήρως αναπαλαιωμένο παραδοσιακό λιοτρίβι χρονολογημένο από τις αρχές του 19ου αιώνα. Ο χώρος είναι άψογα διαμορφωμένος ενώ τα περισσότερα εκθέματα είναι αυθεντικά.  

ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει για το έξοχο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το πολιτιστικό καμάρι του νησιού και όχι μόνο, αφού εκτός από τα μόνιμα εκθέματα του, φιλοξενεί κάθε χρόνο σπουδαίες, διεθνούς κύρους εκθέσεις.

Στην παλαιά του πτέρυγα θα δείτε τη μόνιμη έκθεση έργων σημαντικών Ελλήνων γλυπτών, ανάμεσα τους και έργα του ανδριώτικης καταγωγής γλύπτη, Μιχάλη Τόμπρου (1889-1974) που φιλοτέχνησε το άγαλμα του Αφανούς Ναύτη.   

Στη νέα πτέρυγα φιλοξενούνται κάθε χρόνο σημαντικές εκθέσεις και λαμβάνουν χώρα σπουδαία πολιτιστικά δρώμενα με διεθνή απήχηση και προβολή. Θα το προσεγγίσετε με ευκολία από την πλατεία Καϊρη κατηφορίζοντας τα σκαλοπάτια της οδού Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, κατευθυνόμενοι προς την Πλακούρα.

Το Πάνω Κάστρο: Στο Χωριό Κοχυλού που βρίσκεται πάνω στον οδικό άξονα Χώρας Κορθίου θα δείτε τις ταμπέλες που θα σας οδηγήσουν προς το μεσαιωνικό κάστρο της Φανερωμένης -γνωστό σαν Επάνω Κάστρο- που πήρε το όνομα του από την ομώνυμη εκκλησούλα που υπάρχει Εδώ. Κτίστηκε το 1233, σε ύψος 585 μέτρων από τον Ενετό Μαρίνο Δάνδολο που εκείνη την εποχή η οικογένεια του διαφέντευε το νησί.

Ιστορικά μοναστήρια: Στην Άνδρο βρίσκονται μερικά από τα σημαντικότερα μοναστήρια του Αιγαίου, όπως είναι η Μονή της Αγίας Μαρίνας που χρονολογείται από το 1325, η Μονή του Αγίου Νικολάου που πιθανολογείται ότι κτίστηκε τον 11ο αιώνα, η Μονή Ζωοδ. Πηγής με τις σπάνιες αγιογραφίες και φυσικά η Μονή Πανάχραντου που συμφωνά με την παράδοση κτίστηκε από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά το 963-969 μετά τη νικηφόρα εκστρατεία του εναντίων των Αράβων της Κρήτης.

Αλυσίδα από χρυσές παραλίες

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΜΠΑΤΣΙ και στο Κόρθι, στο ύψος της διασταύρωσης στα Σταυροπέδα, θα δείτε τον στενό τσιμεντοστρωμένο δρόμο που κατηφορίζει για 2 χιλιόμετρα προς την αμμουδερή παραλία του Χαλκολιμνιώνα όπου υπάρχει beach bar και νοικιάζονται ομπρέλες και ξαπλώστρες. Πριν φτάσετε στο Χαλκολιμνιώνα, ένας καλός χωματόδρομος φεύγει αριστερά με κατάληξη στην εκπληκτική λιλιπούτεια αμμουδιά Αποθήκες. Να έχετε μαζί σας νερό και ομπρέλα καθώς το παρακείμενο παραλιακό ταβερνάκι συνήθως είναι κλειστό.

Οι παραλίες στο Κόρθι: Το Κόρθι ήταν παλαιότερα, ένα από τα ψαροχώρια της Άνδρου. Σήμερα έχει εξελιχθεί σε τουριστικό προορισμό. Στη νότια άκρη του καλογραμμένου όρμου αναπτύσσεται η καλή αμμουδιά Καντούνι, η οποία λόγω των τοπικών ανέμων είναι δημοφιλής σε όσους κάνουνwindsurf & kitesurf. Από το Κόρθι ακολουθώνταw χωματόδρομο 1500 μέτρων, θα προσεγγίσετε τη θαυμάσια παραλία «της Γριά το Πήδημα» με τον χαρακτηριστικό βράχο και την κρυστάλλινη, ρηχή θάλασσα.

Συνέτι, το φιόρδ της Ανδρου: Στην πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή που διατρέχει το νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού από τη Χώρα προς το Κόρθι, μπορείτε να κολύμπησε στο βοτσαλωτό ακρογιάλι που μοιάζει με λιλιπούτειο φιόρδ. Η παραλία αυτή απλώνεται κάτω από το χωριό Συνέτι και αποτελεί τη φυσική συνέχεια του φαραγγιού Διποτάματα και του μικρού ποταμού.

Με πρόσβαση από Γαύριο: Από το λιμάνι της Άνδρου ακολουθώντας ορεινό δρόμο θα κατευθυνθείτε προς το χωριό Βιτάλι (14 χιλιόμετρα) και στη συνέχεια μέσω βατού χωματόδρομου θα καταλήξετε στο ομώνυμο ακρογιάλι όπου λειτουργεί και ταβέρνα.

Με αφετηρία πάλι το Γαύριο θα πάρετε τον δρόμο προς το χωριό Φελλός και θα συνεχίσετε σε άσφαλτο για το Βαρίδι (15 χλμ. από λιμάνι). Από εδώ μία βατή χωμάτινη οδός που σε κάποια σημεία έχει ασφαλτοστρωθεί θα σας φέρει στο ακρογιάλι του Ζόρκου. Υπάρχει ταβέρνα και λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Με πρόσβαση από Μπατσί: Θ' ακολουθήσετε τον ορεινό δρόμο προς τα χωριά Κατάκοιλο, Ρέματα και Βουρκωτή. Στο ύψος της Αρνης θα δείτε τις ταμπέλες που θα σας οδηγήσουν από χωματόδρομο με αρκετές στροφές στην εξαίσια και ήσυχη παραλία Βορή της Ανατολικής Άνδρου, που όμως την πιάνει το μελτέμι. Από το χωριό Κατάκοιλο ασφάλτινος και στη συνέχεια καλός χωματόδρομος (2,5 χλμ.) καταλήγει στο φανταστικό διπλό αμμουδερό ακρογιάλι Ατένι. Από Μπατσί ή από Χώρα ακολουθώνταδ τον πλέον ορεινό δρόμο του νησιού, καταλήγετε στο ορεινό χωριό Βουρκωτή (υψόμ. 680).  Από εδώ πολύ κακός χωματόδρομος κατεβαίνει για 8 χιλιόμετρα μέχρι τα Αχλα, που θεωρείται για πολλούς η ομορφότερη ακρογιαλιά της Άνδρου!

Για εξερευνητές

Δυτική Ανδρός: Από το Γαύριο ακολουθώντας χωμάτινους δρόμους μπορείτε να κολυμπήσετε στη ρηχή αμμουδιά της Βλυχάδας, στο άγριο τοπίο του Πύργου ή να συνεχίσετε βορειότερα για τον φάρο, στο ακρωτήρι Φάσα και στην παντέρημη ακρογιαλιά Σελενίτης που βρίσκεται αντίκρυ στο Κάβο Ντόρο.

Νότια Άνδρος: Από το χωριό Αιπάτια πάνω στον δρόμο για Κόρθι, αξίζει να ακολουθήσετε τον ασφάλτινο στην αρχή και στη συνέχεια έναν σχετικά βατό χωματόδρομο που μετά από λίγη ώρα θα σας βγάλει στο νοτιότερο σημείο της Άνδρου, εκεί όπου το νησί σχεδόν ακουμπά στην Τήνο. Παίρνοντας μια σύντομη παράκαμψη θα επισκεφτείτε το απόμερο Μοναστήρι της Παναγίας Τρομαρχιανής που μοιάζει να κρέμεται πάνω από τα γκρέμνια του ακρωτηρίου Πετραγκάθι.

Αν επισκεφθείτε την Άνδρο σίγουρα δεν θα θα απογοητευτείτε!