Σήμερα που ο κοσμάκης πληρώνει πολύ ακριβά τα αποτελέσματα των διαπλεκομένων συμφερόντων αξίζει να διαβάσουμε το παρακάτω άρθρο που δημοσιεύτηκε δώδεκα ολόκληρα χρόνια πριν (1998 επί κυβερνήσεως Σημίτη) για να μην μας παρουσιάζονται κάποιοι σαν προερχόμενοι από παρθενογένεση και μια παράταξη σαν άσπιλη και αμόλυντος παρθένος.
Εάν από τότε λαμβάνονταν μέτρα και αν αντιμετωπίζαμε το θέμα της ένταξης της Ελλάδας στην ευρωζώνη πιο υπεύθυνα πιθανόν σήμερα να μην βρισκόμασταν σε αυτή την πάρα πολύ δυσάρεστη θέση.
κγ
ΔΙΑΠΛΕΚΟΜΕΝΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ
Η δημόσια πολεμική για το Ξυστό, έφερε για μία ακόμα φορά στο προσκήνιο τη φιλολογία για τα περιβόητα διαπλεκόμενα συμφέροντα. Οι αμαρτωλές σχέσεις στο τρίγωνο πολιτικής - ΜΜΕ - επιχειρηματιών έχουν κατά γενική ομολογία προσλάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις, που όχι μόνο καταρρακώνουν κάθε έννοια υγιούς ανταγωνισμού, αλλά και δημιουργούν ένα κλίμα γενικευμένης αναξιοπιστίας, το οποίο αδικεί όσους σέβονται τους κανόνες.
Πέρα, όμως, από τις στρεβλώσεις στο επιχειρηματικό επίπεδο, τα διαπλεκόμενα συμφέροντα αλλοιώνουν και το ίδιο το πολίτευμα. Το πρόβλημα καθίσταται ακόμα οξύτερο, λόγω της βαθιάς κρίσης αντιπροσώπευσης, που χαρακτηρίζει όχι μόνο το ελληνικό πολιτικό σύστημα, αλλά και τον ίδιο τον κοινοβουλευτισμό.
Έχοντας αποκτήσει τον έλεγχο πανίσχυρων ΜΜΕ ή έχοντας συνάψει στρατηγικές συμμαχίες μαζί τους, οι εν λόγω οικονομικοί παράγοντες έχουν μετατραπεί σε πόλους δύναμης. Η εξουσία τους δεν εξαρτάται από την εκλογική συμπεριφορά των πολιτών, γιατί κινείται υπεράνω της τρέχουσας κομματικής αντιπαράθεσης. Από το απυρόβλητο του παρασκηνίου, οι «διαπλεκόμενοι» πιέζουν και σε αρκετές περιπτώσεις εκβιάζουν τις κυβερνήσεις για να προωθούν καταχρηστικά τα συμφέροντα τους σε τομείς προμηθειών και όπου αλλού εμπλέκεται το κράτος. Ασκούν, άλλωστε, αποφασιστική επιρροή στα κόμματα, που λόγω του μεταξύ τους ανταγωνισμού και των αυξημένων οικονομικών αναγκών τους προστρέχουν σ’ αυτούς ακριβώς τους μεγαλοπαράγοντες για χρηματοδότηση και προβολή.
Τα διαπλεκόμενα συμφέροντα κατά κάποιον τρόπο διαθέτουν δικές τους κοινοβουλευτικές ομάδες. Έχουν δημιουργήσει γύρω τους έναν κύκλο βουλευτών και αξιωματούχων, κυρίως από τα δύο μεγάλα κόμματα, τους οποίους είτε ενισχύουν οικονομικά είτε προωθούν πολιτικά, καθιστώντας τους περισσότερο ή λιγότερο εξαρτημένα δορυφορικά πρόσωπα. Οι βουλευτές αυτοί, βεβαίως, όταν αναλαμβάνουν υπουργικό αξίωμα καλούνται να αποσβέσουν την επένδυση. Παραλλήλως, έχουν υφάνει ένα ολόκληρο δίκτυο επιρροής στο επίπεδο της δημόσιας διοίκησης. Είναι κοινό μυστικό ότι ένας μεγάλος αριθμός υπηρεσιακών παραγόντων, που εμπλέκονται στις προμήθειες και τις αναθέσεις έργων, βρίσκονται στο ανεπίσημο μισθολόγιο μεγάλων εταιρειών, οι οποίες στην κρίσιμη στιγμή ζητούν το αντάλλαγμα.
Αυτός ο μικρός κύκλος των «βαρόνων» είναι κατά κανόνα εκτός του βεληνεκούς και της δημοσιογραφικής κριτικής. Οι περισσότεροι αστέρες των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών, που με περισσή ευκολία χλευάζουν την πολιτική και πυροβολούν επί δικαίων και αδίκων, αποφεύγουν επιμελώς να ασκήσουν κριτική. Ακόμα και σε κραυγαλέες περιπτώσεις επιδεικνύουν μία πρωτοφανή αβρότητα! Υπάρχουν, άλλωστε, δημοσιογράφοι έτοιμοι όχι μόνο να υποστηρίξουν τα συμφέροντα του αφεντικού τους, αλλά και να στρέψουν τα πυρά τους εναντίον όσων τα απειλούν. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι εμφύλιες διαμάχες, οι οποίες δημιουργούν ρήγματα στον ασφυκτικό κλοιό.
Οι μεγιστάνες των διαπλεκόμενων συμφερόντων είναι κατά κανόνα εκτός του βεληνεκούς της δημόσιας κριτικής. Τυπικά δύσκολα μπορεί κανείς να τους ελέγξει, γιατί δεν έχουν ζητήσει την ψήφο και δεν έχουν αναλάβει υποχρεώσεις έναντι του εκλογικού σώματος. Δεν έχουν καμιά επίσημη πολιτική ή κρατική ιδιότητα. Από αυτή την άποψη, ως φαινόμενο είναι πολύ πιο επικίνδυνο από τον
«μπερλουσκονισμό». Ο Ιταλός μεγιστάνας της τηλεόρασης τουλάχιστον εγκατέλειψε την ασφάλεια του παρασκηνίου και εξετέθη στην πολιτική κονίστρα.
Ακόμα και όσοι έχουν συμφέρον να αναχαιτίσουν τη ραγδαία αύξηση και επέκταση μίας ουσιαστικά ανεξέλεγκτης εξουσίας, φοβούνται και αποφεύγουν επιμελώς να συγκρουσθούν μαζί τους. Ελάχιστοι υψώνουν τη φωνή τους. Μέσα σ' αυτό το θολό και μάλλον ζοφερό περιβάλλον ακόμα και η πιο μικρή εκδήλωση αντίστασης είναι αξιέπαινη. Τουλάχιστον όταν προέρχεται από πολιτικούς, που δεν έχουν κατά τρόπο εξόφθαλμο και προκλητικό συμφυρθεί με αυτά τα συμφέροντα.
Ορισμένοι αναζητούν την εξυγίανση μέσα από τον κατακερματισμό των μεγάλων παρατάξεων, υπογραμμίζοντας τις τεράστιες ευθύνες τους για τη διαφθορά και ευρύτερα για τα μεγάλα προβλήματα του τόπου. Μία τέτοια εξέλιξη, όμως, είναι πολύ πιθανόν να μετέτρεπε την πολιτική σκηνή σε ένα παζάρι φιλόδοξων και χωρίς φραγμό πολιτικών, που ουσιαστικά θα λειτουργούσαν ως εντολοδόχοι του οικονομικοεκδοτικού κατεστημένου. Η Σκύλλα των αναξιόπιστων πολιτικών μοιάζει πλέον μικρότερο κακό από τη Χάρυβδη των διαπλεκόμενων συμφερόντων.
Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ
Από την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»
της 13ης Μαίου 1998
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου