"Μια φάρσα στο Domus Ρublica, το σπίτι του Ρωμαίου ηγέτη, έφτασε στο σημείο να αμαυρώσει τη φήμη της κυρίαρχης τάξης της αυτοκρατορίας εμπλέκοντας στρατηγούς, γερουσιαστές, ιερείς και... χορεύτριες "
" Σεξ, ιεροσυλία και ο Ιούλιος Καίσαρας "
Πριν από 2.000 χρόνια ένα σκάνδαλο συγκλόνισε συθέμελα τη ρωμαϊκή δημοκρατία
Ήταν το μεγαλύτερο σκάνδαλο της αρχαιότητας. Τα είχε όλα: σεξ, μυστικές τελετές και τον Ιούλιο Καίσαρα. Η υπόθεση της Καλής Θεάς που αρχικά επρόκειτο για νεανική φάρσα διέλυσε τη ρωμαϊκή δημοκρατία πριν από 2.000 χρόνια.
Καθώς η νύχτα σκέπαζε τη Ρώμη, στις αρχές του Δεκεμβρίου του 62 π.Χ., μια ομάδα καλοντυμένων γυναικών άρχισε να συγκεντρώνεται σε ένα μεγάλο σπίτι στο κέντρο της πόλης. Ήταν το Domus Ρublica, η επίσημη κατοικία του προσφάτως εκλεγμένου Ιούλιου Καίσαρα. Ό,τι συνέβη εκεί τις επόμενες ώρες, σταδιακά έφτασε να γίνει το μεγαλύτερο πολιτικοσεξουαλικό σκάνδαλο της ιστορίας. Περιείχε τα πάντα: μοιχεία, αιμομιξία, ετεροφυλενδυσία, ιεροσυλία, απόκρυφες τελετές, χορεύτριες, γερουσιαστές, ιερείς, αριστοκράτες, στρατηγούς... Κανένα σκάνδαλο δεν αμαύρωσε περισσότερο τη φήμη της κυρίαρχης τάξης: υπονόμευσε ακόμα και τα θεμέλια της ρωμαϊκής δημοκρατίας.
Ο Βρετανός συγγραφέας Ρίτσαρντ Χάρις που επί 9 χρόνια διεξήγε έρευνα, θεωρεί ότι το σκάνδαλο αυτό αποκαλύπτει πόσο διαφορετικοί αλλά και πόσο ίδιοι με εμάς ήταν οι Ρωμαίοι. Οι «Sunday Τimes» φιλοξένησαν αποσπάσματα από το νέο βιβλίο του «Lustrum» που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Ηutchinson.
Η Καλή Θεά. Ο 38χρονος Καίσαρας δεν ήταν παρών όταν οι γυναίκες έφθασαν στο σπίτι του. Όπως όλοι οι άνδρες στην αρχαία Ρώμη, ήταν υποχρεωμένος να εγκαταλείψει τον χώρο. Η ετήσια νυχτερινή τελετή προς τιμήν της Βona Dea, της Καλής Θεάς, που ήταν συνδεδεμένη με την παρθενία και τη γονιμότητα, ήταν ένα πανάρχαιο έθιμο στο οποίο συμμετείχαν αποκλειστικά γυναίκες. Στις παρούσες συμπεριλαμβάνονταν οι δύο οικοδέσποινες- η μητέρα του Καίσαρα Αυρηλία και η συζυγός του Πομπηία - καθώς και οι σύζυγοι πολλών γερουσιαστών, μεταξύ των οποίων και η γυναίκα του Κικέρωνα, Τερεντία. Παρούσες φυσικά ήταν και οι έξι παρθένες ιέρειες της θεάς, που κατοικούσαν ακριβώς δίπλα.
Οι Ρωμαίοι άνδρες (στους οποίους απαγορευόταν ακόμα και να κοιτάξουν τα πέπλα και τα ιερά σκεύη της Καλής Θεάς) συζητούσαν για τα όσα φαντάζονταν πως έκαναν οι γυναίκες στα μισοφωτισμένα διαμερίσματα, και ιδιαίτερα για την τελετή που όπως ήταν γνωστό συνοδευόταν από κρασί και μουσική- δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μιλούσαν για όργια. Πάντως ποτέ κανείς δεν είχε τολμήσει να παραβιάσει την ιερή απαγόρευση- μέχρι εκείνη τη νύχτα. Κάποια στιγμή η υπηρέτρια της Πομπηίας, Άμπρα, άνοιξε την πόρτα για να μπει η ερωμένη της αλλά μέσα στο σπίτι γλίστρησε και μια μεγαλόσωμη φιγούρα με περούκα και άρπα στα χέρια. Κρύφτηκε στους διαδρόμους όπου μάλλον τυχαία συνάντησε μια γυναίκα η οποία ζήτησε να ακούσει μουσική. Όταν αρνήθηκε η γυναίκα κατάλαβε τι συνέβαινε άρχισε να ουρλιάζει «άνδρας στο σπίτι!». Οι άλλες γυναίκες έφθασαν τρέχοντας και επιτέθηκαν στον εισβολέα, ο οποίος κατόρθωσε να τους ξεφύγει όχι όμως να κρύψει την ταυτότητά του: ήταν ο Πόπλιος Κλώδιος ο Ωραίος, ένας 30χρονος σαματατζής αριστοκράτης που ήταν γνωστό ότι διατηρούσε σχέση με τη γυναίκα του Καίσαρα.
Η λαγνεία. Το σκάνδαλο θα είχε ξεσπάσει αμέσως αν πρόεδρος της Γερουσίας δεν ήταν εκείνη την περίοδο ο πεθερός του Κλωδίου, Λεύκιος Μουρήνας. Αρνήθηκε τη συζήτηση του θέματος θεωρώντας ότι δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα και πως μόνο οι θρησκευτικές αρχές θα μπορούσαν να ασχοληθούν με αυτό. Όμως στην αποκάλυψη του σκανδάλου βοήθησε η λαγνεία του Καίσαρα, ο οποίος ήταν γνωστό ότι είχε κοιμηθεί με τις συζύγους τουλάχιστον τεσσάρων γερουσιαστών. Ένας από τους λίγους που τον ξεπερνούσαν σε ερωτικές περιπέτειες ήταν ο Κλώδιος, ο οποίος είχε αιμομικτικές σχέσεις και με τις τρεις αδελφές του.
Μια από αυτές, μάλιστα, η Κλωδία, ήταν η φαμ φατάλ της ρωμαϊκής δημοκρατίας, «Ιn triclinio Coa, in cubiculo Νola» (ένα μεταξωτό νησί στην τραπεζαρία, ένα βραχώδες οχυρό στο κρεβάτι), όπως είπε ένας από τους θαυμαστές της που περηφανευόταν ψευδώς ότι την κατέκτησε. Δύο από τους πραγματικούς εραστές της τον έπιασαν, τον έδειραν και μετά τον σοδόμισαν. Αυτός ήταν ο μπερδεμένος κόσμος που αποκάλυψε το σκάνδαλο της Καλής Θεάς.
Όλα αυτά θα έμεναν μυστικά εάν τον Ιανουάριο δεν αναλάμβανε την προεδρία της Γερουσίας ο Κουίντος Κορνιφίκιος που απαίτησε από τους ανώτατους ιερείς να ερευνήσουν τι συνέβη στις 4 Δεκεμβρίου, διότι υπήρχε ο φόβος εάν η θεά είχε προσβληθεί να χτυπούσε κακό τη Ρώμη. Η απόφαση των ιερέων ήταν ότι πράγματι είχε διαπραχθεί ιεροσυλία. Ο Καίσαρας, ενώ αρνήθηκε ότι η σύζυγός του είχε αναμειχθεί σε αυτό, τη χώρισε. Γιατί; αναρωτιόντουσαν οι πολίτες. Η διάσημη απάντηση του Καίσαρα, ότι δηλαδή η σύζυγός του δεν πρέπει μόνο να είναι τίμια αλλά και να φαίνεται, έμεινε στους αιώνες. Όμως για τον Κλώδιο η κατάσταση ήταν πιο δύσκολη. Ο σημαντικότερος εχθρός του ήταν ο πρώην γαμπρός του, ο στρατηγός Λεύκιος Λούκουλλος, παντρεμένος με μια από τις αδελφές του την οποία χώρισε όταν τη βρήκε στο κρεβάτι με τον Κλώδιο. Ο Κλώδιος τον εκδικήθηκε υποκινώντας κάποιους από τους στρατιώτες του Λούκουλλου να στασιάσουν. Έτσι, μετά το σκάνδαλο, ο στρατηγός βρήκε την ευκαιρία για τη δική του εκδίκηση: με δική του προτροπή η Γερουσία αποφάσισε ότι ο μοναδικός τρόπος να εξευμενιστεί η Καλή Θεά ήταν η επιβολή μιας τρομερής τιμωρίας στον παραβάτη.
Λαϊκός ήρωας. Ο Κλώδιος κατηγορήθηκε για incestum- ερωτική επαφή με παρθένα ιέρεια- έγκλημα που επέσυρε τη θανατική ποινή. Όμως με αυτόν τον τρόπο ο νεαρός έγινε σε μια νύχτα λαϊκός ήρωας. Ο νόμος που επέτρεπε τη δίωξή του έπρεπε να εγκριθεί από τους Ρωμαίους πολίτες και όταν άρχισε η διαδικασία ξέσπασαν ταραχές. Τελικά, με πιο ευνοϊκούς όρους η δίκη του άρχισε τον Μάιο και γι΄ αυτήν έγραψε ακόμα και ο Πλούταρχος. Ο Κλώδιος εμφάνισε έναν μάρτυρα που κατέθεσε ότι στις 4 Δεκεμβρίου βρισκόταν 120 χιλιόμετρα μακριά από τη Ρώμη, όμως ο Κικέρωνας που τον είχε δει εκείνο το βράδυ κατέστρεψε το άλλοθί του.
Η απόφαση δεν άργησε: με ψήφους 31 υπέρ και 25 κατά οι ένορκοι απάλλαξαν τον Κλώδιο από όλες τις κατηγορίες. Όπως διέρρευσε, τους είχε δωροδοκήσει ένας εκατομμυριούχος επιχειρηματίας ο Μάρκος Κράσσος, αντίπαλος του Κικέρωνα. Ελεύθερος πλέον ο Κλώδιος έστρεψε τον όχλο εναντίον του Κικέρωνα, ο οποίος οδηγήθηκε στην εξορία. Οι ταραχές δεν σταμάτησαν και έπειτα από εμφύλιο πόλεμο ο Καίσαρας πήρε όλη την εξουσία στα χέρια του. Αυτό που άρχισε ως φάρσα εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο σκάνδαλο που συγκλόνισε τον κόσμο της πολιτικής πριν από 2.000 χρόνια.
Ο Βρετανός συγγραφέας Ρίτσαρντ Χάρις που επί 9 χρόνια διεξήγε έρευνα, θεωρεί ότι το σκάνδαλο αυτό αποκαλύπτει πόσο διαφορετικοί αλλά και πόσο ίδιοι με εμάς ήταν οι Ρωμαίοι. Οι «Sunday Τimes» φιλοξένησαν αποσπάσματα από το νέο βιβλίο του «Lustrum» που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Ηutchinson.
Η Καλή Θεά. Ο 38χρονος Καίσαρας δεν ήταν παρών όταν οι γυναίκες έφθασαν στο σπίτι του. Όπως όλοι οι άνδρες στην αρχαία Ρώμη, ήταν υποχρεωμένος να εγκαταλείψει τον χώρο. Η ετήσια νυχτερινή τελετή προς τιμήν της Βona Dea, της Καλής Θεάς, που ήταν συνδεδεμένη με την παρθενία και τη γονιμότητα, ήταν ένα πανάρχαιο έθιμο στο οποίο συμμετείχαν αποκλειστικά γυναίκες. Στις παρούσες συμπεριλαμβάνονταν οι δύο οικοδέσποινες- η μητέρα του Καίσαρα Αυρηλία και η συζυγός του Πομπηία - καθώς και οι σύζυγοι πολλών γερουσιαστών, μεταξύ των οποίων και η γυναίκα του Κικέρωνα, Τερεντία. Παρούσες φυσικά ήταν και οι έξι παρθένες ιέρειες της θεάς, που κατοικούσαν ακριβώς δίπλα.
Οι Ρωμαίοι άνδρες (στους οποίους απαγορευόταν ακόμα και να κοιτάξουν τα πέπλα και τα ιερά σκεύη της Καλής Θεάς) συζητούσαν για τα όσα φαντάζονταν πως έκαναν οι γυναίκες στα μισοφωτισμένα διαμερίσματα, και ιδιαίτερα για την τελετή που όπως ήταν γνωστό συνοδευόταν από κρασί και μουσική- δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μιλούσαν για όργια. Πάντως ποτέ κανείς δεν είχε τολμήσει να παραβιάσει την ιερή απαγόρευση- μέχρι εκείνη τη νύχτα. Κάποια στιγμή η υπηρέτρια της Πομπηίας, Άμπρα, άνοιξε την πόρτα για να μπει η ερωμένη της αλλά μέσα στο σπίτι γλίστρησε και μια μεγαλόσωμη φιγούρα με περούκα και άρπα στα χέρια. Κρύφτηκε στους διαδρόμους όπου μάλλον τυχαία συνάντησε μια γυναίκα η οποία ζήτησε να ακούσει μουσική. Όταν αρνήθηκε η γυναίκα κατάλαβε τι συνέβαινε άρχισε να ουρλιάζει «άνδρας στο σπίτι!». Οι άλλες γυναίκες έφθασαν τρέχοντας και επιτέθηκαν στον εισβολέα, ο οποίος κατόρθωσε να τους ξεφύγει όχι όμως να κρύψει την ταυτότητά του: ήταν ο Πόπλιος Κλώδιος ο Ωραίος, ένας 30χρονος σαματατζής αριστοκράτης που ήταν γνωστό ότι διατηρούσε σχέση με τη γυναίκα του Καίσαρα.
Η λαγνεία. Το σκάνδαλο θα είχε ξεσπάσει αμέσως αν πρόεδρος της Γερουσίας δεν ήταν εκείνη την περίοδο ο πεθερός του Κλωδίου, Λεύκιος Μουρήνας. Αρνήθηκε τη συζήτηση του θέματος θεωρώντας ότι δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα και πως μόνο οι θρησκευτικές αρχές θα μπορούσαν να ασχοληθούν με αυτό. Όμως στην αποκάλυψη του σκανδάλου βοήθησε η λαγνεία του Καίσαρα, ο οποίος ήταν γνωστό ότι είχε κοιμηθεί με τις συζύγους τουλάχιστον τεσσάρων γερουσιαστών. Ένας από τους λίγους που τον ξεπερνούσαν σε ερωτικές περιπέτειες ήταν ο Κλώδιος, ο οποίος είχε αιμομικτικές σχέσεις και με τις τρεις αδελφές του.
Μια από αυτές, μάλιστα, η Κλωδία, ήταν η φαμ φατάλ της ρωμαϊκής δημοκρατίας, «Ιn triclinio Coa, in cubiculo Νola» (ένα μεταξωτό νησί στην τραπεζαρία, ένα βραχώδες οχυρό στο κρεβάτι), όπως είπε ένας από τους θαυμαστές της που περηφανευόταν ψευδώς ότι την κατέκτησε. Δύο από τους πραγματικούς εραστές της τον έπιασαν, τον έδειραν και μετά τον σοδόμισαν. Αυτός ήταν ο μπερδεμένος κόσμος που αποκάλυψε το σκάνδαλο της Καλής Θεάς.
Όλα αυτά θα έμεναν μυστικά εάν τον Ιανουάριο δεν αναλάμβανε την προεδρία της Γερουσίας ο Κουίντος Κορνιφίκιος που απαίτησε από τους ανώτατους ιερείς να ερευνήσουν τι συνέβη στις 4 Δεκεμβρίου, διότι υπήρχε ο φόβος εάν η θεά είχε προσβληθεί να χτυπούσε κακό τη Ρώμη. Η απόφαση των ιερέων ήταν ότι πράγματι είχε διαπραχθεί ιεροσυλία. Ο Καίσαρας, ενώ αρνήθηκε ότι η σύζυγός του είχε αναμειχθεί σε αυτό, τη χώρισε. Γιατί; αναρωτιόντουσαν οι πολίτες. Η διάσημη απάντηση του Καίσαρα, ότι δηλαδή η σύζυγός του δεν πρέπει μόνο να είναι τίμια αλλά και να φαίνεται, έμεινε στους αιώνες. Όμως για τον Κλώδιο η κατάσταση ήταν πιο δύσκολη. Ο σημαντικότερος εχθρός του ήταν ο πρώην γαμπρός του, ο στρατηγός Λεύκιος Λούκουλλος, παντρεμένος με μια από τις αδελφές του την οποία χώρισε όταν τη βρήκε στο κρεβάτι με τον Κλώδιο. Ο Κλώδιος τον εκδικήθηκε υποκινώντας κάποιους από τους στρατιώτες του Λούκουλλου να στασιάσουν. Έτσι, μετά το σκάνδαλο, ο στρατηγός βρήκε την ευκαιρία για τη δική του εκδίκηση: με δική του προτροπή η Γερουσία αποφάσισε ότι ο μοναδικός τρόπος να εξευμενιστεί η Καλή Θεά ήταν η επιβολή μιας τρομερής τιμωρίας στον παραβάτη.
Λαϊκός ήρωας. Ο Κλώδιος κατηγορήθηκε για incestum- ερωτική επαφή με παρθένα ιέρεια- έγκλημα που επέσυρε τη θανατική ποινή. Όμως με αυτόν τον τρόπο ο νεαρός έγινε σε μια νύχτα λαϊκός ήρωας. Ο νόμος που επέτρεπε τη δίωξή του έπρεπε να εγκριθεί από τους Ρωμαίους πολίτες και όταν άρχισε η διαδικασία ξέσπασαν ταραχές. Τελικά, με πιο ευνοϊκούς όρους η δίκη του άρχισε τον Μάιο και γι΄ αυτήν έγραψε ακόμα και ο Πλούταρχος. Ο Κλώδιος εμφάνισε έναν μάρτυρα που κατέθεσε ότι στις 4 Δεκεμβρίου βρισκόταν 120 χιλιόμετρα μακριά από τη Ρώμη, όμως ο Κικέρωνας που τον είχε δει εκείνο το βράδυ κατέστρεψε το άλλοθί του.
Η απόφαση δεν άργησε: με ψήφους 31 υπέρ και 25 κατά οι ένορκοι απάλλαξαν τον Κλώδιο από όλες τις κατηγορίες. Όπως διέρρευσε, τους είχε δωροδοκήσει ένας εκατομμυριούχος επιχειρηματίας ο Μάρκος Κράσσος, αντίπαλος του Κικέρωνα. Ελεύθερος πλέον ο Κλώδιος έστρεψε τον όχλο εναντίον του Κικέρωνα, ο οποίος οδηγήθηκε στην εξορία. Οι ταραχές δεν σταμάτησαν και έπειτα από εμφύλιο πόλεμο ο Καίσαρας πήρε όλη την εξουσία στα χέρια του. Αυτό που άρχισε ως φάρσα εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο σκάνδαλο που συγκλόνισε τον κόσμο της πολιτικής πριν από 2.000 χρόνια.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΤΑ ΝΕΑ¨
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου