ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΟ ΤΡΑΙΝΟ ΦΕΥΓΕΙ ΣΤΙΣ ΟΚΤΩ
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ – ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ – ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ 1968
Ο Μάνος Ελευθερίου πρωτοπαρουσιάστηκε στην ελληνική δισκογραφία το 1964, με τους στίχους των «Ρημαγμένων Κήπων», που εμπιστεύθηκε στο Χρήστο Λεοντή. Ένα χρόνο αργότερα, το 1965, γνωρίστηκε με το Μίκη Θεοδωράκη στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής. Ο συγγραφέας Φώντας Λάδης έδωσε στο μουσικοσυνθέτη δώδεκα τραγούδια που είχε γράψει ο Ελευθερίου κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Τα τραγούδια αυτά μελοποιήθηκαν από το Θεοδωράκη και κυκλοφόρησαν σε δίσκο με τίτλο «Τα λαϊκά». Σ’ αυτόν το δίσκο ανήκουν τραγούδια όπως «Το παλικάρι έχει καημό», «Νυχτερίδα», «Σ’ αυτό το δύσκολο καιρό», «Το τρένο φεύγει στις οκτώ» κ.α. Λίγο καιρό όμως πριν κυκλοφορήσει ο δίσκος, τους πρόλαβε η Δικτατορία. Τελικά τα τραγούδια κυκλοφόρησαν το 1970 στο Παρίσι, με ερμηνευτή το Γιώργο Καπερνάρο.
Στο τραγούδι «Το τρένο φεύγει στις οκτώ» συναντώνται μια ιστορία ενός ανώνυμου φαντάρου στη στρατιωτική του θητεία, η πόλη της Κατερίνης, το ουζερί του Λευτέρη και ο χειμώνας της Μακεδονίας, με τα ιδιαίτερα και σκληρά του χαρακτηριστικά.
Ο Μάνος Ελευθερίου σε συνέντευξή του (στον Τ. Καραντή στο περ. «ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ», τεύχος 29, σελ. 36-39) αφηγείται σχετικά με το τραγούδι: «Υπηρετούσα το ’60-’61 στα Γιάννενα. Αυτήν την περίοδο, το ’61, έγραψα “Το τρένο φεύγει στις οκτώ”. Υπηρετούσα τη στρατιωτική μου θητεία σε μια υπηρεσία, όπου οι συνάδελφοί μου πήγαιναν με τη μοτοσικλέτα σε διάφορα μέρη γύρω από τα Γιάννενα, στην Πρέβεζα, στην Καστοριά, στην Κατερίνη … Κάποιος λοιπόν απ’ αυτούς μου διηγήθηκε κάποιο περιστατικό στην Κατερίνη κι εγώ το ’κανα τραγούδι. Μου άρεσε αυτή η περιπέτεια της γραφής στίχων κι έτσι συνέχισα να γράφω».
Έπειτα είναι η πόλη της Κατερίνης: σ’ έναν ευλογημένο κάμπο, σε απόσταση αναπνοής από το Θερμαϊκό κόλπο και τα Πιέρια Όρη, πόλη κυρίως προσφύγων από τη Θράκη και τον Πόντο, να δηλώνει παρουσία μέσα στα τραγούδια ως διαμετακομιστικός κόμβος με τρένα, ομίχλες, βαρείς χειμώνες, στρατόπεδα και στρατιώτες.
Και τέλος το «Ουζερί του Λευτέρη», μέρος υπαρκτό και πραγματικό, το πρώτο ουζερί στην Κατερίνη το 1936, που το έφτιαξε ο μπαρμπα-Λευτέρης Πόδας, στην παλιά λαχαναγορά της πόλης και υπάρχει ακόμα και σήμερα σ’ έναν πεζόδρομο στην κεντρική πλατεία.
Το τραγούδι «Το τρένο φεύγει στις οκτώ» ηχογραφήθηκε για δεύτερη φορά στο εξωτερικό το 1971 με τη Μαρία Δημητριάδη και κατόπιν στην Ελλάδα με το Μανώλη Μητσιά το 1974. Έκτοτε έγιναν αρκετές ακόμα επανεκτελέσεις αυτού του πολυαγαπημένου τραγουδιού, από σημαντικούς και διαφορετικού είδους και ύφους ερμηνευτές, κι αυτό δείχνει το μεγαλείο του, μουσικά και στιχουργικά, καθώς και τη μεγάλη επιτυχία του.
Χαρακτηριστικές είναι οι ερμηνείες του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη, του Πάριου, της Αλεξίου και της Γαλάνη, των Πυξ Λαξ και της Αλέξιας καθώς και οι ξενόγλωσσες της Milva και του αμερικάνικου ροκ συγκροτήματος “The Walkabouts”.
Το «Τρένο φεύγει στις οκτώ» αγαπήθηκε πολύ, γιατί δημιούργησε και συγκράτησε τις εικόνες μιας Ελλάδας που επιμένει στο χρόνο με τις ομίχλες, τους στρατιώτες, τις σκοπιές και τα κρυμμένα της μυστικά.
Το τρένο φεύγει στις οχτώ
ταξίδι για την Κατερίνη
Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει
να μη θυμάσαι στις οχτώ
να μη θυμάσαι στις οχτώ
το τρένο για την Κατερίνη
Νοέμβρης μήνας δε θα μείνει
Σε βρήκα πάλι ξαφνικά
να πίνεις ούζο στου Λευτέρη
νύχτα δε θα 'ρθει σ' άλλα μέρη
να 'χεις δικά σου μυστικά
να 'χεις δικά σου μυστικά
και να θυμάσαι ποιος τα ξέρει
νύχτα δε θα 'ρθει α' άλλα μερη
Το τρένο φεύγει στις…
Έρευνα - Παρουσίαση : Κωνσταντίνος Καρεμφύλλης
ΠΗΓΕΣ:
https://www.facebook.com/kanali6/posts/757668737657834/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου