Γ. Ζώρας : ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΙΤΑΛΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28^η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΙΤΑΛΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ

Γράφει ο Γ. Ζώρας*

Τα όπλα δεν νικούν τις ιδέες.

Αι ύλικαί δυνάμεις δεν νικούν το πνεύμα.

Ο σίδηρος δεν αρκεί για να καταστρέψη την αρετη και το θάρρος.

Τα ιδεώδη πάντα υπερισχύουν.

Και η Ελλάς δεν είναι μόνον μια υλική οντότης, δεν είναι μια εδαφική έκτασις: είναι μια ιδέα, μια αρχή. Ένα υψηλό ιδανικό. Και δεν νικάται με τον σίδηρον και με τας ραδιουργίας. Ό αριθμός δεν έχει σημασία.

Μόνος ο Ναζωραίος με τους δώδεκα άοπλους ψαράδες ξεκίνησε για τη μεγάλη του νίκη. Κανένα όπλο και κανένα εμπόδιο δεν τον σταμάτησε να φέρη το φως του Χριστιανισμού στον κόσμο.

Και η Ελλάς σ' όλους τους αιώνες, μικρή σε υλικές δυνάμεις, νίκησε πάντα τους μεγαλύτερους εχθρούς του πολιτισμού και της πνευματικής ζωής.

Δεν μπορούσε σήμερα να φανή κατώτερη της ιστορίας της τόσων αιώνων. Δεν άλλαξαν τα ιδανικά της φυλής μας, δεν τέλειωσε η αποστολή της.

Η Ελλάς έχει μια σπουδαία παρακαταθήκη :  δεν θα την προδώση,  δεν θα την αφήση ανυπεράσπιστη. Δεν πολεμάμε μόνο για λίγα τετραγωνικά μέτρα γης, πολεμάμε για μια μεγάλη ιδέα, πολεμάμε για την τιμή όλου του κόσμου. Στη βία, απαντάμε : Όχι! Στην αδικία, απαντάμε : Όχι! Στη δύναμη, απαντάμε : Όχι ! Σώζουμε την τιμή της ανθρωπότητος, σώζουμε την ιδέα της αρετής,   σώζουμε   το νόημα της ζωής.

Στις Θερμοπύλες δεν νικήσαμε μερικές χιλιάδες εχθρού, νικήσαμε τη βαρβαρότητα. Στην Ήπειρο σήμερα, δεν νικήσαμε τις μηχανοκίνητες δυνάμεις,   νικήσαμε τη βία.

Ας μην απατάται κανείς: μπορούμε να τα χάσουμε όλα, μπορούμε να τα θυσιάσουμε όλα, μπορούμε να τα λησμονήσουμε όλα, έκτος από ένα άγιο και ιερό πράγμα: την τιμή. Η Ακρόπολι είναι ακόμη ζωντανή, αυτή μας οδηγεί πάντα με το ήρεμο και αλάνθαστο κήρυγμα της.

Δεν είναι ακατοίκητα τα βουνά μας. Εκεί πάνω ζούνε ακόμη και περιφέρονται οι ολύμπιοι, και οι ήρωες, και οι μαραθωνομάχοι,   και  οι άκριτες,   και οι κλέφτες.

Και όπλα να μην υπήρχαν, δεν παίρνονται τα άγια χώματα τα Ελληνικά.

Σε κάθε στιγμή καταπτώσεως, η Ελλάς έδωσε το καινούργιο σάλπισμα στον κόσμο: στην αρχαιότητα, στη μεσαιωνική εποχή, στη νεώτερη. Ζούμε μια άπ' τις πιο θαυμαστές και πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας. Ολοκληρώνουμε τον αγώνα της πολιτικής μας ανεξαρτησίας και αγωνιζόμαστε για τα αιώνια ιδανικά. Όλοι μας κοιτάζουν, όλοι μάς χαίρονται, όλοι μας θαυμάζουν. Ώστε υπάρχει ακόμη αρετή στον κόσμο; Ναι, στην Ελλάδα, στην Αγγλία και σε κάθε γωνιά της γης πού αγωνίστηκε η αγωνίζεται για την Ελευθερία. Όλοι κατακραυγάζουν και καταδικάζουν την αδικία : πρώτοι οι ίδιοι οι διανοούμενοι των σημερινών έχθρων μας.

Με πραγματική συγκίνησι, με δάκρυα στα μάτια, όταν στη Ρώμη έφθασαν τα πρώτα μηνύματα της άδικης επιθέσεως, άκουγα πολλούς — πάρα πολλούς — Ιταλούς διανοουμένους, με έκφρασι λύπης και ντροπής, να στιγματίζουν τις ενέργειες, που ό λαός δεν γνώριζε και δεν ήθελε, και να μου εκφράζουν την συμπάθεια τους για την ανδρική στάση της Πατρίδος μας, για το λακωνικόν «μολών λαβέ».

Δεν ήθελε ο Ιταλικός λαός τον πόλεμο, παρεσύρθησαν. Και οι άνθρωποι των γραμμάτων πρώτοι ήθελαν να μη συμμετέχουν του τερατουργήματος. «Ημείς δεν θέλουμε τον πόλεμο με την πνευματική μας μητέρα, μου έλεγαν, πέστε το σ' όλους τους Έλληνες».

Ναι, τα ξέρουμε, το ξεύραμε,  κι' αν δεν μας το έλεγαν. Κανένας διανοούμενος στον κόσμον όλο δεν μπορεί να μη νοιώθη τη στιγμή αυτή πόνο για τη μεγάλη αδικία, άλλα και κανείς δεν μπορεί να μη νοιώθει ρίγη συγκινήσεως και ενθουσιασμού για το νέο της Ελλάδος Όχι κατά της βίας.

Δεν έλειψε ακόμη η αρετή από τον κόσμο: η Ελλάς και πάλι υψώνει την αιώνια φωνή της κι' αρχίζει και πάλι τα αιώνια διδάγματα της.

Η Ελλάς δεν πεθαίνει.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ΖΩΡΑΣ

Καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσης και Λογοτεχνίας

του Πανεπιστημίου της Ρώμης

(·) Ό κ. Γ. Ζώρας έφυγε από τη Ρώμη δέκα περίπου ημέρες έπειτα από την κήρυξη του πολέμου, μαζί με την Ελληνική διπλωματική αποστολή.

Περιοδικό "ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ" 15.11.1940

*Ο Γεώργιος Ζώρας (1908-1982), υπήρξε φιλόλογος, λογοτέχνης και Πανεπιστημιακός καθηγητής με πλούσια εργογραφία

 ΤΟ "ΣΥΓΝΩΜΗ" ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ

 https://lastorianoncancella.wordpress.com/category/uncategorized/page/14/