ΓΕΡΜΑΝΟΠΟΙΟΥΜΑΣΤΕ ΚΑΤ' ΕΝΤΟΛΗ: Καγκελάριος αντί πρωθυπουργός

Καγκελάριος αντί πρωθυπουργός

Των Μπάμπη Αγρολάμπου – Ιάσονα Παναγιωτόπουλου

Ενα νέο κυβερνητικό όργανο, για τον συντονισμό των άλλων κυβερνητικών οργάνων, αποκτά ο πρωθυπουργός, μία καγκελαρία κατά το γερμανικό πρότυπο διακυβέρνησης, με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντ. Μανιτάκη και συνυπογράφεται από τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα και ακόμη εννέα υπουργούς. Πρόκειται για τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού, «που θα αποτελεί έναν δυναμικό βραχίονα για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του πρωθυπουργού», όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου.

Η σημασία που της δίνεται από την κυβέρνηση αποτυπώνεται στη διάταξη του νομοσχεδίου, όπου προσδιορίζεται ως «το ανώτατο επιτελικό κυβερνητικό όργανο, από το οποίο εκπορεύονται οι πολιτικές, με το σύνολο των δομών που το υποστηρίζουν, τόσο για τη λήψη των αποφάσεων όσο και για την εκτέλεσή τους». Με άλλα λόγια, επιχειρείται η συγκρότηση ενός ισχυρού «κέντρου διακυβέρνησης», που κατ” επανάληψη έχει ζητήσει η τρόικα.

Με το άρθρο 15 του νομοσχεδίου Μανιτάκη, προβλέπεται η ίδρυση Γ.Γ. Συντονισμού παρά τω πρωθυπουργώ, που θα έχει αποστολή την παρακολούθηση και προώθηση του κυβερνητικού έργου και, όπως αναλυτικά ορίζεται στη συνέχεια, αυτό νοείται ως «το σύνολο των δράσεων και ενεργειών που απαιτούνται για τον προγραμματισμό της εκτέλεσης του κυβερνητικού έργου από τα υπουργεία».

Η νέα Γ.Γ. θα καταρτίζει «το ετήσιο πρόγραμμα εκτέλεσης του έργου», θα έχει «την παρακολούθηση της εφαρμογής του» και «θα παρεμβαίνει όπου διαπιστώνονται διαφωνίες ή αρρυθμίες μεταξύ των υπουργείων με αποφασιστικές διαδικασίες», καθώς και στην «εκτέλεση πράξεων του ΕΣΠΑ ή άλλων συγχρηματοδοτούμενων πράξεων».

Ο γενικός γραμματέας Συντονισμού υπάγεται απευθείας στον πρωθυπουργό. Εχει θητεία πέντε ετών και στη Γενική Γραμματεία συνιστώνται 63 θέσεις προσωπικού, δηλαδή ένα μικρό υπουργείο, για την παρακολούθηση και τον συντονισμό των υπουργείων.

Ο νέος γραμματέας, τονίζεται στο νομοσχέδιο, είναι «βοηθός του πρωθυπουργού στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής» και ιδίως «στην άρση των διαφωνιών». Και εξηγείται ότι άρση διαφωνιών είναι «το σύνολο των ενεργειών που απαιτούνται για τη λήψη απόφασης» είτε «στην κατάρτιση του προγράμματος του κυβερνητικού έργου είτε κατά την εφαρμογή του από τα υπουργεία».

Ενδεικτική της σημασίας που αποδίδει το επιτελείο του Α. Σαμαρά στη νέα Γενική Γραμματεία, την 3η που θα τον πλαισιώνει με τη Γ.Γ. Πρωθυπουργού και τη Γ.Γ. Κυβέρνησης, είναι το γεγονός ότι η άσκηση των πρωθυπουργικών αρμοδιοτήτων στην παρακολούθηση της Γ.Γ. Συντονισμού ή μέρους αυτών, μπορεί να ανατεθεί στον υπουργό Επικρατείας, δηλαδή στον εξ απορρήτων συνεργάτη του.

Ο γραμματέας θα παρακολουθεί τις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, της κυβερνητικής επιτροπής ή και άλλων συλλογικών οργάνων, με εντολή του πρωθυπουργού. Και μπορεί να ασκεί «κάθε άλλη αρμοδιότητα που απονέμεται σε αυτόν (τον κ. Σαμαρά), με την επιφύλαξη ως προς τις αρμοδιότητες της Γ.Γ. της κυβέρνησης».

Ουσιαστικά, με αυτή τη ρύθμιση το γραφείο του πρωθυπουργού κάνει άλλο ένα βήμα προς τη λειτουργία της κυβέρνησης και των κυβερνητικών οργάνων στην κατεύθυνση ενίσχυσης του πρωθυπουργοκεντρικού συστήματος. Και αυτό αναφέρεται με σαφήνεια στο άρθρο 25, με το οποίο «προβλέπεται να κωδικοποιηθεί εκ νέου το σύνολο των διατάξεων για την κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, με νέο κωδικοποιητικό προεδρικό διάταγμα», το περιεχόμενο του οποίου «θα είναι απόλυτα λειτουργικό και αξιόπιστο» και θα γίνει από την Κεντρική Επιτροπή Κωδικοποίησης.

Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι το νομοσχέδιο Μανιτάκη έχει στόχο την εναρμόνιση της κυβέρνησης στις επισημάνσεις των διεθνών οργανισμών για την αναμόρφωση της διοίκησης και τη βελτίωση της απόδοσής της. Παραπέμπουν μάλιστα στις εκθέσεις της τρόικας και του ΟΟΣΑ. Ο χαρακτήρας αυτού του συντονισμού αφορά κυρίως τις διοικητικές υπηρεσίες των υπουργείων και όχι των υπουργών και των υφυπουργών.

Ωστόσο, από την ίδια την αιτιολογική έκθεση γίνεται σαφές ότι η κακοδαιμονία της διοίκησης είναι ένας από τους πολλούς λόγους για τη σύσταση της Γ.Γ. Συντονισμού, οι άλλοι λόγοι που παρατίθενται αφορούν την κορυφή της διοικητικής πυραμίδας και συγκεκριμένα «την αποφυγή αντιφατικών αποφάσεων, την εποπτεία της καλής εκτέλεσης των αποφάσεων και την ενημέρωση του πρωθυπουργού με αναφορές και στοιχεία για τυχόν διορθωτικές παρεμβάσεις».

Και στο προσωπικό της Γ.Γ. Συντονισμού, πέραν των επιμέρους ειδικών ρυθμίσεων για τους υπαλλήλους, προβλέπονται μία σειρά από κίνητρα όπως επίσης και η δυνατότητα του πρωθυπουργού να αυξήσει τον αριθμό των υπαλλήλων σε περιπτώσεις επειγουσών αναγκών.

Από το ΠΑΣΟΚ εκτιμάται ότι σε θέματα αρχής δεν θα υπάρξει διαφωνία, ωστόσο κάποια στελέχη που έχουν προηγούμενη εμπειρία δημόσιας διοίκησης θεωρούν ότι πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις προκειμένου να λειτουργήσει αποδοτικά η νέα Γραμματεία και αυτές είναι: Να μην ενισχυθεί περαιτέρω ο ρόλος του πρωθυπουργού εις βάρος του υπουργικού συμβουλίου, να μη δημιουργηθούν συνθήκες πιο ασφυκτικού συγκεντρωτισμού και, τέλος, να μη συνεχιστεί η κακοδαιμονία της πελατειακής στελέχωσης.

12/12/2012 

 http://www.efsyn.gr/?p=7494

Πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα

 

Διχάζει το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε χθες στη Βουλή από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Α. Μανιτάκη (συνυπογράφεται από τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα και ακόμη εννέα υπουργούς) και προβλέπει την ίδρυση Γενικής Γραμματείας Συντονισμού.

Το νέο αυτό όργανο «αποτελεί έναν δυναμικό βραχίονα για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του πρωθυπουργού». Ο δε γενικός γραμματέας του θα ορίζεται από τον πρωθυπουργό και θα έχει πενταετή θητεία, ενώ δημιουργούνται και 63 θέσεις προσωπικού.

Το επιτελείου του Α. Σαμαρά αποδίδει μεγάλη σημασία στη Γραμματεία, θεωρώντας ότι θα βοηθήσει στην παρακολούθηση και τον συντονισμό των υπουργείων. Ο γενικός γραμματέας θα παρακολουθεί τις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, της κυβερνητικής επιτροπής ή και άλλων συλλογικών οργάνων με εντολή του πρωθυπουργού.

Στην ουσία πρόκειται για ένα ισχυρό κέντρο διακυβέρνησης και είναι μνημονιακή υποχρέωση αφού η τρόικα και άλλοι διεθνείς οργανισμοί πιέζουν εδώ και καιρό να συσταθεί για να εξετάσει τη συνολική εικόνα της ελληνικής διοίκησης, την αναμόρφωσή της και τη βελτίωση της απόδοσής της.

Αυτή είναι η μία εκδοχή. Η άλλη, όμως, που εκφράζει και την αντίθεσή της στην ίδρυση του εποπτικού αυτού οργάνου, ισχυρίζεται ότι το ήδη πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα γίνεται πρωθυπουργοκεντρικότερο…

Διότι, ελλοχεύει ο κίνδυνος να υποκαταστήσει τα υπουργικά συμβούλια, τις οικονομικές επιτροπές και τα σχετικά θεσμικά όργανα της διοικητικής πυραμίδας και, περαιτέρω, να δημιουργήσει συνθήκες ασφυκτικού συγκεντρωτισμού, υποβοηθώντας ταυτόχρονα τη διαιώνιση της κακοδαιμονίας της πελατειακής στελέχωσης.

Με βάση το γεγονός ότι δεν υπάρχει ο παραμικρός συντονισμός και διυπουργική επικοινωνία, το νέο θεσμικό όργανο θα μπορούσε να αναλάβει την επίτευξή τους. Σκοντάφτει εντούτοις στους κινδύνους που υποκρύπτονται μιας και θα έχει το δικαίωμα να συντονίζει – εποπτεύει – παρεμβαίνει – εκτελεί τις πρωθυπουργικές αποφάσεις, παρεκκλίνοντας από τις συνήθεις κοινοβουλευτικές διεργασίες.

Αλλο ένα μείζον θέμα είναι η στελέχωση της Γενικής Γραμματείας. Με ποια κριτήρια θα επιλεγεί ο γενικός γραμματέας (προφανώς με υπόδειξη του πρωθυπουργού), αλλά και οι 63 υπάλληλοι που καλούνται να τη στελεχώσουν;

Είναι μια δημοκρατική διολίσθηση του κοινοβουλευτισμού σχεδόν σε όλες τις χώρες: την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής να την κατευθύνουν τεχνοκρατικά, μη αιρετά στελέχη. Αυτό, όμως, σημαίνει συρρίκνωση της λαϊκής αντιπροσώπευσης και αποδυνάμωση του ενδιαφέροντος των κυβερνητικών στελεχών για τα προβλήματα των υπουργείων.

Η Γενική Γραμματεία Συντονισμού υπερτονίζει τον πρωθυπουργικό χαρακτήρα της, μιας και θα παρακολουθείται από τον υπουργό Επικρατείας, τον εξ απορρήτων δηλαδή συνεργάτη του πρωθυπουργού. Ο πρωθυπουργός φτιάχνει τη δική του καγκελαρία λογοδοτώντας πλέον στον εαυτό του. Συνεχίζει την αντιλαϊκή πολιτική τού φοβισμένου ηγέτη.

12/12/2012 

http://www.efsyn.gr/?p=7497