ΑΛΕΚΟΣ ΦΑΣΙΑΝΟΣ - Σκέψεις επίκαιρες και εξομολογητικές

ΑΛΕΚΟΣ ΦΑΣΙΑΝΟΣ

Σκέψεις επίκαιρες και εξομολογητικές

«ΜΟΥ ΔΙΝΕΙ ΕΛΠΙΔΑ Η ΒOHΘΕΙΑ ΣΤΟΝ ΣΥΝΑΝΘΡΩΠΟ»

Από άρθρο της  ΑΝΝΑΣ ΓΡΙΜΑΝΗ

Παραμονές μιας έκθεσης του  στο Παρίσι πριν μερικά χρόνια με τίτλο «Ξαναβρίσκοντας το φως», ο Αλέκος Φασιανός μιλά με την δημοσιογράφο του «Κ» Άννα Γριμάνη στο παλιό Brazilian φέρνει στην μνήμη του ένα περιστατικό από μια έκθεση του στην Αθήνα, το '65, με πρωταγωνιστή έναν μυστικό αστυνομικό: «Πολύ κόκκινο πέφτει εδώ μέσα», του είχε πει. 

Στην ηρεμία του Brazilian, που του αρέσει, ξετυλίγει  σκέψεις και συναισθήματα του για το σήμερα. «Αυτό που με θλίβει στην Ελλάδα είναι ότι δεν πήραμε μαθήματα από τα παθήματα του παρελθόντος χρόνου και πέφτουμε στα ίδια λάθη. Έτσι, η πρόβλεψη είναι δύσκολη. Μάλλον θα φυτοζωούμε... εκτός εάν έλθει ένας αληθινός σωτήρας με καινούργιες ιδέες, φαντασία και διορατικότητα». Μια σκέψη του και για τον συνάνθρωπο που αυτοκτονεί. Η απόγνωση είναι που οδηγεί στην αυτοκτονία. Υπάρχουν και άνθρωποι που αυτοκτονούν για τη σωτηρία των άλλων, όπως έκανε ο βασιλιάς Κόδρος της αρχαίας Αθήνας, που ντύθηκε ξυλοκόπος και σκοτώθηκε από τους εχθρούς για να σωθεί η πόλις. Έτσι ήταν ο χρησμός

Μια κουβέντα για τον νέο που βλέπει το μέλλον του εκτός Ελλάδος. Οι νέοι που έχουν συνηθίσει σε μια ευμάρεια, ενώ οι γονείς και οι παππούδες τους βοηθούσαν, τώρα θα δυσκολευτούν για το μέλλον τους, ακριβώς γιατί θα πρέπει να το δημιουργήσουν μόνοι τους. Πιστεύω όμως ότι θα τα καταφέρουν, γιατί είναι νέοι. Μήπως εμείς το ίδιο δεν κάναμε που περάσαμε Κατοχή και εμφύλιο πόλεμο και τα καταφέραμε;

Το πελατειακό πολιτικό μας σύστημα... Ένα σχόλιο για τα κόμματα και τους πολιτικούς. Ανέκαθεν ήταν πελατειακό το πολιτικό μας σύστημα και οι πολιτικοί έπρατταν αναλόγως, αδιαφορώντας για το κοινό καλό και μην πληρώνοντας το πολιτικό κόστος. Βουλευτές και υπουργοί διόριζαν και γέμιζαν τις δημόσιες υπηρεσίες και φρόντιζαν τους ψηφοφόρους τους από τη γέννηση τους μέχρι το θάνατο τους. Μα αυτό δεν είναι πολιτική, είναι μαγαζική!

Μια πρόταση για να αρχίσει η αλλαγή. Για να αρχίσει η ανάπτυξη, πρέπει να ζήσουμε με προϊόντα ελληνικά. Να μην εισάγουμε - δεν έχουμε ανάγκη από σολομούς και γαλλικά τυριά. Να αρχίσουμε να επισκευάζουμε τα αυτοκίνητα μας και να μην αγοράζουμε μάρκες ακριβές ενώ μένουμε σε παράγκα. Με λίγα λόγια, να δημιουργήσουμε με ό,τι έχουμε και με ό,τι παράγουμε.

Μια διαπίστωση για το ρόλο της τέχνης και τους ανθρώπους της σε χαλεπούς καιρούς. Οι άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων πάσχουν και υποφέρουν με την παρούσα κατάσταση, γιατί δεν μπορούν να δημιουργούν χωρίς το χαμόγελο των συνανθρώπων τους. Δεν γίνεται να φτιάχνεις ένα έργο και να το προσφέρεις σε δυστυχείς - είναι σαν να τους περιφρονείς.

Πιστεύω ότι η δημιουργία είναι συνυφασμένη με την κοινωνία και το κράτος, μπορεί να είναι κριτική, αλλά δεν μπορεί να απευθύνεται στη σκυθρωπή ψυχή των ανθρώπων. Κοιτάξτε την ανάπτυξη των τεχνών που είχε η Φλωρεντία στην εποχή των Μεδίκων... έως τώρα θαυμάζουμε τα μουσεία και την αρχιτεκτονική τους.

Ποιοι αγοράζουν έργα τέχνης σήμερα; Αυτοί που αγόραζαν έργα τέχνης στην Ελλάδα ήταν πάντοτε οι πλούσιοι, που είχαν χρήματα και τα διέθεταν για να διακοσμούν τα σπίτια τους. Βέβαια, ήταν και κάποιοι που, όντας ευαίσθητοι, αγόραζαν με το περίσσευμα τους κάποιο έργο. Τώρα δεν αγοράζουν ούτε οι μεν ούτε οι δε. Τα έσοδα μειώθηκαν και οι άνθρωποι φοβούνται πλέον πολύ.

Μια συμβουλή στο παιδί που ονειρεύεται να γίνει καλλιτέχνης. Δεν μπορώ να δώσω καμία συμβουλή. Γιατί πιστεύω ότι αυτός που πραγματικά μπορεί και θέλει να γίνει καλλιτέχνης θα τα καταφέρει ακόμη και στη φυλακή να είναι. Το πάθος και η θέληση οδηγούν έναν καλλιτέχνη στην επιτυχία του σκοπού του απολύτως... Και τίποτε δεν τον σταματά.

Θα υπάρξει ανακατάταξη αξιών; Οπωσδήποτε, ο κόσμος κρίνει πια πολιτικούς και παράγοντες από τις πράξεις τους. Θα αναπτυχθούν νέες δυναμικές, το πιστεύω, από άλλους, δίκαιους και ηθικούς σημαίνοντες ανθρώπους - το απαιτεί το κοινό αίσθημα. Αυτό θέλει πια ο κόσμος, τις αξίες που θα δημιουργήσει η ανακατάταξη.

Μια ιδέα για να γίνει η πόλη μας καλύτερη. Να νοιάζονται οι πολίτες και για τον γείτονα τους. Κάπως όπως το «αγαπάτε αλλήλουδ».

Μια ανάμνηση από τα χρόνια του σχολείου σας στην οδό Χέυδεν. Μας μοίραζαν γάλα με κακάο ζεστό από ένα καζάνι με κουτάλα μεταλλική, που γέμιζε το κυπελλάκι μας! Το Β' Γυμνάσιο νομίζω ότι δημιούργησε καλούς μαθητές που ωφέλησαν την πόλη και έδωσαν αξίες στην κοινωνία, γιατί οι ίδιοι προέρχονταν από λαϊκές γειτονιές με βιώματα μιας έντονης καθημερινότητας, που έγιναν εικόνες για την τέχνη και για τη μετέπειτα ζωή τους και τη στήριξη της. 

Μια πρόσφατη εικόνα που σας πλήγωσε. Το αναφέραμε και πριν. Η αυτοκτονία του συμπολίτη μας στην πλατεία Συντάγματος, απέναντι από τη Βουλή των Ελλήνων.

Και ένα γεγονός που σας έδωσε ελπίδα. Η βοήθεια που προσφέρεται από τους ανθρώπους στους συνανθρώπους τους.

Μια δραστηριότητα που σας κάνει να ξεχνιέστε. Η ζωγραφική μόνο με βάζει σε άλλους κόσμους. Ή μάλλον στον κόσμο μου, κι έτσι ξεχνώ το σκοτεινό περιβάλλον μου.

Μια θυσία που εσείς θα κάνατε για την πατρίδα. Με αφιλοκέρδεια πρέπει, όχι μόνον τώρα, αλλά πάντοτε, να βοηθάμε την πατρίδα.

Αθήνα - Παρίσι, το ταξίδι. Ταξίδι ενωτικό της τέχνης  μου, που εμπνέομαι από την Ελλάδα, με την πόλη όπου έζησα 35 χρόνια, το Παρίσι.

Ένα συναίσθημα πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης σας. Τα ίδια έργα που ζωγράφισα στην Αθήνα δημιουργούν άλλα συναισθήματα στην γκαλερί του Παρισιού όπου τα εκθέτουν. Συναισθήματα φωτός και άλλου χώρου. Αλλά εκείνο που κάνει τα έργα να ανανεώνονται και να αρέσουν και στους άλλους λαούς είναι η αλήθεια τους. Το αληθινό έργο τέχνης είναι σφαιρικό και είναι για όλο τον κόσμο.

Και μια απάντηση που θα δίνατε στον Γάλλο επισκέπτη αν σας ρωτούσε «τι φταίει που η Ελλάδα έφτασε εκεί...» Ο Γάλλος επισκέπτης, όμως, μας βλέπει με συμπάθεια και, απ' ό,τι έχω διαπιστώσει, θέλει συχνά να βοηθήσει. Εάν λοιπόν με ρωτούσε, θα του έλεγα ότι οι πολιτικοί που ψηφίσαμε για να μας κυβερνούν δεν μας προστάτευσαν και μας άφησαν στο έλεος των περιστάσεων... εντελώς ακάλυπτους. Ένας λαός χρειάζεται διδαχή και συμβουλές... Πώς μπορεί μόνος του να αποφασίζει και να πράττει; ·

"Κ"