Γιώργος Λαζαρίδης ο τελευταίος των Μοϊκανών (1927-9.8.2012)

Γιώργος Λαζαρίδης ο τελευταίος των Μοϊκανών

Πολλές γενιές συντρόφεψε και ψυχαγώγησε η γραφή του Γιώργου Λαζαρίδη, «σκιτσάροντας» απλά και ανθρώπινα στα έργα του πτυχές της αστείας και συχνά άδειας ζωή μας. Μα όταν χρειαζόταν, η ανάλαφρη πένα του μεταβαλλόταν σε «κατήγορο» εκείνων που μολύνουν τη χώρα μας, συνάμα όμως χαιρόταν και χειροκροτούσε όσους κατέκτησαν κατά τον ποιητή «τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών τα δύσκολα και τα ανεκτίμητα Εύγε...»

Ο τελευταίος των Μοϊκανών

Γράφει ο Δ. Τσαλαπάτης

Η φωνή του στο τηλέφωνο ήταν κοφτή, έδειχνε άνθρωπο αγχωμένο.

- Τι έχεις, Γιώργο; Ανησύχησα στη σκέψη ότι πριν από λίγο καιρό είχε μείνει για κάμποσες μέρες στην κλινική.

- Τίποτε απολύτως, μου είπε κοφτά ο Λαζαρίδης. Γράφω για «ΤΟ ΠΑΡΟΝ», πρόσθεσε, και πρέπει να τελειώσω το κομμάτι...

Και μου ζήτησε να του στείλω το λεύκωμα για τα «Μεγάλα Γεγονότα 1912-2012 στον καθρέφτη του Τύπου» από τις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης.

- Δούλεψα κι εγώ άλλοτε εκεί, μου είπε, και το θέλω για να γράψω...

Και έγραψε και γι' αυτό, όπως άλλωστε έκανε σε όλη του τη ζωή. Επειδή ο Γιώργος Λαζαρίδης ήταν πριν απ' όλα δημοσιογράφος και μαζί κορυφαίος συγγραφέας, σεναριογράφος, σκηνοθέτης, παραγωγός.

Αυτό ήταν και το κρίσιμο μέγεθος για τον δημιουργό, που ήξερε να συνδυάζει με μαεστρία τη δημοσιογραφική ματιά, την πηγαία έμπνευση και το φλογερό πάθος για το θέατρο και το σινεμά, το νόημα της ζωής του.

«Ο Σακελλάριος, ο Τζαβέλλας, ο Τσιφόρος, όλοι μας δηλαδή -επαναλάμβανε συχνά- είχαμε ένστικτο, δεν πήγαμε σε καμία σχολή. Από ένστικτο καταλαβαίναμε τι θα πει "κοντινό πλάνο". Αν μας άφηνε η λογοκρισία, θα είχαμε σήμερα μια πεντακάθαρη τοιχογραφία του αιώνα που πέρασε. Δυστυχώς, δεν μας άφηναν...»

Ο ίδιος, όμως, κατάφερνε να περνάει την προσωπική του ματιά και αργότερα ελεύθερα την προσωπική του άποψη για τη χώρα και τους ανθρώπους της στις ταινίες, στις επιθεωρήσεις και στις θεατρικές παραγωγές του.

Ακούραστος εργάτης του πνεύματος, δεν δίστασε να συγκρουσθεί υπερασπιζόμενος τα δικαιώματα των δημιουργών απέναντι στην απληστία δικτύων, εκδοτών κ.ά.

Ο Γιώργος Λαζαρίδης, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός του θεάτρου και του κινηματογράφου, έγραψε τα χαράματα της ενάτης Αυγούστου 2012 την τελευταία σελίδα στην ιστορία της ζωής του.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1927.

Ξεκίνησε τη συγγραφική του δραστηριότητα το 1948, δημοσιεύοντας χρονογραφήματα, κινηματογραφικές και θεατρικές κριτικές, δοκίμια και σχόλια σε εφημερίδες της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της Νέας Υόρκης αλλά και στον «Κινηματογραφικό Αστέρα», το μοναδικό κινηματογραφικό περιοδικό της εποχής. Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Νίκο Τσιφόρο και τον Αλέκο Σακελλάριο ως βοηθός σκηνοθέτη, ενώ συγχρόνως άρχισε να γράφει σενάρια για τις εταιρείες Σπέντζος Φιλμ, Ανζερβός, Φίνος Φιλμ και τη δική του εταιρεία.

Από τότε έως την μέρα που πέθανε ο Γιώργος Λαζαρίδης έγραψε κωμωδίες, δράματα, θρίλερ, επιθεωρήσεις και έβαλε την υπογραφή του ως παραγωγός, συγγραφέας και σκηνοθέτης σε πολλές κινηματογραφικές, θεατρικές και τηλεοπτικές παραγωγές, που στο σύνολο τους ξεπερνούν τις πεντακόσιες.

Υπήρξε θεατρικός παραγωγός και ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης των Δικαιωμάτων των Δημιουργών Οπτικοακουστικών Έργων, ενώ ήταν και μέλος του ΔΣ. Επίσης, ήταν πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Πνευματικών Δικαιωμάτων των θεατρικών Συγγραφέων και πρόεδρος της Εταιρείας θεατρικών Συγγραφέων.

Ταυτόχρονα, ήξερε να διεκδικεί και να κερδίζει μάχες για τον πολιτισμό και το θέατρο, υποστηρίζοντας με πάθος τους Έλληνες θεατρικούς συγγραφείς και πνευματικούς δημιουργούς. Η διαφύλαξη μέχρι σήμερα του χώρου του θεάτρου «Μετροπόλιταν» στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, που δεν υπέκυψε στη βάρβαρη ανοικοδόμηση για να γίνει γκαράζ ή πολυκατάστημα, αλλά ορίσθηκε με Προεδρικό Διάταγμα ότι έχει διατηρητέα θεατρική χρήση, είναι ένα τελευταίο δείγμα δικής του γραφής.

Οι επιφυλλίδες του για τον πολιτισμό, το θέατρο και την πολιτική τα τελευταία χρόνια στο «ΠΑΡΟΝ» αποτελούσαν κείμενα και θέσεις με άποψη.

Ως πρόεδρος της Εταιρείας θεατρικών Συγγραφέων, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), την Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού (ΠΟΣΠΤΥΜ) και την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΣΑ), πραγματοποίησαν δύο μοναδικές εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τον Τάσο Λειβαδίτη (2007) και τον Νίκο Καζαντζάκη στο θέατρο «ΡΕΞ» (2009). Έγραψε περισσότερα από εξήντα θεατρικά έργα, από τα οποία ξεχωρίζουν: «Ο τρελός του λούνα πάρκ», «Οδός ευκαιρίας», «Δώδεκα μήνες καλοκαίρι», «Φου - ο αετός και τα σπουργίτια», «Η μεγάλη μηχανή», «Πρόσεχε την ντουλάπα», «Οι αισιόδοξοι», «Τα γυμνά σκάνδαλα», «Το κλουβί με τις τρελές», «Σταυροφορίες», «Το βλήμα», «Μπουμ και Ταρα-τατζούμ», «Δέκα εντολές συν μία», «Ου μπλέξεις», «Το φιόρο του λεβάντε», ελεύθερη διασκευή σε μιούζικαλ από το έργο του Γρ. Ξενόπουλου κ.ά. Επίσης, μεγάλο αριθμό επιθεωρήσεων, όπως: «Να τι θέλει ο λαός», «...και Πράσινα Άλογα», «Το παραμύθι πάει σύννεφο», «Πολύ ωραίο στυλ, βεβαίως - βεβαίως», «Τη λένε ακόμα Δημοκρατία», «Χίππιδες και Ντιρλαντάδες», «Ο Καραγκιόζης στο Αιγαίο», «Ρετρό» κ.λπ.

Στα βιβλία του συμπεριλαμβάνονται: «Άννα - Μαρία Καλουτά, από το θρίλερ στον θρύλο», «Ελήφθη, Όβερ», «Το Χόλλυγουντ της πλατείας Κάνιγγος», «Φλας Μπακ, μια ζωή σινεμά» κ.ά.

Υπήρξε επίσης παραγωγός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος πλέον των 200 ταινιών, μεταξύ των οποίων: «Η Χιονάτη και τα εφτά γεροντοπαλλήκαρα», «Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος»,  «Η 7η μέρα της δημιουργίας» , «Ασύλληπτο κορόιδο», «Ξένοιαστος παλαβιάρης», «Ποιος Θανάσης;», «Τα παιδιά της πιάτσας», «Ο Μπλοφατζής», «Ολοκαύτωμα», «Φαλακρός μαθητής», «Λαός και Κολωνάκι», «Ο ποδόγυρος», «Ο άνθρωπος που έσπαγε πλάκα», «Κλειστά παράθυρα», «Γεύση από Ελλάδα».

Συνδικαλιστική δράση: πρόεδρος και ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Δημιουργών Ο/Α Έργων, πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων θεατρικών Συγγραφέων, αντιπρόεδρος της 'Ενωσης Ελλήνων Σεναριογράφων, επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών.

Τηλεόραση: σενάρια και σκηνοθεσία μεγάλου αριθμού παραγωγών: «Βραδιά επιθεώρησης» (16 επεισόδια), «Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης» (78 επεισόδια), «Κλειστά Παράθυρα» (24 επεισόδια), «Καλημέρα Ζωή», 750 επεισόδια κ.λπ.

Η κόρη γράφει για τον πατέρα της

Ήταν ο τελευταίος των Mοΐκανών συγγραφέων και σκηνοθετών στην Ελλάδα. Αγαπούσε με πάθος το θέατρο και το σινεμά. Αγαπούσε με πάθος τη δουλειά του. Τις ταινίες του και το παραμύθι. Ήταν ένας γνήσιος παραμυθάς. Έγραφε πάντα στη γραφομηχανή του, που την είχε κοντά του μέχρι το βράδυ που μας αποχαιρέτησε. Τη γραφομηχανή του πρώτα και μετά εμάς, τους υπόλοιπους δικούς του.

Μαχητής και γνήσιος υπερασπιστής του ελληνικού έργου, ήθελε να βλέπει Έλληνες συγγραφείς στις μαρκίζες των θεάτρων. Πάλευε για τη διάδοση του ελληνικού έργου και ως πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων θεατρικών Συγγραφέων και από οποιαδήποτε θέση κατείχε σε οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων αλλά και ως αρθρογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά. Ο Γιώργος ήταν ταλέντο, είχε και ήθος. Πράγμα που σήμερα σπανίζει. Ήταν αθυρόστομος, αλλά ρομαντικός. Σεβόταν τους προηγούμενους συγγραφείς και δημιουργούς και προωθούσε τους νεότερους. Όταν φώναζε, τον έτρεμαν, και όταν διηγούνταν ιστορίες, γοήτευε.

Ήταν μια ζωντανή εγκυκλοπαίδεια για τον ελληνικό και τον παγκόσμιο κινηματογράφο και το θέατρο. Δεν θα μας λείψει γιατί το έργο του θα συνεχίσουμε να το βλέπουμε και με αυτό θα παραμείνει πάντα κοντά μας. Δεν χρειαζόμαστε ούτε μεγάλα λόγια ούτε μεγάλους αποχαιρετισμούς για το πόσο σπουδαίος ήταν.

Ας το θυμόντουσαν όλοι όταν ήταν μαζί μας.

Ελίνα Λαζαρίδου

Πηγή εφημερίδα «ΠΑΡΟΝ»