Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2021

Η ιστορία του «Ήλιου της Βεργίνας»

 


Η ιστορία του «Ήλιου της Βεργίνας»

 

Ο Ήλιος της Βεργίνας (αλλιώς Άστρο της Βεργίνας) είναι ένα αρχαίο ελληνικό σύμβολο που απεικονίζεται σε διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως αγγεία και νομίσματα, αλλά έγινε ευρέως γνωστό λόγω της απεικόνισης του στην χρυσή λάρνακα που βρέθηκε το 1977 σε Βασιλικό τάφο ο οποίος αποδίδεται στην Μακεδονική Βασιλική Δυναστεία του Φιλίππου Β΄ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Ηρόδοτος, ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός του 5ου αιώνα π.Χ. που εξιστόρησε τους Περσικούς Πολέμους και έγινε γνωστός ως ο «πατέρας της ιστορίας» ήταν αυτός που με το έργο του, διέσωσε και την παράδοση με βάση την οποία καθιερώθηκε ο «ήλιος της Βεργίνας» ως σύμβολο της βασιλικής δυναστείας των Μακεδόνων.  Αναφέρει λοιπόν ότι ο ήλιος της Βεργίνας σχεδιάστηκε για πρώτη φορά πάνω στο... χώμα και μάλιστα τον σχεδίασε ένας μικρός «ξεχωριστός» βοσκός, ο Περδίκκας, που αργότερα έγινε τρανός βασιλιάς της Μακεδονίας.

Ο Περδίκας ζούσε με τα αδέλφια του στο Άργος και κατάγονταν από την γενιά του Τήμενου. Κάποια στιγμή όμως ο Περδίκκας, (ο μακρινός πρόγονος του Μεγάλου Αλέξανδρου), μαζί με τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια του,  τον Γαυάνη και τον Αέροπο διώχθηκαν από το Άργος και κατέφυγαν στο πλούσιο παλάτι του βασιλιά της πόλης Λεβαίας της Ιλλυρίας  όπου ανέλαβαν και έβοσκαν τα κοπάδια του στους απέραντους καταπράσινους κάμπους.

Η βασίλισσα που -όπως όλες οι βασίλισσες τα χρόνια εκείνα- ζύμωνε ψωμί για όσους είχε στη δούλεψη της, παρατήρησε ότι το καρβέλι που ετοίμαζε για τον Περδίκκα φούσκωνε πάντα περισσότερο από τα άλλα!

Τρομαγμένη το λέει στον άνδρα της τον βασιλιά, ο οποίος, πιστεύοντας ότι είναι κακός οιωνός και κινδυνεύει η ζωή του από αυτό τον «παράξενο» βοσκό, προστάζει τα τρία αδέλφια να φύγουν αμέσως από τη χώρα του.

Εκείνοι ζητούν την αμοιβή για τη δουλειά τους και ο βασιλιάς, δείχνοντας τον ήλιο που έπεφτε μέσα από το άνοιγμα της σκεπής του παλατιού (το οποίο άνοιγμα λειτουργούσε και ως... καπνοδόχος), τους λέει θυμωμένος: «Αυτή είναι η πληρωμή σας!!». 

 

 

Τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια φοβισμένα σώπασαν. Τότε ο νεαρός Περδίκκας χαράζει στο χώμα έναν κύκλο με το μαχαίρι του κλείνοντας μέσα τις ακτίνες του ήλιου. Μετά τον προσκυνά τρεις φορές, παίρνει στα χέρια του τις φωτεινές ακτίνες και τις αποθέτει στον κόρφο του...

Ύστερα από αυτό, τα τρία αδέλφια πήραν τον δρόμο της εξορίας περνώντας πέρα από το ποτάμι, όταν ο βασιλιάς, τρομαγμένος και ξαφνιασμένος από αυτό που είδε, μετανιώνει που τους χάρισε τη ζωή και στέλνει τους στρατιώτες του να τους σκοτώσουν! Όμως δεν τα καταφέρνουν γιατί το ποτάμι φουσκώνει, γίνεται αδιάβατο, και έτσι σώζονται οι φυγάδες...

Πολλά χρόνια αργότερα, ο Περδίκκας γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας. Είναι ο γενάρχης της μεγάλης δυναστείας, σύμβολο της οποίας ήταν ο ήλιος που ο ίδιος είχε χαράξει το περίγραμμα του στο χώμα... Είναι ο θρυλικός δεκαεξάκτινος ήλιος της Βεργίνας που πέρασε στην αιωνιότητα μαζί με τον μακρινό του δοξασμένο απόγονο, τον Μέγα Αλέξανδρο…..

 

 

Θα πρέπει να πούμε όμως ότι  η σημασία του συμβόλου δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Διάφορες εκδοχές των αρχαιολόγων είναι ότι ήταν ηλιακό σύμβολο, σύμβολο της Μακεδονίας, έμβλημα της ργεαδικής δυναστείας του Φιλίππου, ένα θρησκευτικό σύμβολο που αναπαριστά τους 12 Θεούς του Ολύμπου ( Ελληνική εθνική θρησκεία ), ή ένα διακοσμητικό σχέδιο.

Δεκαεξάκτινοι, δωδεκάκτινοι και οκτάκτινοι Ήλιοι παρουσιάζονται συχνά σε Μακεδονικά και Ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες της περιόδου αλλά και σε ευρήματα από τον ευρύτερο ελληνικό κόσμο (Μεγάλη Ελλάδα και Μικρά Ασία), ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., καθώς και σε απεικονίσεις Αθηναίων οπλιτών αλλά και σε νομίσματα, από τη νησιωτική μέχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στη Κέρκυρα, 5ος αιώνας π.Χ., Λοκρίδα, 4ο αιώνας π.Χ. Πριν το 1977 το σύμβολο θεωρείτο απλά διακοσμητικό στοιχείο. Έπειτα όμως από την ανακάλυψη του Ανδρόνικου το σύμβολο άρχισε να συσχετίζεται με τους Αρχαίους Μακεδόνες, παρ' όλη τη προηγούμενη διακοσμητική του χρήση στην Ελληνική τέχνη.

Πηγές

https://www.in.gr/2021/04/22/plus/features/vergina-pos-dimiourgithike-maxairi-o-ilios-symvolo-ton-makedonon/

https://www.mixanitouxronou.gr/pos-dimiourgithike-me-macheri-o-ilios-tis-verginas-to-simvolo-ton-makedonon-itan-apogoni-tou-mithikou-ellina-ke-archika-katikisan-tin-fokida-pos-metakinithikan-pros-vorra/

https://el.wikipedia.org/wiki/Ήλιος_της_Βεργίνας

https://www.dinfo.gr/η-ιστορία-του-ήλιου-της-βεργίνας-που-όλ/

https://choratouaxoritou.gr/?p=59216&cn-reloaded=1

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου