ΤΙ ΚΑΙΡΟ ΘΑ ΚΑΝΕΙ

Μια επιλογή από «επίσημες» και ερασιτεχνικές πηγές ενημέρωσης για την πρόγνωση καιρού της Ελλάδας. Προγνωστικά μοντέλα και δορυφορικοί χάρτες απαραίτητα εργαλεία μόνο για όσους θέλουν να εντρυφήσουν στην πρόγνωση.

Καιρός

ΕΜΥ
http://www.hnms.gr

Αστεροσκοπείο Αθηνών
http://www.meteo.gr

Πανεπιστήμιο Αθηνών
http://www.forecast.uoa.gr

Τμήμα Γεωγραφίας Χαροκοπείου Παν. Αθηνών
http://meteoclima.hua.gr

Διαδικτυακή κοινότητα
http://groups.yahoo.com/group/hellasweather

Διαδικτυακή κοινότητα, πρόγνωση
http://www.meteoclub.gr

Πρόγνωση
http://kyklogenesis.gr

Πρόγνωση
http://www.meteorasis.gr

Κόμβος ενημέρωσης για τις ελληνικές θάλασσες
http://poseidon.hcmr.gr

Μετεωρολογικοί σταθμοί ανά την Ελλάδα
http://www.metar.gr

Προγνωστικά μοντέλα

http://expert.weatheronline.gr/prec_frame_.htm

http://www.wetterzentrale.de/topkarten

Δορυφορικοί χάρτες

http://www.sat24.com/gr

Οταν η ΕΜΥ έπαψε να μονοπωλεί τον καιρό

Το Ιντερνετ επέτρεψε σε δεκάδες ερασιτέχνες μετεωρολόγους να κάνουν προβλέψεις

Του Δημητρη Pηγοπουλου

Στις 3 Ιανουαρίου του 2002, τα κανάλια πολιορκούσαν τους μετεωρολόγους. «Υπάρχει πιθανότητα να δούμε χιόνι ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας;». Οι επιστήμονες έδειχναν αρκετά επιφυλακτικοί. Εκαναν λόγο για τη συνδρομή ειδικών συνθηκών που θα ευνοήσουν ένα μάλλον σπάνιο φαινόμενο και τις δυσκολίες πρόγνωσης κάτω από τόσο ιδιαίτερες περιστάσεις. Οι πιο αισιόδοξοι έδιναν αρκετές πιθανότητες σε μια λευκή Αθήνα, προεξοφλώντας ταυτόχρονα την περιορισμένη χρονική διάρκεια των φαινομένων. Δύο ημέρες μετά, το απόγευμα της Παρασκευής 5 Ιανουαρίου, το κέντρο της Αθήνας είχε ντυθεί στα άσπρα ύστερα από πολλά χρόνια. Τα ξημερώματα του Σαββάτου ακολούθησε ένας δεύτερος, ακόμα πιο εντυπωσιακός, γύρος ισχυρών χιονοπτώσεων, που έπληξαν ολόκληρο το Λεκανοπέδιο.

Οι εικόνες με τη χιονισμένη Ακρόπολη έκαναν τον γύρο του κόσμου. Στα μεσημβρινά δελτία ειδήσεων οι μετεωρολόγοι μιλούσαν για παύση των φαινομένων, «ό, τι είδαμε, είδαμε». Αλλά ο καιρός είχε βαλθεί να παίξει με τα νεύρα τους. Το βράδυ του Σαββάτου, νέες χιονοθύελλες στο κέντρο. Και την Κυριακή το πρωί, την ημέρα των Θεοφανίων, στο ίδιο έργο θεατές. «Οριστικό τέλος των χιονοπτώσεων», κατά τους μετεωρολόγους, νέο ξέσπασμα του καιρού μετά το μεσημέρι. Ναι, το 2002 είναι μια χρονιά που δεν θέλουν να θυμούνται πολλοί μετεωρολόγοι. Στην πραγματικότητα, ήταν το τελευταίο μεγάλο πατατράκ της «επίσημης μετεωρολογίας» ή τουλάχιστον αυτό που θυμούνται ακόμα οι περισσότεροι Αθηναίοι. H helllasweather, η μεγαλύτερη ελληνική διαδικτυακή κοινότητα για όσους αγαπούν τα τερτίπια του καιρού και την ερασιτεχνική μετεωρολογία, συμπλήρωνε εκείνες τις ημέρες μισό χρόνο ζωής. Τα «μαχαίρια» δεν άργησαν να βγουν. Μέλη της λίστας ειρωνεύονταν ή καυτηρίαζαν τις προγνώσεις της ΕΜΥ, πολύ αργότερα τέτοιου είδους συμπεριφορές (μεμονωμένες, ευτυχώς) οδήγησαν γνωστούς μετεωρολόγους-μέλη της καιροφιλικής λίστας σε αποχώρηση. Ηταν η πρώτη ανοιχτή αμφισβήτηση της ικανότητας των επαγγελματιών μετεωρολόγων από μια χούφτα «ερασιτέχνες». Αυτή τη φορά, η «υπονόμευση» γινόταν εκ των έσω, από ανθρώπους που είχαν πρόσβαση σε προγνωστικά μοντέλα, μπορούσαν να διαβάσουν δορυφορικούς χάρτες, με λίγα λόγια δεν ήταν άσχετοι ή άνθρωποι του καφενείου.

Σιωπηλή επανάσταση

Η προγνωστική «αποτυχία» του 2002 μας έδωσε το πρώτο ευκρινές σήμα για τη μετάβαση από το μονοπώλιο της ΕΜΥ στον «εκδημοκρατισμό» της πρόγνωσης. Βρισκόταν σε εξέλιξη μια σιωπηλή επανάσταση. Η ύπαρξη του Ιντερνετ επέτρεψε σε δεκάδες ερασιτέχνες μετεωρολόγους να αποκτήσουν πρόσβαση σε έναν απίστευτο όγκο πολύτιμων πληροφοριών, αδιάβατο και απρόσιτο μέχρι χθες.

Αυτό ήταν. Δειλά στην αρχή και με ακόμα μεγαλύτερη ένταση τα τελευταία χρόνια άρχισαν να ξεπηδούν μετεωρολογικοί σταθμοί σε ολόκληρη τη χώρα (σήμερα ο αριθμός τους ξεπερνάει τους 250!), να στήνονται εξειδικευμένες ιστοσελίδες που, ναι, περιλαμβάνουν πια λεπτομερείς μετεωρολογικές προγνώσεις. Ορισμένες εθνικού χαρακτήρα, άλλες πιο τοπικές (Κρήτη, Βόλος, Ορεστιάδα, κ. λπ.), κάποιες που ανανεώνονται κάθε μέρα, άλλες σε εβδομαδιαία βάση ή κάθε τρεις μέρες. Οσο «ωρίμαζαν» αυτές οι αρχικά άγουρες προσπάθειες προκαλούσαν το ενδιαφέρον και της «επίσημης» μετεωρολογίας. Μετεωρολογικά εγχειρίδια διακεκριμένων επιστημόνων δανείζονται υλικό ερασιτεχνών μετεωρολόγων, ενώ στην επόμενη κακοκαιρία προσέξτε ότι ορισμένα κρίσιμα στοιχεία για τα ύψη βροχής ή την ένταση των ανέμων προέρχονται από ανεπίσημους μετεωρολογικούς σταθμούς που ανήκουν σε ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι μετεωρολόγοι.

Κλικ σε μοντέλα και δορυφορικούς χάρτες

Κανένα πρόβλημα. Ανάψτε πρώτα ένα κεράκι στο Ιντερνετ και προχωρήστε. Η μετεωρολογία χρειάζεται πάθος. Και γνώση. «Η καλώς εννοούμενη «τρέλα» είναι το βασικό συστατικό για να προχωρήσεις στην ερασιτεχνική μετεωρολογία», μας δίνει κουράγιο ένας νέος χομπίστας μετεωρολόγος που σκέφτεται σοβαρά να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μεγάλη του αγάπη, τον καιρό. Συνοπτικά, δεν χρειάζεται να είσαι άσος στα Μαθηματικά για να εντρυφήσεις στις βασικές γνώσεις της Μετεωρολογίας. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, βρίσκονται στο Διαδίκτυο, ενώ σε σημαντική πηγή ενημέρωσης έχουν εξελιχθεί τα ιντερνετικά φόρουμ των ερασιτεχνών μετεωρολόγων (κυρίως στη hellasweather και στο meteoclub). Ο υπολογιστής σας θα είναι το νούμερο 1 μηχάνημα που θα σας προμηθεύσει με το απαραίτητο υλικό για να προχωρήσετε με το πιο δύσκολο (και ερεθιστικό) κομμάτι της όλης ιστορίας, που είναι φυσικά η πρόγνωση. Προγνωστικά μοντέλα, δορυφορικοί χάρτες και μετεωρολογικοί σταθμοί βρίσκονται όλα στη διάθεσή σας με το πάτημα ενός κουμπιού (δείτε το σχετικό γράφημα). Για την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού το οικονομικό κόστος της αγοράς της σχετικής συσκευής (από 150 έως 1.000 ευρώ) είναι το λιγότερο. Χρειάζεστε χώρο, δεν αρκεί το μπαλκόνι σας. Ο μετεωρολογικός σταθμός περιλαμβάνει θερμόμετρο, υγρόμετρο, ανεμόμετρο, βροχόμετρο, δείκτη ατμοσφαιρικής πίεσης. Απλά μετεωρολογικά όργανα που μετρούν συνήθως θερμοκρασία, υγρασία και ατμοσφαιρική πίεση θα βρείτε ακόμα και σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ με 15 ή 20 ευρώ. Απλά βροχόμετρα ξεκινούν από τα 5 ευρώ.

Πηγή:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_18/07/2010_408446

Το 2002, η χρονιά που κλονίσθηκε η εμπιστοσύνη

Αλλά πραγματικά έπεσαν τόσο έξω οι Ελληνες μετεωρολόγοι στον μεγάλο χιονιά του 2002;

Το 1963 ο Εντουαρντ Λόρεντ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης μίλησε πρώτος για τη χαοτική συμπεριφορά της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Οπως γράφει στο δεύτερο μέρος της μετεωρολογικής του τριλογίας ο Δημήτρης Ζιακόπουλος, διευθυντής του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ, όταν λέμε ότι η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας είναι χαοτική, εννοούμε ότι μικρές διαταραχές που δεν είναι ανιχνεύσιμες στην ανάλυση (ορισμένες φορές τόσο μικρές όσο είναι οι αναταράξεις του αέρα που προκαλούνται από τα φτερά μιας πεταλούδας) είναι δυνατόν να επηρεάσουν δραματικά το τελικό αποτέλεσμα. «Οταν με ρωτούν για τον καιρό», εξομολογείται ο κ. Ζιακόπουλος, «και η απάντησή μου εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να δοθεί με ένα ναι ή ένα όχι, μου έρχεται στον νου μια κινέζικη παροιμία που λέει ότι το να μην είσαι βέβαιος για κάτι είναι ενοχλητικό γι’ αυτούς που σε ρωτούν, αλλά το να είσαι απολύτως βέβαιος γι’ αυτό που λες είναι ανόητο».

Σήμερα, οκτώ ολόκληρα χρόνια μετά το 2002, οι περισσότεροι συμφωνούν: παρά την τεράστια πρόοδο της τεχνολογίας η ακριβής πρόγνωση του καιρού παραμένει ένα από τα δυσκολότερα επιστημονικά αινίγματα. Με σημαντικά περιθώρια «λάθους».

«Δύσκολη» η Ελλάδα

Ο Νίκος Γκίκας είναι μόλις 25 ετών, μεταπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Γεωγραφίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών, ερασιτέχνης μετεωρολόγος και κάνει προγνώσεις μέσα από τη δική του ιστοσελίδα (www.kyklogenesis.gr). Μετά τον Σάκη Αρναούτογλου που έκανε «σχολή» στην ΕΤ3 με το δημοφιλέστατο δελτίο καιρού του, είναι ένας ακόμα ερασιτέχνης μετεωρολόγος που απέκτησε πρόσβαση στα επίσημα media. Του ζήτησαν να επιμελείται την πρόγνωση καιρού μέσα από τις σελίδες κυριακάτικου φύλλου μεγάλης κυκλοφορίας.

Ο Νίκος Γκίκας θυμάται πολύ καλά τις χιονοθύελλες του 2002. «Δεν ήταν θέμα “λάθους” ή “αστοχίας”. Η συγκεκριμένη κακοκαιρία παρουσίαζε πολύ ειδικά προβλήματα πρόγνωσης και η ένταση αλλά κυρίως η διάρκειά της μας εξέπληξε όλους».

Αλλά τα έχει αυτά ο καιρός, σχολιάζουμε μεταξύ σοβαρού και αστείου. «Οταν βιαζόμαστε να κάνουμε κρίσεις για την αξιοπιστία των προγνώσεων, θα πρέπει να θυμόμαστε δύο κρίσιμους παράγοντες. Την τοπικότητα και την ειδική δυσκολία που παρουσιάζει ο ελληνικός χώρος εξαιτίας του γεωγραφικού πλάτους στο οποίο βρίσκεται. Γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή μας, όπως το πού ακριβώς και πόσο θα βρέξει, μπορεί να κρέμονται από μια κλωστή. Κι έτσι η τροχιά ενός χαμηλού να αλλάξει τις τελευταίες έξι ή επτά ώρες και η πρόγνωσή σου μετά να εμφανίζεται άστοχη. Στην πρόγνωση παίζεις με τις πιθανότητες». Γι’ αυτό και διαφωνεί με τον παραδοσιακό τρόπο παρουσίασης της πρόγνωσης του καιρού. Θα προτιμούσε μια πρόγνωση που θα βασίζεται σε ποσοστά: 40% πιθανότητες να βρέξει στην Αττική, αντί του γνωστού «συννεφιά με πιθανότητα πρόσκαιρης βροχής κυρίως στα βόρεια και ανατολικά». Αν λοιπόν σε επίπεδο αξιοπιστίας δεν τα πάμε καθόλου άσχημα, στην παρουσίαση του καιρού φαίνεται ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας.

Πηγή:

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100005_18/07/2010_408445