13 Αυγούστου 1944, Ολοκαύτωμα ΑΝΩΓΕΙΩΝ - 13 Αυγούστου 2015, Μνημονιακό Ολοκαύτωμα

13 Αυγούστου 1944, Ολοκαύτωμα ΑΝΩΓΕΙΩΝ 

13 Αυγούστου 2015, Μνημονιακό Ολοκαύτωμα

Του Σπύρου Μαγκουφάκη   

Σαν σήμερα στις 13 Αυγούστου του 1944, τα Μαρτυρικά Ανώγεια έζησαν το 3ο Ολοκαύτωμα στην ιστορία τους. Καλούμαστε στη σημερινή επέτειο να κάνουμε μια αναδρομή στην ιστορία για να συνδέσουμε το χθες με το σήμερα, αλλά και με την προοπτική του αύριο.

Μέσα από το πάντρεμα του Χρόνου, του χθες και του σήμερα, έχουμε υποχρέωση να πάρουμε τα μηνύματα της ιστορίας και της εξέλιξης του τόπου που γεννηθήκαμε και σήμερα ζούμε, νιώθοντας υπερηφάνεια και ως τίτλο τιμής την Κρητική καταγωγή μας.

Το τρία ολοκαυτώματα του ηρωικού Χωριού του Ψηλορείτη, αποτέλεσαν την σαφή και αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι, ο άνθρωπος μπορεί μέσα από την απόλυτη καταστροφή και ισοπέδωση να ξαναζωντανέψει και αναγεννήσει τον πολιτισμό και τη καινούρια ζωή του, με την ίδια θέληση και δύναμη που και η φύση αναγεννιέται και βλασταίνει μέσα από τις στάχτες.

Τα 3 ολοκαυτώματα του 1822, του 1867 επί τουρκοκρατίας, και του 1944 επί Γερμανικής κατοχής αποτέλεσαν σταθμούς και ορόσημα για την ιστορία και την λεβεντιά των Ανωγειανών.

Η υλική, πνευματική και ψυχική σφυρηλάτηση που έγινε μέσα από την καταστροφή των Ολοκαυτωμάτων, μάς επιτρέπει σήμερα να αντιληφθούμε ως δίδαγμα σε όλους εμάς τους νεότερους ότι, μπορούμε υπό προυποθέσεις να μεγαλουργήσουμε ξανά στο τωρινό νέο οικονομικό, πολιτικό, εθνικό αλλά και ατομικό ολοκαύτωμα που βιώνουμε σήμερα ως λαός και χώρα.

Στη Μάχη της Κρήτης, τη πρώτη μάχη σε Κρητικό έδαφος, τα Ανώγεια δεν έδωσαν απλά το παρόν, αλλά αποτέλεσαν το κέντρο της Αντίστασης, με τη οργάνωση των Ανωγείων να είναι παρούσα σε κάθε μάχη του αγώνα.

Η θέληση και η δίψα των Ανωγειανών για την Λευτεριά και την Προκοπή τους μετά την κατάληψη της Κρήτης τη 1 Ιουνίου του 1941, δεν μπορεί να εκφραστεί με απλά καθημερινά λόγια.

Οπλισμένοι οι Ανωγειανοί με θάρρος, τόλμη, δύναμη και πολιτισμό, έδωσαν τον αγώνα τους για μια ακόμα φορά, επιτελώντας το Χρέος τους στην ιστορία για λευτεριά και αξιοπρέπεια.

Από την αρχή μέχρι το τέλος του Αγώνα, οι Ανωγειανοί σε όλη τη διάρκεια της κατοχής αγωνίστηκαν και συμμετείχαν στον σχεδιασμό των περισσότερων μαχών και επιχειρήσεων . Λατζιμάς –Χανιώπορτα- Καστέλι-Πύργος-Σφακάκι- Δαμάστα-Ξυπετρα-Φοινικιά, δίνοντας το αίμα τους σε κάθε μάχη. Οι Ανωγειανοί πάντα πιστοί στο ραντεβού με την ιστορία και τις αξίες που πρεσβεύουν από γενιά σε γενιά.

Από το 1941 οι Ανωγειανοί είχαν συστήσει ένοπλες αντιστασιακές ομάδες που είχαν στελεχωθεί με χωριανούς για την αποτίναξη του ζυγού του κατακτητή. Οι οργανώσεις αυτές ήταν η Εθνική Απελευθερωτική Οργάνωση (ΕΑΟ) “Ο Ψηλορείτης” και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ με δραστηριοποίηση στον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη και στη περιοχή του Ηρακλείου.

Στις 13 Φλεβάρη του 1944 μπαίνουν στα Ανώγεια 1500 Γερμανοί στρατιώτες συλλαμβάνουν δεκατρείς αιχμαλώτους ανάμεσα του και τον αρχηγό της Ομάδας ''Ψηλορείτης'' Γιάννη Δραμουντάνη (Στεφανογιάννη). Εκτελέστηκε με συνοπτικές διαδικασίες, παρουσία της οικογένειάς του και ολόκληρου του χωριού. Στην αρχηγία της οργάνωσής ''Ψηλορείτης'' θα τον διαδεχθεί ο Μιχάλης Ξυλούρης (χριστομιχάλης).

Στις 27 Απριλίου του 1944 οι Βρετανοί αξιωματικοί με Κρητικούς αγωνιστές θα απαγάγουν λίγο έξω από το Ηράκλειο τον Στρατηγό Φον Κράιπε, επιτυχία που τάραξε και εκνεύρισε τη Ναζιστική Γερμανία. Οι απαγωγείς θα μεταφέρουν τον Στρατηγό στα Ανώγεια όπου θα περάσουν τη νύχτα. Ξημερώματα θα φυγαδευτούνε από Ανωγειανούς για τη νότια Κρήτη με προορισμό την Μέση Ανατολή.

Στις 22 Ιουλίου 1944 πραγματοποιείται το σαμποτάζ του Πύργου με την ενεργό συμμετοχή των Ανωγειανών.

Στις 7 Αυγούστου 1944, ο Γερμανός λοχίας των SS Γιόζεφ Ολενχάουερ, γνωστός σαν Σήφης συνοδευμένος από ομάδα Γερμανών και Ιταλών στρατιωτών, θα έρθει στα Ανώγεια από το γειτονικό χωριό Γενί-Γκαβέ που είχε την έδρα του, και θα συλλάβει 96 γυναικόπαιδα με σκοπό να τα μεταφέρει στο Ρέθυμνο και από εκεί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας. Η εννεαμελής ομάδα του ΕΛΑΣ Ανωγείων που με επικεφαλής τον Μανόλη Μανουρά (Σμαιλομανώλη) παρακολουθεί από τους γύρω λόφους, με τη μέθοδο του αιφνιδιασμού θα παγιδέψει τον περιβόητο Σήφη και την ομάδα του και θα ελευθερώσουν από τα χέρια τους τα γυναικόπαιδα.

Οι γερμανοϊταλοί σκοτώνονται και αιχμαλωτίζονται στη περιοχή Σφακάκι που αποτέλεσε και το σημείο αναφοράς της απελευθέρωσης των αιχμαλώτων 

.

Στις 8 Αυγούστου Ανωγειανοί αντάρτες, μαζί με Ρώσους κομάντος θα πραγματοποιήσουν το Σαμποτάζ της Δαμάστας. Εξουδετέρωσαν τρία γερμανικά αυτοκίνητα καθώς και ένα τεθωρακισμένο που μετέφερε την αλληλογραφία του Γερμανικού Στρατηγείου Ηρακλείου στην Διοίκηση του Φρουρίου Κρήτης στα Χανιά. Σώθηκαν ελάχιστοι ναζί στρατιώτες.

Τα παραπάνω γεγονότα ήταν τελικά η χαριστική βολή για να δοθεί διαταγή ισοπέδωσης του Μαρτυρικού Χωριού των Ανωγείων.

Η Γερμανική διαταγή έγραφε :

''Επειδή η πόλις των Ανωγείων είναι κέντρο της αγγλικής κατασκοπείας εν Κρήτη και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν τον φόνο του λοχίου φρουράρχου Γενί-Γκαβέ και της υπ’ αυτών φρουράς και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το σαμποτάζ της Δαμάστας, επειδή εις Ανώγεια ευρίσκουν άσυλον και προστασίαν οι αντάρται των διαφόρων ομάδων αντιστάσεως και επειδή εκ των Ανωγείων διήλθον και οι απαγωγείς με τον Στρατηγόν Φον Κράιπερ χρησιμοποιήσαντες ως σταθμόν διαμετακομιδής τα Ανώγεια, διατάσσωμεν την ΙΣΟΠΕΔΩΣΙΝ τούτων και την εκτέλεσιν παντός άρρενος Ανωγειανού όστις ήθελεν ευρεθεί εντός του χωρίου και πέριξ αυτού εις απόστασιν ενός χιλιομέτρου''.

Χανιά 13 Αυγούστου 1944 Ο Στρατηγός Διοικητής Φρουρίου Κρήτης Χάινριχ ΜΙΛΛΕΡ

Ξημερώματα της 13ης Αυγούστου 1944, εκατοντάδες Γερμανοί στρατιώτες κυκλώνουν τα Ανώγεια. Με την υποστήριξη του πυροβολικού τους, θα αρχίσουν το καταστροφικό τους έργο. Όσοι ανωγειανοί – κυρίως γέροντες – βρέθηκαν μέσα στο Χωριό εκτελεστηκαν μαζί με τις γυναίκες που δεν θέλησαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Χρειάστηκαν 23 μέρες για να ανατινάξουν ένα-ένα τα 940 σπίτια του χωριού. Πριν την ανατίναξη λεηλάτησαν τις περιουσίες των Ανωγειανών. Ήταν τούτη η τρίτη φορά στην ιστορία τους που οι Ανωγειανοί παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς.

Το Χρέος για το μέλλον το εκπλήρωσαν οι Ανωγειανοί αργότερα, όταν επιστρέφοντας από τους τόπους της προσφυγιάς [Ηράκλειο, χωριά Μυλοποτάμου] που είχαν καταφύγει, δεν συνάντησαν παρά μόνο χαλάσματα και ερείπια πάνω στα οποία αποφασισμένοι ξανάχτισαν τα Ανώγεια σα να οδηγούνταν από τη δύναμη του δικαίου.

Μετά την απελευθέρωση στα Ανώγεια απονέμεται ο Πολεμικός Σταυρός Πρώτης Τάξεως – ο οποίος αποτελεί και τη μεγαλύτερη διάκριση – και συγχρόνως θα ανακηρύσσεται από κοινότητα σε Δήμο.

Οι νεκροί Ανωγειανοί του Αλβανικού Πολέμου και της κατοχής θα φτάσουν τους 171 πεσόντες γράφοντας χρυσή σελίδα στην ιστορία της Αντίστασης και του Αδούλωτου Πνεύματος..

Το παρελθόν έδωσε τη σκυτάλη στην εξουσία του παρόντος. Το παρόν έχει υποχρέωση να παραδώσει την ευθύνη και το Χρέος στο μέλλον.

Σήμερα καλείται για άλλη μια φορά ο λαός μας, να ανοίξει το δικό του δρόμο στην καταστροφή που προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν οι προδοτικές, ξενόδουλες και υποτακτικές κυβερνήσεις, που ισοπεδώνουν καθημερινά τη χώρα και εξαθλιώνουν τους πολίτες.

Δεν το επιτρέπει η συνείδησή μας, ούτε η ιστορία και η ευθύνη του Χρέους προς το μέλλον για τις επόμενες γενιές να έχουμε τη θέση του απλού θεατή και παρατηρητή. Δεν αρμόζει στις αξίες και στα ιδανικά της γενιάς μας η αμέλεια και απαθής στάση μας. Οι μέρες που ζούμε στην Ελλάδα σήμερα, δε μπορούν να σφραγίσουν και να σημαδέψουν την εποχή μας, σε μια γενιά επαιτείας και υποκλίσεων, αλλά θα πρέπει να είναι η γενιά της Αντίστασης και απαίτησης, αντάξιας της ανωγειανής περηφάνιας που γέννησε ο αιματοβαμμένος τόπος μας, τα Κρητικά χώματα, αλλά ευρύτερα και το σύνολο του Ελλαδικού χώρου.

Κι όπως έγραφε και ο Α. Εμπειρίκος : ''Αλίμονο αν υποχωρούσε η λόγχη επειδή υπάρχει η ασπίς.''

Το ρίξιμο της ασπίδας, η νόθευση των αρχών και η στοχευμένη παρερμηνεία της ιστορικής μνήμης είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη μετάλλαξη του στόχου μας και των δίκαιων επιλογών μας, που ως ανυπότακτος λαός υποχρεούμαστε να παλεύουμε και σήμερα ενάντια στα θηρία εντός και εκτός της Ελλάδας.

Βιώνουμε καθημερινά μια εποχή πολέμου που αντικαθιστά τα τεθωρακισμένα με οίκους αξιολόγησης, που εξελίσσει τα άρματα μάχης σε χρηματοπιστωτικούς όρους και προκυρήσσει νέου τύπου αιματηρές μάχες στη παλαίστρα των συνόδων κορυφής. Σε μια τόσο αλληγορική περίοδο πολέμου.

Ο πολίτης υποχρεούται σήμερα, να έχει και την ιδιότητα του οπλίτη.

Ο πολίτης οπλίτης λοιπόν τίθεται μάχιμος στη πρώτη γραμμή του αγώνα κάνοντας τη δική του συνειδητή ηθική επιστράτευση. Η ευθύνη και το Χρέος υπάρχει και εξειδικεύεται και ως κοινωνικό σύνολο, αλλά κι ως ατομική ευθύνη για τον καθένα μας χωριστά.

Ο οπλίτης άνθρωπος αν θέλει να διατηρήσει ακεραία την έννοια του όρου του δεν παύει στιγμή να αγωνίζεται για την ελευθερία την ειρήνη και το δίκιο.

Οι σημερινοί Έλληνες για να κρατήσουν καθαρή την όψη τους, οφείλουν να ξαναβρούν την γνήσια περηφάνια που κληρονομήσαμε και χάνεται στο χρόνο, να είναι έτοιμοι να χτίσουν ξανά πάνω στα ερείπια της Ελλάδας χωρίς να εγκαταλείψουν με τη πρώτη δυσκολία. Να παραδειγματιστούμε από τους Ανωγειανούς τους Βιαννίτες και τους ήρωες της Καντάνου για να ξαναζωντανέψουμε την Πατρίδα μας, αναγεννώντας την από τις στάχτες της, αφού οι σύγχρονοι δωσίλογοι που διαχειρίστηκαν και κυβέρνησαν το τόπο μας μόνο καταστροφές προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν, διαχρονικά και αδιάλλειπτα.

Σήμερα, μετά από 71 χρόνια και τρία ολοκαυτώματα ο Ανωγειανός, ο Κρητικός, ο Έλληνας έχοντας αποκτήσει πλέον επαρκή συνειδητοποίηση οφείλει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει ακόμα και ένα τέταρτο ολοκαύτωμα. Ένα Ολοκαύτωμα που θα ξεπερνάει τα βόλια και τα όπλα και θα αγγίζει τις αρχές, τις αξίες και τα ιδανικά. Ένα ολοκαύτωμα που οι νέοι σύγχρονοι εμπρηστές του, δηλαδή οι μνημονιακές κυβερνήσεις, δεν επιδιώκουν την ανατίναξη αλλά το σταδιακό ξεθεμέλιωμα και ξερίζωμα των εθνικών, πολιτικών, συνταγματικών και θεμελιωδών αρχών.

• Αν η εποχή του χθες έβαζε μια προτροπή στα γρανάζια της εποχής του σήμερα, αυτή θα λέγονταν Αγώνας.

• Αν τα γεγονότα του παρελθόντος έσπερναν εμπειρία στις εξελίξεις του μέλλοντος, αυτή θα λέγονταν αντίσταση.

• Αν οι αγωνιστές της αιωνιότητας φώναζαν κάτι σήμερα, ίσως να μας τραγουδούσαν : ''Άιντε θύμα Άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο αν ξυπνήσεις μονό μιας θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς».

Πηγή: http://anemosantistasis.blogspot.com/2015/08/13-1944-13-2015.html#ixzz3iiWCYvBw