Εμβόλιο - ασπίδα για τη γρίπη

Εμβόλιο  - ασπίδα για τη γρίπη

Πότε γίνεται, οι ευπαθείς ομάδες και γιατί άτομα με ιστορικό αναφυλαξίας στα αβγά δεν πρέπει να εμβολιάζονται

Από τον Δρ ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟ

Με τον εμβολιασμό επιδιώκεται η δημιουργία ειδικής ανοσολογικής άμυνας κατά συγκεκριμένης νόσου, μέσω σχηματισμού αντισωμάτων. Αυτά είναι εξειδικευμένες προστατευτικές πρωτεΐνες, αντισώματα, που παράγονται από κατηγορίες λευκών αιμοσφαιρίων ως αντίδραση του οργανισμού, λόγω εισόδου σε αυτόν ξένης ουσίας (γύρη, ιοί, βακτήρια, τοξίνες), με σκοπό την εξουδετέρωση τους, για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι εμβολιασμοί δεν θεραπεύουν. Προλαμβάνουν. Χορηγούνται προληπτικά σε υγιή άτομα που ηλικιακά βρίσκονται στα δύο ευπαθή άκρα της ζωής: παιδιά ή άτομα 3ης και 4ης ηλικίας.

Ως εκ τούτου πρέπει να πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις ασφαλείας και αποτελεσματικότητας. Είναι άκρως ειδικά για συγκεκριμένη πάθηση ή παθήσεις (πολυδύναμα). Επίσης αντιμετωπίζουν, κυρίως στους ιούς, πολλούς τύπους (είδη) αυτών, όπως στη γρίπη. Αυτά παρασκευάζονται κάθε χρόνο, αναλόγως των τύπων των ιών, καθώς αυτοί μεταλλάσσονται, εποχιακά και από περιοχές της γης.

Τα «νέα εμβόλια» π.χ. γρίπης παρασκευάζονται από ιούς που απομονώθηκαν από πάσχοντες τον προηγούμενο χειμώνα. Ύστερα από κάθε εμβολιασμό απαιτείται ένα χρονικό διάστημα, ανάλογα με τη συγκεκριμένη πάθηση, ώστε να δημιουργηθούν τα αντισώματα εντός του οργανισμού. Στη γρίπη π.χ. απαιτούνται 20-35 ημέρες. Έτσι, οι εμβολιασμοί πρέπει να γίνονται Οκτώβριο ή Νοέμβριο.

Στην πατρίδα μας εξάρσεις γρίπης παρατηρούνται από τα Χριστούγεννα μέχρι του Ευαγγελισμού. Η δράση του εμβολίου διαρκεί πάνω από 6 μήνες. Κατόπιν τα εμβόλια καταστρέφονται ως άχρηστα. Και το επόμενο έτος απαιτείται επανάληψη της διαδικασίας.

Ο εμβολιασμός συνιστάται σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών της γρίπης. Η μεγαλύτερη ομάδα αυτών είναι άτομα με αποφρακτική πνευμονοπάθεια (καπνιστές), αλλά και ασθενείς με διαβήτη ή νεφρική ανεπάρκεια. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο ιός της γρίπης προκαλεί νέκρωση των κυττάρων του πνεύμονα που καλύπτουν εσωτερικά τους βρόγχους (επιθήλια). Ως εκ τούτου η νέκρωση προδιαθέτει σε δευτεροπαθείς βακτηριακές λοιμώξεις (πνευμονία). Αυτός είναι ο λόγος που συνιστάται στα ευπαθή αυτά άτομα να γίνεται και η ανοσολογική τους κάλυψη με το εμβόλιο της πνευμονίας. Ωστόσο, το αντιγριπικό πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, ενώ το αντιπνευμονιοκοκκικό κάθε 3 ή 5 χρόνια, αναλόγως της «ανοσοκαταστολής» που βρίσκονται τα άτομα 3ης ή 4ης ηλικίας.

Επίσης υγιή άτομα που ενδέχεται να μεταδώσουν τον ιό, όπως νοσηλευτές, γιατροί, στρατιωτικοί, ταμίες super market, πρέπει να εμβολιάζονται με σκοπό την άμεση προστασία τους και την αποφυγή μετάδοσης του ιού, σε άτομα που συναναστρέφονται ή συγκατοικούν. Καθώς οι πρώτοι εκτίθενται σε επανειλημμένες καθημερινές πιθανές μολύνσεις.'

Οι μαζικοί εμβολιασμοί γρίπης περισσότερο βοήθησαν παρά «ταλαιπώρησαν» τις κοινωνίες, καθώς ο ιός εξαπλώνεται ταχύτατα όσο οι άνθρωποι συναθροίζονται τον χειμώνα σε κλειστούς χώρους. Τοπικές αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης, ερύθημα, ευαισθησία, μικρός πόνος και τοπική διόγκωση αντιδραστική του δέρματος είναι συχνές. Ωστόσο πάντα παροδικές για 2-3 μέρες.

Το εμβόλιο της γρίπης όπως και άλλα εμβόλια (ιλαρά, παρωτίτιδας και κίτρινου πυρετού) παρασκευάζονται με καλλιέργειες επί εμβρυονικών αβγών κότας. Έτσι άτομα με ιστορικό αναφυλαξίας στα αβγά δεν πρέπει να εμβολιάζονται.

Αντίθετα ο εμβολιασμός εναντίον της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας δεν είναι τόσο ασφαλής, ούτε αποτελεσματικός. Σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς ή υπερήλικες π.χ. η παραγωγή αντισωμάτων μειώνεται με την ηλικία.

Υπάρχουν δύο τύποι πνευμονιοκοκκικού εμβολίου. Ο τύπος Α' ή Β' αποφασίζεται από τον γιατρό. Γίνεται υποδορίως ή ενδομυϊκώς. Οι εμβολιασμοί αυτοί πρέπει να εκτελούνται σε υγειονομικά κέντρα και όχι στα φαρμακεία. Κάτι που συνηθίζεται για το αντιγριπικό.

Επανεμβολιασμός συνιστάται μετά από 3,5 χρόνια. Φυσικά, υπερευαισθησίες σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν καθώς και μέτρα για την αντιμετώπισπ αυτής της ενδεχόμενης αλλεργικής αντίδρασης. ·