Σάββατο 25 Απριλίου 2009

26 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1986 - Η ΕΚΡΗΞΗ ΣΤΟ ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ



Ανοικτή πληγή το Τσερνόμπιλ
Είκοσι τρία χρόνια μετά, άνθρωποι και Φύση «πληρώνουν» για την τραγωδία

Του ανταποκριτή μας στη Μoσχα Αχιλλεα Πατσουκα

Λένε πως ο χρόνος λειτουργεί ως το καλύτερο γιατρικό για να αποβάλεις ένα τραγικό γεγονός από τη μνήμη σου. Δυστυχώς όμως, ο κανόνας αυτός έχει και εξαιρέσεις. Στη μαύρη αυτή κατηγορία ανήκει το τραγικό δυστύχημα του Τσερνόμπιλ, που έμελλε να αλλάξει τις μοίρες ανθρώπων, ζώων και της Φύσης γενικότερα. Το ξημέρωμα της σημερινής ημέρας για την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, τυπικά θα αποτελέσει μια επέτειο, καθώς ουσιαστικά οι πληγές από το ατύχημα στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Τσερνόμπιλ παραμένουν ανοικτές, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες και αυτές που θα ξημερώσουν τις προσεχείς δεκαετίες θα κάνουν όλους να γυρίζουν νοερά με τρόμο στη 1.28:58 π.μ. της 26ης Απριλίου 1986. Η έκρηξη εκείνης της νύχτας στον αντιδραστήρα Νο 4 «μετρήθηκε» 7 Ρίχτερ. Αμέσως, 56 άνθρωποι έχασαν τις ζωές τους, άλλοι 4.000 πέθαναν τις μέρες που ακολούθησαν, ενώ πολλά εκατομμύρια μολύνθηκαν από ραδιενέργεια. Αν και το ατύχημα, όταν συνέβη στην Ουκρανία, πιστεύεται πως η Λευκορωσία επλήγη πρώτη και περισσότερο.

Στις τρεις χώρες τουλάχιστον 5.000.000 άνθρωποι μολύνθηκαν από ραδιενέργεια, ενώ «μόνο» στην Ουκρανία υπολογίζεται πως τουλάχιστον μισό εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν. Ωστόσο, τα θύματα σύμφωνα με επιστήμονες και στις τρεις αυτές χώρες είναι πολύ περισσότερα, όπως τα κρούσματα καρκίνου που ξεφύτρωσαν σαν τα μανιτάρια και τυπικά μόνο δεν μπορούν να τα αποδώσουν στο Τσερνόμπιλ. Κοιτάζοντας ωστόσο τις ουρές στα αντικαρκινικά νοσοκομεία των τριών χωρών, τις χρυσές δουλειές που κάνουν τα καταστήματα με περούκες, αλλά και τον χαμηλό μέσο όρο ζωής αντιλαμβάνεσαι πως η λέξη που αποτυπώνει την τραγωδία του Τσερνόμπιλ είναι μία: Θάνατος.

Σήμερα, ηρωικοί εργάτες στο Τσερνόμπιλ αγωνίζονται για τον καθαρισμό του ραδιενεργού υλικού που συνεχίζει να εκλύεται και την αναστήλωση της σαρκοφάγου.

Τον Φεβρουάριο, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανοικοδόμηση και την Ανάπτυξη και η Ουκρανία υπέγραψαν συμφωνία για την επιχορήγηση με 135 εκατ. ευρώ, της προσπάθειας καθαρισμού του Τσερνόμπιλ. Προσφάτως, η Ουκρανή πρωθυπουργός Γιούλια Τιμοσένκο δήλωσε ότι η κατασκευή της νέας σαρκοφάγου που θα μετατρέψει την περιοχή σε μια οικολογικά καθαρή ζώνη, παραμένει στρατηγικής σημασίας για την Ουκρανία. Αλλά ακριβές χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή του δεν υπάρχει. Σήμερα, το χαλύβδινο σκέπαστρο που καλύπτει τον αντιδραστήρα έχει υποστεί πολλές και σοβαρές φθορές, ενώ ενισχυτικές παρεμβάσεις έχουν γίνει από κοινοπραξία εταιρειών των οποίων τα ηνία κρατάει η ρωσική Ατομστριέξπορτ.

Ηταν όλα εκεί

Τον Απρίλιο 2006 σε οδοιπορικό μου στον τόπο της τραγωδίας αρκετά χιλιόμετρα πριν μπω στη νεκρή ζώνη του Τσερνόμπιλ, οι εικόνες μού φανέρωναν τα γεγονότα. Χωριά και σπίτια ερειπωμένα, παραδεισένια δάση μέσα στη βλάστηση, μέχρι την τελευταία ημέρα της ζωής τους θα έχουν μέσα τους τη ραδιενέργεια. Περνώντας την πύλη και τον έλεγχο, είδα εργάτες με τις τσάσκες στα χέρια τους που πήγαιναν για μερικά γκρίβνια παραπάνω να βουτήξουν στη ραδιενέργεια. Το φινάλε ωστόσο έμελλε να είναι αντάξιο μιας τραγωδίας. Φτάνοντας στην πόλη Πριπιάτ 18 χλμ. από το Τσερνόμπιλ, αισθάνθηκα λες και καταδυόμουν στον Αδη. Ολα, σε αυτή την πόλη των 47.000 κατοίκων, ήταν ακριβώς όπως τα άφησαν οι κάτοικοί της. Ρούχα, παιδικά τετράδια και κούκλες, προσωπικά αντικείμενα, οι χώροι διασκέδασης, εστιατόρια. Ακόμα και το Λούνα Παρκ που ήταν προγραμματισμένο να εγκαινιαστεί μια βδομάδα μετά την καταστροφή. Κάθε γωνιά αυτής της πόλης σου φέρνει στο μυαλό πως ήταν όλα εκεί, μέχρι τη στιγμή που ο δείκτης του ρολογιού έδειξε 1.28:58 π.μ. σβήνοντας διά βίου την ουσιαστικότερη λέξη. Τη ζωή.

Από την Καθημερινή:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_25/04/2009_312212

Oι άμεσες, αλλά και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία

Tου Γαννη Eλαφρου

Είκοσι τρία χρόνια μετά την τραγωδία του Τσερνόμπιλ η ανησυχία για τις συνέπειες στην υγεία των Ελλήνων δεν λέει να υποχωρήσει. Οι αυξημένες καρκινοπάθειες τις δύο προηγούμενες δεκαετίες συνδέονται από πολλούς επιστήμονες και με τη ραδιενεργό βροχή που έπεσε σε περιοχές της χώρας μας την (κυριολεκτικά) Εβδομάδα των Παθών του 1986. Καθώς τα σύννεφα των ανησυχητικών προβλέψεων για το μέλλον δεν λένε να καθαρίσουν, οι σκιές της μόλυνσης από ραδιενεργά στοιχεία παραμένουν ακόμα σε ορισμένα σημεία του ελληνικού εδάφους, αν και οι συγκεντρώσεις έχουν υποχωρήσει πάρα πολύ σε σχέση με 23 χρόνια πριν. Ποιος μπορεί, ύστερα από όλα αυτά, να μιλάει για ασφαλή πυρηνική ενέργεια και για αποστάσεις ασφαλείας;

Το καίσιο 137

Το ραδιενεργό νέφος από το Τσερνόμπιλ έφτασε στην Ελλάδα μερικές μέρες μετά την έκρηξη της 26ης Απριλίου, μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα. «Επλήγησαν περισσότερο οι περιοχές που έβρεξε εκείνες τις μέρες, κυρίως Τρίκαλα και Καρδίτσα, η περιοχή δυτικά της Λάρισας, η Νάουσα, η Αλεξάνδρεια Ημαθίας, η Κατερίνη κ. λπ.», λέει στην «Κ» ο κ. Σίμος Σιμόπουλος, από το Εργαστήριο Πυρηνικής Τεχνολογίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. «Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό το δυστύχημα πήραμε ένα αυτοκίνητο και γυρίσαμε όλη την Ελλάδα, συλλέγοντας δείγματα εδάφους για να κάνουμε μετρήσεις στο εργαστήριο. Αναλύσαμε πάνω από 1.200 δείγματα και βρήκαμε στις συγκεκριμένες περιοχές μεγάλες συγκεντρώσεις, οι οποίες όμως τον επόμενο χρόνο και στη συνέχεια υποχώρησαν. Το μόνο ραδιενεργό στοιχείο που έδειξε αντοχή ήταν το καίσιο 137, γιατί είναι πιο μακρόβιο, με χρόνο ημιζωής 30 χρόνια. Το καίσιο 137 μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του γαστρεντερολογικού συστήματος», λέει ο κ. Σιμόπουλος. «Παρ’ όλα αυτά δεν μπορέσαμε να συσχετίσουμε συγκεντρώσεις με συμπτώματα».

«Η Ελλάδα έχει ήδη πληρώσει και συνεχίζει να πληρώνει το δικό της τίμημα από την τραγωδία του Τσερνόμπιλ, αλλά κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των θυμάτων μέχρι τώρα και πολύ περισσότερο εκείνων που θα αρρωστήσουν στο μέλλον», λέει στην «Κ» η κ. Μαρία Αρβανίτη - Σωτηροπούλου, βιοπαθολόγος και συγγραφέας, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ιατρικής Εταιρείας κατά της πυρηνικής και βιοχημικής απειλής, μέλος της Διεθνούς Ενωσης Ιατρών για την Αποτροπή του Πυρηνικού πολέμου, η οποία βραβεύθηκε το 1985 με το Νόμπελ Ειρήνης. Η αντίστοιχη γερμανική ένωση σημειώνει στην περυσινή της έκθεση για τις συνέπειες του Τσερνόμπιλ ότι σε «Γερμανία, Ελλάδα, Σκοτία και Ρουμανία υπήρξε εντυπωσιακή αύξηση των λευχαιμιών». «Σίγουρα έχουν αυξηθεί τα συμπτώματα καρκίνου και στην Ελλάδα και το Τσερνόμπιλ αποτελεί μία από τις αιτίες», μας λέει η κ. Αρβανίτη - Σωτηροπούλου. «Δεν γνωρίζουμε όμως τον ακριβή αριθμό των καρκίνων που οφείλονται κυρίως στο Τσερνόμπιλ -και όχι σε άλλες αιτίες- γιατί δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες επιδημιολογικές έρευνες», συμπληρώνει η βιοπαθολόγος.

Η έκθεση σε ραδιενέργεια μπορεί να προκαλέσει λευχαιμίες, καρκίνο του πνεύμονα, του θυρεοειδούς (ειδικά στα μικρά παιδιά), του γαστρεντερικού... Σε πολλές περιπτώσεις πάντως ο χρόνος εκδήλωσης των ασθενειών υπερβαίνει τα είκοσι χρόνια. Το σημείο που προκαλεί μεγάλη ανησυχία είναι η απειλή των μεταλλάξεων. «Τα πρώτα χρόνια, ειδικά στις περιοχές γύρω από το πυρηνικό εργοστάσιο, εμφανίστηκαν αρκετές τερατογενέσεις. Αλλά τις πραγματικές συνέπειες των βλαβών που έχει προκαλέσει η ραδιενέργεια στο DNA θα τις προσμετρήσουμε αργότερα», σημειώνει η κ. Αρβανίτη - Σωτηροπούλου.

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_100002_25/04/2009_312211

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου