ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ : Αθήνα, η άγνωστη πόλη των λόφων

Ενα αρχαιολογικό πάρκο, νοτισμένο από την Ιστορία,
αποκαλύπτει υπέροχες διαδρομές

Του Δημτρη Ρηγοπουλου

Οταν οι Αθηναίοι γκρινιάζουμε (δικαίως) για την έλλειψη πρασίνου στο Λεκανοπέδιο ξεχνάμε ότι στο κέντρο της πόλης επιβιώνει το μεγαλύτερο φυσικό πάρκο που θα μπορούσαμε να είχαμε ζητήσει. Εχει έκταση 700 στρέμματα, είναι δηλαδή έξι φορές, σχεδόν, ο Εθνικός Κήπος.

Μιλάμε για τους τρεις λόφους δυτικά της Ακρόπολης: τον λόφο των Μουσών (πιο γνωστός ως Φιλοπάππου), της Πνύκας και των Νυμφών. Και τι απίθανη τύχη, μαζί με την ασυναγώνιστη θέα προς τον Ιερό Βράχο, τα δέντρα και τα λουλούδια, τη σκιά και τις μυρωδιές, τα ξύλινα κιόσκια για να απλώσετε το πικ νικ σας και τις φυσικές πεζούλες, ένα απέραντο, ανεξερεύνητο αρχαιολογικό πάρκο.

Δεν διαθέτουν πολλές πόλεις την ευλογία τριών καταπράσινων λόφων που να βλέπουν στο μνημείο των μνημείων, την Ακρόπολη, και ταυτόχρονα κάθε βήμα σου να σε πηγαίνει αιώνες πίσω, στα χρόνια της οικιστικής ακμής ολόκληρης της περιοχής, όταν η Μελίτη και η Κοίλη εξελίσσονταν σε δύο από τους σημαντικότερους δήμους της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.

Γιατί ακόμα και σήμερα μπορείτε να περπατήσετε στο βραχώδες κράσπεδο του αρχαίου δρόμου (της Διά Κοίλης οδού) και να εντοπίσετε τα αυλάκια των αμαξοτροχιών. Τα περισσότερα αποτυπώματα της οικιστικής ακμής της Μελίτης και της Κοίλης σώζονται ακόμα: προσέξτε τις λαξευμένες θεμελιώσεις πάνω στους βράχους. Ολα αυτά είναι ίχνη από πατώματα, κατώφλια, πηγάδια, σκαλοπάτια.

Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να δείτε στους λόφους ακόμα κι αν η πρώτη εντύπωση είναι αυτή μιας παρθένας φυσικής έκτασης. Τα αρχαιότερα κατάλοιπα στους λόφους ανάγονται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (θα τα εντοπίσετε στο νοτιοανατολικό πρανές του λόφου των Μουσών) και στη Μυκηναϊκή Περίοδο (θαλαμοειδείς τάφοι στους λόφους Νυμφών και Μουσών). Αλλά τα πιο σημαντικά μας έρχονται από τους ιστορικούς χρόνους: το Ιερό των Νυμφών στην κορυφή του ομώνυμου λόφου και το Ιερό του Μειλιχίου Διός στον βραχώδη πρόβολο του λόφου των Νυμφών.

Τι άλλο μπορούμε να δούμε στους λόφους; Χάρη στο μεγαλιθικό ανάλημμά της και τη λαξευτή στον βράχο εξέδρα του «Βήματος του Ρήτορος» έχουμε μια πολύ καλή εικόνα της Πνύκας του 4ου αιώνα. Επίσης σώζονται τα ίχνη από το περίφημο Διατείχισμα στο τμήμα ανάμεσα στην Πνύκα μέχρι και το μνημείο του Φιλοπάππου.

Είναι κρίμα που παρά τα βήματα τα οποία έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στους λόφους, δεν υπάρχει ακόμα ένα δίκτυο σχεδιασμένων διαδρομών που να απλοποιεί τα πράγματα για τον επισκέπτη. Ο αρχαιολόγος Τάσος Σιδέρης σε μελέτη του προτείνει μία οκτώσχημη πορεία με έναρξη από την περιοχή του Ασυρμάτου (δυτικά των λόφων), όπου βρίσκεται η Διά Κοίλης οδός, στη συνέχεια στροφή προς βορρά στο λόφο της Πνύκας, στάση στο κομβικό σημείο του σχήματος 8 στον Αγ. Δημήτριο τον Λουμπαρδιάρη, πορεία προς τον λόφο Μουσών στα νότια και έξοδο στα ανατολικά μέσω του κεντρικού λιθόστρωτου Πικιώνη. Με τον τρόπο αυτό ο επισκέπτης έχει δει όλα τα μνημεία χωρίς να περάσει δεύτερη φορά από το ίδιο σημείο. Συμπληρωματικά, προτείνεται η περιήγηση του λόφου Νυμφών με έναρξη από το Ιερό του Μειλιχίου Διός στην οδό Οτρυνέων, περιήγηση στην κορυφή του λόφου και έξοδο από τον περιφερειακό του Φιλοπάππου στα δυτικά. Είτε έτσι είτε αλλιώς, μετά την εξόρμησή σας θα έχετε αγαπήσει την Αθήνα λίγο περισσότερο.

Πηγή:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_03/10/2009_331713