Μάικλ Μορέλ : Αν δεν χτυπήσουμε τώρα το ISIS κινδυνεύουμε με νέα 11η Σεπτεμβρίου

Ο ΠΡΩΗΝ ΔΙΕYΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ CIA ΣΤΟ «ΕΘΝΟΣ»

Αν δεν χτυπήσουμε τώρα το ISIS κινδυνεύουμε με νέα 11η Σεπτεμβρίου

Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «Ο Μεγάλος Πόλεμος της Εποχής μας», ο βετεράνος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ μιλάει για την «αναζωπυρωμένη» ισλαμική τρομοκρατική απειλή και κρούει των κώδωνα του κινδύνου για τη Δύση.

Mέχρι και τα τέλη του 2013 το ISIS απλώς... δεν υπήρχε ως τρομοκρατική απειλή στο μυαλό της πλειονότητας των δυτικών. Με τον συριακό εμφύλιο να κλιμακώνεται και την Αραβική Ανοιξη να έχει δώσει τη θέση της σε έναν χειμώνα αστάθειας, η διεθνής ειδησεογραφία επικεντρωνόταν μέχρι τότε πάνω στην «απειλούμενη» εξουσία του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ και στις «κόκκινες γραμμές» του Ομπάμα (συγκεκριμένα στη χρήση χημικών όπλων από το συριακό καθεστώς), αφήνοντας... για τις υποσημειώσεις τα νέα από το μέτωπο των ακραίων ισλαμιστών που πολεμούσαν τα καθεστώτα σε Ιράκ και Συρία.

Πίσω στο παρόν ωστόσο, μέσα σε περίπου 17 μήνες, το σκηνικό έχει αλλάξει άρδην. Το χαλιφάτο που ίδρυσε στη θεωρία το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) τον Ιούνιο του 2014 έχει αρχίσει πλέον να γίνεται πράξη, με την τζιχαντιστική οργάνωση να ελέγχει ήδη τη μισή Συρία και μεγάλο μέρος του Ιράκ. Οι πρόσφατες στρατιωτικές νίκες των εξτρεμιστών στην ιστορική Παλμύρα (Συρία) και στο Ραμάντι (Ιράκ), καθώς και η διείσδυσή τους στο έδαφος της ακυβέρνητης Λιβύης έρχονται να αναβαθμίσουν το επίπεδο συναγερμού όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή, αλλά συνολικά για ολόκληρη τη Δύση και κυρίως για την Ευρώπη.

«Το ISIS απειλεί τη Δύση κατά πολλούς τρόπους, ενώ ως ομάδα έχει αναπτυχθεί ταχύτερα από κάθε άλλη τρομοκρατική ομάδα του παρελθόντος. Καμία άλλη οργάνωση δεν έχει καταλάβει τόσο μεγάλη εδαφική έκταση τόσο γρήγορα όσο το ISIS», δηλώνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Μάικλ Μορέλ, άλλοτε υποδιευθυντής και εκτελεστικός διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA).

Πολύπειρο στέλεχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών ο Μάικλ Μορέλ κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο με τίτλο: «Ο Μεγάλος Πόλεμος της Εποχής μας: Η μάχη της CIA ενάντια στην τρομοκρατία από την Αλ Κάιντα ως το ISIS».

Πολύπειρο στέλεχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, που έχει μάλιστα θητεύσει δίπλα στους προέδρους Μπους (κατά την 11η Σεπτεμβρίου) και Ομπάμα (κατά την εξόντωση του Οσάμα Μπιν Λάντεν το 2011), ο 56χρονος μίλησε στο «Εθνος της Κυριακής» για την «αναζωπυρωμένη» ισλαμική τρομοκρατική απειλή. Αφορμή στάθηκε το νέο βιβλίο του που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ο Μεγάλος Πόλεμος της Εποχής μας: Η μάχη της CIA ενάντια στην τρομοκρατία από την Αλ Κάιντα ως το ISIS».

«Το ISIS συνιστά σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής, για μια σταθερότητα που είναι προς το συμφέρον όλων να διατηρηθεί. Είναι ενδεικτικό ότι ελέγχει σήμερα περισσότερα εδάφη, σε Ιράκ και Συρία, από κάθε άλλη τρομοκρατική ομάδα οπουδήποτε στον κόσμο», σημειώνει ο Αμερικανός. «Συνιστά επίσης τρομοκρατική απειλή. Κατευθύνει τους ξένους μαχητές πίσω στις πατρίδες τους με την αποστολή να πραγματοποιήσουν επιθέσεις, ενώ παράλληλα ριζοσπαστικοποιεί νέους άνδρες και γυναίκες που μεταμορφώνονται σε μοναχικούς λύκους αναλαμβάνοντας την αποστολή να προχωρήσουν κι αυτοί σε τρομοκρατικά χτυπήματα».

Η χαρακτηριστική μαύρη σημαία του ISIS κυματίζει στην κορυφή του κάστρου της Παλμύρας, της αρχαίας συριακής πόλης που κατέλαβαν πριν από λίγες μέρες.

Σε ευρωπαϊκό έδαφος

Το πιο ανησυχητικό είναι δε ότι οι εν λόγω απειλές επικεντρώνονται πλέον στο έδαφος της Ευρώπης. «Η τρομοκρατική απειλή του ISIS είναι μεγαλύτερη στην Ευρώπη από όσο στις ΗΠΑ, κυρίως για δύο λόγους», εξηγεί ο Μορέλ. «Επειδή είναι περισσότεροι οι μαχητές που έχουν ταξιδέψει από την Ευρώπη για να πολεμήσουν στο Ιράκ και στη Συρία και επειδή στην Ευρώπη είναι περισσότερες οι μουσουλμανικές κοινότητες».

Η τρομοκρατική απειλή, λοιπόν, εξακολουθεί να υπάρχει τέσσερα χρόνια μετά την εξόντωση του Μπιν Λάντεν. Ως προς τη φύση τής εν λόγω απειλής έχουν, ωστόσο, αλλάξει πολλά, ειδικά σε σύγκριση με το 2001. «Ανησυχώ λιγότερο σήμερα για μια επίθεση τύπου 11ης Σεπτεμβρίου, δηλαδή για ένα τρομοκρατικό χτύπημα αποτελούμενο από πολλές, ταυτόχρονες επιθέσεις που θα έχουν ως αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Ωστόσο, ανησυχώ βαθύτατα ότι εάν δεν αντιμετωπίσουμε την τρομοκρατία και τις αιτίες της, κάποια στιγμή θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τον κίνδυνο μιας νέας 11ης Σεπτεμβρίου», δηλώνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρώην υποδιευθυντής της CIA και στενός προσωπικός φίλος του Τζορτζ Τένετ.

«Αλ Κάιντα και ISIS είναι ουσιαστικά ένα και το αυτό. Μοιράζονται τον ίδιο στόχο που είναι η εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού χαλιφάτου που θα καλύπτει σημαντική έκταση του πλανήτη», δηλώνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Αμερικανός αξιωματούχος.

«Ως προς το παρόν, εξακολουθώ να ανησυχώ για το ενδεχόμενο μιας μεμονωμένης επίθεσης από μια οργάνωση όπως είναι για παράδειγμα η Αλ Κάιντα της Υεμένης, που θα μπορούσε να σκοτώσει εκατοντάδες ανθρώπους. Ανησυχώ, επίσης, ακόμη περισσότερο για μια επίθεση μοναχικού λύκου που αντλεί έμπνευση από το ISIS», συνεχίζει ο 56χρονος. Και εκεί ακριβώς, στις επιθέσεις των καλούμενων μοναχικών λύκων, είναι που επικεντρώνονται κάποιες από τις προκλήσεις του νέου «μεγάλου πολέμου της εποχής μας ενάντια στην τρομοκρατία». «Οι επιθέσεις των μοναχικών λύκων είναι πολύ δύσκολο να αποτραπούν», σημειώνει ο κ. Μορέλ κι αυτό διότι: «Μιλάμε ουσιαστικά για ανθρώπους που έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί μέσα στις κρεβατοκάμαρες και στα υπόγεια των σπιτιών τους και που συχνά αποφασίζουν να δράσουν χωρίς να έχουν μιλήσει γι' αυτό σε κανέναν προηγουμένως. Ενας τρόπος να αποτραπούν τέτοιες επιθέσεις είναι με το να εντοπίζονται οι πηγές από τις οποίες ο κάθε επιτιθέμενος προμηθεύεται τα όπλα και τα εκρηκτικά του».

Η προπαγάνδα

Ενα από τα σημαντικότερα όπλα που έχει, ωστόσο, το Ισλαμικό Κράτος στη φαρέτρα του είναι ο εξελιγμένος μηχανισμός προπαγάνδας μέσω του οποίου προωθεί τον σκοπό του στα κοινωνικά δίκτυα, ένας μηχανισμός που είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταπολεμηθεί. «Αυτό είναι δύσκολο», παραδέχεται ο κ. Μορέλ και συνεχίζει: «Μια προσέγγιση που ακούγεται συχνά είναι η Δύση να ρίξει μαύρο στα ψηφιακά μίντια, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για περισσότερες από λίγες ώρες κάθε φορά (η ίδια η φύση του Διαδικτύου, άλλωστε, επιτρέπει σε μια ομάδα να μετακινείται γρήγορα από τον ένα server στον άλλο). Από την άλλη και η καταπολέμηση της αφήγησης του ISIS αποτελεί δύσκολη αποστολή για εμάς στη Δύση, καθώς δεν έχουμε μεγάλη αξιοπιστία απέναντι σε πολλά από τα θέματα, κυρίως τα θέματα θρησκευτικού χαρακτήρα, που το ISIS χρησιμοποιεί για να ριζοσπαστικοποιήσει νέους άνδρες και γυναίκες. Σε αυτό το σημείο χρειαζόμαστε, λοιπόν, τη βοήθεια κορυφαίων μουσουλμάνων ηγετών και κληρικών».

Από τη συζήτηση με τον Μάικλ Μορέλ δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει και η φημολογούμενη κόντρα μεταξύ ISIS και Αλ Κάιντα, ένα θέμα για το οποίο, ωστόσο, ο πρώην υποδιευθυντής της CIA έχει άποψη διαφορετική από εκείνη άλλων αναλυτών. «Θεωρώ ότι η Αλ Κάιντα και το ISIS είναι ουσιαστικά ένα και το αυτό», δηλώνει ο Αμερικανός.

«Μοιράζονται τον ίδιο στόχο που είναι η εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού χαλιφάτου που θα καλύπτει σημαντική έκταση του πλανήτη. Μοιράζονται επίσης την ίδια πεποίθηση ότι για την ίδρυση του εν λόγω χαλιφάτου απαιτείται η προηγούμενη νίκη επί των ΗΠΑ, επί της Δύσης και επί των καθεστώτων που η Δύση υποστηρίζει στη Μέση Ανατολή. Η μόνη σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι η Αλ Κάιντα θέλει να λέει στο ISIS τι να κάνει, αλλά το ISIS δεν δέχεται κάτι τέτοιο».

ΓΙΑ ΝΑ ΝΙΚΗΘΕΙ ΤΟ ΧΑΛΙΦΑΤΟ
«Θα χρειαστούν και χερσαίες δυνάμεις»

Από την έναρξη των δυτικών αεροπορικών επιδρομών εναντίον θέσεων του ISIS στο Ιράκ και στη Συρία έχουν περάσει ήδη δέκα μήνες. Ηταν Αύγουστος του 2014, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, έδωσε το «πράσινο φως» για την έναρξη βομβαρδισμών στο Ιράκ, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2014 οι εν λόγω βομβαρδισμοί επεκτάθηκαν και στο έδαφος της Συρίας. Κρίνοντας από τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων (συγκεκριμένα από τις στρατιωτικές νίκες των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στην Παλμύρα της Συρίας, στο Ραμάντι του δυτικού Ιράκ, αλλά και στα σύνορα Ιράκ-Συρίας όπου κατέλαβαν το πέρασμα Αλ Τανφ), είναι προφανές ότι οι αεροπορικές επιδρομές δεν έχουν αποδώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα, πράγμα που επαναφέρει αναπόφευκτα στο προσκήνιο τη συζήτηση γύρω από την ανάγκη αποστολής χερσαίων δυνάμεων. Ο πρώην υποδιευθυντής της CIA, από την πλευρά του, είναι ξεκάθαρος ως προς αυτό. «Το ISIS δεν μπορεί να ηττηθεί μόνο με επιθέσεις από αέρος. Θα χρειαστούν και χερσαίες δυνάμεις για να νικηθεί. Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι οι χερσαίες δυνάμεις θα πρέπει να είναι απαραιτήτως δυτικές. Υπάρχουν και άλλες επιλογές», δηλώνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο πολύπειρος σε θέματα αντιτρομοκρατίας Αμερικανός. Υπό την πίεση των τελευταίων αρνητικών εξελίξεων στο μέτωπο του πολέμου, Δαμασκός και Βαγδάτη συζητούν το ενδεχόμενο να ενισχύσουν τη συνεργασία τους ενάντια στην τζιχαντιστική απειλή. Σε αυτήν την κατεύθυνση κινήθηκε άλλωστε και με δηλώσεις του την περασμένη εβδομάδα ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών, Ουαλίντ αλ Μουαλέμ. Παράλληλα, μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ανακοίνωσε ότι Αγκυρα και Ουάσιγκτον έχουν καταλήξει σε συμφωνία για την από αέρος υποστήριξη (αλλά και την εκπαίδευση) Σύρων ανταρτών που μάχονται ενάντια στις δυνάμεις του ISIS. Το γεγονός βέβαια ότι τόσο η Αγκυρα όσο και η Ουάσιγκτον παραμένουν «εχθρικές» απέναντι στο καθεστώς Ασαντ στη Δαμασκό, εξακολουθεί να περιπλέκει την κατάσταση στο έδαφος.

«Δεν ευθύνεται η CIA για τη γιγάντωση των ισλαμιστών»

Οσο για τις ενδεχόμενες ευθύνες της CIA, ο Μορέλ απορρίπτει την άποψη άλλων πρώην πρακτόρων της CIA, όπως είναι για παράδειγμα ο μεταφρασμένος και στα ελληνικά Ρόμπερτ Μπάερ, που χρεώνουν τη γιγάντωση της ισλαμικής τρομοκρατίας σε παραλείψεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. «Απορρίπτω αυτήν την άποψη», υπογραμμίζει ο Μορέλ. «Κάποιες από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην ιστορία της CIA ήταν στον χώρο της αντιτρομοκρατίας: επιθέσεις που αποτράπηκαν, σχέδια που αποκαλύφθηκαν, ανώτεροι πράκτορες που απομακρύνθηκαν από τα πεδία των μαχών. Η CIA κάνει εξαιρετική δουλειά, προστατεύοντας τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους από νέες επιθέσεις».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
gskafidas@pegasus.gr
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64194945