Η ανάσταση των Ατρειδών

Οι τρεις επιφανείς νεκροί του ταφικού περιβόλου Β των Μυκηνών, όπως πήραν σάρκα και οστά στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, χάρη στις εντυπωσιακές μεθόδους της Ιατροδικαστικής

Η ανάσταση των Ατρειδών

Αναζητώντας την πρώτη και κυρίαρχη βασιλική γενιά των Μυκηνών, τους γεννήτορες ενός Ατρέα, ενός Αγαμέμνονα με τη βοήθεια των πλέον εντυπωσιακών μεθόδων της Ιατροδικαστικής και της Γενετικής...

Γράφει η Ζέφη Κληρονόμου 

Εκεί που τέλειωσαν όλα, με το θάνατο, στον ταφικό περίβολο Β του 1650-1500 π.Χ. έξω από την Ακρόπολη των Μυκηνών, που αποκάλυψε η σκαπάνη του Παπαδημητρίου και του Μυλωνά, εκεί αναζητείται η αλήθεια για τις ρίζες του ανακτά της πολύχρυσης πόλης των Αχαιών, από τους σκελετούς των προγόνων του και το DNA των οστών τους!

Από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ κ. John Prag εξηγεί στον «Τύπο της Κυριακής» πώς βρέθηκε τελικά πρόσωπο με πρόσωπο με τους νεκρούς πρίγκιπες τον κυκλικού περιβόλου Β των Μυκηνών, τρεις χιλιάδες χρόνια μετά το πέρασμα τους από την πολιτική σκηνή των Μυκηνών, προτού εγκαταλείψουν τα εγκόσμια και ενταφιαστούν στους λακκοειδείς τάφους κάτω από το βάρος των λαμπρών κτερισμάτων, ανάμεσα σε περίτεχνα στολισμένα ξίφη κι εγχειρίδια, μέσα στο χρυσό των ενδυμάτων που δεν είχε δει σε εκείνη τη γη προηγούμενο...

■ Η ιδέα

Ποια ήταν όμως η αφορμή για την ανάπλαση των μορφών των αρχαίων Μυκηναίων;

«Όλα ξεκίνησαν το 1986 και την ιδέα μάς έδωσε η αντίστοιχη ανάπλαση του κρανίου που αποδόθηκε στη μορφή του Φιλίππου, του πατέρα του Μ. Αλεξάνδρου, με βάση τα ευρήματα της Βεργίνας», περιγράφει ο Βρετανός επιστήμονας, ο οποίος συνεργάζεται με το ΥΠΠΟ στη ριζοσπαστική έρευνα της ταυτότητας των πρώτων ηγεμόνων των Μυκηνών.

Το ζητούμενο; «Οι εργαστηριακές αυτές μέθοδοι είναι άλλο ένα εργαλείο, το οποίο αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε για γνωρίσουμε τους Μυκηναίους της εποχής, που μόλις άρχιζε να ανατέλλει ο μυκηναϊκός πολιτισμός. Θέλουμε να μάθουμε, αν τα καταφέρουμε, ποιοι επιτέλους ήταν οι άνθρωποι αυτοί που θεμελίωσαν τον λαμπρό μυκηναϊκό πολιτισμό και κυριάρχησαν στην Ανατολική Μεσόγειο την Ύστερη Χαλκοκρατία, με ποιους συγγένευαν και από πού προήλθαν, αν είχαν σχέση και ποια με τους Μινωίτες...».

■ Πώς το επέτυχαν;

Στο εργαστήριο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ο δρ. Prag και οι συνεργάτες του, οι βιοχημικοί δρ. Terry και Keri Brown και ο ιατρικός τεχνίτης Richard Neave παρέλαβαν ευλαβικά από την Ελλάδα, από το Αρχαιολογικό Μουσείο όπου φυλάσσονται, τα γύψινα αντίγραφα κρανίων «από επτά από τους   πιο   καλοδιατηρημένους σκελετούς νεκρών που είχαν ενταφιαστεί στον περίβολο Β, έξι άνδρες και μία γυναίκα, ηλικίας μεταξύ είκοσι και πενήντα ετών. Επιπλέον, παραλάβαμε και μικροσκοπικά δείγματα οστών με ίχνη αρχαίου DNA στο εσωτερικό τους», εξηγεί ο δρ. Prag.

Λεπτομέρεια, καθοριστική όμως για τη μέθοδο που ακολούθησαν: ο κ. Neave, το δεξί χέρι του Βρετανού αρχαιολόγου, που είναι μάστορας στην τεχνική ανάπλαση προσώπων με βάση τον κρανιακό τους σκελετό έχει κατ' επανάληψη προσφέρει τις υπηρεσίες του στις Βρετανικές Αρχές για να εξιχνιάσουν τις πλέον μυστηριώδεις δολοφονίες! Τελευταία, μάλιστα, απασχόλησε το βρετανικό Τύπο επειδή με δεδομένο ένα αποκεφαλισμένο κρανίο αγνώστου ανδρός, κατάφερε και ζωντάνεψε τη μορφή του τόσο πιστά σαν φωτογραφία σε εκμαγείο ώστε η αστυνομία να αναγνωρίσει το θύμα και να το ταυτίσει με πρόσφατα δολοφονημένο Κουβεϊτιανό πολυεκατομμυριούχο! Επειδή, λοιπόν, ήρωας του εν λόγω επιστήμονα είναι ο καθηγητής Μιχαήλ Γερασίμοφ   που   στη νουβέλα «Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ» «ζωντάνεψε» στο εργαστήριο του τα τρία κατακρεουργημένα πτώματα του μοσχοβίτικου πάρκου, σωστά μαντέψατε πως... «Εφαρμόσαμε την ίδια περίπου απλή τεχνική που, σε γενικές γραμμές, έχει ως εξής, εξηγεί ο δρ. Prag: «Πήραμε, γύψινα αντίγραφα των σκελετών των επτά νεκρών Μυκηναίων και, με βάση τις πληροφορίες και τα αρχαιολογικά δεδομένα αρχίσαμε να «γεμίζουμε» το πρόσωπο με μικρά κομματάκια ξύλου σαν οδοντογλυφίδες για να ορίσουμε το πάχος της σάρκας. Υστερα, με πηλό αρχίσαμε να πλάθουμε τους μύες του προσώπου, την όψη, διαμορφώνοντας τελικά το δέρμα και τότε...».

Ξεπρόβαλλαν μπροστά  στα μάτια των Βρετανών επιστημόνων, σαν ολοζώντανοι κι έκαναν το γύρο της γης σε δημοσίευμα του «Observer» οι επτά επιφανείς Μυκηναίοι από το παρελθόν!

■ Μετά την έκπληξη από το σουρεαλιστικό συναπάντημα, οι πρώτες επιστημονικές παρατηρήσεις:

«Το ενδιαφέρον είναι ότι δύο από τους άνδρες έχουν το ίδιο μακρύ πρόσωπο, στενά μάτια, μακρύ σαγόνι, πρέπει να τους συνδέει συγγενική σχέση.

Επίσης, η γυναίκα μοιάζει με άλλη μία ανδρική μορφή, έχουν κι οι δύο πρόσωπο σε σχήμα καρδιάς, μικρή μύτη, μάτια και στόμα, φαίνεται μάλιστα να είχαν ενταφιαστεί με διαφορά ενός μηνός μεταξύ τους», μας λέει ο δρ. Prag και αναπτύσσει την ελκυστική του ιδέα για τα δρώμενα στις Μυκήνες την εποχή των νεκρών των λακκοειδών τάφων: «Ο ταφικός περίβολος Β, προγενέστερος του κυκλικού περιβόλου Α (1580-1500 π.Χ.) που ανέσκαψε ο Σλήμαν μέσα στην Ακρόπολη των Μυκηνών υπήρξε πιθανότατα ο χώρος όπου ετάφησαν τρία διαφορετικά παρακλάδια της ίδιας ηγεμονικής οικογένειας των Μυκηνών.

■ Η Γενετική

Αρωγός στην επιστημονική θεωρία, η Γενετική! Εδώ και δύο χρόνια, κάτω από το μικροσκόπιο του Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας του Μάντσεστερ (UMIST) βρίσκεται DNA «αλιευμένο» από το εσωτερικό των οστών έξι πριγκίπων του ταφικού περιβόλου Β, προκειμένου, με τη σειρά του, να οδηγήσει' στην ταυτότητα των νεκρών.

Πρώτο βήμα, με βάση το γενετικό υλικό αυτή τη φορά, «να αναγνωρίσουμε το φύλο, να ανιχνεύσουμε τυχόν ασθένειες όπως η ελονοσία ή κάποια μορφή αναιμίας, πιθανόν μεσογειακής που φαίνεται να προδίδουν τα οστά». Τελικός στόχος: «Να αναζητήσουμε το συγγενικό κρίκο που μπορεί να ενώνει τους νεκρούς των λακκοειδών τάφων μεταξύ τους αλλά και τους δεσμούς που μπορεί να έχουν με τους επιφανείς νεκρούς των βασιλικών θολωτών τάφων.

Διαβάστε επίσης :

DNA reveals sister power in Ancient Greece https://www.manchester.ac.uk/discover/news/dna-reveals-sister-power-in-ancient-greece/

Πηγή:

Τύπος της Κυριακής/6.4.1997