Ο πιτσιρικάς που θα γινόταν "προπονηταράς"

 

Ο πιτσιρικάς που θα γινόταν "προπονηταράς"

Ο προπονητής  με το δαγκωμένο τσιγάρο στο στόμα που ήταν ψυχούλα καπνίζει πια εδώ και 9 χρόνια στον Παράδεισο.

Ήταν 26 Φεβρουαρίου 2013 όταν η ομάδα του ερασιτέχνη ΟΦΗ ανακοίνωνε με μια λιτή ανακοίνωση  την θλιβερή απώλεια.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ερασιτέχνη ΟΦΗ εκφράζει τα θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του ΤΣΑΠΑΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ο οποίος διετέλεσε για τρία χρόνια προπονητής του τμήματος μπάσκετ του σωματείου μας, τις περιόδους ‘89-’90 / ’90-‘91 και ’91 -’92».

Την ίδια μέρα ένα άλλο ακόμη σωματείο θρηνούσε για την απώλεια του αγαπημένου του κόουτς που υπηρέτησε με πάθος την αγαπημένη του ομάδα.

«H οικογένεια του ΗΛΥΣΙΑΚΟΥ "αποχαιρετά" με πόνο καρδιάς τον Κώστα Τσαπάρα και εύχεται θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του. O «HΛΥΣΙΑΚΟΣ» θα θυμάται πάντα τον κόουτς Κώστα Τσαπάρα, ως έναν άνθρωπο που προσέφερε τα μέγιστα στην ομάδα. Καλό ταξίδι...».

Θα απορήσουν τώρα πολλοί, κυρίως οι σημερινοί εικοσάρηδες και τριαντάρηδες, ποιος ήταν αυτός ο Τσαπάρας.  Με το δίκιο τους, γιατί  ο Τσαπάρας  δεν ήταν ποτέ ο άνθρωπος της πρώτης σελίδας. Υπήρξε όμως σε όλη του την πορεία ένας αφανής εργάτης του μπάσκετ, που αφιέρωσε τα καλύτερα χρόνια της σύντομης ζωής του, κυρίως στα φυτώρια και στις υποδομές του Πανελληνίου και του Ηλυσιακού...

Από τα χέρια του «βγήκαν» αμέτρητοι παίκτες που έπαιξαν στις μεγάλες κατηγορίες (Φώτσης, Ταμπάκης, Βερτζάγιας, Ποδαράς, Καλφόπουλος, Οικονόμου, Φραγκούλης, Κατσούνης). Εκτός από την ανδρική ομάδα του Άρη είχε δουλέψει σε ομάδες διαφόρων κατηγοριών, όπως το Περιστέρι, ο ΟΦΗ, η Ομόνοια Ναυπάκτου ανάμεσα σε άλλες.

 

Ας δούμε όμως τι έγραψε ο αθλητικογράφος Βασίλης Σκουντής για τον Κώστα Τσαπάρα στις 26.2.2013

«Γυρίζω πάνω από τριάντα χρόνια πίσω και τον θυμάμαι στα δημοσιογραφικά πρωτόλεια μου, μονίμως όρθιο και αρειμανίως καπνίζοντα πίσω από το περιβόητο δίχτυ στο γήπεδο του Πανελληνίου. Από το πρωί ως το βράδυ ο Τσαπάρας ήταν μ' ένα τσιγάρο στο στόμα και μάλιστα το δάγκωνε, ενώ η εμφάνιση, αλλά και οι ιδέες του υπήρξαν όντως πρωτοποριακές. Θιασώτης της φιλοσοφίας του Μπόμπι Νάιτ, χρησιμοποίησε ρηξικέλευθες μεθόδους στην προπόνηση και σε όλη του την καριέρα αφοσιώθηκε στην ανακάλυψη και στη διάπλαση των νεαρών παικτών...

Μια cult φιγούρα, αυτός ήταν ο Τσαπάρας. Εκείνη την εποχή δεν θυμάμαι πολλούς που να κυκλοφορούσαν με το τσαντάκι περασμένο από τον λαιμό μέχρι τη μέση και με το πουκάμισο έξω. Αντικομφορμιστής, μηχανόβιος, φανατικός ροκάς, μερικές φορές απότομος σε σημείο που κάποιος να τον θεωρήσει είρωνα, αλλά κατά βάθος ψυχούλα!

Οι παννυχίδες στο εντευκτήριο του γηπέδου του Πανελληνίου και στο σαλόνι του ξενοδοχείου "Golden Age", όπου κατέλυε ο Άρης όταν κατέβαινε για να παίξει στην Αθήνα αποτελούν κομμάτι της ιστορικής μνήμης του ελληνικού μπάσκετ. Εκεί συναντούσες κάθε (αθλητικής καρυδιάς) καρύδι και δεν σου 'κανε καρδιά να φύγεις, ακόμη κι αν είχε ξημερώσει!

Για τους δημοσιογράφους της γενιάς μου (όπως ο Καρύδας, ο Φιλέρης, ο Μανουσέλης και ο συχωρεμένος ο Αντωνόπουλος) το εντευκτήριο -κι όταν πια καλοκαίριαζε- η αυλή του γηπέδου της οδού Μαυρομματαίων έμοιαζαν με κατηχητικά σχολεία! Εκεί συναντούσες τον πρώην ΓΓΑ Κώστα Παπαναστασίου, τον Βασίλη Γκούμα, τον Μίμη και τον Μιχάλη Στεφανίδη, τον Νίκο Αλέφαντο (που έδειχνε τα ποδοσφαιρικά συστήματα, χρησιμοποιώντας δίκην παικτών τα ζεστά κεφτεδάκια από την κουζίνα !), τον πάντοτε κομψό με τα Sebago παπούτσια και το φουλάρι του,  Θέμη Χολέβα, τον Ηλία Βλαβάκη, τον αυτοαποκαλούμενο "δορυφορικό διαιτητή" Νίκο Κουμπούρη και βεβαίως τον νεαρότερο όλων Κώστα Τσαπάρα...

Κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο πάλι, που έπαιζε ο Αρης, στο (επί της οδού Μιχαλακοπούλου) "Golden Age" δεν έπεφτε καρφίτσα! Γύρω γύρω προπονητές άλλων ομάδων, παλαίμαχοι παίκτες, παράγοντες, δημοσιογράφοι και στη μέση ο Ιωαννίδης, που αγόρευε καπνίζοντας τα Καρέλια Special μέχρι να αποφασίσει αυτός να σφυρίξει λήξη της μάζωξης για να ανέβει στο δωμάτιο του να κοιμηθεί! Καθόμασταν τότε και τον ακούγαμε λες κι ήταν ο... Βούδας (όπως είχε πει κάποτε ο Στηβ Γιατζόγλου) κι όταν τολμούσαμε να διαφωνήσουμε μαζί του τρελαινόταν και μας άλλαζε τον αδόξαστο!».

Ένας όμως λάτρης της καλαθοσφαίρησης, ο Κώστας Τσαπάρας δεν δίστασε να διαφωνήσει ή μάλλον να κάνει επίδειξη των γνώσεων του μπροστά στον μεγάλο προπονητή.

Ο μπασκετικός μύθος λέει ότι μετά από ένα αγώνα με τον Άρη ο Τσαπάρας εντυπωσίασε τον Ιωαννίδη όταν στη λέσχη του Πανελληνίου του ανέλυσε την άμυνα που σταματούσε τον Γκάλη. Αυτή που λίγο αργότερα χρησιμοποίησε συμπτωματικά ο Θόδωρος Ροδόπουλος ως προπονητής του ΠΑΟΚ. ''Ενας μαν του μαν, τέσσερις ζώνη. Ο παίκτης που κυνηγάει τον Γκάλη κοντός και μπροστά στη ζώνη στην δεξιά πλευρά που κάνει τη γρήγορη ντρίμπλα με περιστροφή ο Γκάλης ψηλός παίκτης για να του κλείνει τη θέα στο καλάθι'', ήταν η ανάλυση του Τσαπάρα που συνήθιζε να αναλύει δημόσια τις απόψεις του και να γράφει συστήματα πάνω σε χαρτοπετσέτες της λέσχης του Πανελληνίου, αφήνοντας “κάγκελο” όσους δεν τον ήξεραν. Από τότε ανέπτυξε μια ειδική σχέση με τον ''ξανθό'' ο οποίος του έστελνε συστήματα στα αγγλικά για να του τα μεταφράζει.

Ο ''ξανθός'' μάλιστα όχι μόνο δεν ξέχασε τον Τσαπάρα αλλά μερικά χρόνια αργότερα  ήταν αυτός που τον πρότεινε για την πρώτη προπονητική του δουλειά. Ήταν το καλοκαίρι του 1984 στη Νέα Σμύρνη. Τότε ο επιχειρηματίας Αλέκος Ρογκαβόπουλος είχε αναλάβει τον Ηλυσιακό, ομάδα που έπαιζε στη Β΄ εθνική (την εποχή εκείνη δεν υπήρχε ακόμη η Α2). Ο Ρογκαβόπουλος φώναξε στο μαγαζί του Γιώργου στην πλατεία της Νέας Σμύρνης τον Ιωαννίδη και τον ρώτησε με τι μισθό θα δεχόταν να αναλάβει τον Ηλυσιακό και με τι προϋπολογισμό θα μπορούσε να πάρει πρωτάθλημα στην Α'  Εθνική σε δύο χρόνια. ''Πες τα νούμερα και σου υπογράφω τώρα τις επιταγές'' του είπε.

Ο ''ξανθός'' φυσικά αρνήθηκε και του πρότεινε τον Κώστα Διαμαντόπουλο. ''Για να φτιάξεις ομάδα όμως πρέπει να βγάζεις παίκτες και όχι μόνο να αγοράζεις. Θα πάρεις στα παιδικοεφηβικά σου τμήματα αυτόν που θα σου πω. Τον Τσαπάρα. Και θα έχεις να λες ότι από σένα ξεκίνησε ο μεγαλύτερος Έλληνας προπονητής όλων των εποχών, Αυτός θα μας ξεπεράσει όλους μια μέρα''.

Ο Ρογκαβόπουλος πείστηκε. ''Με βάζεις και παίρνω ένα τύπο που δεν έχει δουλέψει ποτέ και πουθενά, τι άλλο θα με πείσεις να κάνω δεν ξέρω'' είχε πει τότε στον Ιωαννίδη και προσέλαβε τον 32χρονο,  προπονητή στις μικρές ομάδες. Όταν αργότερα άκουσε  πόσο θα του κόστιζε η όλη ιστορία δεν πίστευε στα αυτιά του. Πλήρωσε χωρίς δεύτερη κουβέντα και μετά από μερικές μέρες εμφανίσθηκαν στο κλειστό της ομάδας δύο φορτηγά με υλικά προπόνησης! Για πρώτη φορά (ακόμη και για αντρικές ομάδες της εποχής όλα αυτά ήταν άγνωστα) εμφανίσθηκαν σε προπόνηση κώνοι για την εκμάθηση ντρίμπλας, βαρέλια για ειδικές ασκήσεις, ειδικά προστατευτικά για την προπόνηση των ψηλών, καλύπτρες για τα μάτια ώστε οι παίκτες να ντριμπλάρουν χωρίς να βλέπουν και διάφορα άλλα τέτοια προπονητικά βοηθήματα που γέμισαν μια αποθήκη του γηπέδου. Όσοι έβλεπαν εκείνες τις προπονήσεις συνήθως δεν καταλάβαιναν τι γινόταν και θεωρούσαν παλαβό τον Τσαπάρα. Το κατάλαβαν αργότερα οι αντίπαλοι του Ηλυσιακού που πήρε τα πανελλήνια πρωταθλήματα των μικρών ομάδων και από εκείνη τη φουρνιά τροφοδότησε για αρκετά χρόνια την πρώτη ομάδα με παίκτες όπως οι Βερτζάγιας, Ποδαράς, Ταμπάκης και αρκετούς άλλους.

Δύο χρόνια αργότερα για φορολογικούς λόγους ο Ρογκαβόπουλος έφυγε από την Ελλάδα, ο Ηλυσιακός πήρε την κάτω βόλτα και ο Τσαπάρας βρήκε θέση στην Ναύπακτο, στην ανδρική ομάδα της Ομόνοιας που έπαιζε στη Γ΄ εθνική. Παραιτήθηκε όμως γιατί η ομάδα δεν δεχόταν να προσλάβει ψυχολόγο!

Ακολούθησε το κοουτσάρισμα της ομάδας μπάσκετ του ΟΦΗ Ηρακλείου στην οποία εργάστηκε από το 1989-1992 όταν ο ΟΦΗ αγωνιζόταν στο πρωτάθλημα της Α’ Ε.ΚΑ.Σ.Κ.

Αποσύρθηκε αργότερα από το μπάσκετ που μαζί με τους Led Zeppelin ήταν οι μεγάλες του αγάπες και σπάνια εμφανιζόταν τα επόμενα χρόνια σε γήπεδα μπάσκετ για να παρακολουθήσει ένα παιχνίδι. ''Δεν είναι για μένα οι ομάδες, καλύτερα να κάθομαι στην εξέδρα'', έλεγε όταν τον ρωτούσαν γιατί δεν δουλεύει. Κανείς ποτέ δεν έμαθε αν ο χρησμός του Ιωαννίδη θα έβγαινε αληθινός αλλά όσοι τον ήξεραν είχαν να το λένε: ''Τέτοιο μπασκετικό μυαλό βγαίνει κάθε πενήντα χρόνια. Πάει χαμένος χωρίς λόγο και από το πείσμα του''!

Ο Κώστας Τσαπάρας είχε πραγματικά ένα αξιόλογο μπασκετικό μυαλό. Ένας γνωστός αθλητικογράφος έγραψε :

Ένα μικρό στερνό αντίο από τον πιτσιρικά που ένα βράδυ ο Τσαπάρας μ’ έπιασε στο κλειστό του Σπόρτιγκ και μου είπε: ''Να σου πω ωραία τα γράφεις στην εφημερίδα σου, μπορεί να γίνεις και καλός δημοσιογράφος αλλά από μπάσκετ είσαι άσχετος και πρέπει να μάθεις γιατί τώρα ξεκινάς. Κάτσε να σου δείξω πως γίνεται η διάσπαση ζώνης 2-1-2 για να καταλαβαίνεις και τι βλέπεις και να μη γράφεις άλλα αντί άλλων''. Και επειδή εκείνος ο πιτσιρικάς δεν είχε όντως ιδέα και δεν καταλάβαινε τα σχέδια στη χαρτοπετσέτα έμαθε τη διάσπαση ζώνης από τον Τσαπάρα με δέκα...ηλιόσπορους σε ένα πεζούλι της οδού Ηλία Ζερβού.

Δεν ξέρω αν ο Τσαπάρας θα γινόταν όντως προπονηταράς αλλά μάλλον ο Ιωαννίδης το πίστευε για να το λέει. Εκείνη μάλιστα την εποχή δεν ήταν πολιτικός και δεν έκανε δημόσιες σχέσεις για να στρογγυλεύει τα πράγματα.

Ξέρω ότι ο Κώστας Τσαπάρας χωρίς ποτέ να κερδίσει κάτι από το μπάσκετ το λάτρευε σε μια εποχή που δεν ήταν μόδα και δεν υπήρχαν επαγγελματικά συμβόλαια. Για αυτό άλλωστε το απόγευμα της 25^ης Φεβρουαρίου στο νεκροταφείο του Ξυλόκαστρου, αν και είχε αποσυρθεί αρκετό καιρό από την ενεργό δράση δεν έφυγε ξεχασμένος. Στην  κηδεία του ήταν παρόντες όλοι οι παλιοί του παίκτες και ένας από αυτούς μου είπε και το εξής: «Ο Κώστας δεν είχε δική του οικογένεια αλλά είχε πολλά παιδιά. Όλους εμάς που μας έμαθε μπάσκετ».

Ο Κώστας Τσαπάρας όταν έφυγε από την ζωή νικημένος από τον καρκίνο ήταν 61 ετών.

Πηγές:

https://www.gazzetta.gr/mpasket/article/375732-o-tsaparas-o-balesa-kai-o-boydas

http://allstarkourouna.blogspot.com/2013/02/blog-post_25.html

https://www.sport-fm.gr/article/basket/659476

https://www.inewsgr.com/136/sepk--efyge-o-kostas-tsaparas.htm

https://www.agrinionews.gr/φιέστα-τίτλου-για-την-ομόνοια-στο-μπάσ/

https://www.kritikobasket.gr/2013/02/blog-post_26.html?m=0